Ματθ.κs:17-30, Μάρκ.ιδ:12-26, Λουκ.κβ:7-30,
Ιωάν.ιγ:1-30
Α. ΤΟ
ΑΝΩΓΕΙΟ.
Όταν οι μαθητές ρώτησαν τον Ιησού, “Που θέλεις να σοι ετοιμάσωμεν διά να φάγης
το πάσχα;” Αυτός, με ηρεμία, έδωσε στον Πέτρο και τον Ιωάννη λεπτομερείς
οδηγίες. Ο Ιούδας είχε ήδη σχεδιάσει να Τον προδώσει κι ο Ιησούς το ήξερε. Γι’ αυτό το μέρος όπου θα συγκεντρώνονταν να
γιορτάσουν το Πάσχα έπρεπε να μείνει κρυφό. Ο Ιησούς είπε στους μαθητές Του ότι
θα συναντήσουν έναν άνθρωπο που θα κρατάει μια στάμνα με νερό. Αυτό ήταν πολύ
ασυνήθιστο για ένα άντρα, γιατί συνήθως
γινόταν απ’ τις γυναίκες. Τους είπε ν’ ακολουθήσουν αυτό τον άνθρωπο κι όταν
φτάσουν στο σπίτι όπου πήγαινε να ρωτήσουν τον οικοδεσπότη, “Ο διδάσκαλος σοι λέγει, Πού είναι το
κατάλυμα, όπου θέλω φάγει το πάσχα μετά των μαθητών μου;” κι αυτός θα τους
οδηγήσει σ’ ένα μεγάλο ανώγειο μ’ όλα τα αναγκαία, δηλαδή στρωμένο τραπέζι,
καρέκλες κ.λ.π. Ο Πέτρος κι ο Ιωάννης ακολούθησαν αυτές τις οδηγίες κι
ετοίμασαν το δείπνο του Πάσχα. Το ανώγειο, χωρίς αμφιβολία, βρισκόταν στο σπίτι
κάποιου πλούσιου, ή του πατέρα του Ιωάννη Μάρκου ή του Ιωσήφ απ’ την Αριμαθαία.
Β. ΤΟ
ΠΑΣΧΑΛΙΝΟ ΔΕΙΠΝΟ.
Το δείπνο του Πάσχα ακολουθούσε μια καθορισμένη
σειρά:
1.
Ευχαριστία
2.
Ποτήρι
με κρασί
3. Πλύσιμο
των χεριών όλων των παρευρισκόμενων. Ο οικοδεσπότης περνούσε τη λεκάνη με το
νερό απ’ τον καθένα, ενώ γινόταν προσευχή.
4.
Πικρά
χόρτα βουτηγμένα σε σάλτσα.
5.
Έφερναν
το ψημένο αρνί μαζί με ό,τι άλλο υπήρχε για το δείπνο.
6.
Ευχαριστία
και φάγωμα των πικρών χόρτων για δεύτερη φορά.
7.
Δεύτερο
ποτήρι με κρασί με ερωτήσεις κι απαντήσεις σχετικά με την προέλευση της
γιορτής.
8.
Έψαλλαν
το πρώτο μέρος του Χαλήλ (Ψαλμοί ριγ, ριδ)
9.
Ευχαριστία.
10.Ο οικοδεσπότης έπλενε τα χέρια του κι
έφτιαχνε μια μπουκιά τυλίγοντας ένα κομμάτι αρνί με άζυμο ψωμί και πικρά χόρτα,
τα βουτούσε στη σάλτσα, και πρόσφερε σε καθένα καλεσμένο με τη σειρά.
11.Ο καθένας έτρωγε όσο ήθελε, τελειώνοντας μ’
ένα κομμάτι αρνί.
12.Πλύσιμο χεριών.
13.Τρίτο ποτήρι με κρασί.
14.Έψαλλαν το δεύτερο μέρος του Χαλήλ (Ψαλμοί
ριε -ριη).
15.Τέταρτο ποτήρι με κρασί.
Το
δείπνο του Πάσχα ήταν συμβολικό και καθετί είχε θρησκευτική σημασία.
Γ. Ο
ΙΗΣΟΥΣ ΕΠΛΥΝΕ ΤΑ ΠΟΔΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ
Δεν είμαστε σίγουροι τί ώρα ακριβώς έγινε το
πασχαλινό δείπνο. Πιθανά ο Ιησούς αντικατέστησε το πλύσιμο των χεριών με το
πλύσιμο των ποδιών. Οι μαθητές δεν ήταν όλοι σε θέση να συμμετάσχουν σ’ αυτό το
τελευταίο δείπνο με τον Ιησού και ν’ ακούσουν τα τελευταία λόγια Του. Ο Ιούδας
είχε ήδη συμφωνήσει να Τον προδώσει. Δόλιες φιλοδοξίες, υπερηφάνεια, ζήλια και
πικρία υπήρχαν μέσα στις καρδιές των υπόλοιπων. “Έγινε δε και φιλονεικία μεταξύ αυτών περί του, τίς εξ αυτών νομίζεται
ότι είναι μεγαλύτερος” (Λουκ.κβ:24).
Ήταν έθιμο οι Εβραίοι σε κάθε γιορτή να
πλένουν τα πόδια τους πριν να καθίσουν να φάνε, υπηρεσία που πρόσφερε ένας
υπηρέτης. Σ’ αυτή τη γιορτή δεν υπήρχε υπηρέτης και κανείς απ’ τους μαθητές δεν
προσφέρθηκε να πλύνει τα πόδια των άλλων, γιατί κανείς τους δεν ήθελε να πάρει
αυτή τη θέση. Με την πράξη Του αυτή ο Ιησούς τους επέπληξε μ’ ένα τρόπο που δεν
θα ξεχνούσαν ποτέ. Αυτή η πράξη προεικονίζει το απολυτρωτικό έργο του Χριστού. Όταν
έβγαλε το επένδυμα Του έδειξε ότι ταπείνωνε τον εαυτό Του κι όταν ζώστηκε την
πετσέτα φανέρωσε ότι έλαβε δούλου μορφή. Γονάτισε μπροστά στους μαθητές, κάτι
το οποίο συμβολίζει την ταπείνωση του Γολγοθά και τον καθαρισμό των ψυχών των
αμαρτωλών.
