Ο Λέων Τολστόι ξεκινά την περίφημη ιστορία της Άννα Καρένινα με μία από τις πιο γνωστές προτάσεις στη λογοτεχνία: «Οι ευτυχισμένος οικογένειες είναι όλες ίδιες, κάθε δυστυχισμένη οικογένεια είναι δυσαρεστημένη με το δικό της τρόπο».
Ας το σκεφτούμε λίγο αυτό. Είναι
αλήθεια; Είναι όλες οι ευτυχισμένες οικογένειες ίδιες;
Και αν είναι αλήθεια (Ο Τολστόι στο
κάτω-κάτω ήταν ένας από τους πιο έξυπνους φοιτητές της ανθρώπινης φύσης που
έζησε ποτέ), τότε αυτό σημαίνει ότι οποιουδήποτε είδους υγιής σχέση είναι ίδια με
οποιαδήποτε άλλη του ίδιου είδους; Σημαίνει ότι μια υγιής σχέση μεταξύ οποιουδήποτε
πατέρα και γιου είναι ουσιαστικά η ίδια με κάθε άλλου πατέρα και γιου; Η έμφυτη
δυναμική σε μια υγιή σχέση μεταξύ συζύγων, είναι ουσιαστικά η ίδια με τις
εμπειρίες που βιώνει οποιοδήποτε άλλο παντρεμένο ζευγάρι;
Είναι η αγάπη πραγματικά η ίδια,
όπου κι αν εκδηλώνεται;
Νομίζω ότι είναι. Σαν άτομα,
μπορούμε να μπερδέψουμε τόσο πολύ τις ζωές μας και τις σχέσεις μας με μοναδικούς
προσωπικούς τρόπους, που ενδεχομένως κανείς δεν θα μπορούσε να μιμηθεί ή να
αντιγράψει. Μπορώ να μπερδέψω το παιδί μου, ή να κλονίσω την εμπιστοσύνη της
γυναίκας μου, με έναν τρόπο που είναι αμίμητος.
Κανείς δεν μπορεί να με προσβάλει
όπως ο πατέρας μου, κανείς δεν μπορεί να με πληγώσει σαν τη μητέρα μου. Κανείς
δεν μπορεί να μπει κάτω από το δέρμα κάποιου και να γίνει αμφιθαλής αδελφός ή
αδελφή. Κανείς δεν μπορεί να απογοητεύσει ένα γονιό όπως το παιδί του.
Δυσλειτουργούμε στη ζωή μας — σαν
ξεχωριστά, διακριτά άτομα.
Και όμως ακόμα μπορούμε να
χαιρόμαστε! Επειδή αγαπάμε όπως ο Θεός μας αγαπά. Γεμάτοι με την αγάπη του
Κυρίου, αγαπάμε τους άλλους με το μοναδικό τρόπο που το κάνει η αγάπη:
Α’ Κορ.ιγ:4-7 Η αγάπη μακροθυμεί, αγαθοποιεί, η αγάπη δεν
φθονεί, η αγάπη δεν αυθαδιάζει, δεν επαίρεται, δεν ασχημονεί, δεν ζητεί τα εαυτής,
δεν παροξύνεται, δεν διαλογίζεται το κακόν, δεν χαίρει εις την αδικίαν,
συγχαίρει δε εις την αλήθειαν· πάντα ανέχεται, πάντα πιστεύει, πάντα ελπίζει,
πάντα υπομένει.
Αυτό ισχύει για κάθε είδους
αγάπη, μεταξύ κάθε είδους ανθρώπους. Και αυτό μας παρακινεί να εξετάσουμε τα
καθολικά σημάδια μιας υγιούς σχέσης.
ΣΤΟΡΓΗ
Αφοσίωση είναι αγάπη που φαίνεται.
Μπορείς πάντα να πεις πότε ένα άτομο αγαπά ένα άλλο, το δείχνουν με τη γλώσσα
του σώματος, χειρονομίες, λέξεις. Είναι η ίδια η φύση της αγάπης που εκφράζει
τον εαυτό της.
ΣΕΒΑΣΜΟΣ
Ένα από τα πιο όμορφα πράγματα
στον κόσμο είναι δύο άνθρωποι που σέβονται ο ένας τον άλλον. Φαίνεται στη λάμψη
των ματιών τους όταν κοιτάζουν ο ένας τον άλλο, στην αμεσότητα με την οποία
γελούν με τα αστεία τους, οι υποστηρικτικοί τόνοι με τους οποίους μιλούν. Δεν υπάρχει
καμία αμφιβολία σεβασμού για οποιαδήποτε άλλη προσωπική ποιότητα γιατί καμία
άλλη ποιότητα δεν μοιάζει και δεν λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο.
