Α.
ΤΑ ΤΕΣΣΕΡΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ
Στη μελέτη μας για τη ζωή του Ιησού Χριστού περιοριζόμαστε κυρίως
σε τέσσερα μικρά βιβλία γραμμένα στα Ελληνικά, τα οποία ονομάζονται Ευαγγέλια.
Αυτά μας δίνουν τέσσερις αφηγήσεις που μπορούν να χαρακτηριστούν
σαν βιογραφίες του Ιησού Χριστού. Όπως θα δούμε καθεμιά απ’ αυτές δίνει μια
διαφορετική πλευρά και εικόνα της ζωής και του έργου του Ιησού Χριστού. Για να αποκτήσουμε μια πλήρη γνώση του Ιησού
Χριστού πρέπει να μελετήσουμε και να συγκρίνουμε αυτές τις τέσσερις πηγές.
Πάντως κατά τη μελέτη του Ευαγγελίου πρέπει να έχουμε υπ’ όψιν το
γεγονός ότι η εκκλησία προχώρησε για χρόνια χωρίς καμιά χριστιανική φιλολογία.
Τα πρώτα χριστιανικά συγγράμματα είναι οι επιστολές του Παύλου. Ίσως μόνο μετά
το 60 μ.Χ. υπήρχε το Ευαγγέλιο όπως το
ξέρουμε σήμερα. Ένα Εβραϊκό ρητό έλεγε ότι «ο καλός μαθητής ήταν σαν μια
σοβαντισμένη στέρνα που δεν χάνει ούτε σταγόνα». Πρέπει να θυμόμαστε επίσης ότι αυτά τα 4
Ευαγγέλια γράφτηκαν κάτω από την άμεση έμπνευση του Αγίου Πνεύματος.
Ευαγγέλιο:
Η λέξη Ευαγγέλιο σημαίνει χαρμόσυνη είδηση και αγγελία ευχάριστων νέων.
Συνοπτικά ευαγγέλια: Τα πρώτα τρία Ευαγγέλια του
Ματθαίου, του Μάρκου, και του Λουκά είναι γνωστά σαν συνοπτικά Ευαγγέλια. Αυτά
δίνουν μια ίδια ή παράλληλη αφήγηση της ζωής και του έργου του Ιησού
Χριστού. Ο Ιωάννης είναι εντελώς
διαφορετικός. Τα συνοπτικά Ευαγγέλια δίνουν έμφαση στα έργα του Ιησού Χριστού,
ενώ το τέταρτο δίνει έμφαση στα λόγια Του.
Τέσσερις διαφορετικές πλευρές: Ο καθένας
από τους συγγραφείς των Ευαγγελίων παρουσιάζει μία διαφορετική όψη του Μεσσία.
Ο ένας γράφει για τη Βασιλεία Του, ο άλλος για την Ιεροσύνη Του, ο τρίτος για
την ανθρώπινη φύση Του και ο τέταρτος για τη Θεότητά Του. Έτσι συμπληρώνουν την
εικόνα, χρησιμοποιώντας ένα τετραπλό χαρακτηρισμό των Προφητών της Παλαιάς
Διαθήκης.
- Ματθαίος Χριστός ο Βασιλιάς Να ο Βασιλιάς
- Μάρκος Χριστός ο Υπηρέτης Να ο Υπηρέτης
- Λουκάς Χριστός ο Άνθρωπος Να ο Άνθρωπος
- Ιωάννης Χριστός ο Υιός του Θεού Να ο Θεός
B. TO KATA ΜΑΤΘΑΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ
1. Ο συγγραφέας
Ο συγγραφέας ήταν ο Ματθαίος, ένας από τους δώδεκα μαθητές .
Ονομάζεται και Λευΐ. Αναφέρεται μόνο οκτώ φορές στις Γραφές και σε τρεις ονομάζεται
Λευΐ.
Ήταν Εβραίος και κατοικούσε στην Καπερναούμ. Όταν τον κάλεσε ο
Ιησούς άφησε τα πάντα και Τον ακολούθησε.
Ήταν τελώνης και εισέπραττε φόρους για τη Ρωμαϊκή Κυβέρνηση. Γι’ αυτό όλοι τον μισούσαν και τον θεωρούσαν
μεγάλο αμαρτωλό. Χωρίς αμφιβολία ήταν πλούσιος
και αυτό φαινόταν από τις μεγάλες γιορτές που έκανε στο σπίτι του. Σαν φοροεισπράκτορας ήταν συνηθισμένος να
κρατάει λογαριασμούς και έγραφε από την άποψη του εμπόρου. Η γλώσσα του ήταν απλή και ειλικρινής.
