Εκβιασμός.

<Οι άρπαγες δεν θα κληρονομήσουν τη Βασιλεία του Θεού> (Α΄Κορ.ς:10). Στην πραγματικότητα, οι Χριστιανοί διατάσσονται να μην συναναστρέφονται μ’ αυτούς που αποκαλούν τους εαυτούς τους πιστούς αλλά είναι άρπαγες (Α΄Κορ.ε:11). Εκβιάζω σημαίνει αποκομίζω χρήματα ή κάποια χάρη (εκδούλευση) με τη βία, με απειλή ή κατάχρηση εξουσίας. Αυτό είναι αμαρτία σύμφωνα με τη Γραφή. Συνήθως έχουμε συνδεδεμένο τον εκβιασμό με χρήματα, αλλά δεν είναι πάντα απαραίτητο. Μια μορφή εκβιασμού είναι η απειλή αποκάλυψης και έκθεσης καταστάσεων.

Να, μερικά παραδείγματα εκβιασμού:

1.  Ο κύριος Α είχε κλέψει χρήματα πριν γνωρίσει τον Ιησού. Ένας παλιός γνωστός, ο κύριος Β, ζητά από τον Α να τον βοηθήσει να βρει δουλειά στο γραφείο του Α. Αν δεν τον βοηθήσει, ο Β απειλεί να αποκαλύψει το παρελθόν του Α στο χώρο της δουλειάς του με αποτέλεσμα να τον απολύσουν. Ο Β είναι ένοχος για εκβιασμό ακόμα κι αν δεν εμπλέκονται χρήματα.

2.  Ο κύριος Α πάντα φεύγει από το γραφείο όταν λείπει ο διευθυντής. Η κυρία Β ζητά μια χάρη από τον Α, και όταν αυτός αρνείται η κυρία Β απειλεί να πει στον διευθυντή τί κάνει ο Α. Ο Α είναι ένοχος απάτης, αλλά και η Β είναι ένοχος εκβιασμού.

3.  Είναι πολύ κακό ο ποιμένας (ή η γυναίκα του ποιμένα) να κάνει χρήση εξουσίας και να ζητά πράγματα ή εκδουλεύσεις από το ποίμνιο.

Τοκογλυφία. Καθώς μιλάμε για οικονομικά θέματα σ’ αυτό το κεφάλαιο, μπορούμε άνετα να αναφερθούμε στην τοκογλυφία. Αρκετά εδάφια στην Π. Διαθήκη την καταδικάζουν (Ψαλμ.ιε:5 Ιεζ.ιη:8-17  κβ:12). Η λέξη στην πρωταρχική γενική της έννοια αναφέρεται σε τόκους δανείων. Σε πιο μοντέρνα και απαγορευμένη χρήση σημαίνει εξωφρενικό, υπέρογκο τόκο. Στις μέρες μας μπορούμε να το συσχετίσουμε με τόκο που χρεώνεται από ένα τοκογλύφο καρχαρία. Κάτω από το νόμο οι Ισραηλίτες δεν μπορούσαν να πάρουν τόκο από τους φτωχούς ή τους αδελφούς (Έξ.κβ:25  Δευτ.κγ:19-20). Παραδοσιακά είναι απαγορευμένο από ένα Εβραίο να ζητήσει τόκο από άλλο Εβραίο. Στις Παρ.κη:8  εννοεί ότι άδικος και υπέρογκος τόκος είναι κάτι που ο Θεός αντιπαθεί. Η Κ. Διαθήκη δεν έχει κάποια συγκεκριμένη διδασκαλία πάνω σ’ αυτό το θέμα. Ο Ιησούς είχε πει μια παραβολή για ένα πονηρό υπηρέτη - που επιπλήχθηκε - που δεν έβαλε τα χρήματα του Κυρίου του στην τράπεζα έτσι ώστε να τα πάρει με τόκο (Ματθ.κε:27  Λουκ.ιθ:23).

Δωροδοκίες και δώρα. Αυτό το θέμα είναι ζωτικής σημασίας σε σχέση με την ακεραιότητα των επισκόπων. Η Βίβλος διδάσκει ότι είναι κακό να δωροδοκείσαι. Μιλάει κατά της αποδοχής ενός δώρου με σκοπό τη διαστρέβλωση της δικαιοσύνης. Σημειώστε ότι το δώρο δεν είναι ανάγκη να είναι χρήματα, μπορεί να είναι ένα μη νομισματικό δώρο ή μια χάρη που γίνεται σε ανταλλαγή μιας άλλης χάρης.

Έξ.κγ:8. Δευτ.ις:18-19  Παρ.ιζ:23  Ψαλμ.κς:10  Εκκλ.ζ:7 Τα δώρα μπορεί να τυφλώσουν τους σοφούς και να τους κάνουν ν’ αμαρτήσουν.

