Δεν είναι και λίγα τα media που απενεχοποιούν την καθεστωτική εκκλησία, αναπαράγοντας παλιότερη δήλωση του μητροπολίτη Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμου, o oποίος αναφερόμενος στο θέμα της θρησκευτικής ορκομωσίας ηγετών του κράτους είχε ισχυριστεί ότι:
«Όταν δημιουργήθηκε
το Ελληνικό κράτος, στην προσπάθειά
του να μετατρέψει τους επαναστατημένους
ραγιάδες σε πολίτες, πήρε την έννοια
του όρκου από την εκκλησία και την
έκανε τελετή ορκομωσίας και την έβαλε
στα νεοσυσταθέντα τότε δικαστήρια και
στον τότε συγκροτούμενο δημόσιο τομέα.
Η εκκλησία (παρά την απαγόρευση του
όρκου που αναφέρεται στο Ευαγγέλιο)
συγκατένευσε, από ανάγκη...έπρεπε να
βοηθήσει στη σύσταση του Ελληνικού κράτους, που μην ξεχνάτε ότι η εκκλησία
το ελευθέρωσε(!), το πλήρωσε(!) και το πληρώνει
μέχρι σήμερα(!).....Θυμηθείτε τις ορκομωσίες στις προηγούμενες αυτοδιοικητικές εκλογές. Το πρόβλημα εμφανίστηκε στην ελλαδική κοινωνία ότι ήταν η επιμονή των επισκόπων να ορκίσουμε τους αιρετούς. Θεός φυλάξοι(!) Το πρόβλημα για όσους δεξιούς κι αριστερούς εκλεγμένους δεν ήθελαν να ορκιστούν, όπως ακόμα ορίζει το Σύνταγμα, ήταν του συνταγματικού εισαγγελέα! Εμείς οι εκκλησιαστικοί πηγαίνουμε όπου μας προσκαλούν. Ανεπιθύμητοι δεν θέλουμε να είμαστε..»..Αντίθετα όμως με όσα ισχυρίζεται ο Ανθιμος, όπως πληροφορούμαστε από την "Έκθεσιν περί βασιλείου τάξεως", του Κωνσταντίνου του Πορφυρογέννητου, το τελετουργικό αυτό καθιερώθηκε από την καθολική εκκλησία της ανατολής από κοινού με το καθεστώς της νέας Ρώμης τον 5ο μ.Χ. αιώνα. Η αναγόρευση και η στέψη του αυτοκράτορα γινόταν με την ενεργό σύμπραξη του πατριάρχη, ο οποίος τοποθετούσε το διάδημα στο κεφάλι του.
Από τον 7ο αιώνα η στέψη αποτελεί ξεχωριστή
τελετή, η οποία λαμβάνει χώρα στον
άμβωνα της αγίας Σοφίας, με ουσιαστική
πλέον συμμετοχή του πατριάρχη σε
αυτήν, προσδιορίζοντας έτσι τον
θρησκευτικό χαρακτήρα της. Την ίδια
εποχή ορίζεται να συμπίπτουν οι στέψεις
των συν-βασιλέων με τα "χριστού"γεννα και το πάσχα.
Κατά τον 10ο αιώνα η στέψη του αυτοκράτορα
περιλαμβάνει επίσημη πομπή προς την
εκκλησία της αγίας Σοφίας, παράδοση
των συμβόλων εξουσίας από τον πατριάρχη
και "θεία" λειτουργία, την οποία ο
μονάρχης παρακολουθούσε κρατώντας (άγνωστο γιατί) σταυρό . Κατά τη διάρκεια της λειτουργίας
ο αυτοκράτορας έμπαινε επικεφαλής
της πομπής των διακόνων, που κρατούσαν
τα "άγια των αγίων", και κατέληγε στο
βήμα του ιερού όπου ο πατριάρχης τον
ευλογούσε, τον όρκιζε να περιφρουρεί
το αμετάβλητο της ορθοδοξίας καθώς
και τα δικαιώματα της αυτοκρατορίας.
Τον 13ο αιώνα οι αυτοκράτορες
της Νίκαιας πρόσθεσαν στο παλιό
τελετουργικό και το μυστήριο του χρίσματος, επηρεασμένοι από το δυτικό
τελετουργικό τυπικό. Επίσης, κατά την
Παλαιολόγεια περίοδο ο αυτοκράτορας
κατέθετε έγγραφη ομολογία πίστης στην ορθοδοξία και η τελετή στέψης αποτελούσε
αναπόσπαστο μέρος της Θείας λειτουργίας..
