Ιωνάς γ:1-10
Αν σε ρωτούσα «Ποιο είναι το θαύμα που σου έρχεται στο νου, όταν θυμάσαι τον Ιωνά;» η απάντηση είναι αυτόματη: «το ότι έμεινε στην κοιλιά ενός κήτους για τρεις μέρες».
Από μια πλευρά, η απάντηση είναι δικαιολογημένη. Η αλήθεια όμως, είναι πως το μεγαλύτερο θαύμα στο βιβλίο του προφήτη, βρίσκεται στο κεφ.γ.
Όσο καταπληκτικά κι αν είναι όσα έχουν συμβεί ως τώρα, το πιο εκπληκτικό είναι το αποτέλεσμα που είχε το κήρυγμα του Ιωνά. Όσο κι αν σκεφτόμαστε τι απίθανο πράγμα είναι να μείνει ο προφήτης τρεις μέρες μέσα σ' ένα ψάρι, πολύ πιο θαυμαστό είναι το ότι μια πόλη μετανόησε και σώθηκε. Η περίπτωση της Νινευή αποτελεί την πιο μαζική μεταστροφή στην ιστορία.
Αν σε ρωτούσα «Ποιο είναι το θαύμα που σου έρχεται στο νου, όταν θυμάσαι τον Ιωνά;» η απάντηση είναι αυτόματη: «το ότι έμεινε στην κοιλιά ενός κήτους για τρεις μέρες».
Από μια πλευρά, η απάντηση είναι δικαιολογημένη. Η αλήθεια όμως, είναι πως το μεγαλύτερο θαύμα στο βιβλίο του προφήτη, βρίσκεται στο κεφ.γ.
Όσο καταπληκτικά κι αν είναι όσα έχουν συμβεί ως τώρα, το πιο εκπληκτικό είναι το αποτέλεσμα που είχε το κήρυγμα του Ιωνά. Όσο κι αν σκεφτόμαστε τι απίθανο πράγμα είναι να μείνει ο προφήτης τρεις μέρες μέσα σ' ένα ψάρι, πολύ πιο θαυμαστό είναι το ότι μια πόλη μετανόησε και σώθηκε. Η περίπτωση της Νινευή αποτελεί την πιο μαζική μεταστροφή στην ιστορία.
Η δεύτερη ευκαιρία
Και έγεινε λόγος Κυρίου προς Ιωνάν εκ δευτέρου, λέγων, Σηκώθητι, ύπαγε εις Νινευή, την πόλιν την μεγάλην, και κήρυξον προς αυτήν το κήρυγμα, το οποίον εγώ λαλώ προς σε. Και εσηκώθη ο Ιωνάς και υπήγεν εις Νινευή κατά τον λόγον του Κυρίου. Η δε Νινευνή ήτο πόλις μεγάλη σφόδρα, οδού τριών ημερών (Ιωνάς γ:1-3).
Δεν ξέρω τι θα γινόταν αν εμείς ήμασταν στη θέση του Θεού και είχαμε ένα υπηρέτη σαν τον Ιωνά. Ένα υπηρέτη που να γνωρίζει πως έχουμε εξουσία και παρόλα αυτά, να μας γύριζε την πλάτη και να έκανε το αντίθετο από αυτό που του ζητούσαμε, σε τέτοιο βαθμό που να προτιμούσε να πεθάνει παρά να υπακούσει. Θυμάστε όταν τον ρώτησαν οι ναύτες του πλοίου τι να κάνουν, δεν τους πρότεινε να γυρίσουν πίσω, αλλά να τον πετάξουν στη θάλασσα! Ειλικρινά δεν ξέρω τι θα έκανα εγώ με ένα τέτοιο άνθρωπο.
