Κάτι έγινε με κάποιο αδελφό, κάτι είπε ή κάτι έκανε και
παίρνεις το θάρρος να εξασκήσεις το λόγο του Θεού (Γαλ.ς:1 Αδελφοί, και εάν άνθρωπος απερισκέπτως πέση εις κανέν αμάρτημα, σεις οι
πνευματικοί διορθόνετε τον τοιούτον με πνεύμα πραότητος, προσέχων εις σεαυτόν,
μη και συ πειρασθής), διορθώνοντάς τον.
Αλλά φαίνεται ότι και ο αδελφός ξέρει καλά το λόγο του Θεού
και σου απαντά:
Μη κρίνετε, διά να μη
κριθήτε· (Ματθ.ζ:1)
Μπαμ!!!
Αυτό ήταν. Η διαφωνία σταματάει εδώ. Πώς τολμάς να κρίνεις
τον αδελφό σου και να αμφισβητείς τις επιλογές του;
Αυτός
είναι ο μηχανισμό άμυνας της γενιάς μας: «Μη με κρίνεις!» Αλλά μήπως ποτέ ρώτησες
«Γιατί όχι;» Θα πήρες σίγουρα την απάντηση (από αμυντικό Χριστιανό): «Ο Ιησούς το
λέει». Και προφανώς αναφέρεται στο Ματθ.ζ:1, που αρχίζει με τα λόγια: «Μη
κρίνετε».
Αλλά
αυτές είναι μόνο οι δύο πρώτες λέξεις ενός ολόκληρου σκεπτικού:
Ματθ.ζ:1-6 Μη κρίνετε, διά να μη κριθήτε· διότι με οποίαν κρίσιν κρίνετε θέλετε
κριθή, και με οποίον μέτρον μετρείτε θέλει αντιμετρηθή εις εσάς. Και διά τι
βλέπεις το ξυλάριον το εν τω οφθαλμώ του αδελφού σου, την δε δοκόν την εν τω
οφθαλμώ σου δεν παρατηρείς; Η πως θέλεις ειπεί προς τον αδελφόν σου, Άφες να
εκβάλω το ξυλάριον από του οφθαλμού σου, ενώ η δοκός είναι εν τω οφθαλμώ σου;
Υποκριτά, έκβαλε πρώτον την δοκόν εκ του οφθαλμού σου, και τότε θέλεις ιδεί καθαρώς
διά να εκβάλης το ξυλάριον εκ του οφθαλμού του αδελφού σου. Μη δώσητε το άγιον
εις τους κύνας μηδέ ρίψητε τους μαργαρίτας σας έμπροσθεν των χοίρων, μήποτε
καταπατήσωσιν αυτούς με τους πόδας αυτών και στραφέντες σας διασχίσωσιν.
Είμαι σίγουρος ότι το Ματθ.ζ:1 έχει αντικαταστήσει το
Ιωάν.γ:16 σαν το πιο δημοφιλές εδάφιο της Βίβλου. Θα μπορούσα να μοιραστώ εδώ
μαζί σας οποιοδήποτε αριθμό σεναρίων όπου αυτό το εδάφιο δίνεται σαν απάντηση σε
επιπλήξεις και νουθεσίες. Στην κουλτούρα μας, κάθε φορά που κάποιος αναφέρει
ότι μια συγκεκριμένη συμπεριφορά είναι λάθος ή αμαρτωλή, είναι σχεδόν
αναπόφευκτο ότι κάποιος θα απαντήσει ότι δεν πρέπει να κρίνουμε.
Αλλά είναι κρίση να επισημάνω την αμαρτία κάποιου; Τι εννοούσε
ο Ιησούς στο Ματθ.ζ:1;
Το
θέμα του Ιησού δεν είναι να μην κρίνουμε, αλλά «Να μην είμαστε υποκριτές»! Εάν
συνεχίσετε την ανάγνωση στο Ματθ.ζ., θα δείτε για τι είδους κρίση μιλά ο Ιησούς
στο εδ.1 Το εδ.2 μας βοηθά να δούμε ότι κάθε φορά που κρίνουμε τους άλλους με
διαφορετικό μέτρο απ’ αυτό που χρησιμοποιούμε για να κρίνουμε τον εαυτό μας, τότε
είμαστε υποκριτές. Επίσης, αν κατά τη γνώμη μου, η αμαρτία σου είναι πιο
ειδεχθής από τη δική μου αμαρτία, τότε έχω πέσει στον τύπο της κρίσης που ο
Ιησούς απαγορεύει στο Ματθ.ζ:1.
