ΓΙΑΤΙ Ο ΙΗΣΟΥΣ ΑΦΗΣΕ ΤΗΝ ΙΟΥΔΑΙΑ;
1. O
Ιωάννης είχε μπει στη φυλακή. Μάρκ.α:14
Ματθ.δ:12
2. Εξ
αιτίας των Φαρισαίων Ιωάν.δ:1-3
Δεν ήταν ακόμη η ώρα Του.
Άλλωστε είχε ήδη τεθεί ένα καλό θεμέλιο εκεί.
Η ζήλια των Φαρισαίων και το
μίσος τους μεγάλωσε και ξέσπασε, διότι μετά το θάνατο του Ιωάννη, ο Ιησούς
προέβαινε ενδοξότερος (Ιωάν.δ:43-45).
Ιωάν.δ:9
ΟΙ ΙΟΥΔΑΙΟΙ ΚΑΙ Η ΣΑΜΑΡΙΑ
Β’Βασ.ιζ:6.... Έγινε ένας
θανάσιμος συμβιβασμός.
Έχθρα μεταξύ τους: Έσδρας όλο
το κεφ.δ & Νεεμ.δ:7...
Οι Ραβίνοι χρησιμοποιούσαν
εναλλακτικά τους όρους «Σαμαρείτης
Σαδδουκαίος αιρετικός Χριστιανός» Ορισμένες φορές το «Σαμαρείτης»
γενικά για τους ξένους Ιωάν.η:48
Οι Σαμαρείτες ήταν φανερά
αντίθετοι (εχθρικοί) σε όλες τις Ιουδαϊκές γιορτές. Προσπάθησαν να δώσουν
λανθασμένα χρονικά σημεία για το πότε έπρεπε να γίνονται οι γιορτές.
Προσπαθούσαν να βεβηλώσουν το ναό πριν το βράδυ του Πάσχα. Παραμόνευαν στο
δρόμο και σκότωναν τους Ιουδαίους προσκυνητές καθώς ανέβαιναν στις γιορτές.
Λουκ.θ:51-56 Οι Σαμαρείτες δεν θέλουν να τους ονομάζουν έτσι. Προτιμούν το
όνομα Shamerim, που στα Εβραϊκά σημαίνει «Φύλακες» γιατί λένε ότι αυτοί είναι
«οι φύλακες της αλήθειας» όπως διατυπώνεται στην Πεντάτευχο - την οποία
υποστηρίζουν ότι έχουν διαφυλάξει αναλλοίωτη, αντίθετα με τις Εβραϊκές γραφές
που τις θεωρούν αλλοιωμένες. Βασικά πιστεύουν στην μοναδικότητα του
παντοδύναμου Θεού, που αποκαλύφθηκε στην ανθρωπότητα μέσω του προφήτη Του
Μωυσή. Θεωρούν ιερά και μάλιστα στη δική τους μετάφραση, μόνο τα βιβλία της πεντατεύχου. Επίσης σέβονται τον Ιησού, τον μαθητή του
Μωυσή, αλλά γι’ αυτούς ο Μωυσής είναι ο προφήτης γιατί εκείνος είναι που όρισε
το όρος Γαριζίν σαν τόπο λατρείας (Δευτ.ια:29).
Τηρούν την ανάπαυση του
Σαββάτου και όλες τις νηστείες που αναφέρονται στην πεντάτευχο, στην λατρεία
τους χρησιμοποιούν την Εβραϊκή γλώσσα, περιτέμνουν τα αγόρια τους την όγδοη
ημέρα από την γέννησή τους. Γενικά τηρούν τις τελετές περισσότερο κατά γράμμα
παρά τους Ιουδαίους.
Πιστεύουν στους αγγέλους,
στην ανάσταση των νεκρών και ότι το όρος Γαριζίν δεν είχε σκεπαστεί από τα νερά
του κατακλυσμού αντίθετα με τους Ιουδαίους που πίστευαν ότι το όρος Μοριά δεν
είχε σκεπαστεί από τα νερά του κατακλυσμού.