Αν ήμουν στη θέση του Θεού και τον είχα σώσει με θαυματουργικό τρόπο, σκέφτομαι πως αφού μετάνιωσε μέσα στην κοιλιά του κήτους και σώθηκε τελικά, μάλλον θα του έλεγα, 'πολύ ωραία, σε συγχωρώ, τώρα πήγαινε σπίτι σου γιατί δεν μου κάνεις! Χαίρομαι που μετάνιωσες, αλλά δεν μου είσαι χρήσιμος, δεν μπορώ να σε εμπιστευθώ'. Αυτή πιστεύω θα ήταν η δική μου στάση και υποπτεύομαι των περισσοτέρων.
Όμως ο Θεός δεν εργάζεται έτσι. Ο Θεός διαβάζουμε, «για δεύτερη φορά» επισκέπτεται τον Ιωνά και τον στέλνει στη Νινευή, όπως και την πρώτη φορά. Το κάνει πάντα ο Θεός αυτό; Συγκαταβαίνει άραγε ο Θεός σ' αυτούς που ενσυνείδητα έκλεισαν τα αυτιά τους και πήγαν αντίθετα; Ναι, το κάνει αυτό ο Θεός. Αν δεν το έκανε, κανείς μας δεν θα Τον υπηρετούσε.
Πολύ συχνά ο Θεός επισκέπτεται για δεύτερη φορά τους ανθρώπους που θέλει να Τον υπηρετήσουν.
Θυμηθείτε το Μωυσή, ο οποίος αφού θανάτωσε τον Αιγύπτιο, γιατί έτσι πίστευε πως θα τον χρησιμοποιήσει ο Θεός, εξαφανίστηκε. Και μετά από χρόνια ο Θεός τον ξαναβρήκε στην καιγόμενη βάτο και επανέλαβε την αποστολή που του είχε ετοιμάσει (Έξοδ.γ:10).
Σκεφτείτε τον Πέτρο, ο οποίος περηφανεύτηκε πως κι αν όλοι σε αφήσουν εγώ όχι, πως Κύριε, έτοιμος είμαι μετά σου να υπάγω και εις φυλακήν και εις θάνατον (Λουκ.κβ:33). Ο Ιησούς του αποκάλυψε πως θα τον αρνηθεί τρεις φορές, και ο Πέτρος τον αρνήθηκε. Τι συνέβη με τον Πέτρο μετά; Τον απέκλεισε ο Χριστός από κάθε υπηρεσία; Όχι. Μετά την ανάσταση τρεις φορές τον ρώτησε αν τον αγαπάει, ο Πέτρος απάντησε θετικά και τρεις φορές του ζήτησε να ποιμαίνει τα πρόβατά του (Ιωάν.κα:15-17). Ο Θεός επισκέφθηκε τον Πέτρο για δεύτερη φορά.
Τη ζωή μας να κοιτάξουμε μόνο, θα δούμε πόσες φορές απιστήσαμε και πόσες φορές ο Θεός μας έφερε πίσω στον εαυτό Του και μας ξαναζήτησε να Τον υπηρετήσουμε. Ό, τι κάνουμε, όπου βρισκόμαστε, δεν οφείλεται στη δική μας πιστότητα (μη ζούμε με αυτή την αυταπάτη και μπλεκόμαστε σε μια απατηλή υπερηφάνεια), αλλά στην πιστότητα του Θεού, ο οποίος πάλι και πάλι και πάλι μας οδηγεί σε παιδεία, σε μετάνοια και πίσω στον εαυτό του. εάν απιστώμεν, εκείνος μένει πιστός· να αρνηθή εαυτόν δεν δύναται (Β' Τιμ.β:13).
Στο πρώτο κεφάλαιο διαβάζουμε Και έγεινε λόγος Κυρίου προς Ιωνάν τον υιόν του Αμαθί, λέγων, Σηκώθητι, ύπαγε εις Νινευή, την πόλιν την μεγάλην, και κήρυξον κατ' αυτής· διότι η ασέβεια αυτών ανέβη ενώπιόν μου..