Το ίδιο ισχύει, όταν είμαι τόσο επικεντρωμένος στη δική σου
αμαρτία, που δεν μπορώ να δω τη δική μου — και γίνομαι ένας τρομερός υποκριτής
— τότε είμαι ένοχος κρίσης που ο Ιησούς απαγορεύει.
Το
εδ.5 μας λέει να καθαρίσουμε πρώτα το δικό μας μάτι και μετά να βοηθήσουμε στον
καθαρισμό του ματιού του αδελφού μας. Απλά λέει το αυτονόητο, ότι όταν κριτικάρεις
τους ανθρώπους, θα αρχίσουν κι αυτοί να σε κριτικάρουν. Γι’ αυτό βεβαιώσου
πρώτα ότι η δική σου αυλή είναι καθαρή!
Και
πώς θα ξέρεις ποιοι είναι οι «κύνες» και
οι «χοίροι» (εδ.6), αν δεν κάνεις
κρίση;
Το Ματθζ:1 δεν είναι ένα εδάφιο που μας έχει δοθεί σαν άμυνα
σε κριτική ή επίπληξη. Σαν πιστοί, οφείλουμε να ανταποκριθούμε στις νουθεσίες
αδελφού, άσχετα αν βγαίνει ένα τεράστιο δοκάρι από το μάτι του ή όχι.
Αυτό το εδάφιο έχει δοθεί σ’ αυτούς που κατακρίνουν για να
ελέγξουν τις καρδιές τους. Αν το χρησιμοποιήσεις σαν άμυνα, ουσιαστικά παίρνεις
τη θέση αυτού με το δοκάρι στο μάτι.
Μπορούν να κρίνουν οι Χριστιανοί;
Είναι σαφές, ακόμη και στο πλαίσιο του Ματθ.ζ, ότι υπάρχει
ένας τρόπος με τον οποίο οι Χριστιανοί οφείλουν να κρίνουν. Στο εδ.5, λέγεται
σ’ αυτόν που κρίνει, να βγάλει το δοκάρι από το μάτι του και στη συνέχεια να φροντίσει
το ξυλάριο στο μάτι του αδελφού του. Δεν λέει, «μην ανησυχείς για το ξυλάριο».
Υπάρχουν άλλα μέρη στην Αγία Γραφή όπου ο Ιησούς στην
πραγματικότητα ενθαρρύνει τους ανθρώπους να κρίνουν.
Ιωάν.ζ:24 Μη κρίνετε κατ' όψιν, αλλά την δικαίαν
κρίσιν κρίνατε.
Λουκ.ιβ:57 Διά τι δε και αφ' εαυτών δεν κρίνετε το
δίκαιον;
Στα παραπάνω εδάφια λέει να κρίνουμε, αλλά να το κάνουμε
σωστά, δίκαια!
Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ένα σταθερό πρότυπο με το οποίο οι
άνθρωποι μπορούν να κρίνουν την αλήθεια κάθε πράγματος. Και επίσης δείχνει ότι
υπάρχουν σωστοί τρόποι να κρίνουμε κάτι καθώς και λάθος τρόποι.
Πολλές
από τις επιστολές του Παύλου γράφτηκαν για να διορθωθούν τα κακώς έχοντα στις εκκλησίες:
Α’ Κορ.ε:2-3 Και σεις είσθε πεφυσιωμένοι, και δεν επενθήσατε μάλλον, διά να εκβληθή
εκ μέσου υμών ο πράξας το έργον τούτο. Διότι εγώ ως απών κατά το σώμα, παρών
όμως κατά το πνεύμα, έκρινα ήδη ως παρών τον ούτω πράξαντα τούτο
Τους
κατηγορεί ότι δεν έκριναν την αμαρτία που ήταν ανάμεσά τους, ενώ αυτός το είχε
κάνει ήδη!
Συμπληρώνει
στο εδ.12: «Διότι τι με μέλει να κρίνω
και τους έξω; δεν κρίνετε σεις τους έσω;». Και στο επόμενο εδάφιο διατάζει:
εκβάλετε τον κακόν εκ μέσου υμών.
