Αν έχουμε εμπειρία από βάσανα, πρέπει να το θυμόμαστε αυτό, τι
είναι καλό να κάνουμε σε τέτοιες περιπτώσεις.
Ο πατέρας ενός νεαρού πέθανε, και η εκκλησία του, όπως θα
περίμενε κανείς, τον αγαπούσε πολύ — του έστειλε προσκλήσεις για δείπνο, τον
είχαν όλοι σαν πρώτη προτεραιότητα στις προσευχές τους, του έστειλαν ένθερμα e-mails, γράμματα και κάρτες. Μετά από μια
δυο βδομάδες, αυτή η γενναιόδωρη φροντίδα άρχισε να μειώνεται προοδευτικά, πάλι
όπως θα περίμενε κανείς. Οι λίγοι που συνέχισαν να ρωτούν τον νεαρό πώς τα
περνάει, του φάνηκαν σαν ασυνήθιστη φροντίδα.
Ένα χρόνο αργότερα, στην επέτειο του θανάτου του πατέρα του,
ένας φίλος από την εκκλησία τον πήρε τηλέφωνο και άφησε ένα μήνυμα: «θυμάμαι
ότι ο πατέρας σου πέθανε σαν σήμερα πέρυσι. Θα ήθελα απλά να ξέρεις ότι σε
σκεφτόμουν και προσευχόμουν για σένα. Προσευχήθηκα οι σημερινή ανάμνηση του
πατέρα σου να γίνει μια ευλογία για σένα.
Ο νεαρός έμεινε έκπληκτος. Αυτός είχε αλλάξει. Είχε
ανακουφιστεί και ενθαρρυνθεί, και δεσμεύτηκε να κρατήσει τους άλλους μέσα στην
καρδιά του μακροπρόθεσμα.
Μια από τις πρώτες περιγραφές του Θεού για τον εαυτό Του, από
τον ίδιο, είναι: «οικτίρμων και ελεήμων,
μακρόθυμος και πολυέλεος» (Έξοδ.λδ:6). Αυτό σημαίνει ότι τόσο τα βάσανά
μας, όσο και οι προσευχές μας, Τον επηρεάζουν και μας έχει στην καρδιά του.
Παίρνει τα βάρη μας πάνω Του και μας θυμάται. Καθώς μιμούμαστε τον Πατέρα μας,
θέλουμε κι εμείς να αισθανόμαστε τα βάρη των άλλων.
Γαλ.ς:2 Αλλήλων τα βάρη βαστάζετε και ούτως
εκπληρώσατε τον νόμον του Χριστού.
Έτσι, παίρνουμε τηλέφωνο, στέλνουμε e-mail, εντοπίσουμε τα προβλήματα στην εκκλησία. Τους έχουμε στην
καρδιά μας, και θέλουμε να το ξέρουν.
Πες κάτι. Κάνε κάτι. Θυμήσου. Αυτή είναι η βασική ιδέα.
Τι να μην πεις.
Τώρα, το να πάρεις τηλέφωνο για να πεις κάτι, δεν σημαίνει
ότι αυτά που λες είναι όλα καλά και βοηθάνε. Είναι σημαντικό να ξέρουμε τι δεν
πρέπει να πούμε. Μερικές φορές, μπορεί να μπαίνουμε στον πειρασμό να ανταποκριθούμε
στη δυστυχία κάποιου, με απερίσκεπτες κοινοτοπίες.
Για παράδειγμα:
(1) Μην πεις: «Θα μπορούσε να ήταν και
χειρότερα».
Είτε το πιστεύεις είτε όχι, αυτό είναι μόνο το μισό ενός
φρικτού σχολίου, για παράδειγμα: «θα μπορούσε να ήταν χειρότερο — φαντάσου να
έσπαγες και τα δύο πόδια».
Έχουμε κάποιους περίεργους τρόπους να χαιρόμαστε.
Το σχόλιο είναι σωστό — το κάθε τι θα μπορούσε να είναι
χειρότερο. Υποφέρουμε και στη συνέχεια, μαζί με τον πόνο, έχουμε τον παρηγορητή
να μας λέει, θα μπορούσε να ήταν και χειρότερα.