Σύμφωνα με τα χρονικά των
Σαμαρειτών είναι απ’ ευθείας απόγονοι των φυλών Εφραίμ και Μανασσή, παιδιών του
Ιωσήφ, ενώ οι ιερείς τους είναι από την φυλή του Λευί και από Ααρωνική γραμμή.
Υποστηρίζουν ότι το σχίσμα από τους Ιουδαίους άρχισε στις μέρες που ο Ηλεί
μετέφερε τον τρόπο λατρείας από την Συχέμ στη Σηλώ.
Υποστηρίζουν πως ο Έσδρας τροποποίησε
το κείμενο της πεντατεύχου ενώ η δική τους μετάφραση είναι η μόνη γνήσια. Στην πραγματικότητα είναι σχεδόν όμοια με την
Ιουδαϊκή εκτός από τις δύο πρώτες εντολές του δεκάλογου που είναι λίγο
διαφορετικές και την ολοκληρωτική αντικατάσταση της δέκατης εντολής με μια άλλη
που διακηρύττει την καθιέρωση του όρους Γαριζίν σαν οίκο του Θεού, τόπο
δημιουργίας των Αδάμ & Ευας και τόπο όπου ο Ισαάκ προετοιμάστηκε να
θυσιαστεί.
Στα χρόνια του Χριστού οι
Σαμαρείτες ήταν ακόμα ένα ενδιαφέρον στοιχείο στη γη Ισραήλ. Όπως φαίνεται και
από τη Βίβλο, οι Ιουδαίοι εκείνη την εποχή θεωρούσαν τους Σαμαρείτες
ακάθαρτους και έκαναν το πάν για να μην έρχονται σε επαφή μαζί τους. Οι Ιουδαίοι φανερά τους δήλωναν ότι δεν είναι
από την ίδια φυλή ή θρησκεία. Είχαν διάφορες γνώμες γι’ αυτούς και ονόμαζαν
«Σαμαρείτη» κάποιον ανίδεο (χαζό) Ισραηλίτη εξισώνοντάς τον με τους εθνικούς.
Έλεγαν ότι η γη τους, το νερό τους ήταν καθαρά, αλλά ορισμένες φορές, το να φας
ψωμί Σαμαρείτη ήταν τόσο κακό όσο τα να έτρωγες χοίρο. Σήμαινε αποκοπή από την
κοινωνία και ότι δεν θα είχες μέρος στην ανάσταση. Ορισμένες φορές οι Ιουδαίοι
δεν δεχόταν προσήλυτο Σαμαρείτη αλλά φαίνεται ότι και οι Σαμαρείτες ήταν πολλές
φορές πολύ πιο σκληροί από τους Ιουδαίους.
Ορισμένοι Ιουδαίοι αποκαλούσαν
τους Σαμαρείτες «ανόητους ανθρώπους που βδελύττεται η ψυχή μου». Τον 2ο
αιώνα η Συχέμ είχε ονομαστεί «η πόλη των τρελών που μυκτηρίζεται απ’ όλους τους
ανθρώπους». Ορισμένοι δε, δεν αναγνώριζαν την Σαμάρεια ούτε μέρος της
Παλαιστίνης. Δεχόταν μόνο την Ιουδαία, την Γαλιλαία και την Περαία.
Την εποχή του Χριστού, υπήρχε
περισσότερη ανοχή. Το φαγητό τους ήταν καθαρό & δεχόταν προσήλυτους
Σαμαρείτες.
Και οι Σαμαρείτες περιμένουν
τον Μεσσία, πιστεύουν σε μια μέρα εκδίκησης και ανταμοιβής οπότε οι Ιουδαίοι
τους οποίους θεωρούν αποπλανημένους θα επιστρέψουν στον σωστό δρόμο και θα
γίνουν κι αυτοί Σαμαρείτες. Αυτό εξηγεί κάπως τη στάση των Σαμαρειτών απέναντι
στους Ισραηλίτες. Αν και στην διάρκεια των αιώνων υπήρχε πάντοτε μια έντονη
έχθρα ανάμεσα στους δύο λαούς, θεωρούν τους εαυτούς τους σαν τους αληθινούς
Ισραηλίτες, εξακολουθούν να αναγνωρίζουν την συγγένειά τους με τους Ιουδαίους
και μάλιστα από το 1923 οι ιερείς τους επέτρεψαν στους Σαμαρείτες να
παντρεύονται με Ιουδαίες εφόσον αυτές αποδέχονται την πίστη των συζύγων τους.
