ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ

ΕΝΔΕΚΑΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Εισαγωγή

Στο προηγούμενο κεφάλαιο και στο τελευταίο εδάφιο είδαμε ότι ο άγγελος είπε στον Ιωάννη ότι πρέπει πάλι να προφητεύσει περί λαών και εθνών και γλωσσών.

Είδαμε ακόμα ότι αυτό μπορεί να αναφέρεται σ' όλο το βιβλίο της Αποκάλυψης, γιατί από το ια κεφάλαιο και εξής βλέπουμε πάλι τα ίδια γεγονότα που συνέβησαν από διαφορετική άποψη όμως.

Από το κεφάλαιο αυτό μέχρι το ιη θα δούμε πάλι τα ίδια γεγονότα που συνέβησαν κατά το χρονικό διάστημα που ήδη έχουμε καλύψει.

Επίσης είδαμε ότι αναφέρεται στο ότι, καθώς αυτή η Αποκάλυψη διαβάζεται και δι­δάσκεται συνεχώς δια μέσου των αιώνων κατά την διάρκεια της εκκλησιαστικής ισ­τορίας, είναι σαν να προφητεύει πάλι ο Ιωάννης. Δηλαδή αυτή η προφητεία είναι σαν ζωντανός λόγος, ο οποίος πρόκειται να εκπληρωθεί σε μεταγενέστερες εποχές, στις μέρες μας.

Αυτά τα λόγια του Ιωάννη που γράφηκαν το 96 μ.Χ. αρχίζουν να εκπληρώνονται στο τέλος των καιρών. Έτσι βλέπουμε ότι η προφητεία αυτή θα διαβάζεται πάλι και πάλι από εμάς οι οποίοι θέλουμε να γνωρίζουμε την καρδιά, το νου και το σχέδιο του Θεού ιδιαίτερα γι' αυτές τις τελευταίες ημέρες που ζούμε. Είναι σαν να προφητεύει πάλι μ' ένα καινούριο τρόπο σ' εμάς.

Μια άλλη πιθανότητα είναι ότι οι αποκαλύψεις που υπάρχουν σ' αυτό το βιβ­λίο δεν έχουν εκπληρωθεί ακόμη. Η μάχη του Αρμαγεδδών πρόκειται να λάβει χώρα και περιλαμβάνει πολλά έθνη και φυλές και γλώσσες.

Έτσι ο άγγελος είναι σαν να λέει στον Ιωάννη: 'Πρόκειται και πάλι να προφητεύ­σεις περί λαών, εθνών, φυλών και γλωσσών. Υπάρχουν ακόμη αρκετά γεγονότα τα οποία πρόκειται να συμβούν και να επιδράσουν πάνω σε λαούς και έθνη. Η μάχη του Αρμαγεδδώνα, η χιλιετής βασιλεία, η κρίση του Μεγάλου Λευκού θρόνου πρόκειται να γίνουν στο μέλλον. Και όλα αυτά τα γεγονότα έχουν επίδραση πάνω σε όλες τις φυλές και τους λαούς της γης.

Και επειδή ο Ιωάννης όταν έλαβε το βιβλίο της κληρονομιάς μας και το έφαγε, ήταν μεν πικρό στην κοιλιά του αλλά γλυκό στο στόμα του, αυτό σημαίνει ότι τα γεγο­νότα που πρόκειται να προφητεύσει, θα είναι και γλυκά και πικρά. Θα υπάρχουν γεγονότα τα οποία θα συντείνουν στο να εγκαθιδρυθεί η βασιλεία του Θεού και επίσης θα υπάρξουν γεγονότα , τα οποία θα είναι πικρά και θα περιλαμ­βάνουν την έκχυση της κρίσης του Θεού.

Τα εδάφια 1-13 αυτού του κεφαλαίου μας μεταφέρουν πίσω σε παρελθόντα χρόνο, αλλά είναι ενδιαφέρον να μελετήσουμε αυτά τα γεγονότα από διαφορετική άποψη.