Και ο Ιωνάς σηκώθηκε για να φύγει από το πρόσωπο του Κυρίου (Ιωνάς α:3α). Αυτή τη φορά όμως, υπακούει. Δεν μπορεί να κάνει αλλιώς. Έχει πειστεί πως με το Θεό δεν μπορείς να παλέψεις και να νικήσεις. Χρειάστηκε ένα οδυνηρό μάθημα για να πειστεί. Τελικά ο Ιωνάς σηκώθηκε, και πήγε στη Νινευή, σύμφωνα με το λόγο τού Κυρίου (Ιωνάς γ:3α). Βλέπετε την αντίθεση; Αυτό το εδάφιο, αυτή η συμπεριφορά, πρέπει να είναι επιθυμία και στόχος όλων μας! Να είμαστε άνθρωποι που θα κάνουμε αυτό που θέλει ο Θεός.
Πιστότητα στο μήνυμα του Θεού
Καθώς ο Θεός επαναλαμβάνει την αποστολή του Ιωνά του λέει εμφατικά: Σηκώθητι, ύπαγε εις Νινευή, την πόλιν την μεγάλην, και κήρυξον προς αυτήν το κήρυγμα, το οποίον εγώ λαλώ προς σε (Ιωνάς γ:2).
Όχι ό,τι θέλεις εσύ, ή όπως νομίζεις καλύτερα. Κάνε ακριβώς αυτό που σου λέω. Πες τα όπως σου τα λέω. Μην πας να το βελτιώσεις, δεν γίνεται καλύτερο. Τέτοιο πρέπει να είναι πάντοτε το κήρυγμα. Τόσο από τον άμβωνα, όσο και από τον καθένα μας στη μαρτυρία μας. Πόσες φορές δεν προσπαθούμε να βελτιώσουμε την αλήθεια του Θεού και την νερώνουμε στο τέλος; Θέλουμε να την κάνουμε πιο «σοφιστικέ». Δε χρειάζεται. Και στη μαρτυρία μας το ίδιο. Προσπαθούμε να την κάνουμε ελκυστική με βάση την ανθρώπινη σοφία. Κι όμως ο Θεός ζητάει απλά να πούμε αυτό που μας προστάζει.
Στην Καινή Διαθήκη διαβάζουμε, ηυδόκησεν ο Θεός διά της μωρίας του κηρύγματος να σώση τους πιστεύοντας (Α' Κορ.α:21). Το κήρυγμα του Σταυρού του Χριστού δεν έχει ανθρώπινη λογική μέσα του. Οι Ιουδαίοι ζητούν σημεία, οι Έλληνες ζητούν σοφία. Και σήμερα αν το προσέξετε οι άνθρωποι με τον ίδιο τρόπο αντιδρούν. Κάποιοι ζητάνε θαύματα και αποδείξεις ορατές για να πιστέψουν. Ενώ κάποιοι άλλοι ζητούν φιλοσοφία.
ημείς δε κηρύττομεν Χριστόν εσταυρωμένον, εις μεν τους Ιουδαίους σκάνδαλον, εις δε τους Έλληνας μωρίαν, εις αυτούς όμως τους προσκεκλημένους, Ιουδαίους τε και Έλληνας, Χριστόν Θεού δύναμιν και Θεού σοφίαν· (Α' Κορ.α:23-24).
Ο Θεός μας λέει, κήρυξε το Σταυρό του Χριστού. Κήρυξε αυτό το μήνυμα. Δε βελτιώνεται αυτό. Ο Θεός έχει ορίσει ο άνθρωπος να συμφιλιώνεται μαζί του όταν πιστεύει σε ένα Σωτήρα που πέθανε στη θέση του.
Το ίδιο λέει ο Θεός από τότε. Στον Ιωνά είπε, κήρυξε... το μήνυμα, που εγώ σου ανέθεσα να πεις (Ιωνάς γ:2).