ΣΑΜΑΡΕΙΤΕΣ = ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΕΝΟΙ. Αν
είναι από τους «καλούς» πιστεύουν ότι έχουν κάποια σχέση με τους Ιουδαίους.
Όμως κάτω από πίεση, αρνούνται κάθε σχέση μ’ αυτούς.
Ένας ακόμη λόγος για το σχίσμα
ανάμεσα στους Σαμαρείτες και τους Ιουδαίους προέκυψε το 128 π.Χ. όταν ξέσπασε
πόλεμος ανάμεσα στους Φαρισαίους και τον
Βασιλιά Ιωάννη Υρκανό της δυναστείας των Ασμοναίων, που υποστήριζαν οι
Σαδδουκαίοι. Αιτία της κρίσης ήταν μια
διαμάχη ανάμεσα στο Βασιλιά Ιωάννη και τον ηγέτη των Φαρισαίων Ελεάζαρ.
Οι
Σαμαρείτες ενώθηκαν με τον Ιωάννη και τους Σαδδουκαίους και κέρδισαν τον
αγώνα. Ωστόσο μετά την νίκη, ο Ιωάννης
στράφηκε ενάντια στους Σαμαρείτες, επιτέθηκε στην χώρα τους και κατάστρεψε το
Ιερό στο όρος Γαριζίν το οποίο μάλιστα λέγεται ότι είχαν αφιερώσει σε μια
θεότητα των εθνικών.
Αργότερα ο Ηρώδης ο Μέγας
κυβέρνησε τους Ιουδαίους από την Σαμαρειτική πρωτεύουσά του Σεβαστή και μια από
τις γυναίκες του ήταν Σαμαρείτισα. Όμως αυτό δεν τον εμπόδισε να δείξει
εχθρότητα εναντίον των Σαμαρειτών, γεγονός που αναφέρει και ο Ιώσηπος.
Το 67 μ.Χ. κατά τον Ιουδαϊκό
πόλεμο ο Σιρεάλης έκανε πολλά εναντίον των Σαμαρειτών, και κάποτε σκότωσε
11.600 ανθρώπους στο όρος Γαριζίν.
Οι Ρωμαίοι από το μέρος τους
δεν έκαναν διάκριση ανάμεσα στους Ιουδαίους και τους Σαμαρείτες. Και οι δύο
λαοί υπέφεραν κάτω από την κυριαρχία του αυτοκράτορα Ανδριανού, αλλά μια δική
τους πηγή υποστηρίζει ότι οι Σαμαρείτες κέρδισαν την συμπάθεια των Ρωμαίων
βοηθώντας τους στη διάρκεια της πολιορκίας της Ιερουσαλήμ το 70 μ.Χ. χωρίς όμως
η πληροφορία να μπορεί να επαληθευθεί. Βέβαιο είναι ότι κάτω από τους Ανδριανό,
Κόμμοδο, Σεβήρο οι Σαμαρείτες υπόφεραν άσχημους διωγμούς κατά τους οποίους και
καταστράφηκαν πολλές γραπτές πηγές τους.
Στη διάρκεια της Ρωμαϊκής αλλά
και της Βυζαντινής κυριαρχίας, οι Σαμαρείτες επαναστάτησαν πολλές φορές. Η
μεγαλύτερη εξέγερση φαίνεται πως έγινε στις μέρες του Ιουστινιανού Α’ το 529
μ.Χ. όταν σύμφωνα με τον ιστορικό Προκόπιο, 100.000 Σαμαρείτες στρατιώτες
σκοτώθηκαν. Στα 634 μ.Χ. που οι Μουσουλμάνοι
κυρίευσαν την Παλαιστίνη, υπήρχαν περίπου 300.000 Σαμαρείτες στη χώρα.