Εδώ δεν μπορούμε να ακολουθήσουμε κάποια χρονολογική σειρά, γιατί αν το κάνουμε, θα έχουμε μια παράξενη σειρά όσον αφορά τα γεγονότα της Μεγάλης θλίψης. Αυτή η περίοδος αναφέρεται σαν 42 μήνες, σαν 1260 μέρες, και σαν καιρός, καιρού και ήμισυ καιρού.

Σ’ αυτό το κεφάλαιο θα δούμε τα γεγονότα που θα συμβούν κατά τα πρώτα 3 ½  χρόνια της Μεγάλης θλίψης, όταν οι άγιοι μαρτυρούν με τη ζωή τους για την πίστη τους στον Ιησού Χριστό.

Στο εδάφιο 14 λέει ότι: η ουαί η δεύτερη απήλθεν, ιδού η ουαί η τρίτη έρχεται ταχέως. Αυτό το εδάφιο αναφέρεται στα κεφ. θ και ι.

Όπως είδαμε προηγουμένως η δεύτερη ουαί αναφέρεται στην 6^η σάλπιγγα, την 6^η φιάλη ή την 6^η πληγή. Το δεύτερο τμήμα του ια κεφ. είναι παράλληλο σε χρόνο με το τελευταίο μέρος του κεφ.θ και με το κεφ.ι.

Όμως το πρώτο τμήμα του κεφ ια συμβαίνει σε προγενέστερη χρονική περίοδο, επομένως αποτελεί μια παρένθεση. Πρόκειται για μια διαφορετική άποψη των γεγονότων που ήδη έχουμε δει.

Επειδή οι 7 βροντές μπορεί ν’ αναφέρονται στις 7 σφραγίδες, μπορούμε να πούμε ότι το κεφ.ι μας μεταφέρει πάλι πίσω, στην αρχή των προφητειών αυτών, παρά το γεγονός ότι αρχίζουν στο κεφ. ια και μετά μας μεταφέρουν πίσω;

Δεν μπορούμε να πούμε κάτι τέτοιο, γιατί τα γεγονότα που περιγράφονται εδώ αναφέρονται σε μεταγενέστερη εποχή. Δεν νομίζουμε ότι οι 7 βροντές μπορούν να παραλληλιστούν με τις 7 σφραγίδες ή τις 7 πληγές, γιατί είναι δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα.

Με άλλα λόγια, αν πράγματι οι 7 βροντές αναφέρονταν σαν 7 σφραγίδες ή σαν 7 πληγές σε άλλα εδάφια, τότε δεν θα έλεγε ο Θεός στον Ιωάννη να μην γράψει αυτά τα γεγονότα. Οι 7 βροντές φαίνεται να είναι κάτι διαφορετικό που δεν επετράπη ν’ αποκαλυφθεί σε μας. Ακόμα, οι 7 βροντές συμβαίνουν ακριβώς λίγο πρίν την 7^η σφραγίδα.

Αποκ.ι:6,7 ο άγγελος ορκίστηκε στον ζώντα στους αιώνες των αιώνων, ότι καιρός δεν θέλει είσθαι έτι. Αυτό σημαίνει ότι δεν πρόκειται να πάμε πίσω σε παρελθόντα χρόνο, αλλά είμαστε ακριβώς στο τέλος, όταν δεν θα υπάρξει πλέον καιρός μέχρι να εγκαθιδρυθεί η Βασιλεία του Θεού.

Έτσι τα εδάφια ια:1-13 αναφέρονται πάλι στα πρώτα 3 ½ χρόνια της Μεγάλης Θλίψης εξετάζοντας τους δύο μάρτυρες που θα δούμε ποιοι είναι.

Είδαμε αυτή την περίοδο της Μεγάλης Θλίψης από διαφορετική, ουράνια άποψη στο κεφ. ς, το οποίο αναφέρεται στις πρώτες 6 σφραγίδες. Είδαμε το Αρνίο ν’ ανοίγει τις σφραγίδες μία προς μία, και την επίδρασή που είχαν πάνω στη γη. Τώρα βλέπουμε πάλι τα ίδια γεγονότα από την άποψη της εκκλησίας της θλίψεως που βρίσκεται πάνω στη γη.