Το μήνυμα ήταν εξαιρετικά απλό: Έτι τεσσαράκοντα ημέραι και η Νινευή θέλει καταστραφή (Ιωνάς γ:4β). Αυτό δεν ακούγεται και τόσο εντυπωσιακό. Οκτώ λέξεις όλες κι όλες. Ούτε εύγλωττος δεν μπορείς να είσαι με τόσες λίγες λέξεις. Είναι μια προφητεία κρίσης. Ήταν όμως λόγια ευλογημένα γιατί ήταν τα λόγια του Θεού.
Φανταστείτε τη σκηνή να μπαίνει μέσα στην πόλη, από την πρώτη μέρα να αρχίσει να κηρύττει και το μήνυμα να βρίσκει πρόσφορο έδαφος. Τόσο πολύ που και ο βασιλιάς πείστηκε και κήρυξε νηστεία ακόμη και στα ζώα και ντύθηκαν με σάκους: (Ιωνάς γ:3β-9).
Εκπληκτική ιστορία. Οι άνθρωποι ήταν έτοιμοι στο χρόνο του Θεού, με τον τρόπο του Θεού. Τελικά, με ένα από τους πιο δύσκολους ανθρώπους, ο Θεός έκανε το έργο του. Επίσης εκπληκτικό είναι πως μετανόησαν ειδωλολάτρες μαζί με το βασιλιάς τους, ενώ ο λαός του Θεού, ο Ισραήλ πάντα έδειχνε μια θαυμαστή αντίσταση στο ίδιο μήνυμα των προφητών και τελικά οδηγήθηκαν στην εξορία.
Η μεταμέλεια του Θεού
Και είδεν ο Θεός τα έργα αυτών, ότι επέστρεψαν από της οδού αυτών της πονηράς· και μετεμελήθη ο Θεός περί του κακού, το οποίον είπε να κάμη εις αυτούς· και δεν έκαμεν αυτό. (Ιωνάς γ:10).
Αυτό και άλλα παρόμοια εδάφια στην Αγία Γραφή που γράφουν πως ο Θεός μεταμελήθηκε έχουν δημιουργήσει προβλήματα στη σκέψη μας. Δεν χρειάζεται όμως, ιδιαίτερα όταν καταλάβουμε τι εννοεί η φράση αυτή.
Ξεκινώντας ας θυμόμαστε πως κι αυτή είναι μια περίπτωση όπου η ανθρώπινη γλώσσα χρησιμοποιείται για να περιγράψει κάτι που βρίσκεται πέρα από την ανθρώπινη γλώσσα. Ο Θεός είναι πάνω από την κατανόησή μας.
Όταν στην προς Ρωμαίους θ-ια διαβάζουμε το σχέδιο του Θεού για τον Ισραήλ, καταλήγει ο απόστολος Παύλος με τα εξής λόγια: Ω βάθος πλούτου και σοφίας και γνώσεως Θεού. Πόσον ανεξερεύνητοι είναι αι κρίσεις αυτού και ανεξιχνίαστοι αι οδοί αυτού. Διότι τις εγνώρισε τον νούν του Κυρίου; ή τις έγεινε σύμβουλος αυτού; (ια:33-34). Δεν πρέπει λοιπόν να μας εκπλήσσει όταν τέτοιες φράσεις μας μπερδεύουν.
Τις φράσεις που διαβάζουμε πως ο Θεός μεταμελήθηκε πρέπει να τις βάλουμε δίπλα-δίπλα και να τις ισορροπήσουμε με δηλώσεις όπως αυτή του Βαλαάμ ο οποίος είπε, ο Θεός δεν είναι άνθρωπος να ψευσθή, ούτε υιός ανθρώπου να μεταμεληθή· αυτός είπε και δεν θέλει εκτελέσει; ή ελάλησε και δεν θέλει εμμείνει; (Αριθμοί κγ:19). Η αλήθεια λοιπόν, είναι πως ο Θεός δεν είναι σαν κι εμάς και γι' αυτό δεν αλλάζει. Είναι αναλλοίωτος.