Παραπομπές : Ματθ.ι:3, Μάρκ.β:14, Λουκ.ε:27-29.
2. Σε ποιόν απευθυνόταν:
To
Ευαγγέλιο αυτό απευθυνόταν στους Εβραίους.
Αυτό φαίνεται, από το γεγονός ότι υπάρχουν 60 παραπομπές σε Εβραϊκές
προφητείες και 40 περικοπές από την
Παλαιά Διαθήκη. Ο Ματθαίος τονίζει την αποστολή του Ιησού Χριστού στο Εβραϊκό
Έθνος.
Ματθ.ι:6 «Υπάγετε δε μάλλον πρός τα πρόβατα τα
απολωλότα του οίκου Ισραήλ.»
Ματθ.ιε:24 «Δεν
απεστάλην ειμή εις τα πρόβατα τα απολωλότα του οίκου Ισραήλ.»
3. Ημερομηνία
Δεν είναι σίγουρο αν ο Ματθαίος ή ο Λουκάς έγραψε πρώτος, αφού και
τα δύο ακολούθησαν τη συγγραφή του Ευαγγελίου του Μάρκου. Η ημερομηνία
τοποθετείται μεταξύ 60 και 70 μ.Χ.
4. Σκοπός
Ο σκοπός αυτού του Ευαγγελίου ήταν να δείξει ότι ο Ιησούς της
Ναζαρέτ ήταν ο Μεσσίας των προφητειών της Παλαιάς Διαθήκης. Η εικόνα του
Ιησού όπως δίνεται σ’ αυτό το Ευαγγέλιο
είναι η εικόνα του βασιλιά.
5. Λέξεις κλειδιά
α) Ε κ π λ η ρ ώ θ η κ ε
- Η λέξη αυτή επαναλαμβάνεται για να
δείξει ότι οι προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης εκπληρώθηκαν στο πρόσωπο του
Ιησού.
β) Β α σ ι λ ε ί α - Η λέξη
«Βασιλεία» βρίσκεται 55 φορές στο Ευαγγέλιο.
Η έκφραση «Βασιλεία των Ουρανών» βρίσκεται 32 φορές .
Γ. ΤΟ ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ
1) Ο Συγγραφέας.
Ο συγγραφέας ήταν ο Ιωάννης ή Μάρκος, ο γιος της Μαρίας της Ιερουσαλήμ.
Το Εβραϊκό του όνομα ήταν Ιωάννης, αλλά το Ρωμαϊκό του Μάρκος. Ήταν συγγενής
του Βαρνάβα (Κολ.δ:10). Η μητέρα του ήταν πλούσια και η εκκλησία συχνά
συγκεντρωνόταν στο σπίτι της (Πράξ.ιβ:12).
Ο Μάρκος θεωρείται πνευματικό παιδί του Πέτρου που μιλάει γι’
αυτόν «ο Μάρκος ο υιός μου». Παλιά
παράδοση βεβαιώνει ότι ο Μάρκος ήταν σύντροφος του Πέτρου. Το βιβλίο ονομάζεται
«Ευαγγέλιο του Πέτρου» από μερικούς
αρχαίους συγγραφείς. Το περισσότερο υλικό θεωρείται ότι το έδωσε ο Πέτρος.
Ο Ειρηναίος έγραφε: «Ο Μάρκος
ο μαθητής και ερμηνευτής του Πέτρου παρέδωσε σε μας τα πράγματα που ο Πέτρος δίδαξε».
Ο Μάρκος συνόδεψε τον Βαρνάβα και τον Σαούλ στο πρώτο τους αποστολικό
ταξίδι. Επειδή επέστρεψε στην Πέργη, έγινε η αιτία που οι απόστολοι έφυγαν για
το δεύτερό τους ταξίδι (Πράξ.ιε:37). Ο
Βαρνάβας είχε αποφασίσει να του δώσει μια δεύτερη ευκαιρία και ο Μάρκος το
πέτυχε. Ο Απόστολος Παύλος το αναγνώρισε αυτό και θεωρούσε αυτόν
χρήσιμο άνθρωπο (Β’Τιμ.δ:11).
Ο Μάρκος πέρασε τα τελευταία του χρόνια στην Αλεξάνδρεια της
Αιγύπτου, όπου ίδρυσε εκκλησία και υπηρέτησε σαν επίσκοπός της, μέχρι που
βρήκε μαρτυρικό θάνατο.
2) Σε ποιόν απευθυνόταν.
Το Ευαγγέλιο απευθυνόταν στους Ρωμαίους Χριστιανούς. Η εξήγηση των
Εβραϊκών λέξεων και εθίμων δείχνουν ότι ο συγγραφέας έγραφε σε ξένους.
3) Ημερομηνία.