Αποκ.ια:1  Και μοι εδόθη κάλαμος όμοιος με ράβδον, και ο άγγελος ίστατο λέγων, Σηκώθητι, και μέτρησον τον ναόν του Θεού, το θυσιαστήριον, και τους προσκυνούντας εν αυτώ.

και μοι εδόθη κάλαμος

Το καλάμι είναι ένα φυτό, όμως εδώ χρησιμοποιείται σαν μέτρο, σαν κανόνας, με τον οποίο κάτι μπορεί να συγκριθεί ή να μετρηθεί.

Η λέξη κάλαμος στο Ματθ.ια:7 χρησιμοποιείται με την έννοια του φυσικού καλαμιού που σαλεύεται από τον άνεμο στην έρημο. Επίσης στο Ματθ.κζ:29 αναφέρεται η περίπτωση που οι Ρωμαίοι στρατιώτες έβαλαν ένα καλάμι στα χέρια του Ιησού και άρχισαν να τον εμπαίζουν λέγοντας: Χαίρε, ο βασιλεύς των Ιουδαίων, να το σκήπτρο σου. Ακόμα διάβασε εδ.30. Μερικές φορές, χρησιμοποιείται με πιο συμβολικό τρόπο, με την έννοια του κανόνα. Σαν μέτρο συμπεριφοράς ή σαν μέτρο ορισμένων εντολών που πρέπει να ακολουθήσουμε. Έτσι ο Θεός μιλάει για μέτρηση και με τους δύο όρους: με τη φυσική έννοια της μέτρησης μιας απόστασης και με τη συμβολική έννοια της μέτρησης της ανθρώπινης συμπεριφοράς σύμφωνα με τα δικά Του κριτήρια δικαιοσύνης (Β’ Κορ.ι:13-16  Γαλ.ς:16   Φιλιπ.γ:16).

Η Νέα Ιερουσαλήμ μετρήθηκε με χρυσό κάλαμο. Στην Αποκ.κα:15 ο Ιωάννης είδε μέσα στην όραση ότι μετρήθηκε με χρυσό κάλαμο η πόλη, οι πυλώνες και το τείχος της Νέας Ιερουσαλήμ.

όμοιος με ράβδον.

Λέει ότι ο κάλαμος ήταν σαν ράβδος. Η ράβδος είναι ένα όργανο που χρησιμοποιείται σαν σκήπτρο για τους βασιλιάδες, και μ’ αυτή την έννοια είναι το μέτρο που ο Βασιλιάς των βασιλιάδων θ’ αρχίσει τη μέτρηση του πνευματικού ναού Του για να δει ποιοι θα μείνουν μέσα και ποιοι θα μείνουν έξω απ’ αυτόν.

Επίσης χρησιμοποιείται σαν όργανο τιμωρίας, καταστολής της ανυπακοής και σαν μέσο παιδείας.

Ακόμα χρησιμοποιείται σαν όργανο οδηγίας και παρηγοριάς. Ο Δαβίδ λέει στον Ψαλμ.κγ:4 ή ράβδος και η βακτηρία σου αύται με παρηγορούσιν.

σηκώθητι και μέτρησον τον ναόν του Θεού, το θυσιαστήριον, και τους προσκυνούντας εν αυτώ.

Ο ναός του Θεού είναι ο τόπος της παρουσίας του Θεού, το θείο κατοικητήριο ή το αγιαστήριο. Μέσα στο λόγο του Θεού αναφέρεται είτε με την έννοια του κτιρίου του ναού, ή με ιδιαίτερη έννοια στα Αγια των Αγίων. Δεν αναφέρεται σε όλο το οικοδόμημα του ναού με τις εξωτερικές αυλές, των γυναικών, των εθνικών, και όλα τα εξωτερικά τμήματα του ναού. Υπάρχει μια άλλη λέξη που χρησιμοποιείται γι’ αυτό. Η λέξη ναός έχει μια ιδιαίτερη έννοια και αναφέρεται στο κατοικητήριο του Θεού, στο αγιαστήριο. Είναι ο τόπος όπου ο Θεός κατοικεί.

