ΤΟ ΧΡΙΣΜΑ
1. Τι είναι το μυστήριο του χρίσματος;
Είναι μια τελετή που
γίνεται αμέσως μετά το βάπτισμα και θεωρείται απαραίτητο συμπλήρωμά του. Ο
ιερέας αλείφει με το άγιο μύρο τον νεοβαπτισμένο, κάνοντας το σχήμα του σταυρού
σε διάφορα σημεία του σώματος, και λέγει: “Σφραγίς δωρεάς Αγίου Πνεύματος
Αμήν”.
Το άγιο μύρο, που
καλείται χρίσμα, είναι ένα μύρο που παρασκευάζεται από σαράντα περίπου
αρωματώδεις ουσίες και λάδι ελιάς. Το προνόμιο της παρασκευής του το έχει ο
Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, που το παρασκευάζει τη Μεγάλη Πέμπτη. Από εκεί
το παίρνουν οι Μητροπολίτες και το διοχετεύουν στις ενορίες.
Πιστεύεται, ότι με το
χρίσμα αυτό του μύρου, ο βαπτισμένος παίρνει τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος και
χαρίσματα.
Ακόμη με το χρίσμα
καθιερούνται (εγκαινιάζονται) οι εικόνες και χρίονται οι βασιλείς.
2. Είναι το χρίσμα και ο τρόπος που
χρησιμοποιείται αποστολική παράδοση;
Η χρήση του μύρου του
χρίσματος δεν είναι αποστολική παράδοση. Ούτε ο Χριστός, ούτε οι απόστολοι
καθιέρωσαν, ούτε είπαν τίποτα για το χρίσμα. Ποτέ δεν έχριαν με μύρο τους
βαπτισμένους. Για πρώτη φορά το συναντούμε στο τέλος του Β’ αιώνα μ.Χ.
Στην αποστολική
περίοδο υπήρχε η “επίθεση των χειρών”, δηλαδή οι απόστολοι ή οι πρεσβύτεροι,
έβαζαν τα χέρια πάνω στο κεφάλι των νέων πιστών και προσεύχονταν γι’ αυτούς, ο
Κύριος να τους πληρώσει με Άγιο Πνεύμα ή να τους ευλογήσει.
Πράξεις η:17 “Τότε επέθετον τας
χείρας επ’ αυτούς και ελάμβανον Πνεύμα Άγιο”.
Πράξεις ιγ:3 “Τότε αφού ενήστευσαν
επέθεσαν τας χείρας επ’ αυτούς”.
Πράξεις ιθ:5,6 “Εβαπτίσθησαν.. και
αφού ο Παύλος επέθηκεν επ’ αυτούς τας χείρας ήλθε το Πνεύμα το Άγιο επ’ αυτούς
και ελάλουν γλώσσας και προφήτευον”.
Α’Τιμόθεος δ:14 “Μη αμέλει το
χάρισμα... το οποίο εδόθη εις σε διά προφητείας μετά επιθέσεως των χειρών του
πρεσβυτερίου”.
Εβραίους ς:2 “Της διδαχής των
βαπτισμών και της επιθέσεως των χειρών”.
Αυτό ήταν μια
πνευματική ενέργεια από ανθρώπους που ήσαν γεμάτοι με Πνεύμα Άγιο. Όταν οι
πνευματικοί αυτοί άνθρωποι άρχισαν να λιγοστεύουν και οι υπεύθυνοι των
εκκλησιών ένιωθαν ότι δεν είχαν τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος για να επιθέτουν
χείρας, η επίθεση των χειρών παραμερίστηκε και αντικαταστάθηκε από το μύρο. Μ’
αυτό τον τρόπο καθιερώθηκε ένας τύπος χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα, γιατί, στην
πραγματικότητα, με το μύρο δε μεταδιδόταν καμιά πνευματική ευλογία, ούτε Πνεύμα
Άγιο.
