Έναν προϊστορικό ιό γιγαντιαίων διαστάσεων, άγνωστο μέχρι
σήμερα, ανακάλυψαν γάλλοι επιστήμονες σε παγωμένη περιοχή της Σιβηρίας που
κάποτε φιλοξενούσε ένα στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας για τους
αντιφρονούντες του σοβιετικού καθεστώτος, θεσμός γνωστός και ως γκουλάγκ.
Οι επιστήμονες σκοπεύουν να αναστήσουν τον ιό στο
εργαστήριο, ενώ είναι άγνωστη η επικινδυνότητά του για τον άνθρωπο.
Αναλυτικότερα, οι ερευνητές, του Πανεπιστημίου Αιξ-Μασσαλίας
και του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών (CNRS) της Γαλλίας με επικεφαλής
τον Ζαν-Μισέλ Κλαβερί, ανέφεραν ότι ο ιός Mollivirus sibericus βρέθηκε
κατεψυγμένος στην περιοχή της Κολίμα στη βορειοανατολική Ρωσία.
Ο ιός εκτιμάται ότι έχει ηλικία χιλιάδων ετών. Το μήκος του
δε ανέρχεται σε 0,6 μικρόμετρα, μέγεθος που τον κατατάσσει στην κατηγορία των
γιγάντιων ιών, εκείνων δηλαδή που ξεπερνούν σε μήκος το μισό μικρομέτρο
(χιλιοστό του χιλιοστού).
—Οι κίνδυνοι
Πρόκειται για τον τέταρτο προϊστορικό ιό που ανακαλύπτεται
από το 2003 και μετά και τον δεύτερο από την ίδια ερευνητική ομάδα. Την
ανακάλυψη προϊστορικών ιών στο έδαφος της Σιβηρίας έχει επιτρέψει το λιώσιμο
των μόνιμα παγωμένων εδαφών της περιοχής εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.
Ο Κλαβερί έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για αυτή την
εξέλιξη, αφού το λιώσιμο των πάγων μαζί με την εξόρυξη των κάποτε παγωμένων
σιβηρικών εδαφών ενδέχεται να «ξυπνήσει» από το λήθαργο ξεχασμένους ιούς και
μικροοργανισμούς με άγνωστες συνέπειες για την ανθρωπότητα.
«Αν δεν είμαστε προσεκτικοί και εκβιομηχανίσουμε αυτές τις
περιοχές χωρίς τις κατάλληλες προφυλάξεις, τότε ρισκάρουμε να ξυπνήσουμε μια
μέρα ιούς όπως της ευλογιάς, που νομίζαμε ότι είχε εκλείψει» προειδοποίησε ο
Κλαβερί.
—Αμοιβάδες ως πειραματόζωα
Οι γάλλοι επιστήμονες θα προχωρήσουν σε ελεγχόμενη αναβίωση
του ιού, τοποθετώντας τον στον ίδιο χώρο μαζί με μονοκύτταρες αμοιβάδες, ώστε
να ελέγξουν τον βαθμό επικινδυνότητάς του. Οι ίδιοι ερευνητές είχαν ανακαλύψει,
επίσης στη Σιβηρία, πριν από 12 χρόνια, τον γιγάντιο ιό Pithovirus sibericum
και τον είχαν «ξυπνήσει» στο εργαστήριό τους.
Αντίθετα με τους περισσότερους ιούς που κυκλοφορούν σήμερα,
οι αρχαίοι ιοί που χρονολογούνται από την τελευταία Εποχή των Παγετώνων, δεν
είναι μόνο μεγαλύτεροι, αλλά (σε πείσμα της θεωρίας της εξέλιξης) και
πολυπλοκότεροι γενετικά. Ο Mollivirus έχει πάνω από 500 γονίδια, ενώ ένας
άλλος, ο Pandoravirus, που είχε ανακαλυφθεί το 2003, έχει 2.500. Συγκριτικά, ο
σύγχρονος ιός της γρίπης Α έχει μόνο οκτώ γονίδια.
Η μελέτη δημοσιεύεται στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας
Επιστημών (PNAS) των ΗΠΑ.