Μια τέτοια παρατήρηση είναι εντελώς αλόγιστη. Ο ίδιος ο Θεός
ποτέ δεν θα πει ή θα εγκρίνει κάτι τέτοιο. Ο Θεός δεν συγκρίνει τη θλίψη που
περνάμε με την θλίψη κάποιου άλλου ή κάποιο χειρότερο σενάριο. Ποτέ. Αν ακούσουμε
φίλους να το κάνουν αυτό στον δικό τους πόνο, αυτό δεν μας δίνει το δικαίωμα να
κάνουμε κι εμείς το ίδιο. Αντ’ αυτού, θα μπορούσε να είναι η κατάλληλη στιγμή
για να τους προειδοποιήσουμε:
«Ναι, η ταλαιπωρία σου μπορεί να μη φαίνεται τόσο σοβαρή, σαν
του _________, αλλά ο Θεός δεν συγκρίνει τα βάσανά σου με τα βάσανα άλλων».
Αν κάνουμε τέτοιες συγκρίσεις, μπορεί να μπούμε στον
πειρασμό να μην μιλήσουμε μέσα από την καρδιά μας στον Κύριο, για τα δεινά μας,
επειδή μπορεί να το θεωρήσουμε μεμψιμοιρία, που σίγουρα δεν είναι.
Έτσι, ακόμα κι αν τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι
χειρότερα, αυτή ποτέ δεν είναι η κατάλληλη απάντηση να πω σε άλλον ή να αφήσω
να το λένε άλλοι για την κατάστασή τους. Ο Θεός δεν είναι απορριπτικός των
δυσκολιών μας, και ούτε εμείς θα πρέπει να είμαστε.
2) Μην πεις: «Τι θέλει να σε
διδάξει ο Θεός μέσα από αυτό;» ή, «Εξεύρομεν
δε ότι πάντα συνεργούσι προς το αγαθόν».
Αυτές οι κοινοτοπίες είναι όντως βιβλικές, δεδομένου ότι ο
Θεός μας διδάσκει μέσα από τα παθήματα και πάντα συνεργούσι προς το αγαθόν (Ρωμ.η:28).
Ο πόνος είναι το μεγάφωνο του Θεού για να αφυπνίσει ένα κόσμο κωφών. Αλλά αυτού του είδους τα
σχόλια έχουν βλάψει τόσους πολλούς ανθρώπους, που καλό είναι να συμφωνήσουμε
ότι εμείς ποτέ δεν θα πούμε τέτοια λόγια.
Σκέψου προσεκτικά μερικά πιθανά προβλήματα, με αυτό ή το
άλλο άκαιρα και λανθασμένα εφαρμοσμένο βιβλικό εδάφιο:
- Τέτοιες αντιδράσεις παρακάμπτουν την συμπόνια. Θα έχεις συμπόνια, αν κάποιος «διδάσκεται ένα μάθημα»; Δεν νομίζω.
- Τέτοιες αντιδράσεις τείνουν να είναι συγκαταβατικές, όπως, «Αναρωτιέμαι πότε επιτέλους θα το καταλάβεις».
- Τέτοιες αντιδράσεις υποδηλώνουν ότι ο πόνος είναι ένας γρίφος που πρέπει να λύσουμε. Ο Θεός έχει κάτι συγκεκριμένο στο μυαλό Του, και θα πρέπει εγώ να μαντέψω τι είναι αυτό. Καλώς ήρθατε στο παιχνίδι των είκοσι ερωτήσεων. Θα πάρετε τη σωστή απάντηση σύντομα, διαφορετικά, θα συνεχιστεί η ταλαιπωρία.
- Τέτοιες αντιδράσεις υποδηλώνουν ότι κάναμε κάτι για να απελευθερώσουμε τον πόνο.
- Τέτοιες αντιδράσεις υπονομεύουν την κλήση του Θεού σε όλους όσους υποφέρουν: «Εμπιστέψου με».
Στην προσπάθειά μας να βοηθήσουμε, μπορεί να ερμηνεύσουμε με
υπερβολικό τρόπο τις δοκιμασίες. Αναζητάμε ενδείξεις για τους τρόπους του Θεού.
