Ιούδ.α:3 Αγαπητοί, επειδή καταβάλλω πάσαν σπουδήν να σας γράψω περί της κοινής σωτηρίας, έλαβον ανάγκην να σας γράψω, προτρέπων εις το να αγωνίζησθε δια την πίστιν, ήτις άπαξ παρεδόθη εις τους αγίους.

Σάββατο 10 Μαΐου 2014

Οι μεγάλοι προφήτες



ΙΕΡΕΜΙΑΣ
                           

Ι. Εισαγωγή

Ο Ιερεμίας ήταν γιος ιερέα απ’ την Αναθώθ, η οποία βρισκόταν 7 χλμ. περίπου β.α. της Ιερουσαλήμ. Άρχισε να προφητεύει κατά τη διάρκεια του 13ου έτους της βασιλείας του Ιωσία και συνέχισε μέχρι την αιχμαλωσία του Ιούδα και την καταστροφή της Ιερουσαλήμ απ’ τους Βαβυλώνιους, 40 περίπου χρόνια αργότερα (Ιερεμίας α:2-3).  Ονομάζεται “ο προφήτης που θρηνεί” εξαιτίας του μεγάλου βάρους που είχε για το λαό του.


ΙΙ. Ιστορικό πλαίσιο

Θα μελετήσουμε σύντομα τα χρόνια της διακονίας του Ιερεμία κάτω απ’ τις ηγεμονίες κάθε βασιλιά του Ιούδα, απ’ τον Ιωσία μέχρι τον Σεδεκία.  Οι ιστορικές αυτές πληροφορίες υπάρχουν στο Β’ Βασιλέων κβ-κε και στο Β’ Χρονικών λδ-λς.

Α. Ιωσίας (Β’ Βασ.κβ:1, Β’ Χρον.λδ:1)

Ο Ιωσίας βασίλεψε 18 χρόνια.  Ήταν ένας καλός και πιστός βασιλιάς.  Στα 16 του άρχισε να ζητά τον Κύριο κι όταν ήταν 20 ετών, στο 12ο έτος της βασιλείας του, άρχισε να καθαρίζει τον Ιούδα και την Ιερουσαλήμ απ’ την ειδωλολατρία (Β’ Χρον.λδ:1-7).  Μετά, διέταξε την ανακαίνιση κι επισκευή του Ναού, κατά τη διάρκεια των οποίων βρέθηκε το βιβλίο του Νόμου του Μωυσή,  (Β’ Βασ.κβ:3-10, Β’ Χρον.λδ:8-18).  Προφανώς, ο νόμος είχε να διαβαστεί στο λαό του Ιούδα πολλά χρόνια κι ο Ιωσίας έσχισε τα ρούχα του με φρίκη,  όταν αντιλήφθηκε, ακούγοντας το νόμο, την αμαρτωλότητα του λαού.  Έστειλε ιερείς να ρωτήσουν τον Κύριο.  Ο Κύριος απάντησε, με την προφήτισσα Ολδά, ότι θα έκρινε τον λαό για τις αμαρτίες του, αλλά χάρη στην πιστότητα του Ιωσία, δεν θα ερχόταν η κρίση στη διάρκεια της ζωής του (Β’ Βασ. κβ:11-20, Β’ Χρον.λδ:18-28).

Μετά, ο Ιωσίας διάβασε τον Νόμο σ’ όλο το λαό και προσπάθησε με ζήλο να εκριζώσει την ειδωλολατρία απ’ τον Ιούδα.  Γιόρτασε το πιο λαμπρό Πάσχα που είχε να γιορτάσει ο λαός, για  πολλά χρόνια (Β’ Βασ.κγ:1-25, Β’ Χρον.λδ:29-33, λε:1-19).