Η άλλη λέξη για το ναό είναι ιερό και αναφέρεται σ’ ολόκληρο το οικοδόμημα του ναού συμπεριλαμβανομένων όλων των εξωτερικών τμημάτων του. Ο ναός όμως αναφέρεται ιδιαίτερα στο κατοικητήριο του Θεού.

Μέσα στο λόγο του Θεού, η λέξη ναός χρησιμοποιείται πάντα για να δηλώσει με αλληγορικό τρόπο το σώμα του Χριστού, την εκκλησία. Ο απόστολος Παύλος λέει στην Α’ Κορ.γ:16-17 ότι είμαστε ναός του Αγίου Πνεύματος. Ακόμα λέει ότι είμαστε ναός άγιος εν Κυρίω (Εφεσ.β:21-22). Επίσης στο Ιωάν.β:19 ο Ιησούς είπε: χαλάσατε τον ναόν τούτον και δια τριών ημερών θέλω εγείρει αυτόν και το εδ.21 μας λέει ότι μιλούσε αλληγορικά και εννοούσε το ναό του σώματός Του. Αυτή η λέξη, ναός, χρησιμοποιείται και εδώ και θα δούμε ότι πρόκειται για ναό με την αλληγορική έννοια.

Η λέξη ιερό ποτέ μέσα στην Κ.Δ. δεν χρησιμοποιείται με αλληγορική σημασία. Χρησιμοποιείται πάντα με την έννοια του όλου οικοδομήματος του ναού. Ο Ιησούς δίδαξε στο ιερό, άνθρωποι ήρθαν προς Αυτόν στο ιερό, ο Πέτρος και ο Ιωάννης ανέβηκαν στο ιερό.

Έτσι, ο άγγελος είπε στον Ιωάννη να μετρήσει όχι μόνο το ναό του Θεού, αλλά και το θυσιαστήριο και αυτούς που προσκυνούσαν μέσα σ’ αυτόν, τους ιερείς. Ο απλός λαός Ισραήλ, τον καιρό του Χριστού έβλεπε προς το φυσικό ναό του Σολομώντα αλλά δεν λάτρευαν το Θεό μέσα στο ναό.

Ο ναός, το αγιαστήριο, περιλάμβανε τα Άγια και τα Άγια των αγίων. Μερικές φορές αναφέρεται μόνο στα Άγια των αγίων. Τα Άγια ήταν μόνο για τους ιερείς και ήταν ο τόπος όπου βρισκόταν οι λυχνίες, η τράπεζα της προθέσεως και το χρυσό θυσιαστήριο του θυμιάματος.

Στα Άγια των αγίων μόνο ο αρχιερέας είχε δικαίωμα να μπει μια φορά το χρόνο. Τώρα αυτοί που προσκυνούν μέσα στο ναό του Θεού είναι ιερείς του Θεού.

Έξω από το αγιαστήριο υπήρχε η αυλή των ιερέων όπου υπήρχε το θυσιαστήριο. Στο ναό του Σολομώντα υπήρχε η χάλκινη θάλασσα και οι 10 λεκάνες. Εδώ επιτρεπόταν μόνο στους ιερείς να μπουν. Ο απλός λαός δεν αναφέρεται πουθενά στην Π.Δ. ότι μπορούσε να μπει στο ναό. Ούτε ο ίδιος ο Ιησούς δεν μπήκε, γιατί κατά το νόμο δεν ήταν ιερέας. Ήταν από την φυλή Ιούδα κι όχι από τη φυλή Λευί. Όσον αφορά όμως το ιερό, βλέπουμε στο Ματθ.κα:14 ότι ο χωλός ήρθε στον Ιησού στο ιερό.