Ο σεβασμός είναι ζωτικής
σημασίας για την υγεία μιας σχέσης. Αλλά δεν είναι δυνατό να σέβεσαι τους
άλλους εκτός αν σέβεσαι τον εαυτό σου. Μπορείς να θαυμάσεις κάποιον, αν δεν
σέβεσαι τον εαυτό σου. Μπορείς να τον φθονήσεις. Μπορείς να εκλιπαρείς την προσοχή του. Αλλά ποτέ δεν μπορείς να τον
σεβαστείς πραγματικά.
Ο λόγος; Ο βαθμός στον οποίο δεν
σέβεσαι τον εαυτό σου είναι ο βαθμός που θα είσαι ανίκανος να μεταδώσεις σε κάποιον
κάτι τόσο καθαρό και σταθερό, όπως το σεβασμό. Είναι τόσο επώδυνο, τόσο απλό, τόσο
αληθινό.
Πώς μπορείς λοιπόν να μάθεις να
σέβεσαι τον εαυτό σου; Βλέπεις τον εαυτό σου με τον τρόπο που σε βλέπει ο Θεός.
Ο Θεός σε δημιούργησε και σε αγαπά, είναι περήφανος για σένα. Έστειλε τον
μονογενή Γιο Του να πεθάνει για τις αμαρτίες σου. Αυτό σημαίνει ότι σε συγχωρεί.
Και ο Ιησούς μας έχει υποσχεθεί αιώνια ζωή. Αυτό σημαίνει ότι χαίρεται για όλα
τα καλά που ξέρει ότι είναι στο μέλλον σου.
Άφησε το Θεό να σε αγαπά, και
στη συνέχεια βεβαιώσου ότι απλώνεις στους άλλους τον ίδιο σεβασμό που δείχνει ο
Θεός σ’ εσένα. Να σέβεσαι τους άλλους γι’ αυτό που είναι και γι’ αυτό που ο
Θεός ξέρει ότι θα γίνουν.
ΚΟΙΝΕΣ ΑΞΙΕΣ
Αν θες να δημιουργήσεις μια καλή
και υγιή σχέση με άλλους, αποφάσισε τις αξίες που θέλεις να μοιραστείς και μετά
χτίσε τη σχέση πάνω σ’ αυτές. Μπορεί να είναι η δουλειά που εργάζεστε και οι
δύο. Ίσως είναι κοινά μέλη της οικογένειας. Ίσως (ας ελπίσουμε) είναι ο Θεός.
Αλλά ό, τι και αν είναι, βρες το, διεκδίκησέ το — και στη συνέχεια άρχισε να οικοδομείς τη
σχέση σου σ' αυτό.
Ποτέ δεν θα συνδεθείς με κάποιον
χωρίς καμία προσπάθεια — απλά επειδή βρίσκεστε στον ίδιο χώρο, παρακολουθείτε
την ίδια τάξη, ή ακόμα επειδή ζείτε στο ίδιο σπίτι. Είναι σαν να περιμένεις να ανάψει
μια λάμπα που δεν είναι ακόμη συνδεδεμένη στην πρίζα. Πρέπει να μπεις στο «χώρο»
του συγκεκριμένου ατόμου, πες του ποιος είσαι, και ρώτησε να μάθεις γι’
αυτόν/ην. Μετά, άρχισε να μιλάς για τα πάντα. Τις σκέψεις σου, τα συναισθήματά
σου, τις χαρές, τους φόβους, τις ελπίδες, τις απογοητεύσεις, και ούτω καθεξής. Οι
υγιείς σχέσεις φανερώνουν μια έντονη συμμετοχή σε ελπίδες και αξίες.
ΤΙΜΙΟΤΗΤΑ
Υποθέτω ότι αν υπήρχε μια
ποιότητα που θα ήθελα να ορίζει κάθε σχέση στον κόσμο, είναι η τιμιότητα. Αν
δύο άνθρωποι είναι ειλικρινείς μεταξύ τους, δεν υπάρχει κανένα είδος θλίψης, που
δεν θα μπορούν να ξεπεράσουν. Δυσκολίες και προβλήματα έρχονται σε όλους, αλλά
αυτοί που είναι ειλικρινείς με τους εαυτούς τους και τα αγαπημένα τους πρόσωπα,
τα αντιμετωπίζουν καλύτερα.
Είχες ποτέ μια σχέση που
μπορούσες να πεις ότι το άλλο πρόσωπο δεν ήταν εντελώς ειλικρινές μαζί σου;
Υπάρχει κάτι που μπορεί να πονέσει περισσότερο, από το να καταλάβεις ότι ο/η
σύζυγός, το παιδί, ο φίλος, ο γονιός σου λέει ψέματα;
Η ανειλικρίνεια είναι δηλητήριο
σε μια σχέση. Σ’ αυτό οφείλεται το γεγονός ότι τα ψέματα στην πραγματικότητα
ποτέ δεν πάνε μακριά. Αν πεις ένα ψέμα, πάντα ξέρεις ότι έχεις πει ψέματα — και
αυτό γίνεται μια πραγματικότητα που δεν κάνει τίποτα άλλο από το να διαβρώνει κάθε
τι που αγγίζει. Καθώς κρύβεις το ψέμα μέσα στην καρδιά σου, αυτό διαβρώνει ό,
τι αγγίζει η καρδιά σου — που σημαίνει ότι διαβρώνει τα πάντα στη ζωή σου.