Επίσης, ας έχουμε στο νου μας πως σ' αυτή την περίπτωση, δεν υπάρχει ουσιαστικά κάποια αλλαγή εκ μέρους του Θεού, γιατί ο Θεός έχει αφήσει το περιθώριο της συγχώρησης. Το μήνυμα που κήρυξε ο Ιωνάς είχε μέσα του την ελπίδα. Αυτό φανερώνουν τα λόγια του βασιλιά: Τις εξεύρει αν επιστρέψη και μεταμεληθή ο Θεός και επιστρέψη από της οργής του θυμού αυτού και δεν απολεσθώμεν; (Ιωνάς γ:9).
Η Νινευή που ο Θεός είχε πει πως θα καταστρέψει δεν υπήρχε πια. Ο Θεός θα ήταν ασυνεπής, αν άλλαζε τη γνώμη του, χωρίς να έχουν αλλάξει οι συνθήκες. Εφόσον οι συνθήκες άλλαξαν, δεν είχε λόγο να την καταστρέψει. Η απειλή δεν υπάρχει πια. Τα ίδια σχεδόν λόγια είχε πει ο Θεός μέσω του προφήτη Ιωήλ β:13-14.
Ο καθένας από εμάς βρίσκει συγχώρηση και χάρη από το Θεό όταν μετανοήσει. Ο Θεός δεν αρέσκεται στην τιμωρία. Να ξαναθυμηθούμε το εδάφιο: ο Θεός δεν θέλει να απολεσθή ψυχή, αλλ' εφευρίσκει μέσα, ώστε ο εξόριστος να μη μένη εξωσμένος απ' αυτού (Β' Σαμ.ιδ:14β).
Μέσα από τον προφήτη Ιεζεκιήλ ο Θεός είπε, Ειπέ προς αυτούς· Ζω εγώ, λέγει Κύριος ο Θεός, δεν θέλω τον θάνατον του αμαρτωλού, αλλά να επιστρέψη ο ασεβής από της οδού αυτού και να ζή· επιστρέψατε, επιστρέψατε από των οδών υμών των πονηρών· διά τι να αποθάνητε, οίκος Ισραήλ; (λγ:11).
Ο Θεός υπόσχεται τιμωρία και δεν αλλάζει αυτό, αν επιμείνουμε στην αμαρτία μας. Ο Θεός δεν θα κάνει ποτέ τα στραβά μάτια. Αν μετανοήσουμε όμως, τότε κι ο Θεός απομακρύνει το κακό που είχε αποφασίσει να φέρει.
Στον Ιερεμία διαβάζουμε: εάν το έθνος εκείνο, κατά του οποίου ελάλησα, επιστρέψη από της κακίας αυτού, θέλω μετανοήσει περί του κακού, το οποίον εβουλεύθην να κάμω εις αυτό. Και εν τη στιγμή, καθ' ην ήθελον λαλήσει περί έθνους ή περί βασιλείας, να οικοδομήσω και να φυτεύσω, εάν κάμη κακόν ενώπιόν μου, ώστε να μη υπακούη της φωνής μου, τότε θέλω μετανοήσει περί του καλού, με το οποίον είπα ότι θέλω αγαθοποιήσει αυτό (ιη:8-10).
Βήματα προς την αναζωπύρωση
Η μεταστροφή των Νινευιτών μας δείχνει τι είναι απαραίτητο να υπάρχει ώστε να έρθει μια τέτοια μεγάλη ευλογία, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι κάποια συνταγή. Καθώς τα εξετάζουμε όμως, θα δούμε πως δεν πρόκειται για κάποια βήματα που πρέπει να κάνουμε μηχανικά, αλλά για έργο της χάρης του Θεού.
Πρώτα απ' όλα υπήρξε κήρυγμα με πιστότητα. Ο Ιωνάς είπε αυτά που ο Θεός του είπε να πει. Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο. Δεν ήταν ένα μακροσκελές κήρυγμα, αλλά δεν είχε σημασία αυτό. Δεν ήταν φιλοσοφικό κήρυγμα. Ούτε κι αυτό όμως είχε σημασία. Δεν ήταν εύγλωττο. Και αυτό δεν πείραζε. Στα πράγματα του Θεού αυτό που μετράει είναι η πνοή του Αγίου Πνεύματος, η έμπνευση του Θεού, η πιστότητα σε αυτό που μας ζητάει. Το μήνυμα κηρύχθηκε με τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος και αυτό έφερε αποτέλεσμα.
