<Mη κλέψης> (Έξ.κ:15)
<Μη κλέψης...μη αποστερήσης> (Μάρκ.ι:19)
Σ’ αυτό το
κεφάλαιο θα μελετήσουμε διάφορες ερωτήσεις που έχουν να κάνουν με την προσωπική
τιμιότητα και ακεραιότητα, δηλαδή την κλοπή, τον εκβιασμό, την απάτη, τη δωροδοκία.
Για το ψέμα μιλήσαμε σε προηγούμενο κεφάλαιο.
Κλοπή. Μια από τις
βασικές διδασκαλίες της Βίβλου είναι ο σεβασμός της ιδιοκτησίας και των
υπαρχόντων των άλλων. Κλοπή είναι απλά η ενέργεια του να πάρεις κάτι που ανήκει
σε κάποιον δίχως την έγκρισή του. Αυτό ισχύει άσχετα με το αν η αξία αυτού που
κλέφτεται είναι μικρή η μεγάλη. Με το ίδιο σκεπτικό, η κλεψιά είναι λάθος έστω
κι αν το θύμα είναι πολύ πλούσιο ενώ ο κλέφτης πολύ φτωχός. Η Βιβλική λύση σε
μια τέτοια περίπτωση βρίσκεται στην Εφεσ.δ:28 & Α΄Θεσ.γ:10 .
Μερικοί
φιλόσοφοι διδάσκουν ότι αν ένα φτωχό άτομο πραγματικά έχει ανάγκη κάτι, μπορεί
να το πάρει από ένα πλούσιο άτομο που εύκολα μπορεί να το αντικαταστήσει. Άλλοι
διδάσκουν ότι αν κάτι δεν φυλάσσεται αυτό σημαίνει ότι οι ιδιοκτήτες δεν θεωρούν
ότι έχει αξία, άρα μπορεί να το πάρει κάποιος. Ωστόσο, όλα αυτά είναι
ανθρώπινες φιλοσοφίες και δεν έχουν να κάνουν με το λόγο του Θεού. Και ο νόμος
του Μωυσή αλλά και η διδασκαλία του Ιησού δεν υπονοούν κάτι σαν τα παραπάνω, απλά
λένε “Μη κλέψης”.
Η έννοια της
κλοπής είναι καθαρή, αλλά ας δώσουμε μερικά παραδείγματα για να το εννοήσουμε
σε πρακτική εφαρμογή.
1. Είναι κλοπή το να πάρεις ένα βιβλίο από μια βιβλιοθήκη και να μην το
επιστρέψεις.
2. Είναι κλοπή όταν παίρνεις υλικά από ένα οργανισμό χωρίς να πληρώνεις την
αξία τους ή να έχεις την έγκριση του υπεύθυνου.
3. Είναι κλοπή το να δανειστείς χρήματα και να μην σκοπεύεις να τα
ξεπληρώσεις, ή να μην κάνεις προσπάθειες να τα ξεπληρώσεις. Αυτό ισχύει και
όταν κάποια τοπική εκκλησία δανειστεί χρήματα από κάποια άλλη εκκλησία για
κάποια ανάγκη.
4. Σύμφωνα με το Μαλαχ.γ:8-12 ένας άνθρωπος μπορεί να κλέψει το Θεό με το
να κατακρατεί τα δέκατα και τις προσφορές.