Και βέβαια υπάρχει ώρα να δώσεις και ώρα να πάρεις κάποιο δώρο. Ωστόσο πρέπει να είμαστε πολύ προσεχτικοί. Σύμφωνα μ’ αυτά τα εδάφια κάθε δώρο που σε καθιστά υποχρεωμένο στο δωρητή μπορεί να σε κάνει ν’ αμαρτήσεις. Αν ένα δώρο έχει επιρροή στην κρίση σου ή σε κάνει να δώσεις κάτι που δεν θα έπρεπε, είσαι ένοχος δωροδοκίας. Αν απαιτήσεις δώρο έμμεσα ή άμεσα, για να κάνεις αυτό που είναι καθήκον σου, τότε είσαι ένοχος για εκβιασμό, ακόμα κι αν αυτό που δίνεις ή κάνεις είναι νόμιμο.

Αν ένα δώρο δίνεται για να καταστρατηγηθεί η δικαιοσύνη, τότε και ο δωρητής και ο αποδέκτης έχουν αμαρτήσει μπροστά στο Θεό. Οι γιοι του Σαμουήλ είναι τέτοια παραδείγματα (Α΄Σαμ.η:3).

Στον Ησ.λγ:15-16 περιγράφει τον τύπο του ανθρώπου που ευαρεστεί το Θεό. Αυτός ο άνθρωπος απεχθάνεται την απάτη και το άτιμο κέρδος. Δεν εξαπατά, δεν καταθλίβει το φτωχό, δεν εκμεταλλεύεται τους ανθρώπους, δεν κλείνει ψεύτικες συμφωνίες. Δεν ψάχνει ούτε περιμένει δωροδοκίες, αλλά και τις αρνείται όταν του τις προσφέρουν. Αυτό είναι ένα καλό παράδειγμα γι’ αυτούς που είναι σε θέσεις εξουσίας.

Το Ευαγγέλιο και τα οφέλη του είναι δωρεάν!  Ο Πέτρος επέπληξε το Σίμωνα που προσπάθησε να αγοράσει τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος (Πράξ.η:19-20). Ο προφήτης Ελισσαιέ αρνήθηκε να δεχτεί δώρο από το Νεεμάν όταν θεραπεύτηκε απ’ τη λέπρα. Και όταν ο Γιεζεί μυστικά δέχτηκε δώρο από το Νεεμάν, χτυπήθηκε αυτός με λέπρα (Β’ Βασ.ε:26-27). Αν άνθρωποι που λαβαίνουν ευλογίες απ’ το Θεό θέλουν να δώσουν μια προσφορά ή ευχαριστία, ας τη δώσουν στην εκκλησία.

Σαν μια γενική συμβουλή, θυμηθείτε ότι πολλές φορές ένα δώρο δίνεται για να υποχρεώσει κάποιον που είναι σε θέση εξουσίας. Αφού το δώρο γίνει αποδεκτό, ο δωρητής ζητάει μια χάρη. Αν αυτό συμβεί, το δώρο μπορεί να γίνει δωροδοκία και να καταστρέψει μια συνείδηση, να διαστρεβλώσει τη δικαιοσύνη, ή να αποσπάσει μια ανεπίτρεπτη χάρη. Χρησιμοποιείστε σοφία και σύνεση στην αποδοχή δώρων. Ανάλογα με την περίπτωση, θα πρέπει να μη δεχτείς ένα δώρο, να το επιστρέψεις ή τουλάχιστον να μην το αφήσεις να σε επηρεάσει.

Ας δούμε μερικές δύσκολες περιπτώσεις: Υποθέστε ότι είστε υπεύθυνος να προσλάβετε ένα άτομο για μια δουλειά, και κάποιος που δεν τον ξέρετε σας δίνει ένα δώρο. Μπορεί να σας το δίνουν για να σας επηρεάσουν ή να σας υποχρεώσουν. Μπορεί να αισθάνεστε υποχρεωμένος να τον προσλάβετε. Αυτό καθ’ αυτό το γεγονός μπορεί να σας ανακατέψει σε κάτι παράνομο. Αλλά δεν είναι και δίκαιο απέναντι στους άλλους υποψήφιους. Ακόμα μπορεί να μην προσλάβετε ένα άτομο με περισσότερα προσόντα κι έτσι να βλάψετε ή και να εξαπατήσετε τον εαυτό σας ή την εταιρεία σας.

Υποθέστε ότι ένας άγιος κάνει κάτι λάθος μέσα στη εκκλησία και πληγώνει πολλούς. Η Γραφική απαίτηση είναι να ζητήσει συγνώμη. Αντί όμως γι’ αυτό, αυτός/η πηγαίνει στον ποιμένα του ένα κέικ. Άσχετα με το πόσο ωραία γεύση έχει αυτό το γλυκό ή με το πόσο φιλικά αισθάνεται το άτομο με τον ποιμένα μετά απ’ αυτό, θα πρέπει να απολογηθεί στην εκκλησία για το λάθος. Τα δώρα δεν επιτρέπεται να ακυρώνουν Βιβλικές απαιτήσεις και λύσεις.