Προσέξτε δεν λέμε πως η έμπνευση του Αγίου Πνεύματος οδηγεί σε τεμπελιά. Το να με οδηγεί ο Θεός δε σημαίνει πως θα περιορίσω το Θεό να με οδηγήσει μόνο την ώρα που θα σηκωθώ να μιλήσω. Όχι. Ο Θεός οδηγεί όπως θέλει Εκείνος. Κάποιες φορές οδηγεί τους υπηρέτες του να κηρύξουν μετά από πολλές ώρες προετοιμασίας, κάποτε χωρίς καμιά προετοιμασία. Είναι Θεός και μπορεί να κάνει ό,τι θέλει. Αυτό που έχει σημασία είναι πως η ευλογία είναι καθαρά έργο Θεού. Οφείλεται αποκλειστικά στη χάρη Του.
Επίσης υπήρξε ακοή του κηρύγματος που οδηγεί στην πίστη. Και αυτό ήταν έργο του Αγίου Πνεύματος. Γράφει η περικοπή μας, οι άνδρες τής Νινευή πίστεψαν στο Θεό (Ιωνάς γ:5). Ο Θεός ευλόγησε το κήρυγμα και έφερε αποτελέσματα στις καρδιές των ανθρώπων. Στην προς Ρωμαίους επιστολή διαβάζουμε, 'Αρα η πίστις είναι εξ ακοής, η δε ακοή διά του λόγου του Θεού (Ρωμ.ι:17).
Δύο είναι οι εφαρμογές εδώ.
Πρώτο, μη διστάσετε να ακούτε το λόγο του Θεού οπουδήποτε ακούγεται με πιστότητα. Κι όχι μόνο την Κυριακή. Πάρτε κασέτες, διαβάστε βιβλία, γεμίστε το νου σας με την αλήθεια του λόγου του Θεού.
Δεύτερο, μη διστάσετε να πείτε αυτή την αλήθεια. Αφήστε τους αρνητές να κοροϊδεύουν και να αμφισβητούν. Δεν πειράζει. Συχνά θέλουμε να γλιτώσουμε την αξιοπρέπειά μας. Ο Χριστός όμως, διαβάζουμε «υπέφερε αισχύνη» στο σταυρό. Ντροπιάστηκε όταν του έλεγαν, 'σώσε τον εαυτό σου και κατέβα από το σταυρό' (Μάρκ.ιε:30).
Μιλήστε για το πώς σώζει ο Χριστός. Κάποια ψυχή μπορεί ο Θεός να έχει ετοιμάσει ή να θέλει να την ετοιμάσει από τη δική μου στάση και μαρτυρία. Ο άνθρωπος πρέπει να ακούσει για να πιστέψει. Η πίστη είναι εξ' ακοής, και η ακοή δια του λόγου του Θεού.