Ο απόστολος Παύλος λέει το ίδιο πράγμα στην Α’ Κορ.ι:15 «Λέγω ως προς φρονίμους· κρίνατε σεις τούτο
το οποίον λέγω», κι ακόμα λέει στην Α’ Κορ.β:15 ότι «Ο δε πνευματικός ανακρίνει μεν πάντα, αυτός δε υπ' ουδενός ανακρίνεται».
Ναι, υπάρχει ένας σωστός όπως κι ένας λάθος τρόπος να κρίνεις.
Φαίνεται ότι δεν αρέσει η λέξη «κρίση». Ακούγεται πολύ επικριτική.
Αλλά υπάρχουν πολλές παρόμοιες λέξεις που χρησιμοποιούνται σε όλη την Αγία
Γραφή. Ας δούμε μερικά παραδείγματα:
Παρ.ιβ:1 Όστις αγαπά παιδείαν, αγαπά γνώσιν· αλλ'
όστις μισεί έλεγχον, είναι άφρων.
Κολ.γ:16 Ο λόγος του Χριστού ας κατοική εν υμίν
πλουσίως μετά πάσης σοφίας· διδάσκοντες και νουθετούντες αλλήλους
με ψαλμούς και ύμνους και ωδάς πνευματικάς, εν χάριτι ψάλλοντες εκ της καρδίας
υμών προς τον Κύριον.
Β’ Τιμ.δ:2 κήρυξον τον λόγον, επίμενε εγκαίρως ακαίρως,
έλεγξον, επίπληξον, πρότρεψον, μετά πάσης μακροθυμίας και
διδαχής.
Είναι
σαφές ότι ένας από τους λόγους για τους οποίους μαζευόμαστε στην εκκλησία είναι
για να βοηθήσουμε ένας τον άλλον να αυξηθούμε πνευματικά. Ο Παύλος μας διδάσκει
στην Εφες.δ:11-16 ότι ο Θεός έδωσε τα χαρίσματα της διακονίας «διά την οικοδομήν του σώματος του Χριστού»,
μέχρι να γίνουμε «εις άνδρα τέλειον, εις
μέτρον ηλικίας του πληρώματος του Χριστού», να μην σκεφτόμαστε και να μην ενεργούμε
σαν νήπια (ή χειρότερα – σαν έφηβοι!). Ο απώτερος στόχος μας είναι να γίνουμε σαν
τον Χριστό. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο με τις οδηγίες και τις διορθώσεις από
εκείνους που ο Θεός έχρισε να μας προσέχουν.
Αν η άποψή σου για το Ματθ.ζ:1 σε αποτρέπει να υπακούσεις όλα
τα άλλα εδάφια που σε ενθαρρύνουν να νουθετείς τον αδελφό σου αλλά και να
δέχεσαι νουθεσία, να κάνεις δίκαιες κρίσεις, κ.λπ., τότε μάλλον παρερμηνεύεις το συγκεκριμένο εδάφιο. Παρόμοια,
αν η άποψή σου για όλα τα άλλα εδάφια παραμελεί την τόσο σωστή νουθεσία του
Ματθ.ζ:1, τότε δεν διαβάζεις τα άλλα εδάφια σωστά.
Ο πιστός μπορεί να κρίνει δίκαια χρησιμοποιώντας σαν μέτρο
το λόγο του Θεού (για τη δική του καρδιά και τη ζωή των άλλων).
Τις περισσότερες φορές, αυτοί που φωνάζουν πιο πολύ,
απαιτώντας να μην κρίνονται, είναι αυτοί που το χρειάζονται περισσότερο, άσχετα
αν αυτό οφείλεται σε
ανασφάλεια, σε υπερηφάνεια ή σε ρηχή επανάσταση.
Ας
μην ξεχνάμε ότι ο Ιησούς ήταν γεμάτος με αλήθεια και χάρη.
Τις χρειαζόμαστε απελπισμένα και τις δύο (και την αλήθεια
και τη χάρη) στις σχέσεις μας με τους αδελφούς και τις αδελφές εν Χριστώ, όταν διορθώνουμε,
αλλά και όταν δεχόμαστε διόρθωση.
Δεν είναι ποτέ ευχάριστο να ακούς μια σκληρή, αλλά γεμάτη
αγάπη αλήθεια, αλλά να θυμάστε το πρώτο μισό
του Παρ.κζ:6: «πληγαί φίλου είναι πισταί».
Μας αρέσει αυτό; Φυσικά και όχι. Αλλά το χρειαζόμαστε.