Ωστόσο, φαίνεται ότι έκανε ένα λάθος.  Ο Αιγύπτιος Φαραώ πέρασε μέσα απ’ τη χώρα καθώς πήγαινε να πολεμήσει ενάντια στην Ασσυρία.  Ο Ιωσίας, ενεργώντας ενάντια στο θέλημα του Θεού, τον αντιμετώπισε σε μάχη στη Μεγιδδώ.  Ο Ιωσίας σκοτώθηκε σ’ αυτή τη μάχη κι ο γιος του Ιωάχαζ στέφθηκε βασιλιάς στον Ιούδα (Β’ Βασ.κγ:28-32, Β’ Χρον.λε:20-27, λς:1-2).

Β. Ιωάχαζ, γιος του Ιωσία (Β’ Βασ.κγ:31-33, Β’ Χρον.λς:1-3).

Ο Ιωάχαζ βασίλεψε μόνο 3 μήνες, όταν ο Ιούδας υποδουλώθηκε στον Αιγύπτιο Φαραώ.  Μεταφέρθηκε στην Αίγυπτο όπου και πέθανε.

Γ. Ιωακείμ, γιος του Ιωσία, ο ονομαζόμενος και Ελιακείμ (Β’ Βασ.κγ:34-36, Β’ Χρον.λς:4-8).

Ο Φαραώ Νεχαώ επέβαλε φόρο στον Ιούδα κι έκανε τον αδερφό του Ιωάχαζ, τον Ελιακείμ, βασιλιά του Ιούδα αλλάζοντας το όνομά του σε Ιωακείμ (Β’ Βασ.κγ:31-32, Β’ Χρον.λς:1-5).  Ο Ιωακείμ έγινε ένας πολύ κακός βασιλιάς και δίωξε τον Ιερεμία.

Μετά 3 ή 4 χρόνια, ο Ναβουχοδονόσορ κέρδισε δύναμη πάνω στα σημαντικότερα εδάφη που κατείχαν η Αίγυπτος κι η Ασσυρία.  Υποδούλωσε τον Ιούδα και έφερε τον Ιωακείμ κάτω απ’ την εξουσία του.  Τρία χρόνια αργότερα, ο Ιωακείμ επαναστάτησε κατά του Ναβουχοδονόσορα.  Συνελήφθη και επρόκειτο να μεταφερθεί στη Βαβυλώνα.  Ωστόσο, φαίνεται ότι δεν πήγε εκεί, αλλά κυβέρνησε στην Ιερουσαλήμ για πέντε περίπου χρόνια ακόμη  κι η όλη περίοδος της βασιλείας του ήταν 11 χρόνια (Β’ Βασ.κδ:1-7, Β’ Χρον.λς:3-8, Ιερ.κε:1-3, Δαν. α:1-2).  Τα σκεύη κι οι θησαυροί που μετέφερε ο Ναβουχοδονόσορας στην Βαβυλώνα, αυτή την εποχή, δόθηκαν πιθανότατα σ’ αυτόν ως φόρος απ’ τον Ιωακείμ.  Κάποιοι απ’ τους καλύτερους νέους του Ιούδα, μαζί κι ο Δανιήλ με τους φίλους του, μεταφέρθηκαν στη Βαβυλώνα,  αυτό το διάστημα (Δαν. α:1-7).

Δ. Ιωαχείν (Β’ Βασ.κδ:6-10, Β’ Χρον.λς:8-10)

Όταν πέθανε ο Ιωακείμ, ο γιος του Ιωαχείν έγινε βασιλιάς του Ιούδα.  Ήταν βασιλιάς μόνο 3 μήνες, όταν ο Ναβουχοδονόσορας κι ο στρατός του ξαναπολιόρκησαν την Ιερουσαλήμ.  Ο Ιωαχείν παραδόθηκε μαζί με την οικογένειά του και τους αξιωματούχους του και φέρθηκαν όλοι αιχμάλωτοι στη Βαβυλώνα (Β’ Βασ.κδ:8-16, Β’ Χρον.λς:9-10).  Προφανώς, ο Ιεζεκιήλ μεταφέρθηκε στη Βαβυλώνα μ’ αυτήν την ομάδα, 5 χρόνια σχεδόν μετά το Δανιήλ.