Τρίτο, αφού άκουσαν και πίστεψαν στο Θεό, έπραξαν σύμφωνα με την πίστη τους. Διαβάζουμε πως κήρυξαν νηστεία, ντύθηκαν με σάκο, ο βασιλιάς γράφει κάθισε πάνω στη στάχτη. Όλα αυτά είναι σύμβολα πένθους. Δεν υπάρχει πραγματική πίστη αν δεν υπάρξουν πράξεις που να την αποδεικνύουν. Δείτε στο κεφάλαιο της πίστης, (Εβραίους ια). Ο 'Αβελ πίστευε στο Θεό και πρόσφερε την κατάλληλη θυσία. Ο Ενώχ ευαρέστησε το Θεό ζώντας, περπατώντας όπως ήθελε ο Θεός. Ο Νώε ήταν δίκαιος και πιστός και κατασκεύασε ένα καράβι στο βουνό. Ο Αβραάμ πρόσφερε τον Ισαάκ. Ο Μωυσής αρνήθηκε να λέγεται γιος της κόρης του Φαράω. Προτίμησε τον ονειδισμό του Χριστού παρά τους θησαυρούς της Αιγύπτου. Κάθε φορά ο άνθρωπος που είναι πιστός στο Θεό «κάνει» πράγματα. Κάνει πράξεις που τον φέρνουν σε αντίθεση με το περιβάλλον του, με το σπίτι του πολλές φορές. Η υπακοή στο θέλημα του Θεού τον οδηγεί σε αποφάσεις ακατανόητες χωρίς τα μάτια της πίστης.
Ο Σατανάς θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του, για να μην αλλάξουμε. Θα μας πείσει ακόμη πως αν ελεγχθούμε, αν συγκινηθούμε από το κήρυγμα, πρέπει να είμαστε ευχαριστημένοι με τον εαυτό μας. Δεν είναι έτσι. Το ζητούμενο είναι να αλλάξουμε!
Τέλος, η πράξη τους, τους οδήγησε σε μετάνοια από συγκεκριμένες αμαρτίες. Οι Νινευίτες σταμάτησαν την αμαρτία που τους χαρακτήριζε περισσότερο. Κοιτάξτε το εδάφιο Ιωνάς γ:8: αλλ' άνθρωπος και κτήνος να σκεπασθώσι με σάκκους και να φωνάξωσιν ισχυρώς προς τον Θεόν· και ας επιστρέψωσιν έκαστος από της οδού αυτού της πονηράς και από της αδικίας, ήτις είναι εν ταις χερσίν αυτών.
Ήταν άνθρωποι άδικοι και πονηροί. Αυτό σημαίνει εκμετάλλευση, βία, κακία. Η μετάνοια πάει χέρι-χέρι με την πίστη. Ο Χριστός όταν άρχισε να κηρύττει έλεγε, ότι επληρώθη ο καιρός και επλησίασεν η βασιλεία του Θεού· μετανοείτε και πιστεύετε εις το ευαγγέλιον. (Μάρκ.α:15).
Η μετάνοια όμως είναι πάντα συγκεκριμένη. Όπως και η εξομολόγηση. Δεν υπάρχει εξομολόγηση και μετάνοια αν λέμε στο Θεό, «Κύριε, αν έκανα κάτι συγχώρησέ με». Αυτό το «αν» πρέπει να φύγει. Μπροστά στο Θεό που τα ξέρει όλα είναι παράλογο να παίζουμε τη γάτα με το ποντίκι.
Αν θέλουμε την ευλογία του Θεού στη ζωή μας, πρέπει να του πούμε συγκεκριμένα από τι μετανοούμε και να σταματήσουμε να το κάνουμε. Τα δάκρυα της μετάνοιας είναι ένα καλό σημάδι, αλλά όχι εγγύηση μετάνοιας. Σιγουριά ότι κάποιος μετάνιωσε υπάρχει μόνο όταν αλλάξει συμπεριφορά.
Ο Ζακχαίος άλλαξε συμπεριφορά όταν μετανόησε. Η Σαμαρείτιδα το ίδιο. Στις Παροιμίες λέει, Αυτός που κρύβει τις αμαρτίες του, δεν θα ευοδωθεί· αλλ' αυτός, που τις εξομολογείται και τις εγκαταλείπει, θα ελεηθεί (Παρ.κη:13).
Ο Θεός, λοιπόν, να μας βοηθήσει να είμαστε ταπεινοί και ειλικρινείς μπροστά του, ως άτομα, οικογένειες κι εκκλησίες. Γιατί κοντά του υπάρχει πάντα μεγάλη ευλογία. Πόσο μεγάλη; Όπως την περίγραψε ο Χριστός στη γυναίκα στη Σαμάρεια.
