Έχουμε, ήδη, πει πολλές φορές ότι η Αγία
Γραφή ερμηνεύεται απ’ τον εαυτό της. Υπάρχουν, όμως, κι άλλοι κανόνες που
διέπουν την ερμηνεία των Γραφών, τους οποίους θα εξετάσουμε παρακάτω:
·
Είναι αναγκαίο, όσο
το δυνατόν, να παίρνουμε τις λέξεις με τη συνηθισμένη, κοινή έννοιά τους.
Πρέπει να θυμόμαστε ότι η συνηθισμένη, κοινή έννοια μιας λέξης
δεν είναι πάντα ίδια με την πεζή. Με άλλα λόγια, ο κανόνας να παίρνουμε τις
λέξεις με τη συνηθισμένη και κοινή έννοιά τους δεν σημαίνει ότι πρέπει να παίρνουμε
μόνο την πεζή έννοιά τους και καμία άλλη. Κάθε γλώσσα έχει δικούς της τρόπους
έκφρασης και ιδιωματισμούς που διαφέρουν τόσο πολύ απ’ τις άλλες γλώσσες, ώστε
αν προσπαθήσουμε να μεταφράσουμε με την πεζή έννοια, μπορεί το νόημα να αλλάζει
ή να καταστρέφεται τελείως (βρέχει καρεκλοπόδαρα,
λέμε στα Ελληνικά, ενώ στα Αγγλικά η αντίστοιχη έκφραση είναι, it rains cats
and dogs). Αυτό συμβαίνει συχνά στη Βίβλο που είναι γεμάτη από τέτοιες
ιδιομορφίες.
Παραδείγματα:
*
Στη
Γεν.ς:12 διαβάζουμε: “....διότι πάσα σάρξ
είχε διαφθείρει την οδόν αυτής επί της γης.” Αν πάρουμε τις λέξεις “σάρξ” και “οδός” με την
πεζή τους έννοια, χάνεται το πραγματικό νόημα του εδαφίου. Αν, όμως, τις πάρουμε
με τη συνηθισμένη, μεταφορική τους έννοια, όπως μας οδηγεί η Γραφή, βλέπουμε
ότι σάρκα είναι τα άτομα, οι άνθρωποι
κι ότι οδός είναι οι τρόποι, οι
συνήθειες, η θρησκευτική ζωή. Έτσι οι λέξεις αυτές όχι μόνο αποκτούν νόημα,
αλλά παίρνουν την σωστή τους έννοια, η οποία μας λέει ότι κάθε άνθρωπος είχε
διαφθείρει τον τρόπο ζωής του. Ο απόστολος Παύλος λέει το ίδιο πράγμα με τα
λόγια, “δεν υπάρχει ο πράττων το αγαθόν” (Ρωμ.γ:12).
*
Κάποτε
ο Ιησούς ρώτησε: “τίς γυνή έχουσα δέκα
δραχμάς, εάν χάσει δραχμήν μίαν, δεν ανάπτει λύχνον, και σαρόνει την οικίαν και
ζητεί επιμελώς, έως ότου εύρη αυτήν;” (Λουκ.ιε:8). Αν πάρουμε το εδάφιο με
την πεζή του έννοια, χάνουμε το πραγματικό νόημα που ήθελε να διδάξει ο Ιησούς.
Ξέροντας, όμως, ότι το εδάφιο περιέχει μια παραβολή, τα βασικά μέρη της οποίας
έχουν μεταφορική έννοια, καταλαβαίνουμε ότι κι
η ερμηνεία πρέπει να είναι μεταφορική. Έτσι δεν βλέπουμε απλώς μια
ερώτηση, αλλά μία γυναίκα που αγωνίζεται, όπως ο Ιησούς, γιατί η χαμένη δραχμή
συμβολίζει την ψυχή που είναι μέσα στην αμαρτία (Λουκ.ιθ:10).
*
Προφητεύοντας
για τον Ιησού, ο Ζαχαρίας λέει: “και
ανήγειρεν εις ημάς κέρας σωτηρίας εν τω οίκω Δαβίδ του δούλου αυτού” (Λουκ.α:69). Αν πάρουμε τις λέξεις του
εδαφίου με την πεζή τους έννοια, δύσκολα θα καταλάβουμε τί θέλει να πει.
Ξέρουμε, όμως, ότι το κέρας μέσα στο
λόγο του Θεού είναι σύμβολο δύναμης κι ισχύος κι ότι ο οίκος αναφέρεται σε οικογένεια ή γενιά, έτσι μπορούμε να έχουμε μία
καθαρή εικόνα της υπόσχεσης. Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, ότι ο Θεός, απ’ τους
απογόνους του Δαβίδ, σήκωσε τον Ιησού Χριστό που έγινε για μας σωτηρία και
δύναμη, όπως ακριβώς είπε ο Πέτρος (Πραξ.ε:31).
*
Ο
Ιησούς λέει: «Εάν τις έρχεται πρός με και
δεν μισεί τον πατέρα αυτού και την μητέρα, και την γυναίκα.......δεν δύναται να
είναι μαθητής μου» (Λουκ.ιδ:26). Αν
δούμε το εδάφιο με την πεζή έννοια των λέξεων, ερχόμαστε σε αντίθεση με
άλλα εδάφια του λόγου του Θεού που μας λένε ν’ αγαπάμε τους εχθρούς μας. Όταν, όμως, καταλάβουμε ότι αυτό είναι μια υπερβολή
όπου η σύγκριση προσώπων ή πραγμάτων γίνεται με έντονες λέξεις, τότε μπορούμε
να πάρουμε την ακριβή έννοια του εδαφίου, το οποίο κάπου αλλού ο Ιησούς
εξέφρασε έτσι: «Όστις αγαπά πατέρα ή μητέρα
υπέρ εμέ δεν είναι άξιος εμού» (Ματθ.ι:37).