Στο Ματθ.κα:23 αναφέρεται στην αυλή των ανδρών του Ισραήλ, η οποία ήταν μέρος του ναού και στην οποία επιτρεπόταν να εισέλθουν μόνο οι άνδρες Ισραηλίτες. Η αυλή των ανδρών ήταν έξω από την αυλή των ιερέων.

Ματθ.κς:55 Ο Ιησούς δίδαξε στο ιερό. Εκεί ήταν οι έμποροι και οι αργυραμοιβοί που αγόραζαν και πουλούσαν και είχαν μετατρέψει τον οίκο του Θεού σε οίκο εμπορίου και τους οποίους ο Χριστός έδιωξε (Ιωάν.β:15-16). Στο Μάρκ.ια:15 βλέπουμε ότι μια γυναίκα μπήκε στο ιερό. Επίσης στο Λουκ.β:37 η Άννα η προφήτισσα ήρθε στο ιερό. Αυτό βέβαια σημαίνει ότι ήρθε μέχρι την αυλή των γυναικών, η οποία βρισκόταν έξω από την αυλή των ανδρών.

Ο Ιησούς όταν ήταν 12 χρονών πήγε στο ιερό και μίλησε με τους διδασκάλους του νόμου στο Λουκ.β:46. Επίσης στις Πράξεις γ:1 ο Πέτρος και ο Ιωάννης ανέβηκαν στο ιερό. Βλέπουμε λοιπόν ότι η λέξη που χρησιμοποιείται στην Αποκάλυψη για το ναό, έχει μια ιδιαίτερη έννοια και σημαίνει το κατοικητήριο του Θεού.

Ο άγγελος είπε στον Ιωάννη να μετρήσει το ναό. Δεν είναι μέτρηση πραγματικού ναού, αλλά αναφέρεται στον πνευματικό ναό του Θεού. Δεν είναι ο πραγματικός ναός που κτίστηκε ξανά στο τέλος των καιρών. Δεν πρόκειται για τον ναό όπου ο Α/Χ θα καθίσει και θα διακηρύξει ότι αυτός είναι ο Θεός. Αναφέρεται σε πνευματικό ναό.

Στις Πράξ.ζ:48 λέει ο Στέφανος ότι ο Ύψιστος δεν κατοικεί εν χειροποιήτοις ναοίς. Κατοικεί μέσα στο λαό Του, ο οποίος είναι ναός άγιος εν Κυρίω.

Εφεσ.β:20-22 Η εκκλησία του Χριστού αυξάνεται εις ναόν άγιον εν Κυρίω. Από αυτό καταλαβαίνουμε ότι αυτός ο ναός είναι το πνευματικό κατοικητήριο του Θεού. Στην Α’ Κορ.ς:19 και Μάρκ.ιδ:58 βλέπουμε ότι και οι άγιοι και ο Χριστός αποκαλούνται ναός του Θεού του ζώντος.

Αποκ.κα:22 Αναφέρεται στη Νέα Ιερουσαλήμ. Ο ναός ήταν το κατοικητήριο του Θεού, όταν όμως βρεθούμε στην παρουσία του Θεού και του Αρνίου, τότε δεν θα υπάρχει ναός. Ο ναός είναι τόπος λατρείας και προσευχής, είναι ο οίκος της παρουσίας του Θεού. Όταν όμως ο Θεός θα είναι εκεί μαζί μας, δεν θα χρειάζεται ναός. (Αποκ.κα:2,3).

Ο λαός του Θεού είναι το κατοικητήριό Του, είναι ανάμεσά τους. Στον Ζαχ.β:1-2 και 8 υπάρχει ένα παρόμοιο εδάφιο, όπου ο άγγελος του λέει να μετρήσει την Ιερουσαλήμ, η οποία συμβολίζει το λαό του Θεού. Και στο εδ.8 ο Θεός λέει ότι όστις εγγίσει εσάς, εγγίζει την κόρην του οφθαλμού αυτού (του Θεού). Αυτό σημαίνει ότι έχουμε μεγάλη αξία για το Θεό. Επίσης στην Αποκ.ια:5 λέει ότι κανείς δεν μπορεί να βλάψει τους αγίους του Θεού που μετρήθηκαν με το δικό Του άγιο μέτρο. Ο Θεός είναι ζηλωτής γι αυτούς.