Η ημερομηνία τοποθετείται μεταξύ 50 και 60 μ.Χ. Ήταν το πρώτο από
τα τέσσερα Ευαγγέλια. Ο Ματθαίος και ο Λουκάς δανείστηκαν από το Ευαγγέλιο του
Μάρκου.
4) Θέμα.
Το Ευαγγέλιο αυτό δείχνει τον Ιησού Χριστό, σαν υπηρέτη.
5) Λέξη-κλειδί:
Αμέσως
6) Ύφος.
Το ύφος είναι ζωηρό και γραφικό. Αναφέρονται 19 θαύματα: 8 που δείχνουν
δύναμη επάνω στην ασθένεια, 5 δύναμη επάνω στη φύση, 4 δύναμη επάνω στους
δαίμονες και 2 στο θάνατο.
Δ. ΤΟ ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ
1) Συγγραφέας.
Το Ευαγγέλιο αυτό γράφτηκε από το Λουκά, το γιατρό τον αγαπητό.
(Κολ.δ:4). Ο Λουκάς ήταν Έλληνας από την Αντιόχεια και έκανε παρέα με τον Παύλο
για 17 χρόνια. Από τότε που ήρθε στη Μακεδονία έμεινε με τον Παύλο μέχρι το
θάνατό του. Ο σπουδαστής βλέπει τη σφραγίδα της διδασκαλίας του Παύλου στα
γραπτά του Λουκά. Χωρίς αμφιβολία ο Λουκάς πήρε πολλά από τη γνώση και τη σοφία
του Παύλου.
2) Σε ποιόν απευθυνόταν
Το Ευαγγέλιο αυτό απευθυνόταν στον Θεόφιλο, Έλληνα της υψηλής
τάξης. Βλέπουμε ότι τα εβραϊκά έθιμα εξηγούνται και ότι ελληνικά ονόματα αντικαθίστανται
με εβραϊκά.
3) Ημερομηνία.
Αυτή τοποθετείται μεταξύ 60-70 μ.Χ.
4) Σκοπός.
Ο σκοπός του Ευαγγελίου αυτού ήταν να εξιστορήσει τη ζωή του Ιησού
Χριστού. Το θέμα ήταν να δώσει την εικόνα του Χριστού ως «ΥΙΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ».
5) Κύριο εδάφιο του βιβλίου.
Λουκάς
α:4 «δια να
γνωρίσης την βεβαιότητα των πραγμάτων περί των οποίων κατηχήθης».
Ε.
ΤΟ ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ
1) Ο συγγραφέας.
Το Ευαγγέλιο γράφτηκε από τον Ιωάννη τον αγαπημένο μαθητή του Χριστού.
Ήταν γιος του Ζεβεδαίου και της Σαλώμης, αδελφής της Μαρίας μητέρας του Ιησού.
Λεγόταν ότι ήταν ο αγαπημένος μαθητής επειδή ήταν από τη φύση του στοργικός,
χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι είχε έλλειψη ανδρισμού.
Ήταν άνθρωπος θαρραλέος, ενεργητικός και με πολύ ενθουσιασμό. Ήταν μαθητής του Ιωάννη του Βαπτιστή πριν
γίνει μαθητής του Κυρίου. Ήταν παρών κατά την ανάσταση της κόρης του Ιάειρου,
τη μεταμόρφωση και την αγωνία της Γεθσημανής.
Ο Ιωάννης είχε την έδρα του στην Ιερουσαλήμ για πολλά χρόνια και
φρόντιζε τη Μαρία, τη μητέρα του Χριστού μέχρι που πέθανε. Αργότερα πήγε και
έμεινε στην Έφεσο. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Δομιτιανού εξορίστηκε στην
Πάτμο. Αργότερα ελευθερώθηκε και επέστρεψε στην Έφεσο το 96 μ.Χ. όπου και έζησε
πάνω από 100 χρόνια.
2) Σε ποιόν απευθυνόταν.
Το Ευαγγέλιο αυτό γράφτηκε για την εκκλησία.
3) Ημερομηνία.
Γράφτηκε περίπου το 97 μ.Χ., περίπου 30 χρόνια μετά τη συγγραφή
των συνοπτικών Ευαγγελίων.
4) Σκοπός.
Ο σκοπός και το θέμα του Ευαγγελίου ήταν να δείξει τη Θεότητα του
Ιησού Χριστού.
5) Κύριο εδάφιο του Ευαγγελίου.
Ιωάν.κ:31 «Ταύτα δε εγράφησαν, δια να
πιστεύσητε ότι ο Ιησούς είναι ο Χριστός ο Υιός του Θεού, και πιστεύοντες να
έχητε ζωήν εν τω ονόματι αυτού».