Αφού τελείωσε, τους έδωσε οδηγίες για το μέλλον: “Διότι παράδειγμα έδωκα εις εσάς, διά να
κάμνητε και σεις, καθώς εγώ έκαμον εις εσάς... Εάν εξεύρητε ταύτα, μακάριοι
είσθε, εάν κάμνητε αυτά” (Ιωάν. ιγ 15-17).
Δ. Ο
ΙΗΣΟΥΣ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΗΝ ΠΡΟΔΟΣΙΑ ΤΟΥ ΙΟΥΔΑ.
Όταν ο Ιησούς έφτασε στα πικρά χόρτα που τα
έτρωγαν με ψωμί βουτηγμένο στη σάλτσα, σταμάτησε κι έκανε μια σοβαρή δήλωση που
αιφνιδίασε τους μαθητές: “Αληθώς, αληθώς
σας λέγω, ότι εις εξ υμών θέλει με παραδώσει.” Αυτό τους γέμισε μ’ ανησυχίες κι υποψίες και προσπάθησαν ν’
ανακαλύψουν ποιος μπορεί να ήταν ο ένοχος. Έτσι καθένας ρωτούσε με ταραχή, “Μήπως εγώ είμαι, Κύριε;”. Η ατμόσφαιρα ήταν πολύ φορτισμένη κι ο
Πέτρος, μη μπορώντας ν’ αντέξει άλλο, ζήτησε απ’ τον Ιωάννη να βρει τον
προδότη. Απαντώντας στην ερώτηση του Ιωάννη, ο Κύριος εκμυστηρεύτηκε, “Εκείνος είναι, εις τον οποίον εγώ βάψας το
ψωμίον θέλω δώσει”. Σύμφωνα με το έθιμο, αυτό ήταν απόδοση ιδιαίτερης
τιμής.
Αφού ο Ιησούς έκανε αυτό, ο Σατανάς πήρε τον
πλήρη έλεγχο μέσα στον Ιούδα κι αυτός κατάλαβε ότι η πράξη του έγινε γνωστή. Ο
Ιησούς του είπε: “Ο,τι κάμνεις, κάμε
ταχύτερον” (Ιωάν. ιγ:27). Ο Ιούδας
έφυγε αμέσως κι ήταν νύχτα. Πόσο σκοτεινή ήταν αυτή η νύχτα για τον Ιούδα! Πόσο
σκοτεινή ήταν για τον Ιησού και τους υπόλοιπους έντεκα μαθητές!
Ε. Ο
ΙΗΣΟΥΣ ΣΥΣΤΗΝΕΙ ΤΟ ΔΕΙΠΝΟ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ
Ενώ τελείωνε το δείπνο του πάσχα, ο Ιησούς
σύστησε το δείπνο του Κυρίου, το οποίο αποτελεί εντολή για την Εκκλησία με
ιδιαίτερη σημασία. Το βάπτισμα στο νερό συστήθηκε για να σημάνει το ξεκίνημα
της Χριστιανικής ζωής, τον θάνατο ως προς την αμαρτία και την ανάσταση σε μια
νέα ζωή. Το Δείπνο του Κυρίου συμβολίζει την συνέχιση της Χριστιανικής
πνευματικής ζωής. Συμβολίζει την αλήθεια ότι είναι απαραίτητο να γευόμαστε την
ίδια τη ζωή του Ιησού με μια συνεχή αύξηση.
Το Δείπνο του Κυρίου γίνεται σε ανάμνηση του
απολυτρωτικού θανάτου του Ιησού. Μας στρέφει, επίσης, στο μέλλον, όταν ο Κύριος
επιστρέψει για να παραλάβει την εκκλησία Του.
Συστήνοντας το δείπνο, ο Ιησούς πήρε ψωμί,
ευχαρίστησε, έκοψε και μοίρασε στους μαθητές λέγοντας: “Λάβετε, φάγετε, τούτο είναι το σώμα μου”. Πήρε το ποτήρι που περιείχε το γέννημα της
αμπέλου κι είπε: “Πίετε εξ’ αυτού πάντες,
διότι τούτο είναι το αίμα μου, το της καινής διαθήκης, το υπέρ πολλών
εκχυνόμενον εις άφεσιν αμαρτιών. Σας λέγω δε, ότι δεν θέλω πίει εις το εξής εκ
τούτου του γεννήματος της αμπέλου, έως της ημέρας εκείνης, όταν πίνω αυτό νέον
μεθ’ υμών, εν τη βασιλεία του Πατρός μου” (Ματθ.κs:26-29).
ΣΤ. Η
ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΔΕΙΠΝΟΥ
Αφού σύστησε το Δείπνο του Κυρίου, ο Ιησούς
έδωσε το αποχαιρετιστήριο μήνυμα στους μαθητές Του, το οποίο ήταν ένα από τα
σημαντικότερα στη διακονία Του. Στο επόμενο κεφάλαιο θ’ ασχοληθούμε μ’ αυτό.
Το δείπνο τελείωσε αφού έψαλλαν ύμνους. Μετά
κατέβηκαν απ’ το ανώγειο και μέσα απ’ τους έρημους δρόμους κατευθύνθηκαν στον
κήπο της Γεθσημανής.