Ε. Σεδεκίας (Β’ Βασ. κδ:17-19, Β’ Χρον.λς:10-12, Ιερ.λζ:1-2)

Ο Ναβουχοδονόσορας έκανε τον Ματθανία βασιλιά του Ιούδα, στη θέση του Ιωαχείν κι άλλαξε το όνομά του σε Σεδεκία (Β’ Βασ.κδ:17-19, Β’ Χρον.λς:10).  Ήταν γιος του Ιωσία κι αδελφός του Ιωακείμ (Ιερ.λζ:1).  Ο Σεδεκίας κυβέρνησε 11 χρόνια, μέχρι την πτώση της Ιερουσαλήμ.  Ερχόταν κρυφά στον Ιερεμία, πολλές φορές, για να ζητήσει το θέλημα του Κυρίου.  Ήταν πολύ αδύναμος, ωστόσο, για να σταθεί ενάντια στους άρχοντες της αυλής του. Τελικά ενέδωσε στην πίεσή τους να επαναστατήσουν κατά του Ναβουχοδονόσορα, παρ’ όλη την προειδοποίηση του Ιερεμία να μην το κάνει (Ιερ.λζ:11-21, λη:2-28).  Όταν ο Σεδεκίας επαναστάτησε, το 9ο έτος της βασιλείας του, ο Ναβουχοδονόσορας έστειλε το στρατό του να πολιορκήσει την Ιερουσαλήμ.  Σε λιγότερο από 2 χρόνια, στο 11ο έτος της βασιλείας του Σεδεκία, η Ιερουσαλήμ κυριεύθηκε και καταστράφηκε (Β’ Βασ.κε:1-21, Β’ Χρον.λς:11-21, Ιερ.λθ:1-12, μ:2-6).

III Μια μικρή περίληψη των κεφαλαίων

Κεφ. α:4-10: Καταγράφει την κλήση του Ιερεμία στην προφητική διακονία.  Φαίνεται ότι κλήθηκε όταν ήταν πολύ νέος, αφού ονομάζει τον εαυτό του “παιδίον” (εδ.6).

Κεφ. β:1-γ:5:  Είναι το πρώτο μήνυμα του Ιερεμία στους Ιουδαίους.  Έλεγξε την απιστία των ιερέων, των βασιλιάδων και των ψευδοπροφητών καθώς και την ειδωλολατρία του λαού.  Τους κατηγόρησε για δύο κακά: ότι ξέχασαν τον Κύριο κι ότι έπεσαν στην ειδωλολατρία (β:13).  Είπε ότι το καλό κλήμα που φύτεψε ο Θεός μεταλλάχτηκε σε άγριο κλήμα, αγριοστάφυλο (β:11). (Δες Ησαίας ε:2).

Κεφ. γ:6-ς:30: Είναι το δεύτερο μήνυμα.  Έλεγξε τον Ιούδα επειδή δεν έδωσε σημασία στην προειδοποίηση για την αιχμαλωσίας της αδελφής της, Ισραήλ (οι 10 φυλές).  Ο Ιούδας ακολούθησε τα βήματα του Ισραήλ στην ειδωλολατρία (γ:6-11).

Ο Ιερεμίας κάλεσε το λαό σε μετάνοια (γ:12-25, δ:1-4). Ωστόσο, επειδή ήξερε ότι δεν θα υπήρχε αληθινή μετάνοια, προείπε την καταστροφή τους (δ:7-31).   

Υποκρίνονταν ότι λάτρευαν τον Γιάχβε, ενώ συνέχιζαν τις πονηρές οδούς τους (ε:1-15).  Τους κάλεσε να θυμηθούν και να επιστρέψουν στην πρώτη κατάσταση της πίστης και των ευλογιών, όμως αυτοί δεν έδωσαν καμία σημασία στην έκκλησή του (ς:16-17).