Σήμερα από το μεγάλο αυτό έθνος
της αρχαιότητας, που λέγεται ότι αριθμούσε πάνω από 750.000 στον Α’ αιώνα μ.Χ.,
εναπομένουν μόνο περίπου 500 Σαμαρείτες. Οι μισοί απ’ αυτούς κατοικούν κοντά
στο Τέλ-Αβίβ και οι υπόλοιποι στην Ναμπλούς, στη Σαμάρεια, κοντά στο ιερό τους
όρος Γαριζίν, 80 χλμ. από την Ιερουσαλήμ. Αλλά και αυτός ο αριθμός πρέπει να
θεωρείται πρόοδος αφού το 1880 εξ αιτίας των μεγάλων διωγμών που δοκίμασε η
φυλή αυτή στα 2.000 χρόνια που πέρασαν, είχαν απομείνει μόλις 136 Σαμαρείτες.
ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΟΤΙ:
Οι μεγαλύτερες διαμάχες είναι
θρησκευτικές (μάλιστα αυτοί που μεταξύ τους είναι πιο συγγενείς στην πίστη)
Το αποτέλεσμα του συμβιβασμού
και του συμφέροντος είναι πάντοτε ζημιά!
Ο Ιησούς είπε ΟΧΙ στους
Σαμαρείτες Ματθ.ι:5 κι έστειλε τους μαθητές στους δικούς Του.
Ιωάν.δ:4 «έπρεπε δε να περάσει
δια της Σαμαρείας» Έπρεπε γιατί ήταν η διαδρομή κοντινότερη και πιθανόν για την
Σαμαρείτισα.
Όμως το ότι είπε στους μαθητές
Του «εις πόλιν Σαμαρειτών μη εισέλθετε»
ήταν πιθανόν επειδή και οι ίδιοι οι μαθητές είχαν ορισμένα συναισθήματα
εναντίον τους σαν Ιουδαίοι και κατά συνέπεια δεν θα μπορούσαν να κηρύξουν σωστά
το ευαγγέλιο. Γι' αυτό κι έστειλε και τους 12 να αγοράσουν τροφές. Ακόμη ο
Κύριος τιμούσε πρώτα τους δικούς Του, το λαό του Θεού που περίμενε και ζητούσε
τη λύτρωση.
Οι Σαμαρείτες διεκδικούσαν
κάποια σχέση με τους Ιουδαίους εξ αιτίας της θρησκείας, αλλά κοινωνικά και
θρησκευτικά ήταν εκ διαμέτρου αντίθετοι μ’ αυτούς. Κατά τα άλλα δεν βλέπουμε να
υπάρχει διαφορά Λουκ.ι25.... ιζ:11-19
Αργότερα συμπεριελήφθησαν στην
εκκλησία Πράξ.α:8, η:6
Το πηγάδι του Ιακώβ
Ήταν περίπου 39 μέτρα βαθύ,
είχε ανοιχθεί πριν 1600 χρόνια από τότε και είχε 2,5 μέτρα διάμετρο. Το πήρε η
Συχέμ και το άφησαν ξεσκέπαστο. Τώρα με τα χώματα που έπεσαν μέσα έχει μόνο 25
μέτρα βάθος κι έχει μόνο νερό της βροχής.
Ο Ιησούς μίλησε με την
Σαμαρείτισα εδ.9-10 για να την κερδίσει.
Πάρ’ αυτα όμως της υπέδειξε τον συμβιβασμό και την αλήθεια μετά την απάντησή
της για αυτοδικαίωση εδ.19-24.
Το διαζύγιο
Το έδιναν μόνο οι άνδρες-αυτή η
γυναίκα θα πρέπει να είχε μεγάλη πληγή-πιθανόν να μην ήταν αξιόπιστη.
Οι Ιουδαίες που ζούσαν σαν
εθνικές, η Σαλώμη, η Ηρωδιάδα χώριζαν τους άνδρες τους. Οι «ελεύθεροι» Ρωμαίοι
κι Έλληνες έκαναν το ίδιο. Ο απόστολος Παύλος ήθελε τις Ελληνίδες γυναίκες να
μην χωρίζουν τους άνδρες τους.
Λουκ.δ:16-31