Πάλι στο Ζαχ.β:4 ο λαός του Θεού, η Ιερουσαλήμ, έχει συγκεντρωθεί από όλα τα έθνη, γι’ αυτό λέει ότι η Ιερουσαλήμ θέλει κατοικηθή ατειχίστως. Ο λαός θα είναι τόσο πολύς που δε θα χωρούν μέσα σε τείχη. Στην Αποκ.ια ο λαός του Θεού συγκεντρώνεται μέσα από τον κόσμο και εννοεί την παγκόσμια Βαβυλώνα. Αρπάζονται πνευματικά μέσα από τον κόσμο και ο Θεός τους διαφυλάττει και τους σώζει από τη μεγάλη κρίση που πρόκειται να δοκιμάσει η οικουμένη.

Ένα παράλληλο εδάφιο βρίσκεται στην Αποκ.ιη:4. Ο λαός του Θεού καλείται να βγει μέσα από τη Βαβυλώνα. Αυτοί οι άγιοι είναι συγκεντρωμένοι σ’ ένα πνευματικό ναό, κι αυτοί που έχουν μείνει έξω πρόκειται να δοκιμάσουν την έκχυση της κρίσης του Θεού.

Εβρ.θ:11-24 Αναφέρεται στον ουράνιο ναό εν Χριστώ και στους αγίους. Τα φυσικά πράγματα του παλαιού ναού είναι αντίτυπα του αληθινού. Όταν ήρθε ο Χριστός, κατάργησε όλες τις θυσίες των ταύρων και των τράγων με τη δική Του θυσία. Ο Χριστός και οι άγιοι είναι τώρα ο αληθινός ναός του Θεού. Όλοι οι τύποι, τα σύμβολα, οι διάφορες διατάξεις, οι θυσίες, απέβλεπαν σε κάτι αληθινό και πραγματικό. Όλα αυτά εκπληρώθηκαν στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού.

Σηκώθητι, μέτρησον τον ναόν του Θεού και το θυσιαστήριον.

Εδώ δεν αναφέρει αν πρόκειται για το θυσιαστήριο που γινόταν οι διάφορες θυσίες που βρισκόταν στην αυλή των ιερέων, έξω από τα Αγια, ή αν πρόκειται για το χρυσό θυσιαστήριο του θυμιάματος, το οποίο ήταν στα Άγια μπροστά στο καταπέτασμα.

Το θυσιαστήριο της θυσίας συμβολίζει τη θυσία του Χριστού, αν υποθέσουμε ότι αναφέρεται σ’ αυτό το θυσιαστήριο. Αυτό σημαίνει ότι ο Ιησούς Χριστός έδωσε τον Εαυτό Του ολοκληρωτικά σαν ολοκαύτωμα για μας. Στην Αποκ.ς:9-11 αναφέρεται πάλι στην ίδια ομάδα των αγίων της θλίψης. Ο Ιωάννης βλέπει τις ψυχές των εσφαγμένων κάτω από το θυσιαστήριο επειδή έδωσαν τη ζωή τους για τη μαρτυρία του Ιησού.

Πρόκειται για ψυχές που έγιναν θυσία για τη μαρτυρία τους, για το όνομα του Ιησού και νίκησαν χάρη στο όνομα του Αρνίου, στη θυσία του Χριστού. Παρέμειναν αγνοί και αμόλυντοι από τον κόσμο.

Το θυσιαστήριο του θυμιάματος συμβολίζει τη ζωή του Χριστού που προσφέρθηκε σαν ευώδες θυμίαμα προς το Θεό, σαν μια πράξη μεσιτείας για μας.

Το θυμίαμα συμβολίζει τις προσευχές των αγίων. Στην Αποκ.η:3-5 είδαμε ότι το χρυσό θυμιατήρι του θυμιάματος είναι ο τόπος όπου προσφέρονται οι προσευχές των αγίων.

