Το
1893 όταν συστάθηκε η στρατιωτική αστυνομία, (με τον νόμο ΒΡΠΗ΄ στις 20 Μαρτίου
1893 διορίσθηκε με τον βαθμό του ταγματάρχη Αστυνομικός Διευθυντής Αθηνών
αφήνοντας αναμνήσεις από πλούσια σε αριθμό περιστατικά κατά τον διωγμό των ληστάρχων
αλλά κυρίως των τότε μαγκών και
κουτσαβάκηδων που μάστιζαν το κέντρο της Αθήνας.
Ο <<ΜΑΓΚΑΣ>> ήταν
άντρας των λαϊκών αστικών στρωμάτων που χαρακτηριζόταν από υπερβολική
αυτοπεποίθηση ή έπαρση, καθώς και από ιδιάζουσα εμφάνιση ή συμπεριφορά.
Ήταν ευκατάστατος, κοινωνικός,
οξυδερκής αποδεκτός από όλη την γειτονιά.
Η κάθε γειτονιά είχε τον μάγκα της. Ο λόγος του ήταν συμβόλαιο <<είχε
μπέσα>>. Ο μάγκας εκτελούσε τον ρόλο του αστυνομικού και του δικαστή στην
γειτονιά που ανήκε. Όταν οι παλιοί αθηναίοι είχαν μικροδιαφορές μεταξύ τους πηγαίνανε στον μάγκα για να τις λύσει. Αυτός που δικαιωνόταν
έδινε τον οβολών του στον μάγκα και
αυτός που δεν δικαιωνόταν ήταν υποχρεωμένος να ακούσει τις εντολές του μάγκα
ασυζητητί. Διαφορετικά ο μάγκας έστελνε
τα κουτσαβάκια
για <<να καθαρίσουν>>.
Τα
<<ΚΟΥΤΣΑΒΑΚΙΑ>> ήταν
γεροδεμένοι νέοι από πολύ χαμηλά κοινωνικά στρώματα. Ανήκαν στον κάθε μάγκα και τον
υπηρετούσαν πιστά. Συνηθισμένη εμφάνιση τους ήταν το μακρύ μουστάκι, τα μυτερά
παπούτσια με γυρισμένες μύτες, το καβουράκι, το παντελόνι με ρίγα και το
κομπολόι. Στη μέση φορούσαν τυλιχτό ζωνάρι, κυρίως για να κρύβουν τα μικρά όπλα
-μαχαίρια και πιστόλια- που κουβαλούσαν. Περπατούσαν με ιδιόρρυθμο τρόπο, σα να
κουτσαίνουν - από κει και το <<κουτσαβάκης>>, φορώντας μόνο το ένα
μανίκι απ' το σακάκι για να έχουν ευχέρεια όποτε χρειαζόταν στην κίνηση του
μαχαιριού. Όλα αυτά υπό την ανοχή της αστυνομίας που
<<λαδωνόταν>> από τους
μάγκες.
Όλα
αυτά μέχρι το 1893 που ο Μπαϊρακτάρης τους κυνήγησε αλύπητα. Εκτός από τη
φυλάκιση και το κούρεμα με την ψιλή έδωσε εντολή να τους κόβουν το μισό
μουστάκι (υποχρεώνοντάς τους να ξυρίσουν και το άλλο μισό - θανάσιμη προσβολή
για τους άντρες της εποχής). Τους έκοβε επίσης τις μύτες απ' τα παπούτσια και
το μανίκι που κρεμόταν. Το 1896 πάντως, κατά τους πρώτους ολυμπιακούς αγώνες
της Αθήνας, οι κουτσαβάκηδες επιστρατεύτηκαν από την αστυνομία, προκειμένου να
αντιμετωπίσουν τους ξενόφερτους πορτοφολάδες.
Αργότερα,
μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, ο τύπος του μάγκα γνώρισε καινούργια αναβίωση,
αυτή τη φορά συνδεμένος με την κουλτούρα της ρεμπέτικης μουσικής.
