Οι μεγάλοι προφήτες

ΗΣΑΪΑΣ

I. Εισαγωγή

Πολλοί μελετητές της Βίβλου θεωρούν τον Ησαΐα τον μεγαλύτερο απ’ τους  προφήτες και τις προφητείες του τις πιο όμορφες και μεγαλειώδεις.  Απ’ όλους τους προφήτες, αυτός έδωσε την πιο δοξασμένη και πλήρη εικόνα του Μεσσία και της βασιλείας Του.  Χάρη στις λεπτομερείς προφητείες που περιέχει  για τον Μεσσία και το απολυτρωτικό Του έργο, το βιβλίο  του Ησαΐα έχει ονομαστεί το “πέμπτο Ευαγγέλιο” κι ο συγγραφέας του ο “ευαγγελιστής της Παλαιάς Διαθήκης”.  Το όνομα Ησαΐας σημαίνει «ο Γιάχβε είναι σωτήρας». Το κεφ.ς του Ησαΐα περιγράφει την κλήση του απ’ το Θεό στην προφητική διακονία.  Προφήτευσε για 62 περίπου χρόνια - απ’ το 760 έως το 698 π.Χ. - όταν ήταν βασιλιάς ο Ουζίας (ή Αζαρίας, Β’ Βασ.ιδ:21-22), ο Ιωθάμ, ο Αχαζ κι ο Εζεκίας.  Διακόνησε στον Ιούδα, κυρίως, αν και το μήνυμά του απευθύνεται και στον Ισραήλ (στις 10 φυλές του Βορρά). Το Βόρειο Βασίλειο του Ισραήλ αιχμαλωτίστηκε απ’ τους Ασσύριους όταν ήταν βασιλιάς ο Ωσηέ, το 721 π.Χ. περίπου, την εποχή που βασίλευε ο Αχαζ στον Ιούδα.

Η παράδοση λέει ότι ο διεστραμμένος βασιλιάς Μανασσής θανάτωσε τον Ησαΐα τοποθετώντας τον μέσα σ’ ένα κορμό δέντρου, τον οποίο ύστερα πριόνισαν, δες Εβρ. ια:37.

Το ιστορικό πλαίσιο της διακονίας του Ησαία αναφέρεται στο Β’ Χρον.κς-λβ. (Ο σπουδαστής πρέπει να διακρίνει το ιστορικό πλαίσιο της προφητείας  του Ησαΐα απ’ το  ιστορικό μέρος του βιβλίου του Ησαΐα.)

ΙΙ. Γενική Θεώρηση του βιβλίου

Α.  Μέρος της κατάκρισης (Ησ.α-λε)

Σ’ αυτό το τμήμα  περιέχονται, κυρίως, επιπλήξεις για τις αμαρτίες του Ιούδα.

Ησ.α-ιβ         Προφητείες για τον Ιούδα και την Ιερουσαλήμ

Ησ.ιγ-κγ        Προφητείες κρίσης κατά των εθνών

Ησ.κδ-κζ       Προφητείες παγκόσμιας κρίσης, με κατάληξη την απολύτρωση του
                        Ισραήλ

Ησ.κη-λε      Προφητείες κρίσης κι ελέους

Β.  Ιστορικό μέρος (Ησ.λς-λθ)

Αυτό το τμήμα περιέχει ένα μέρος της ιστορίας του Ιούδα, όταν ήταν βασιλιάς ο Εζεκίας.  Το Ησ.λθ:5-8 είναι προφητεία για την Βαβυλωνιακή αιχμαλωσία.

Ησ.λς-λθ Εισβολή των Ασσυρίων στον Ιούδα κι η απελευθέρωση του Ιούδα.

Γ.  Μέρος της Παρηγοριάς (Ησ.μ-ξς)

Αυτό το τμήμα περιέχει λόγια παρηγοριάς στον Ισραήλ που βρίσκεται υπό παιδεία κι υποσχέσεις για αποκατάσταση κι ευλογίες.

Ησ.μ-μη        Απελευθέρωση απ’  την αιχμαλωσία  χάρη στη μεσολάβηση του Κύρου.

Ησ.μθ-νζ       Απολύτρωση χάρη στα παθήματα και τη θυσία του Χριστού.

Ησ.νθ-ξς       Η μελλοντική δόξα του λυτρωμένου λαού του Θεού.

ΙΙΙ. Μια μικρή περίληψη των κεφαλαίων

Κεφ. α: Περιγράφει την κατάσταση αμαρτίας στην οποία βρισκόταν ο Ιούδας τον καιρό του Ησαΐα.  Αν δεν υπήρχε ένα μικρό, πιστό υπόλοιπο, το έθνος θα είχε ολοκληρωτικά καταστραφεί, όπως τα Σόδομα και τα Γόμορρα (εδ.9).  Ωστόσο, αν και συνέβαιναν όλα αυτά,  ο Θεός υποσχέθηκε απολύτρωση  στο λαό Του.