3. Γιατί σκέφθηκαν να χρησιμοποιήσουν μύρο
για χρίσμα;
Χρησιμοποίησαν μύρο,
γιατί μιμήθηκαν τις τελετές της Παλαιάς Διαθήκης. Ο Θεός είχε δώσει οδηγίες
στους Ισραηλίτες, μέσο του Μωυσή, για την παρασκευή μύρου χρίσματος και για τη
χρήση του (Εξ. λ:23-24, 26-33). Το μύρο όμως αυτό έπρεπε να χρησιμοποιείται
μόνο από ιερείς Εβραίους και μάλιστα μόνο από απογόνους του Ααρών.
Όπως είναι γνωστό, με
τον ερχομό του Χριστού καταργήθηκε το ιερατείο της Παλαιάς Διαθήκης και όλες οι
τελετές, γιατί εκπληρώθηκαν στο πρόσωπο του Χριστού και της Εκκλησίας Του. Ήταν
τύποι που συμβόλιζαν με παραστατικό τρόπο τη νέα εποχή του Χριστού. Όταν ήρθε ο
Χριστός, οι τύποι έπαυσαν.
Το μύρο στην Παλαιά
Διαθήκη συμβόλιζε το Άγιο Πνεύμα και τα χαρίσματά του, που θα λάβαιναν από το
Χριστό οι πιστοί της Καινής Διαθήκης. Από την ημέρα της Πεντηκοστής και μετά,
οι πιστοί χρίονται με το πραγματικό Άγιο Πνεύμα από το Χριστό κατ’ ευθείαν, κι
όχι με κανένα σύμβολό του.
4. Τι λέει η Καινή Διαθήκη για το
πνευματικό αυτό χρίσμα του Αγίου πνεύματος;
Η Καινή Διαθήκη, ενώ
δεν αναφέρει τίποτα για χρίσμα σε τύπο μύρου, μας αναφέρει ότι το χρίσμα είναι
κάτι το πνευματικό που δίνεται από το Θεό στους πιστούς, είτε για ξεχωριστή
υπηρεσία, είτε για ατομική πνευματική φώτιση.
Αναφέρουμε δυο
περιπτώσεις:
Στη Β’
Κορινθίους α:21 ο Παύλος γράφει, “ο
δε βεβαιών ημάς και χρίσας ημάς είναι ο Θεός όστις και εσφράγισε ημάς και έδωκε
τον αρραβώνα του Πνεύματος εν ταις καρδίαις ημών”.
Με άλλα λόγια, όχι
άνθρωπος, αλλά ο Θεός τους έχρισε για ειδική διακονία και τους έδωσε την
σφραγίδα του Αγίου Πνεύματος (μιλάει για τον εαυτό του και για τον Τιμόθεο και
Σιλουανό τους συνοδοιπόρους του, εδάφιο 19).
Στην Α’
Ιωάννου β:20,27 διαβάζουμε: “Και
σεις έχετε χρίσμα από του Αγίου και γνωρίζετε πάντα... και το χρίσμα το οποίο
εσείς ελάβετε απ’ αυτού εν υμίν μένει και δεν έχετε χρεία να σας διδάσκει τις,
αλλά καθώς σας διδάσκει το αυτό περί πάντων και αληθές είναι”.
Εδώ φαίνεται καθαρά
ότι το χρίσμα που παίρνουν οι πιστοί είναι από τον Άγιο, το Χριστό και όχι από
άνθρωπο. Είναι κάτι το πνευματικό που μένει μέσα στους πιστούς και τους
καθοδηγεί στην κατανόηση των αληθειών του λόγου του Θεού. Δεν είναι κανένα
μύρο, αλλά η φώτιση που δίνει ο Κύριος στους πιστούς με το Άγιο Πνεύμα. Ότι ο
“Άγιος” εδώ είναι ο Χριστός φαίνεται και από το Πράξεις γ:14 και Αποκάλυψη γ:7.
Συμπέρασμα
Το χρίσμα δεν είναι
ένα μυστηριώδες σύμβολο ή τύπος, που δίνεται από ανθρώπους ιερείς, αλλά είναι
το δώρο του Αγίου Πνεύματος, που δίνεται από το Θεό στους πιστούς με υπερφυσική
επέμβαση στη ζωή τους, κάτι που το νιώθουν και το ζουν μέσα στην καρδιά τους.
Επίσης είναι και η ειδική χάρη που λαβαίνουν οι εργάτες του Κυρίου για μια
ειδική και ξεχωριστή διακονία.
