14. Οι λεγόμενες
αντιφάσεις της Βίβλου
Ένα μεγάλο μέρος, το μεγαλύτερο μάλιστα της
επιχειρηματολογίας των επικριτών, αναλίσκεται στο ν’ αναδείξουν ανάγλυφα και να
διογκώσουν, τις μικρές διαφωνίες ή ετεροφωνίες των συγγραφέων της Βίβλου, πάνω
στο ίδιο θέμα, ή στα ίδια γεγονότα, και πρόσωπα. Μ’ αυτό τον τρόπο θέλουν ν’
αποδείξουν ότι η Βίβλος δεν μπορεί να είναι βιβλίο θεόπνευστο, αφού βρίθει
αντιφάσεων…
Τι σόι, θεόπνευστο βιβλίο είναι αυτό, που έχει π.χ. διαφορετικά
ονόματα προπατόρων του Ιησού, ή παρουσιάζουν διαφορετικά κάποια λόγια και τα έργα
του οι Ευαγγελιστές, καθώς και διαφωνούν για άλλα; Επιμένοντας σ’ αυτό, κάνουν
έτσι την Αγία Γραφή που, κατά γενική ομολογία και αναγνώριση, παρόλο που
γράφτηκε σ’ ένα διάστημα 1.500 ετών από πολλούς συγγραφείς, έχει μιαν εκπληκτική
συνοχή και ενιαίο μήνυμα, ήτοι, το της σωτηρίας του εκπεσόντος ανθρώπου
από τον Θεό, εσχατολογικά, μέσω της Βασιλείας, κυριαρχίας Του,
και δια της θυσίας του μονογενούς Υιού Του Ιησού Χριστού, την κάνουν,
λέγω, να φαίνεται ένα βιβλίο ιλαρο-κωμικό, τραγελαφικό, χαώδες,
ανόητο, ένα αλαλούμ, δηλαδή, γραμμένο από ανθρώπους αγράμματους, ανίδεους,
αδαείς, που αντιφάσκουν κάθε δυο τρεις αράδες, που, άρα δεν ξέρουν τι γράφουν,
ή τί τους γίνεται, ή ένα βιβλίο πλαστογραφημένο και γραμμένο και ξαναγραμμένο
από πολλά (άγνωστα) χέρια…, που γράφαν άλλ’ αντ’ άλλων… Μια «καταγέλαστη
μωρολογία», όπως ισχυριζότανε ο Ιουλιανός.
Οι επικριτές αγνοούν επιδεικτικά, όλα τα σοβαρά ειδικά
πολυσέλιδα αρχαία και νέα σχολιολόγια (commentaries) της Βίβλου, και άλλα
συγγράμματα επιφανών ερευνητών, που εξετάζουν τις λεγόμενες διαφωνίες ή
ετεροφωνίες, δείχνουν και προτείνουν λύσεις στις περισσότερες, και πιθανές
λύσεις σ’ ορισμένα επίμαχα χωρία, λαμβάνοντας υπόψη τους ότι η Βίβλος είναι ένα
αρχαίο βιβλίο, και πολλούς παράγοντες, που οι κριτικοί θέλουν πεισματικά να
αγνοούν (π.χ. την ανεξαρτησία των συγγραφέων, τον διαφορετικό σκοπό συγγραφής
εκάστου, τα συμφραζόμενα, τις διαφορετικές γραπτές πηγές, την χρήση αυτοπτών
μαρτύρων με διαφορετικές εμπειρίες και εντυπώσεις κ.α.) και δείχνουν ότι οι
διαφωνίες αυτές είναι επουσιώδεις. Εκπληκτική συμφωνία υπάρχει ωστόσο στα κύρια
σημεία. Π.χ., οι Ευαγγελιστές συμφωνούν ότι ο Ιησούς γεννήθηκε στη Βηθλεέμ,
κήρυξε κυρίως στη Γαλιλαία, πέθανε σταυρικά στην Ιερουσαλήμ, στο Γολγοθά (δεν
λένε π.χ. ο ένας στην Ιερουσαλήμ, ο άλλος στη Σαμάρεια, ή στην Καισάρεια),
κήρυξε τη βασιλεία του Θεού και την αγάπη προς τον πλησίον και τους εχθρούς,
δίδαξε ότι ο Θεός είναι Πατέρας, εξύψωσε τη θέση της γυναίκας, δίδαξε τη
συγχωρητικότητα και την ταπεινοφροσύνη κ.λπ. Το πορτραίτο του Ιησού είναι σταθερό
και ενιαίο, από 4 ξεχωριστές μαρτυρίες. Αν υπήρχε μία ή δυο, θα ήταν πιο εύκολα
αμφισβητούμενες (πρβλ. M. Hengel, The Four Gospels and the One Gospel of Jesus Christ). Και για να δώσουμε το λόγο στο μεγάλο φιλόσοφο των νεώτερων χρόνων, τον Ludwig
Wittgenstein, «ο Θεός έβαλε τέσσερις ανθρώπους... ώστε να μη δώσει κανείς στο γράμμα
περισσότερη πίστη απ’ ότι του αρμόζει παρά να αποδώσει δικαιοσύνη στο πνεύμα
της Γραφής. Μ’ άλλα λόγια, αυτό που πρέπει να δεις δεν μπορεί να στο μεταδώσει
ο καλύτερος και ακριβέστερος ιστορικός» (Αφορισμοί
και Εξομολογήσεις, σελ. 160, 162).
