- 17 Δεκεμβρίου 497 π.Χ. - Εορτάζονται στην αρχαία Ρώμη τα πρώτα Σατουρνάλια.
Τα Σατουρνάλια ήταν γιορτή των Ρωμαίων αφιερωμένη στο θεό Σατούρνους, ο οποίος αντιστοιχεί στον ελληνικό θεό Κρόνο.
Πραγματοποιούταν κατά τους χειμερινούς μήνες κατά την περίοδο του χειμερινού ηλιοστασίου, συνήθως στις 17 Δεκεμβρίου, και διαρκούσε άλλες επτά ημέρες, μέχρι τις 25 Δεκεμβρίου.
Τα Σατουρνάλια ήταν μεγάλη και σημαντική γιορτή για τους Ρωμαίους, οι οποίοι τα ταύτιζαν με τα αρχαία Κρόνια. Εκτός από τις τυπικές θυσίες, η γιορτή περιλάμβανε δημόσια αργία, γεύματα για όλους τους πολίτες, με δημόσια δαπάνη, καθώς και διάφορα έθιμα, όπως την ανταλλαγή μικρών δώρων ή υπαίθριες αγορές. Επιτρέπονταν τα τυχερά παιχνίδια ακόμα και για τους δούλους.
Οι πλούσιοι μοίραζαν στους φτωχούς γενναία χρηματικά βοηθήματα. Μεταξύ των δώρων ήταν και λαμπάδες, επειδή, όπως πίστευαν, το φως τους ενίσχυε το φως τού ηλίου, το οποίο ελαττωνόταν την εποχή αυτή.
Κατά την ημέρα αυτή, αλλά και τις επόμενες, τα δικαστήρια και τα σχολεία παρέμεναν κλειστά.
Η γιορτές οδηγούσαν σε ξέφρενο γλέντι, άφθονη οινοποσία και ακολασίες: γι' αυτό το λόγο η λέξη "σατουρνάλια" ήταν ταυτόσημη με τα "όργια".
Πραγματοποιούταν κατά τους χειμερινούς μήνες κατά την περίοδο του χειμερινού ηλιοστασίου, συνήθως στις 17 Δεκεμβρίου, και διαρκούσε άλλες επτά ημέρες, μέχρι τις 25 Δεκεμβρίου.
Τα Σατουρνάλια ήταν μεγάλη και σημαντική γιορτή για τους Ρωμαίους, οι οποίοι τα ταύτιζαν με τα αρχαία Κρόνια. Εκτός από τις τυπικές θυσίες, η γιορτή περιλάμβανε δημόσια αργία, γεύματα για όλους τους πολίτες, με δημόσια δαπάνη, καθώς και διάφορα έθιμα, όπως την ανταλλαγή μικρών δώρων ή υπαίθριες αγορές. Επιτρέπονταν τα τυχερά παιχνίδια ακόμα και για τους δούλους.
Οι πλούσιοι μοίραζαν στους φτωχούς γενναία χρηματικά βοηθήματα. Μεταξύ των δώρων ήταν και λαμπάδες, επειδή, όπως πίστευαν, το φως τους ενίσχυε το φως τού ηλίου, το οποίο ελαττωνόταν την εποχή αυτή.
Κατά την ημέρα αυτή, αλλά και τις επόμενες, τα δικαστήρια και τα σχολεία παρέμεναν κλειστά.
Η γιορτές οδηγούσαν σε ξέφρενο γλέντι, άφθονη οινοποσία και ακολασίες: γι' αυτό το λόγο η λέξη "σατουρνάλια" ήταν ταυτόσημη με τα "όργια".
Τα Σατουρνάλια διατηρήθηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια των ρωμαϊκών αυτοκρατορικών χρόνων, μέχρι τον 5ο μ.Χ. αιώνα, οπότε "καταργήθηκαν" και υπό την επίδραση της καθολικής θρησκείας ονομάστηκαν "χριστούγεννα". Τα έθιμά τους (ανταλλαγή δώρων, γλέντια, χαρτοπαιξία κ.ο.κ.) διατηρήθηκαν και μεταβιβάστηκαν στον εορτασμό της Πρωτοχρονιάς.
Τις περισσότερες πληροφορίες για τις τελετές των Σατουρναλίων μνημονεύει ο Λατίνος συγγραφέας του 5ου μΧ αιώνα Μακρόβιος στο έργο του «Saturnalia».
