Ιούδ.α:3 Αγαπητοί, επειδή καταβάλλω πάσαν σπουδήν να σας γράψω περί της κοινής σωτηρίας, έλαβον ανάγκην να σας γράψω, προτρέπων εις το να αγωνίζησθε δια την πίστιν, ήτις άπαξ παρεδόθη εις τους αγίους.

Κυριακή 2 Αυγούστου 2015

Γνώση και απόγνωση

Παρακολουθούμε την εποχή μας. Όλοι μας, και τραβάμε γραμμές στο μέλλον. Φυσικό είναι αυτό. Όμως δεν καταλήγουμε όλοι στα ίδια συμπεράσματα. Κι αυτό είναι φυσικό. Καθοριστικό στοιχείο η διάθεση της καρδιάς μας. Γιατί κοιτάμε, πώς κοιτάμε την εποχή μας, τι ψάχνουμε να δούμε.


Δεν είναι υπερβολικό να πούμε πως ο πανικός, που είναι το κύριο γνώρισμα των ημερών μας, είναι πολύ στενά δεμένος με την πρόκληση της εποχής μας. «Εποχή πρόκλησης» είναι το επίσημο υιοθετημένο όνομά της και το χρησιμοποιούν οι άνθρωποι ελεύθερα, άνετα και χωρίς αναστολές.

Ίσως χρειάζεται να διευκρινίσουμε ότι το πνεύμα αυτό της πρόκλησης των ημερών μας είναι τελείως διαφορετικό από την άρνηση, την αποκοπή, την απομάκρυνση, την αποξένωση, τον ανταγωνισμό ίσως. Η πρόκληση έχει μέσα της το στοιχείο της εγωιστικής αντιπαράθεσης, της εναντίωσης και μάλιστα με συγκεκριμένο στόχο το ζωντανό Θεό του ουρανού. Διάθεση εξουδετέρωσής Του, ενέργειες για την απομάκρυνσή Του από ανάμεσά μας.

Αυτή η αλυσίδα συνειδητών πράξεων εναντίωσης κατά της δικαιοσύνης του Θεού έχει το χαρακτήρα της «ύβρης» των αρχαίων Ελλήνων. Το κατέβασμα του Θεού, η προσπάθεια υποκατάστασής Του από εμάς τους ίδιους.

Το ίδιο εκείνο πνεύμα του πύργου της Βαβέλ κυριαρχεί στους ανθρώπους των ημερών μας. Τότε με άχυρο, κατράμι και πλίνθους. Σήμερα με κομπιούτερ και μικροτσίπ, όμως δεν αλλάζει τίποτα. Κοινός στόχος τότε και τώρα να κατεβάσουμε το Θεό από το ύψος Του, να Του αποδείξουμε πως δεν μας χρειάζεται, πως δεν Τον έχουμε ανάγκη.

Το ονόμασε Τσάλεντσερ και είναι από τα πιο πρόσφατα επιτεύγματά του. Το διαστημικό λεωφορείο του 20ου αιώνα. Αυτός που προκαλεί, είναι η μετάφραση του ονόματος του. Προκαλεί ποιον; Μα τον ζωντανό Θεό φυσικά. Προκαλεί ποιος; Ο άνθρωπος βέβαια, ο μικρούλης θεός. Ποιος από μας καθησύχασε με το ενδεχόμενο πως το Τσάλεντσερ έγινε στάχτη έτσι τυχαία και απροσδόκητα; Αντίθετα νομίζω ήταν μήνυμα καθαρό και διάφανο η «βλάβη του αιώνα».

Είναι βέβαιο πως μετά την εξέταση του ναυαγισμένου Τσάλεντσερ θα αποδειχθεί πως η αιτία δεν ήταν στους προωθητικούς πυραύλους του «λεωφορείου», ούτε στη διαρροή αερίων, αλλά στο εγωιστικό άπλωμα του ανθρώπινου χεριού στο δένδρο της γνώσης. Ήταν τότε που ο «όφις» υποσχέθηκε πως απολυτρωμένοι και απαλλαγμένοι από την δεσμευτική παρουσία του νόμου του Θεού οι άνθρωποι θα μπορούν να πετάξουν με τα δικά τους φτερά και να καταχτήσουν τους ορίζοντες της ζηλευτής γνώσης, αποδείχνοντας στο Θεό πόσο περιττός είναι.

Σχεδόν ταυτόχρονα από το στόμα του Θεού-Δημιουργού βγήκε μια πολύ σοβαρή και καθαρή προειδοποίηση, «εξάπαντος θέλεις αποθάνει» (Γένεση β:17). Πόσο σημαντική ήταν αυτή η προειδοποίηση του Θεού, ο άνθρωπος δεν μπορούσε να αξιολογήσει και πρόκρινε να απλώσει το χέρι εναντίον του Θεού, για να Του αποδείξει έμπρακτα πως η διάθεση της καρδιάς του ήταν να Τον απορρίψει και να προσκολληθεί στον εαυτό Του.