Για άλλη μια φορά τονίζουμε ότι ένα δώρο δεν είναι απαραίτητο να είναι χρήματα ή να έχει χρηματική αξία. Για παράδειγμα, υποθέστε ότι είστε καινούριος υπάλληλος σε κάποια εταιρεία και θέλετε να κερδίσετε την συμπάθεια των συναδέλφων σας. Ένας συνάδελφός σας, θέλει να κάνετε κάτι παράνομο, όπως να αποδεχτείτε ψεύτικα έγγραφα. Μπορείτε να το κάνετε; Και βέβαια όχι!  Αν και δεν παίρνετε χρήματα, κάνετε μια παράνομη χάρη σε αντάλλαγμα την συμπάθεια, την ασφάλεια στη δουλειά, ή προθυμία για κάποια δική σας ανάγκη στο μέλλον. Όμως αυτό είναι δωροδοκία και ατιμία.

Υπάρχει άλλη μια κατάσταση που προκαλεί προβλήματα σε πολλές χώρες. Συχνά, όταν συναλλάσσεστε με συγκεκριμένους υπαλλήλους (δημόσιους), κάποια στιγμή καταλαβαίνετε ότι δεν μπορείτε να πετύχετε τίποτα. Αρνούνται να σας περάσουν από επιθεώρηση, δεν δέχονται τις προτάσεις σας, ή δεν σας αφήνουν να ολοκληρώσετε τη δουλειά σας αν δεν πάρουν κάποια έξτρα χρήματα (λάδωμα, φακελάκι). Αυτό είναι δωροδοκία;  Μπορείτε να τους δώσετε χρήματα με καθαρή καρδιά; Αυτή είναι σίγουρα παράνομη και ανήθικη συμπεριφορά από τη μεριά του υπαλλήλου. Σαν έθνος, θα πρέπει να προσπαθήσουμε να εξοντώσουμε αυτό το σύστημα. Αν ζητήσετε κάποια ειδική μεταχείριση εν σχέση με τους άλλους ή ζητάτε να παραβλέψουν κάποιο λάθος ή παρατυπία σας, τότε είναι δωροδοκία. Ωστόσο, αν προσπαθήσετε να τον κάνετε να κάνει τη δουλειά του σωστά ή να είναι δίκαιος και με σας όπως και με τους άλλους, τότε δεν είναι λάθος. Δεν ζητάτε κάτι παράνομο ή ανήθικο, απλώς αναγκαζόσαστε να πληρώσετε έξτρα χρήματα για να κάνει το καθήκον του. Δυστυχώς αυτό είναι ένα σύστημα που ισχύει σε πολλές χώρες. Φυσικά ένας Χριστιανός δεν μπορεί να ζητήσει τέτοια χρήματα (έξτρα) γιατί αυτό είναι εκβιασμός.

Εν συντομία, η Βίβλος λέει να μην δεχόμαστε δώρα. Μπορούμε να δεχτούμε μόνο όταν αυτά δεν μας υποχρεώνουν. Δεν πρέπει ν’ αφήσουμε κανένα δώρο να καταστρέψει τη συνείδησή μας ή να διαστρεβλώσει

την κρίση μας. Απ’ την άλλη μεριά δεν πρέπει να προσπαθούμε να υποχρεώσουμε κανένα με δώρα ή χάρες.

Ακεραιότητα και τιμιότητα σήμερα. Όπως και στις μέρες πριν τον κατακλυσμό, φαίνεται ότι όλη η γη είναι διεφθαρμένη (Γέν.ς:11). Η διαφθορά είναι πια φανερή σε υψηλά κυβερνητικά πρόσωπα, στην πολιτική, την οικονομία, αλλά και άτομα σε θρησκευτικές θέσεις. Υπάρχουν πολλοί θρησκευτικοί τσαρλατάνοι και εκβιαστές. Επαγγελματίες, κυβερνητικοί υπάλληλοι, δικηγόροι, ηγέτες όλων των ειδών και ακόμα απλοί εργαζόμενοι είναι εκτεθειμένοι σε συνεχείς πειρασμούς όπου η τιμιότητα εμπλέκεται. Η ακεραιότητα εξαφανίζεται γρήγορα, αλλά είναι ακόμα κάτι που πρέπει να διατηρηθεί και να προστατευτεί. Μακάριος ο άνθρωπος που κρατάει το λόγο του ακόμα κι όταν τον πονάει να κάνει αυτό που έχει υποσχεθεί (Ψαλμ.ιε:4-5). Πόσο μακάριος είναι ο άνθρωπος που δεν πουλάει την ακεραιότητά του σε καμιά τιμή! Ματθ.ις:26.