Παρά τις προσπάθειες κριτικών σαν τον Bart Ehrman, βιβλία του οποίου
έχουν μεταφραστεί και στην ελληνική, να καταδειχθούν ασυνέπειες και αντιφάσεις,
η αμερόληπτη εξαντλητική αντιπαραβολή κειμένων, και η καλόπιστη έρευνα έδειξε
ότι, δεν υπάρχουν σοβαρά επιχειρήματα για αντιφατικά κείμενα τάχα, που να μη
μπορούν να εξομαλυνθούν και να κατανοηθούν (όπως οι γενεαλογικοί κατάλογοι του
Ματθαίου και του Λουκά, ή οι διαφορετικές αφηγήσεις των Ευαγγελιστών για την
ανάσταση του Ιησού, ή ο τρόπος θανάτου του Ιούδα κ.α.). Δυστυχώς εδώ, δεν μπορώ
να μπω σε λεπτομέρειες. Επιφυλάσσομαι για άλλη φορά. Αρκούμαι να επισημάνω ότι
τα λεπτομερή σχολιολόγια της Βίβλου, δίνουν σαφείς απαντήσεις σ’ όλα αυτά. Και,
επιπρόσθετα ότι υπάρχουν ειδικά έργα, όπως αυτό του John W. Haley, Alleged
Discrepancies Of The Bible, ή το βιβλίο του Norman L. Geisler, When
Critics Ask: A Popular Handbook on Bible Difficulties και του Gleason Archer, Encyclopedia
of Bible Difficulties, που εμπεριέχουν υποδείξεις ερμηνευτικές για την κατανόηση φαινομενικά
αλληλοσυγκρουόμενων αφηγήσεων, εκτός από τις ειδικές ιστοσελίδες όπως π.χ. την apologeticspress.org με θέματα όπως, The Myth of
"Factual" Bible Contradictions. Αυτά για τους καλόπιστους και ειλικρινείς ερευνητές.
Εδώ παραθέτω, την κρίση του αρχαιολόγου, βιβλικού λογίου και νομικού Dr. Gleason Archer: «Έχοντας ασχοληθεί
διεξοδικά με κάθε φανερή ανακολουθία και μελετήσει τις υποτιθέμενες αντιφάσεις,
ανάμεσα στη βιβλική διήγηση και στις αποδείξεις της γλωσσολογίας, της
αρχαιολογίας και των φυσικών επιστημών, η πεποίθησή μου στην αξιοπιστία της
Αγίας Γραφής έχει επιβεβαιωθεί επανειλημμένα και έχει ενισχυθεί» (όπ. παρ. σελ.
12). Για τους κακόπιστους, όπως είπαμε, ισχύει το «ουκ με πείσεις καν με
πείσεις»… Αυτοί συναντούν αντιφάσεις, πολλές αντιφάσεις, σχεδόν σε κάθε
πέντε-δέκα σειρές της Βίβλου! Στο σημείο αυτό, πριν κλείσω, θεωρώ σκόπιμο
να παραθέσω τι είπε επ' αυτού ο διάσημος Γάλλος συγγραφέας Paul Claudel: “Η Βίβλος αντί για
μια μάζα άσχετων εγγράφων, είναι ένα οικοδόμημα κατασκευασμένο από αρμονικό
υλικά. Είναι ένας ζωντανός οργανισμός που μεγαλώνει και αναπτύσσεται μπροστά
στα μάτια μας, όπως το βελανίδι που προορίζεται από την αρχή να γίνει μια
βελανιδιά και τίποτε άλλο” (The essence
of the Bible, σελ. 33.)
Συγγραφέας: Τσινικόπουλος, Δημήτρης