Να είσαι ειλικρινής σε ό, τι
κάνεις, και να επιμένεις στην ειλικρίνεια με τον καθένα που μοιράζεσαι μια
σχέση. Αυτό δεν μπορεί να συμβιβαστεί ή να κουκουλωθεί. Η τιμιότητα σε μια
σχέση, είναι ότι η λάσπη σ’ ένα σπίτι από τούβλα. Χωρίς αυτήν, απλά δεν μπορείς
να χτίσεις.
ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ
Η εμπιστοσύνη είναι η ασφάλεια,
η σιγουριά της αγάπης. Οι άνθρωποι που εμπιστεύομαι στη ζωή μου, είναι οι
άνθρωποι που ξέρω ότι με αγαπάνε.
Είναι σημαντικό να ξέρω για
κάποιον που θα έχει την απόλυτη και απαρέγκλιτη εμπιστοσύνη μου, ότι με αγαπάει.
Δεν είναι αρκετή μια απλή συμπάθεια. Δεν μπορεί να είμαστε απλά αγαπητοί. Δεν
μπορεί μόνο να έχουμε μια καλή γνώμη ο ένας για τον άλλο ή να πιστεύει ότι
μίλησα ωραία σε κάποιο συνέδριο! Όχι. Πρέπει να μ' αγαπάει. Βαθιά. Ειλικρινά. Τίμια. Πραγματικά.
Αν είσαι σε μια σχέση με κάποιον
που θα έπρεπε να εμπιστεύεσαι αλλά δεν το κάνεις, σκέψου, γιατί διακρίνεις ότι
αυτό το άτομο δεν σε αγαπάει; Έχεις κάνει κάτι που το εμποδίζει; Υπήρξε κάποια
παρεξήγηση που λογικά έχει οδηγήσει σ’ αυτή την αδυναμία αγάπης; Μίλησε μαζί
του γι’ αυτό το θέμα. Πες του ότι θέλεις να είσαι μαζί του - ότι θέλεις να μοιραστείς
μια πραγματική και σταθερή αγάπη, έτσι ώστε η σχέση σας να γίνει αυτό που και
οι δυο σας, μέσα απ’ την καρδιά σας, θέλετε να είναι.
Αύξησε την αγάπη και η
εμπιστοσύνη θα ακολουθήσει.
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ
Αν είσαι σε μια σχέση που δεν
αισθάνεσαι ελεύθερος να είσαι ο εαυτός σου και να εξερευνήσεις κάθε δυνατή
διάστασή σου, σταμάτα και αναρωτήσου γιατί. Αυτό συμβαίνει επειδή δεν είσαι
άνετος να εξερευνήσεις πλήρως τον εαυτό σου, ή μήπως επειδή αισθάνεσαι ότι το
άλλο πρόσωπο δεν θα αισθάνεται άνετα αν εσύ είσαι ο εαυτός σου. Αν ισχύει το
πρώτο, εμπιστεύσου ότι ο Θεός πάντα θα σε αγαπάει και θα σε υποστηρίζει — ιδιαίτερα
αν θέλεις να κάνεις περισσότερα δημιουργικά πράγματα ή να εκφράσεις πλήρως τον
εαυτό σου. Αν ο λόγος που διστάζεις να εκφράσεις ελεύθερα τον εαυτό σου,
οφείλεται στο ότι έχεις την αίσθηση ότι αν το κάνεις, κατά κάποιο τρόπο θα αναστατώσεις
το άτομο με το οποίο είσαι σε σχέση, μίλα μαζί του. Μοιράσου το μαζί του.
Συμβαίνουν αυτά, θα εκπλαγείς
πόσο ανοιχτό είναι το άλλο άτομο όταν εσύ ανοιχτείς σ’ αυτό. Μοιραζόμενος αυτό
που θέλεις να είσαι, είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να δείξεις σ’ αυτό
το άτομο, πόσο πολύ σε ενδιαφέρει, και ότι το εμπιστεύεσαι. Είναι ένας πολύ χειροπιαστός
τρόπος να βάλεις την αγάπη σου σε δράση.
Μη φοβάσαι να είσαι ο εαυτός σου.
Και κάλεσε τους ανθρώπους της ζωή σου, να είναι αυτοί που ο Θεός τους δημιούργησε
να είναι.