Φτάσε στο τέλος, με τις σωστές απαντήσεις, και ο Θεός θα πάρει το πρόβλημα. Εν
τω μεταξύ, η αναζήτηση για απαντήσεις είναι λάθος από την αρχή και θα τελειώσει
άσχημα. Ο δοκιμασία δεν είναι ένα πνευματικό θέμα που χρειάζεται απαντήσεις,
είναι άκρως προσωπικό: μπορώ να Τον εμπιστευτώ; Με ακούει;
Το βάσανο ενισχύει την επικοινωνία, είναι η κατάλληλη ώρα να
μιλήσουμε ειλικρινά στον Κύριο και να θυμάστε, ότι οι πληρέστερες αποκαλύψεις
του Θεού είναι μέσω του Ιησού Χριστού, του πάσχοντα δούλου. Μόνο όταν
κοιτάζουμε στον Ιησού, μπορούμε να ξέρουμε ότι η αγάπη του Θεού και οι ταλαιπωρίες
μας μπορούν να συνυπάρχουν.
3) Μην πεις: «Αν χρειαστείς
κάτι, σε παρακαλώ πες μου, όποτε κι αν είναι».
Αυτό είναι ίσως λίγο καλύτερο, δεν είναι ακριβώς μια
κοινοτοπία. Ωστόσο, αυτό το κοινό και ευγενικό σχόλιο, αποκαλύπτει ότι δεν
γνωρίζουμε πραγματικά το άτομο που υποφέρει. Αυτός που πάσχει, συνήθως δεν ξέρει
τι θέλει ή τι έχει ανάγκη, και δεν θα σε καλέσει. Είναι σαν να σκέφτεσαι, «έχω
πει κάτι ωραίο, τα λέμε». Δεν δίνει καμία πραγματική γνώμη στην ανάγκη του
πάσχοντα και αυτός που υποφέρει το ξέρει πολύ καλά.
Αντίθετα θα μπορούσαμε να ρωτήσουμε, «Τι μπορώ να κάνω για
να βοηθήσω;».
Ή (καλύτερα) θα μπορούσαμε να εξετάσουμε τι πρέπει να γίνει
και να το κάνουμε.
Οι σοφοί φίλοι αγοράζουν λίγο περισσότερη τροφή για το σκύλο,
πλένουν τα πιάτα, προσφέρουν ένα γεύμα, πηγαίνουν να πληρώσουν λογαριασμούς, κρατάνε
τα παιδιά, καθαρίζουν το σπίτι, πηγαίνουν μια βόλτα μαζί, λένε κάτι αισιόδοξο,
βοηθάνε να τακτοποιηθούν κάποια πράγματα, και ούτω καθεξής.
Οποιαδήποτε τέτοια πράξη αγάπης και υπηρεσίας, κάνει τη ζωή του
ατόμου που πάσχει, ευκολότερη. Και ένα γεύμα δεν είναι ποτέ απλά ένα γεύμα. Η καθαριότητα
δεν είναι ποτέ απλά κέρδος χρόνου για τους εξυπηρετούμενους. Οι πράξεις αυτές
λένε στον πάσχοντα, «σε θυμάμαι», «Σε σκέφτομαι συχνά», «Δεν είσαι ξεχασμένος»,
«Είσαι στην καρδιά μου», «Σ 'αγαπώ». Ο χρόνος που δίνουμε για δημιουργική στρατηγική,
είναι η δύναμη πίσω από τέτοιες πράξεις. Είναι ολοφάνερη η αγάπη που μιμείται
τον στρατηγικό σχεδιασμό διάσωσης του Θεού. Αυτός προγραμμάτισε και ενήργησε πριν
εμείς αντιληφθούμε τις πραγματικές μας ανάγκες.
Η ιδιορρυθμία των αδέξιων και ενίοτε επιζήμιων προσπαθειών
μας να βοηθήσουμε είναι η εξής: ξέρουμε πολύ καλά πως μας βοήθησε στη δική μας
ταλαιπωρία, αλλά δεν το υιοθετούμε αυτό όταν προσπαθούμε να βοηθήσουμε άλλους.
Δεν μιλάμε πάντα στους άλλους με τον τρόπο που θα θέλαμε να μας μιλούν.