Κεφ. ζ-ι: Δίνουν το μήνυμα του Ιερεμία στην πύλη του οίκου του Κυρίου.  Έλεγξε αυστηρά τον λαό που πίστευε στους προφήτες, οι οποίοι έλεγαν ψέματα κι υπόσχονταν ψεύτικη ασφάλεια (ζ:4-10). Προειδοποίησε ότι ο Θεός θα επέτρεπε να καταστραφούν, όπως είχε επιτρέψει να μεταφέρουν οι Φιλισταίοι την Κιβωτό, απ’ τη Σκηνή του Μαρτυρίου στη Σηλώ (ζ:12-14). Είπε ότι όταν οι εχθροί τους θα κατέστρεφαν την Ιερουσαλήμ, θα ατίμαζαν τον Ιούδα, παίρνοντας τα κοκάλα των βασιλιάδων και των αρχόντων τους απ’ τους τάφους και σκορπίζοντάς τα στην ύπαιθρο (η:1-3).

Ο Ιερεμίας έκφρασε την λύπη  του για την κατάσταση αμαρτίας του Ιούδα (η:18-22, θ:1-2).  Διακήρυξε την κρίση του Θεού στον Ιούδα, όπως και σ’ όλα τα έθνη (θ:23-26).  Έλεγξε τον λαό αυστηρά που εμπιστευόταν τα άψυχα είδωλα, τα οποία δεν μπορούσαν να κάνουν ούτε καλό, ούτε κακό, ενώ αγνοούσαν τον ζωντανό Θεό που δημιούργησε τα πάντα (ι:1-13). Αναγνώρισε ότι, εξαιτίας της σαρκικότητάς τους δεν μπορούσαν να κάνουν τους εαυτούς τους δίκαιους (ι:23-24).

Κεφ. ια-ιβ: Περιέχουν το μήνυμα του Ιερεμία για τη σπασμένη διαθήκη.  Αυτό υποκινήθηκε απ’ την εύρεση του βιβλίου του νόμου στην ανακαίνιση του Ναού απ’ τον Ιωσία. Ο νόμος αποκάλυψε ότι ο Ιούδας ήταν κάτω από μεγάλη κατάκριση επειδή είχε παραβεί το Νόμο του Θεού (ια:1-13).  Ο λαός θα τιμωρούνταν για τον διωγμό του προφήτη του Θεού (ια:18-23).  Θα τους έφερναν σε αιχμαλωσία, αλλά όταν θα μετανοούσαν ο Θεός θα τους επέστρεφε πάλι στη γη τους (ιβ:15).  Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της αιχμαλωσίας τους, θα έπρεπε να διαδώσουν την διδαχή του ενός αληθινού Θεού στους ειδωλολάτρες (ιβ:16).

Κεφ. ιγ:  Είναι το μήνυμα του Ιερεμία, το οποίο έδωσε παραστατικά με το σημείο της λινής ζωστήρας.  Όπως η ζωστήρα λεκιάστηκε όταν θάφτηκε στην τρύπα ενός βράχου κοντά στον Ευφράτη ποταμό, έτσι και ο Ιούδας θα θαβόταν ανάμεσα στους ειδωλολάτρες της χώρας του Ευφράτη, επειδή απέτυχε να προσκολληθεί στον Κύριο, όπως η ζώνη δένει σφιχτά το ρούχο (ιγ:1-11). Ο Ιούδας, όμως, δεν μπορούσε από μόνος του να γίνει  δίκαιος, όπως ένας Αιθίοπας δεν μπορεί να αλλάξει το χρώμα του δέρματός του ή μια λεοπάρδαλη τις κηλίδες του σώματός της  (ιγ:23).