Κεφ. β: Υπόσχεται σωτηρία για όσους μείνουν πιστοί τις τελευταίες ημέρες (εδ.1-5), αλλ’ ο Θεός υπόσχεται, επίσης, να ταπεινώσει και να τιμωρήσει τους υπερήφανους και τους ειδωλολάτρες (εδ.6-22).

Κεφ. γ: Προβλέπει στο μέλλον την πτώση του Ιούδα και της Ιερουσαλήμ εξαιτίας των αμαρτιών τους (εδ.1-9).  Υπόσχεται δίκαιη κρίση και δικαιοσύνη στους ασεβείς καθώς  και στους δίκαιους (εδ.10-15).  Τα  εδ. 16-26 περιγράφουν την αμαρτία και την υπερηφάνεια των γυναικών και προλέγουν την κρίση τους.

Κεφ. δ: Είναι μία όραση της μελλοντικής δόξας της βασιλείας του Θεού.  Ο λαός Του θα καθαριστεί απ’ τις αμαρτίες του.

Κεφ. ε: Είναι μια παραβολή του αμπελώνα του Κυρίου, η οποία δείχνει την απιστία του Ισραήλ και του Ιούδα, (εδ.1-7).  (Παράβαλε με Ιωάν.ιε:1-7).  Τα εδ.8-30 εξαγγέλλουν έξι “ουαί” κρίσης του Θεού στο λαό Του, εξαιτίας των αμαρτιών του.

Κεφ. ς: Περιγράφει την όραση του Ησαΐα, την κλήση του στην προφητική διακονία και προβλέπει την απόρριψη του μηνύματός του απ’ το λαό καθώς και την κρίση που θα ακολουθήσει (εδ.1-13).

Κεφ. ζ: Καταγράφει την πονηρή συμμαχία του βασιλιά του Ισραήλ (10 φυλές) με τον βασιλιά της Συρίας.  Ο Θεός έστειλε τον Ησαΐα με ένα μήνυμα στον Αχαζ, τον βασιλιά του Ιούδα.  Η κύρια προφητεία αυτού του κεφαλαίου βρίσκεται στο εδ.14, όπου εξαγγέλλεται ότι ο Μεσσίας θα γεννηθεί από παρθένο κι ότι το όνομά Του θα είναι  Εμμανουήλ (δες Ματθ.α:21-23).

Κεφ. η: Προλέγει την εισβολή των Ασσυρίων στον Ιούδα και προειδοποιεί τον Ισραήλ και τον Ιούδα.

Κεφ. θ: Είναι μια υπέροχη προφητεία για τον Μεσσία και την κυριαρχία Του.  Ειδικότερα, δες τα εδ.6 και 7.

Κεφ. ι: Προλέγει την κρίση του Θεού στην Ασσυρία και την Σαμάρεια, ενώ υπόσχεται ότι ο Ιούδας θα τιμωρηθεί για την ειδωλολατρία του, αλλά θα γίνει σωτηρία στο πιστό υπόλοιπο.

Κεφ. ια: Παρουσιάζει με συντομία την ειρήνη και την δικαιοσύνη της Χιλιετούς Βασιλείας.

Κεφ. ιβ: Είναι η θαυμαστή προφητεία ότι ο Γιάχβε θα γίνει η σωτηρία μας μέσω του Μεσσία κι ότι τ’  όνομά Του θα μεγαλυνθεί.

Κεφ. ιγ-κζ: Αποτελούνται, κυρίως, από κρίσεις που προλέγονται κατά των διαφόρων εθνών.  Με την κρίση του Θεού οι κάτοικοι της γης θα μάθουν τη δικαιοσύνη (κς:9).  Στην τελική Του κρίση στα έθνη, ο Θεός υπόσχεται  να κρύψει τους δικούς Του σε ασφαλές μέρος (κς:20-21), το οποίο είναι το γαμήλιο δείπνο του Αρνίου (Αποκ.ιθ:7-9, Α’ Κορ.ιε:51-57, Α’ Θεσ.δ:13-18).  Οι προσπάθειες του Ισραήλ να σωθεί παραβάλλονται με ένα κρεβάτι πολύ κοντό για να μπορέσει κάποιος να ξαπλώσει και μία κουβέρτα που είναι πολύ μικρή για να σκεπαστεί (κη:20).  Η μόνη κάλυψη για τις αμαρτίες του Ισραήλ είναι η κάλυψη του Πνεύματος του Θεού, την οποία θα πρόσφερε ο Χριστός (λ:1).  Ο λαός Ισραήλ προκάλεσε την κρίση του Θεού επειδή πήγε στην Αίγυπτο και στράφηκε σε σάρκινο βραχίονα για βοήθεια (λα:1-3).  Το μόνο μέρος που μπορούσε να αποτελέσει κρυψώνα απ’ την θύελλα της κρίσης και τις καταιγίδες της ζωής  ήταν ο Βασιλέας που θα ερχόταν να κυβερνήσει με δικαιοσύνη, όπως ο Θεός τους είχε υποσχεθεί.