5. Μερικές φορές άνθρωποι παίρνουν
χρήματα που ανήκουν στην εκκλησία με την δικαιολογία: “Αυτά ανήκουν στην
εκκλησία κι εγώ σαν μέλος αυτής της εκκλησίας έχω δικαίωμα, άλλωστε είμαι παιδί
του Θεού”. Με το ίδιο σκεπτικό κάποιος μπορεί να πει: “Είμαι ένας πολίτης αυτής
της χώρας, άρα έχω δικαίωμα να χρησιμοποιώ όπως θέλω την κυβερνητική περιουσία,
τα χρήματα από τους φόρους”. Όσοι προσπάθησαν να το εφαρμόσουν κατέληξαν στη
φυλακή. Ακόμα και ο Ιησούς πλήρωσε φόρο (Ματθ.ιζ:24-27 κβ:15-22). Άνθρωποι που χρησιμοποιούν τέτοιες
σκέψεις είναι διεστραμμένοι στο νου τους. Αυτό που ξεχνούν ή αγνοούν είναι ότι
η εκκλησία έχει μια σειρά εξουσίας που πρέπει να ακολουθείται. Στις περιπτώσεις
που περιγράψαμε, χρήματα έχουν δοθεί για κάποιο συγκεκριμένο σκοπό και υπάρχει
κάποιος υπεύθυνος πάνω σ’ αυτά τα χρήματα. Αν κάποιος πάρει απ’ αυτά τα χρήματα
χωρίς την άδεια του υπεύθυνου, τον κλέβει και στην ουσία κλέβει το Θεό. Αλλά
και αν ο υπεύθυνος χρησιμοποιεί τα χρήματα μ’ ένα μη εξουσιοδοτημένο τρόπο,
κάνει κατάχρηση και παραβιάζει την υπευθυνότητά του.
Απάτη. Επιπρόσθετα
στην απλή κλοπή, υπάρχουν κι άλλοι άτιμοι τρόποι να αφαιρέσει κανείς χρήματα η
περιουσία. Και οι δύο Διαθήκες μας λένε να μην εξαπατούμε (Λευιτ.ιθ:13
Μάρκ.ι:19 Α΄Κορ.ς:8 Α΄Θεσ.δ:6). Απατώ κάποιον σημαίνει τον
κοροϊδεύω, παίρνω κάτι με κοροϊδία ή κόλπο, τέχνασμα. Και πάλι θα δώσουμε
μερικά πρακτικά παραδείγματα για να καταλάβουμε καλύτερα.
1. Έμποροι Μπορεί να
εξαπατήσουν αν δεν έχουν σωστές ζυγαριές ή επίτηδες βάζουν κάτι λιγότερο απ’
ότι ο πελάτης έχει πληρώσει. Επίσης εξαπατούν αν δώσουν χαλασμένα προϊόντα σε
κάποιο άγνωστο πελάτη.
2. Πωλήσεις Ένας
πωλητής μπορεί να εξαπατήσει με το να δώσει υπερβολικές περιγραφές ή να
δημιουργήσει λάθος εντυπώσεις. Αν είσαι πωλητής, πούλησε ότι μπορείς να
προτείνεις χωρίς να πεις ψέματα. Αν πουλάς κάτι, να απαντάς στις ερωτήσεις του
αγοραστή τίμια και μην κρύβεις επίτηδες βασικές αλήθειες για το αντικείμενο της
πώλησης.
3. Χρήματα Αν κάποιος
έχει πάρει χρήματα για κάποιο συγκεκριμένο σκοπό, αλλά τα χαλάει κάπου αλλού,
αυτό είναι απάτη. Για παράδειγμα, αν κάποιος ζητήσει χρήματα για ένα εισιτήριο
πρώτης θέσης στο τρένο, τότε πρέπει να τα χρησιμοποιήσει γι’ αυτό το λόγο. Αν
χαλάσει τα χρήματα για κάτι άλλο ή αγοράσει ένα φθηνότερο εισιτήριο και βάλει
στην τσέπη του τη διαφορά, τότε αυτό είναι απάτη. Αν σε ένα εργάτη του Θεού
δοθούν ορισμένα χρήματα για κάποιο σκοπό, δεν μπορεί να τα χρησιμοποιήσει για
άλλο σκοπό χωρίς την άδεια του δωρητή.
4. Αποδείξεις. Αν δοθούν σε κάποιον 100 € για να αγοράσει κάτι
και αυτό κοστίζει μόνο 30 € τότε θα πρέπει να επιστρέψει τη διαφορά. Αν
αλλάξει την απόδειξη να δείχνει 100 € λέει ψέματα (μέσω της απόδειξης) και
εξαπατά.
5. Έγγραφα Αν κάποιος δημιουργήσει ψεύτικα έγγραφα όπως ένα
ψεύτικο πιστοποιητικό αποφοίτησης, εξαπατά αυτόν που του το δίνει σαν απόδειξη.