Κεφ. ιδ-ιε: Προειδοποιούν τον Ιούδα για επερχόμενη ξηρασία κι άλλες κρίσεις (δες Δευτ.κη:15, κγ-κδ).  Ο Ιερεμίας έπρεπε να σταθεί ενάντια στους ψευδοπροφήτες που αρνούνταν ότι θα έρχονταν όλα αυτά (ιδ:13-16).  Όταν ο Ιερεμίας μεσίτευσε για το λαό, ο Κύριος του είπε ότι είχαν πέσει πολύ βαθιά μέσα στην αμαρτία, ώστε ακόμη κι αν ο Μωυσής κι ο Σαμουήλ ήταν εκεί για να μεσιτεύσουν, δεν θα φειδόταν το λαό (ιε:1,6).  Ωστόσο, υποσχέθηκε να σώσει το μικρό πιστό υπόλοιπο (ιε:11-21).

Κεφ. ις:1-ιζ:18: Δίνουν το μήνυμα του Ιερεμία, στο οποίο χρησιμοποίησε την αγαμία του για να δώσει έμφαση στην εγγύτητα της καταστροφής του Ιούδα (ις:1-9). Για μία ακόμη φορά προειδοποίησε το λαό για την εμπιστοσύνη  που έδειχναν σε σάρκινους βραχίονες, αλλά υποσχέθηκε ότι ο Θεός θα δοκίμαζε τις καρδιές τους και θα ευλογούσε αυτούς που Τον εμπιστεύονταν (ιζ:5,7,9-10).

Κεφ. ιζ:19-27: Προειδοποιεί κατά της παραβίασης του Σαββάτου, το οποίο ήταν ένα σημείο της διαθήκης του Θεού με τον Ισραήλ κι ένας τύπος της αιώνιας ανάπαυσής τους.

Κεφ. ιη:1, ιθ:13: Περιγράφουν το μάθημα που πήρε ο Ιερεμίας στο σπίτι του αγγειοπλάστη (κεραμέα), πως ο Θεός θα έπαιρνε τους παραμορφωμένους (απ’ την αμαρτία) Ιουδαίους κι είτε θα τους έσωζε, είτε θα τους κατέστρεφε, ανάλογα με τη στάση τους.  Θα τους μεταχειριζόταν όπως Αυτός ήθελε, όπως ο αγγειοπλάστης τον πηλό.

Κεφ. ιθ:14-κ:18: Δείχνουν την αντίδραση του Ιερεμία στον πρώτο διωγμό του.  Στην αρχή σκέφτηκε να σταματήσει να εξαγγέλλει το μήνυμα της κρίσης που προκάλεσε το διωγμό του, αλλά ο Λόγος του Θεού έγινε σ’ αυτόν σα φωτιά κλεισμένη στα κοκάλα του και  δεν μπορούσε να σιωπήσει (κ:7-9).

Κεφ. κα-κβ: Αναφέρουν την απάντηση του Ιερεμία στην αίτηση του Σεδεκία για την εισβολή του Ναβουχοδονόσορα.  Απάντησε ότι, αν ο Ιούδας μετανοούσε για τις αμαρτίες του, θα έβρισκε την απολύτρωση, αλλ’ αν όχι, τότε το βασίλειο θα δινόταν στους Βαβυλώνιους.

Κεφ. κγ:4-6 Υπόσχεται τον ερχομό του Δίκαιου Βασιλιά και Μεσσία του Ισραήλ, μέσω  του οποίου θα απολυτρώνονταν και θα δικαιώνονταν.  Το υπόλοιπο του κεφαλαίου προειδοποιεί για την εμπιστοσύνη που δείχνουν στην ψεύτικη ασφάλεια που υπόσχονται οι ψευδοπροφήτες.

Κεφ. κδ : Περιγράφει το όραμα των καλών και κακών σύκων.  Με αυτά τα σημεία, ο Θεός έδειξε ότι οι μετανοημένοι Ιουδαίοι θα αποκατασταθούν, αλλά οι πονηροί θα καταστραφούν.

Κεφ. κε:10-11: Προλέγει την μετάνοια του Ισραήλ στην Βαβυλώνα και την αποκατάστασή τους ύστερα από 70 χρόνια αιχμαλωσίας (Ψαλμ. ρκς και ρλζ).