Οι άγιοι που έχουν μπει στον άγιο ναό του Θεού, πρέπει να πάνε μέσω του Χριστού και της θυσίας Του.

Στην Αποκ.ια:1 το θυσιαστήριο αναφέρεται κυρίως στο θυσιαστήριο της θυσίας, γιατί όταν ο λόγος του Θεού αναφέρεται γενικά στο θυσιαστήριο, εννοεί το θυσιαστήριο της θυσίας. Αντίθετα, όταν πρόκειται για το θυσιαστήριο του θυμιάματος, το ονομάζει θυσιαστήριο του θυμιάματος, ή χρυσό θυσιαστήριο.

και τους προσκυνούντας εν αυτώ.

Ο άγγελος είπε ακόμα στον Ιωάννη να μετρήσει αυτούς που προσκυνούσαν μέσα στο ναό. Δεν θα τους μετρούσε βέβαια αριθμητικά, αλλά για να δει αν θα είναι μέρος αυτού του άγιου ναού του Θεού ή αν πρόκειται να βρεθούν έξω απ’ αυτόν.

Είναι πνευματικό μέτρημα. Παίρνουν αυτή την απόφασή, ακριβώς αυτή τη χρονική περίοδο για να καθορίσουν ποιο θα είναι το αποτέλεσμα αυτής της μέτρησής, αν θα βρεθούν μέσα στον ναό, ή έξω από αυτόν.

Δεν μπορούμε να πούμε με απόλυτη βεβαιότητα αν το εν αυτώ, γραμματικά, αναφέρεται στο ναό ή στο θυσιαστήριο, γιατί φαίνεται να ταιριάζει και με τα δύο. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι πιο καλά ταιριάζει στο θυσιαστήριο, γιατί λέει: Σηκώθητι μέτρησον τον ναόν του Θεού, και το θυσιαστήριον και τους προσκυνούντας εν αυτώ.

Φαίνεται ότι αναφέρεται στο αμέσως προηγούμενο ουσιαστικό, το θυσιαστήριο. Αν υποθέσουμε ότι έτσι είναι, τότε η έννοια θα είναι «μέτρησε αυτούς που προσκυνούν στο θυσιαστήριο», δηλαδή αυτούς που προσκυνούν στο χώρο του θυσιαστηρίου, στο χώρο της θυσίας. Κι αυτό, γιατί στο κεφ. ς μας είπε ο Ιωάννης ότι υπήρχε η ομάδα των εσφαγμένων για τη μαρτυρία του Ιησού σ’ αυτή την πρώτη περίοδο της Μεγ. θλίψης και ένα τεράστιο πλήθος από αυτούς οι οποίοι προσκυνούσαν το Θεό σ’ αυτό το χώρο της θυσίας. Είναι χρέος ευγνωμοσύνης να Τον προσκυνούν. Έπρεπε να παραδώσουν ολοκληρωτικά τους εαυτούς τους σαν ολοκαύτωμα για να βρεθούν μαζί με τον Ιησού.

Έτσι, οι άγιοι της θλίψης προσκυνούν το Θεό στο χώρο της τέλειας παράδοσης και αφιέρωσης της ζωής τους σ’ Αυτόν, αυτή τη χρονική περίοδο.

Ήταν χλιαροί, αλλά έγιναν θερμοί, ζέοντες κατά το Πνεύμα. Πρέπει να πάρουν την απόφαση να πληρώσουν το τίμημα ν’ ακολουθήσουν το Χριστό με τη ζωή τους και να σταθούν για τη μαρτυρία του Ιησού. Δεν έχουν άλλη εκλογή και παίρνουν τη σωστή απόφαση.

Έτσι, όταν ο άγγελος είπε στον Ιωάννη να μετρήσει αυτούς που προσκυνούσαν μέσα στο ναό, αυτό το μέτρημα δεν είναι πραγματικό, αλλά πνευματικό μέτρημα του λαού του Θεού. Αυτών που είναι μέσα στη διαθήκη του Θεού αυτή την περίοδο των 42 μηνών της βασιλείας του Α/Χ.