Κεφ. λδ:1-8: Περιγράφει την οργή του Θεού ενάντια στα έθνη, στη μάχη του Αρμαγεδδώνα (δες Αποκ. ιθ:11-21).

Κεφ. λε:8:  Περιγράφει την οδό προς τον ουρανό την οποία θα πρόσφερε ο Θεός εν Χριστώ, σαν μια λεωφόρο αγιασμού (δες Ιωάν. ιδ:1-6).

Κεφ. λς-λθ: (το ιστορικό μέρος), αναφέρει  την εισβολή των Ασσυρίων στον Ιούδα, την απελευθέρωση του Θεού σαν απάντηση στις προσευχές του Εζεκία, την αρρώστια, την ανάρρωση καθώς και την αφροσύνη του Εζεκία,  όταν έδειξε με υπερηφάνεια τους θησαυρούς του σε ξένους επισκέπτες.

Κεφ. μ:  Υπόσχεται τον πρόδρομο του Χριστού (τον Ιωάννη του Βαπτιστή, σύγκρινε τα  εδ. 3-8 με το Λουκ. γ:4-6). Μετά, περιγράφει το μεγαλείο του Κυρίου που θα ερχόταν (εδ.9-28) και το μεγαλείο της σωτηρίας που θα έφερνε στην ανθρωπότητα (εδ.29-31).

Κεφ. μα- μη: Δίνουν έμφαση  στην αλήθεια ότι υπάρχει μόνο ένας Θεός κι ότι Αυτός είναι ο Σωτήρας του λαού Του (μβ:8, μγ:10-17, μδ:6, με:5, μς:9-10, μη:5,12-13).  Τα εδ. Ησαΐας μα:2, μδ:24-28 και με:1 μιλούν για τον Πέρση βασιλιά Κύρο με τον οποίο ο Θεός θα ελευθέρωνε το λαό Του απ’ την Βαβυλωνιακή αιχμαλωσία (δες Έσδρα. α:1-11).  Αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία σ’ αυτή την προφητεία είναι ότι ο Ησαίας αναφέρει τον Κύρο 150 χρόνια περίπου πριν τη γέννησή του.

Κεφ. μθ-νζ: Αναφέρονται, κυρίως, στον ερχομό του Μεσσία και στη σωτηρία που θα προμήθευε μέσω των παθημάτων Του.  Το όνομά Του θα γινόταν γνωστό  πριν τη γέννησή Του (πρβλ. το μθ:4 με το Ματθ.α:21).  Ο λόγος Του θα ήταν σαν κοφτερό μαχαίρι (πρβλ. το μθ:2 και ν:4 με Εβρ.δ:12 κι Ιωάν.ζ:46).  Τα Ησ. ν:6-9, νβ:14, και νγ:1-12 περιγράφουν τα παθήματά Του.  Τα Ησ. να:9-11, νβ:1-12, νε:1-3, νζ:15-19 περιγράφουν τη χαρά και τις ευλογίες της σωτηρίας που θα πρόσφερε στους ανθρώπους μέσω των παθημάτων Του.

Κεφ. νη: Δείχνει ότι οι θρησκευτικές τελετές δεν είναι αρκετές για να σώσουν κι ότι ο Θεός ακούει τις προσευχές μόνο αυτών που επιστρέφουν απ’ την αμαρτία.

Κεφ. νθ: Φανερώνει  ότι οι αμαρτίες των ανθρώπων τους χωρίζουν από τον Θεό (εδ.1-9) και ότι κανείς, εκτός απ’ τον Κύριο, δεν μπορεί να τους σώσει απ’ τις αμαρτίες τους (εδ.16-21).

Κεφ. ξα:1-2: Είναι το τμήμα αυτό που διάβασε ο Ιησούς στην συναγωγή της Ναζαρέτ.

Κεφ. νς:6-7,  ξγ:16 και ξε:1: Προλέγουν ότι ο Θεός θα δεχτεί τους Εθνικούς.

Κεφ. ξς:20-24: Κλείνει τις προφητείες του Ησαΐα με τις υποσχέσεις για τους νέους  ουρανούς  και τη νέα γη, όταν ολοκληρωθεί η σωτηρία του Θεού για το λαό Του (δες Β’ Πέτρου γ:10-14).