Κεφ. κς: Αναφέρει την απόφαση των ιερέων να σκοτώσουν τον Ιερεμία.  Ωστόσο, ο Ιερεμίας σώθηκε με την παρέμβαση των αρχόντων και του λαού που χρησιμοποίησαν το παράδειγμα της προφητείας του Μιχαία, τις μέρες του Εζεκία (κς:11-19).

Κεφ. κζ-κη: Αναφέρουν πώς ο Ιερεμίας πρόβλεψε την υποδούλωση του Ιούδα στην Βαβυλώνα, χρησιμοποιώντας το σημείο του ζυγού, αλλά υπόσχεται απελευθέρωση κατά την ημέρα (ή στην ηγεμονία) του εγγονού του Ναβουχοδονόσορα (κζ:7).

Κεφ. κθ: Αναφέρει την επιστολή της προειδοποίησης και παρηγοριάς του Ιερεμία στους  αιχμάλωτους στην Βαβυλώνα.

Κεφ. λ: Αναφέρει την εντολή του Θεού στον Ιερεμία να γράψει όλους τους λόγους του Θεού σε βιβλίο.  Όταν ο λαός θα επέστρεφε από την αιχμαλωσία, αυτό το βιβλίο θα επιβεβαίωνε την αλήθεια και την εκπλήρωση όλου του Λόγου του Θεού.
Κεφ. λα: Δίνει την υπόσχεση του Κυρίου ότι οι αιχμάλωτοι θα επέστρεφαν από τη Βαβυλώνα, θα ξαναέχτιζαν, και θα λάτρευαν στη χώρα τους.  Η μακροπρόθεσμη πλευρά  της προφητείας υπόσχεται πνευματική αποκατάσταση μέσω της Νέας Διαθήκης του Μεσσία (λα:31-14, Εβρ.η:6-12).

Κεφ. λβ: Φανερώνει την πίστη του Ιερεμία στην υπόσχεση του Θεού για αποκατάσταση, με την αγορά απ’ τον Ιερεμία της περιουσίας του γιου του θείου του (εδ.6-18).

Κεφ. λγ: Καταγράφει την υπόσχεση του Κυρίου ότι Αυτός θα επέστρεφε το λαό απ’ την αιχμαλωσία.  Υπόσχεται ξανά την τελική απελευθέρωση μέσω του Βλαστού του οίκου του Δαβίδ (εδ.15-18).  Αυτή η υπόσχεση ήταν τόσο βέβαιη, όσο κι η διαθήκη Του για τη μέρα και τη νύχτα (εδ.19-26).

Κεφ. λδ: Περιγράφει πώς, εν όψει της Βαβυλωνιακής πολιορκίας, και της προηγούμενης εξορίας, ο Σεδεκίας έκανε συνθήκη για να ελευθερώσει Εβραίους σκλάβους.  Όταν, όμως, η Βαβυλώνα απέσυρε την πολιορκία για λίγο, απέσυρε την διαθήκη του κι ο Θεός εξάγγειλε και πάλι  την καταστροφή του Ιούδα.

Κεφ. λε: Φέρνει σε αντίθεση την ανυπακοή του Ιούδα με την υπακοή των Ρηχαβιτών (Κεναίων) στην προσταγή των πρεσβυτέρων τους (δες Α Χρον.β:55).

Κεφ. λς: Διηγείται ότι, όταν ο Ιερεμίας ήταν κλεισμένος στη φυλακή, κατά τη διάρκεια της ηγεμονίας του Ιωακείμ, ζήτησε απ’ τον Βαρούχ να γράψει τα προφητικά του λόγια και να τα διαβάσει στον οίκο του Κυρίου.  Ο Ιωακείμ έκαψε τον ρολό (βιβλίο) του Λόγου του Θεού, αλλά ο Ιερεμίας υπαγόρευσε ξανά όλα τα λόγια στον Βαρούχ και πρόσθεσε μια κρίση ενάντια στον Ιωακείμ.