Αν ο αποδέκτης πάρει ένα τέτοιο έγγραφο, γνωρίζοντας ότι είναι ψεύτικο, κι
αυτός με τη σειρά του εξαπατά τον οργανισμό ή την υπηρεσία για την οποία
δέχεται το έγγραφο.
6. Πληροφορίες Μπορεί
κανείς να γίνει ένοχος εξαπάτησης αν παραλείψει επίτηδες πολύτιμες και βασικές
πληροφορίες όταν του ζητηθεί να εξηγήσει κάτι. Λέγοντας μόνο ένα μέρος της
αλήθειας μπορεί να παραπλανήσει άλλους.
7. Εργάτες Όταν ένα
άτομο δουλεύει για ένα ποσό χρημάτων, πουλάει το χρόνο του σε αντάλλαγμα γι’
αυτά τα χρήματα. Γι’ αυτό, θα πρέπει να αποδώσει στον εργοδότη του τον
συμφωνηθέντα χρόνο ή παραγωγή. Αν δεν ξεκινά τη δουλειά του την ορισμένη ώρα
(καθυστερεί) ή φεύγει όταν το αφεντικό δεν είναι εκεί, εξαπατά.
Φυσικά, υπάρχει
χρόνος στη δουλειά για ξεκούραση και διάλειμμα, για τον απλό λόγο να μπορείς να
είσαι πιο παραγωγικός. Επίσης, μπορεί να υπάρχει χρόνος, στο γραφείο για παράδειγμα,
που να μην έχεις τόση δουλειά να κάνεις. Αν δεν υπάρχει δουλειά του γραφείου,
μπορεί να επιτρέπεται ν’ ασχοληθείς με δικά σου πράγματα. Όμως, δεν θα πρέπει
να αμελείς τη δουλειά σου γι’ αυτά. Σ’ αυτή την περίπτωση, το αφεντικό σου
νομίζει ότι ασχολείσαι με τη δική του δουλειά, αλλά τον εξαπατάς
χρησιμοποιώντας την ώρα του και δίνοντάς του ψεύτικη εντύπωση.
Ας μην ειπωθεί
ποτέ ότι δεν μπορεί κανείς να εμπιστευτεί Χριστιανό όσον αφορά το χρόνο
εργασίας. Προσπάθησε πάντα να είσαι στην ώρα σου. Αν χρειάζεσαι διάλειμμα για
προσωπικούς λόγους, πάρε την άδεια πρώτα. Αν καθυστέρησες χωρίς λόγο, δούλεψε
extra τόσο όσο να καλύψεις την καθυστέρησή σου. Θυμήσου, είμαστε αντιπρόσωποι
του Ιησού Χριστού, και η ζωή μας μαρτυρεί γι’ Αυτόν. Αφού είμαστε Χριστιανοί, ο
εργοδότης μας πρέπει να μας εμπιστεύεται για την τιμιότητά μας είτε είναι
παρών, είτε όχι. Θυμήσου ότι ο Θεός σε βλέπει αν εξαπατάς και κοροϊδεύεις έστω
και αν κανείς άλλος δεν σε βλέπει.