Μέσα στο μεθύσι των κατακτήσεων που ακολούθησε, δεν μπόρεσε ο άνθρωπος να διακρίνει την εισβολή και την τέλεια εξουσία του θανάτου πάνω του, μέσα του και γύρω του.

Κάποιες ώρες όμως που νιώθει πως χάνει τον έλεγχο όλων όσων ο ίδιος «γέννησε», μέσα στον πανικό και στα φίδια του φόβου ζωσμένος, μάλλον κάτι υποψιάζεται... κάτι πάει να συνειδητοποιήσει.

Ζυγώνουμε το τέλος. Οι πραγματικά καταπληκτικές μηχανές που χάλκευσε και κυριολεκτικά λάτρεψε ο άνθρωπος δεν ελέγχονται απόλυτα από τον γεννήτορά τους, έτσι που κάποια ώρα οι ιδέες θα σημάνουν τον όλεθρο γι’ αυτόν, θα γίνουν φονική βροχή πάνω του.

Όλοι γνωρίζουμε πως η Γνώση, που άλλοτε ήταν το μεγάλο δόλωμα, τώρα είναι μια φρικτή παγίδα υποδούλωσης, είναι ένας μόνιμος και σίγουρος εχθρός. Μ’ αυτήν τη γνώση εφοδιασμένος, αλλά χωρίς φως, χωρίς δυνάμεις, χωρίς προσανατολισμό, προχωρεί ο άνθρωπος με φορτισμένο τον υπερτροφικό εγωισμό του να συναντήσει το μέλλον, που όμως ο ίδιος το φοβάται και το υποψιάζεται. Το μόνο του καύχημα είναι η χαρά του πως ο Θεός δεν υπάρχει. Κατάφερε να πείσει και να πεισθεί, έτσι τουλάχιστον νομίζει. Η ιστορία «Θεός του ουρανού» τελείωσε.

Οπωσδήποτε, για να μπορούμε να χαρούμε όλα τα μελλοντικά θαύματα της τεχνολογίας, θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τις πολλές και απανωτές κρίσεις. Θα πρέπει πρώτα δηλαδή να καταφέρει ο άνθρωπος τότε να επιβιώσει μέσα στα ρέντγκεν και τα μιλιρέμ, τα ρίχτερ και τα ντεσιμπέλ που θάχουν μπει και θρονιαστεί για τα καλά στη ζωή μας. Οπωσδήποτε για να ζουν άνθρωποι τότε πάνω στη γη, θάχουν καταφέρει να ζουν με το ραδιενεργό στρόντιο, το ιώδιο, το κάδμιο, το μόλυβδο, τον υδράργυρο στο φαγητό τους...

Και δεν είναι ξαφνικό, ούτε άξιο απορίας το πώς φτάσαμε σε τούτο το σημείο, πώς πήραμε τούτο το μονοπάτι. Ο ζωντανός Δημιουργός Θεός μας, μας έπλασε για την ευτυχία και την αιώνια απόλαυση στην παρουσία Του. Η μηχανή, που πλάσαμε εμείς και λατρέψαμε θεό μας, μας έκανε να κυνηγούμε την επιτυχία με οποιοδήποτε αντάλλαγμα και κόστος. Αυτή η λαχτάρα της επιτυχίας έχει ρίζες βαθιές και στοχεύει στην αποτίναξη της παρουσίας του ζωντανού Θεού από την ανθρώπινη φύση, στην εξάλειψη κάθε δεσμού μας μαζί Του. Είναι η υλοποίηση του ανθρώπινου εγωισμού που οδηγεί σε κατάδηλη εναντίωση και άρνηση συνειδητή.

Όμως τώρα, στις μέρες μας αναφαίνεται ένα νέο στοιχείο μπρος μας. Αυτός ο αγώνας για επιτυχία, κάποτε - μάλλον πολύ σύντομα - θα μετατραπεί σε αγώνα για επιβίωση, όταν θα στοχεύει αποκλειστικά στην ανάγκη ικανοποίησης πραγματικά ζωτικών λειτουργιών του ανθρώπου: να δει το φως του Ήλιου, να εξοικονομήσει μια μπουκιά να φάει, λίγο οξυγόνο να αναπνεύσει να ζήσει. Τότε ίσως θα νοιώσει πόσο τραγικό λάθος του ήταν να προκρίνει τον εγωισμό του και να απορρίψει ελαφρόμυαλα και περιπαιχτικά το ζωντανό Θεό, την αγάπη του, τη ζωή την αιώνια.