Κεφ. λζ-λη: Αναφέρει ότι, όταν η Βαβυλωνιακή πολιορκία σταμάτησε για λίγο, ο Ιερεμίας ξαναφυλακίστηκε και τοποθετήθηκε σε ένα λάκκο.  Ύστερα από μυστικό συμβούλιο με τον Σεδεκία, τον έβγαλαν και τον έβαλαν στην αυλή της φυλακής, δίνοντάς του ημερήσια μερίδα άρτου.  Όταν συνέχισε να προφητεύει για την πτώση της Ιερουσαλήμ, τον ξαναέβαλαν στον λάκκο.  Παρ’ όλα αυτά, ο Αβδέ-μέλεχ, ένας Αιθίοπας, μεσολάβησε στον βασιλιά κι έσωσε τον Ιερεμία απ’ το θάνατο.

Κεφ. λθ-μ: Αναφέρουν την πτώση της Ιερουσαλήμ, τον θάνατο του Σεδεκία, την ανταμοιβή του Αβδέ-μέλεχ, την απελευθέρωση του Ιερεμία και τον Γεδαλία να γίνεται κυβερνήτης από τον Ναβουχοδονόσορα.

Κεφ. μα: Αναφέρει ότι ο Ισμαήλ, ένας προδότης, δολοφόνησε τον Γεδαλία κι ότι το υπόλοιπο των Ιουδαίων, φοβούμενο την τιμωρία του Ναβουχοδονόσορα, έκανε σχέδια για φυγή στην Αίγυπτο.

Κεφ. μβ-μδ: Δείχνουν ότι οι τρομοκρατημένοι Ιουδαίοι ζήτησαν από τον Ιερεμία να εκζητήσει τον Κύριο για το αν θα έπρεπε να πάνε στην Αίγυπτο.  Καθώς ήταν ήδη αποφασισμένοι να πάνε, δεν δέχτηκαν την συμβουλή να μην πάνε. Πήραν τον Ιερεμία και τον Βαρούχ μαζί τους στην Αίγυπτο. Στην Τάφνιδα της Αιγύπτου, ο Ιερεμίας συνέχισε να προφητεύει στους επαναστάτες Ιουδαίους. Τους είπε ότι ο Ναβουχοδονόσορας θα κατακτούσε την Αίγυπτο κι ότι όλοι όσοι είχαν καταφύγει εκεί για ασφάλεια, θα αντιμετώπιζαν την ίδια κρίση και καταστροφή που είχε έρθει στην Ιερουσαλήμ. Τον απέρριψαν προκλητικά και δόθηκαν στα είδωλα με την θέλησή τους, μέχρι που αφανίστηκαν, σύμφωνα με την προφητεία του Ιερεμία.

Κεφ. με: Είναι ένα μήνυμα παρηγοριάς στον Βαρούχ στις μέρες του Ιωακείμ.

Κεφ. μς-να: Είναι τα μηνύματα του Ιερεμία για κρίση στα έθνη.  Αυτά τα μηνύματα αναφέρονται στο μακρινό μέλλον, στην καταστροφή όλων των κοσμικών δυνάμεων απ’ τον Κύριο στον Αρμαγεδδώνα (Δαν. β:40-45).

Όπως προφήτευσαν ο Ησαΐας κι ο Ιερεμίας, η Βαβυλώνα καταστράφηκε από τους Μήδους και τους Πέρσες (Δαν. ε:1-31).  Σύμφωνα με τον νόμο της διπλής αναφοράς, αυτή η προφητεία προλέγει την καταστροφή, στο τέλος των καιρών, του βασιλείου του Αντίχριστου, το οποίο επίσης λέγεται Βαβυλώνα (Αποκ.ιζ-ιθ).

Κεφ. νβ: Καταγράφει την καταστροφή της Ιερουσαλήμ και την καλοσύνη που έδειξε στις τελευταίες μέρες του Ιωαχείν, ο Ευείλ-μερωδάχ, γιος του Ναβουχοδονόσορα.