Λίγα λόγια για
τους εργάτες του Θεού είναι απαραίτητα εδώ. Ένα από τα πιο σπουδαία έργα των
εργατών είναι οι επισκέψεις σε πιστούς αλλά και σε άπιστους. Ο εργάτης θα
πρέπει ειδικά να επισκέπτεται τους ασθενείς, αυτούς που λείπουν από την
εκκλησία, τους επισκέπτες και τους ευαγγελιζόμενους. Οι εργάτες έχουν κληθεί
από το Θεό να δουλέψουν γι’ Αυτόν. Ωστόσο, πολλοί δεν μπορούν να μάθουν να
σηκώνονται νωρίς το πρωί. Αυτό είναι τεμπελιά. Αν είσαι εργάτης και ο “αγρός”
σου είναι πολύ μικρός, πήγαινε και σε μια γειτονική πόλη ή χωριό. Υπάρχει
πάντοτε ανάγκη να ακουστεί το Ευαγγέλιο, υπάρχει πάντα περισσότερη δουλειά απ’
ότι μπορεί να γίνει. Ένα ερώτημα για εργάτες:
Εκτός τις ώρες της συνάθροισης, δίνετε ακόμα 40 ώρες δουλειάς τη βδομάδα
στο έργο του Θεού;
Μη χρωστάς σε
κανένα. Στους Ρωμ.ιγ:8 λέει: <Εις
μηδένα μη οφείλετε μηδέν, ειμή το να αγαπάτε αλλήλους>. Μήπως αυτό
σημαίνει ότι δεν μπορούμε να δανειστούμε ή να αγοράσουμε κάτι με δόσεις; Όχι. Αν δανειστείς χρήματα και υποσχεθείς να
τα επιστρέψεις στις 10 του μήνα, τότε νομικά δεν τα χρωστάς μέχρι την
καθορισμένη ημερομηνία. Αυτό το εδάφιο ισχύει όταν δεν τα πληρώσεις την ημέρα
που υποσχέθηκες. Θα έχεις πρόβλημα με το Θεό μόνο αν δεν πληρώσεις στην ώρα
σου. Μπορείς να δανείζεσαι, αλλά πρέπει να ξεπληρώνεις.
Δανειζόμενος
κάτι και μη επιστρέφοντάς το, αυτό είναι κλεψιά. Αν παρά τις προβλέψεις σου εξ
αιτίας κάποιου απρόοπτου προβλήματος δεν μπορείς να πληρώσεις κάποιο χρέος σου,
τότε θα πρέπει να βρεις το δανειστή σου, να του εξηγήσεις και να ζητήσεις
παράταση χρόνου. Τότε, μπορείς να τον πληρώσεις αργότερα. Αν δεν ζητήσεις
παράταση, τότε έχεις σπάσει την υπόσχεση να επιστρέψεις τα χρήματα, του
χρωστάς, δηλαδή ενεργείς κατά παράβαση σύμφωνα με το Ρωμ.ιγ:8.
Καμιά φορά
δημιουργείται πρόβλημα όταν κάποιος αρχίζει κάτι “δια πίστεως”. Κάποιος
ποιμένας, ενώ δεν είχε τα οικονομικά να χτίσει μια εκκλησία, ωστόσο παρήγγειλε
τα υλικά “δια πίστεως” και άρχισε να κτίζει. Αργότερα δεν μπορούσε να πληρώσει
τα χρέη του. Το αποτέλεσμα ήταν ότι ο ποιμένας και η εκκλησία δημιούργησαν ένα
κακό όνομα στην κοινωνία. Έγινε αιτία οι άπιστοι να ξεσηκωθούν και να
περιγελάσουν την εκκλησία. Αυτό δεν είναι ενέργεια πίστης αλλά ενέργεια
ανοησίας! Αν θες να κτίσεις μια εκκλησία δια πίστεως, φύλαξε τα χρήματά σου δια
πίστεως και καθώς θα αυξάνουν κάνε ότι μπορείς να κάνεις περιμένοντας δια
πίστεως για το παραπάνω. Γιατί να μην έχεις πίστη να περιμένεις να μαζέψεις
πρώτα τα χρήματα πριν τα ξοδέψεις;
(Λουκ.ιδ:28)
Θα πρέπει να
είμαστε πολύ προσεκτικοί όταν δανειζόμαστε. Αν κάποιος σε θέση διακονίας
δανειστεί χρήματα και δεν τα επιστρέφει - ίσως και λέγοντας ψέματα -αυτό είναι
σοβαρός λόγος να χάσει τη θέση του.
Το συμπέρασμα
είναι ότι όταν δανείζεσαι θα πρέπει να έχεις την πρόθεση να επιστρέψεις τα
χρήματα στην ώρα σου και κάποιο αντίκρισμα. Πρέπει να επιστρέφεις ότι δανείστηκες
εκτός κι αν ο δανειστής σε αποδεσμεύσει από το χρέος σου. Διαφορετικά θα έχεις
ενεργήσει ενάντια στο θέλημα του Θεού.
