Ίσως για πρώτη φορά να τον ακούτε, γιατί δεν
πολυχρησιμοποιείται, επειδή δεν είναι και τόσο ευχάριστος στον άνθρωπο της
εποχής μας και στις κατακτήσεις του.
Με πολύ απλά λόγια, ο νόμος αυτός του Μέρφυ, όπως τον λένε
και που είναι επιστημονικά τεκμηριωμένος, αποκαλύπτει ότι «δεν είναι πιθανό
ατύχημα που να μην έγινε. Κάθε προσπάθεια αποτροπής του απέτυχε».
Ίσως αυτά τα λίγα δεν φανερώνουν την τραγική πραγματικότητα
που κρύβεται μέσα σ’ αυτόν τον νόμο. Μα θα καταλάβουμε.
Τα πυρηνικά όπλα, που υπάρχουν σ’ Ανατολή και Δύση, τα λένε
με ένα τρόπο ευπρεπισμού «αποτρεπτικά». Αυτό σημαίνει πως, όπως υποστηρίζουν οι
κάτοχοί τους, τα έχουν όχι για να επιτεθούν εναντίον του άλλου, μα για να τον κάνουν να το σκεφθεί και στο τέλος να
διστάσει να χρησιμοποιήσει τα δικά του, μήπως και δεχθεί αντίποινα. Δηλαδή να
τον αποτρέψουν. Και με την ψυχολογία αυτή, ή με την δικαιολογία αυτή, το
πυρηνικό οπλοστάσιο μεταβάλλεται σε ευεργετική φιλανθρωπική υπηρεσία.
Άλλωστε και η περίφημη «ισορροπία του τρόμου», που πάνω της
στηρίζεται η σύγχρονη αντίληψη περί ειρήνης, αυτό το νόημα έχει. Έχεις όσα έχω,
μπορείς να με καταστρέψεις όπως και εγώ μπορώ να σε καταστρέψω, άρα κάθισε
φρόνιμος να καθίσω κι εγώ.
Ο νόμος όμως του Μέρφυ τινάζει στον αέρα αυτή τη
συλλογιστική. Ποτέ δεν υπήρξε όπλο που να μη χρησιμοποιήθηκε. Ποτέ κανένα
ενδεχόμενο κακό, που να μην έγινε πραγματικότητα. Άρα, όσο και αν ο αμοιβαίος
φόβος ασκεί μια ανασταλτική επίδραση, αφήνει κενά και μάλιστα μεγάλα κενά, να
γίνει κάποιο λάθος και η αποτρεπτική ψυχολογία να μη λειτουργήσει, αλλά να
χρησιμοποιηθούν τα όπλα αυτά για τον σκοπό που κατασκευάστηκαν. Και αυτά μπορεί
να είναι όπλα πυρηνικά, βιολογικά, χημικά, ψυχολογικά, κλιματολογικά.
Και είναι γεγονός, πως αν και μόνο από τις πειραματικές
διεργασίες κινδυνεύει η ανθρωπότητα, πόσο μάλλον από την απεριόριστη χρήση.
Όταν μια ζωή ολόκληρη κουβαλάς ένα πιστόλι γεμάτο στην τσέπη σου, δεν μπορεί,
κάποτε, θα βρεθείς σε μια ψυχολογική αδυναμία να το χρησιμοποιήσεις. Και τότε;
Τότε όλα τελειώνουν.
Μα και ο φόβος είναι ο πιο κακός σύμβουλος. Κάνει τη λογική,
που πάντα δεν λειτουργεί σωστά, να κάνει λάθη βασικά και μοιραία. Επειδή ο
πρώτος επιτιθέμενος βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση, σπρώχνει τις υπερδυνάμεις να
προλάβουν στο να πάρουν τη θέση του πρώτου επιτιθεμένου. Και ένα μεγάλο κοπάδι
πουλιά στο ραντάρ μπορεί να φανεί σαν σμήνος επιτιθεμένων πυραύλων, και ένας
μεθυσμένος ή ερωτευμένος λοχίας ή ταγματάρχης μπορεί να χτυπήσει το σήμα του
συναγερμού και της αντεπίθεσης.
Σε τίνος τα χέρια βρισκόμαστε;
Και πόσο μπορούμε να βαστάξουμε σ’ αυτά τα ακροβατικά,
μακάβρια, παιχνίδια;