Καθένας που πίνει από τούτο το νερό, θα διψάσει ξανά... . Αυτό το νερό που ο κόσμος προσπαθεί να ξεδιψάσει, κρατάει λίγο. Πρέπει να ξανακουραστείς για να ξεδιψάσεις, και πάλι διψασμένος μένεις.
...όποιος, όμως, πιει από το νερό που εγώ θα του δώσω, δεν θα διψάσει στον αιώνα· αλλά, το νερό που θα δώσω σ' αυτόν, θα γίνει μέσα του πηγή νερού, που θα αναβλύζει σε αιώνια ζωή (Ιωάν.δ:13β-14).
Στον Ιερεμία διαβάζουμε: εάν το έθνος εκείνο, κατά του οποίου ελάλησα, επιστρέψη από της κακίας αυτού, θέλω μετανοήσει περί του κακού, το οποίον εβουλεύθην να κάμω εις αυτό. Και εν τη στιγμή, καθ' ην ήθελον λαλήσει περί έθνους ή περί βασιλείας, να οικοδομήσω και να φυτεύσω, εάν κάμη κακόν ενώπιόν μου, ώστε να μη υπακούη της φωνής μου, τότε θέλω μετανοήσει περί του καλού, με το οποίον είπα ότι θέλω αγαθοποιήσει αυτό (ιη:8-10).
Βήματα προς την αναζωπύρωση
Η μεταστροφή των Νινευιτών μας δείχνει τι είναι απαραίτητο να υπάρχει ώστε να έρθει μια τέτοια μεγάλη ευλογία, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι κάποια συνταγή. Καθώς τα εξετάζουμε όμως, θα δούμε πως δεν πρόκειται για κάποια βήματα που πρέπει να κάνουμε μηχανικά, αλλά για έργο της χάρης του Θεού.
Πρώτα απ' όλα υπήρξε κήρυγμα με πιστότητα. Ο Ιωνάς είπε αυτά που ο Θεός του είπε να πει. Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο. Δεν ήταν ένα μακροσκελές κήρυγμα, αλλά δεν είχε σημασία αυτό. Δεν ήταν φιλοσοφικό κήρυγμα. Ούτε κι αυτό όμως είχε σημασία. Δεν ήταν εύγλωττο. Και αυτό δεν πείραζε. Στα πράγματα του Θεού αυτό που μετράει είναι η πνοή του Αγίου Πνεύματος, η έμπνευση του Θεού, η πιστότητα σε αυτό που μας ζητάει. Το μήνυμα κηρύχθηκε με τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος και αυτό έφερε αποτέλεσμα.
Προσέξτε δεν λέμε πως η έμπνευση του Αγίου Πνεύματος οδηγεί σε τεμπελιά. Το να με οδηγεί ο Θεός δε σημαίνει πως θα περιορίσω το Θεό να με οδηγήσει μόνο την ώρα που θα σηκωθώ να μιλήσω. Όχι. Ο Θεός οδηγεί όπως θέλει Εκείνος. Κάποιες φορές οδηγεί τους υπηρέτες του να κηρύξουν μετά από πολλές ώρες προετοιμασίας, κάποτε χωρίς καμιά προετοιμασία. Είναι Θεός και μπορεί να κάνει ό,τι θέλει. Αυτό που έχει σημασία είναι πως η ευλογία είναι καθαρά έργο Θεού. Οφείλεται αποκλειστικά στη χάρη Του.
Επίσης υπήρξε ακοή του κηρύγματος που οδηγεί στην πίστη. Και αυτό ήταν έργο του Αγίου Πνεύματος. Γράφει η περικοπή μας, οι άνδρες τής Νινευή πίστεψαν στο Θεό (Ιωνάς γ:5). Ο Θεός ευλόγησε το κήρυγμα και έφερε αποτελέσματα στις καρδιές των ανθρώπων. Στην προς Ρωμαίους επιστολή διαβάζουμε, 'Αρα η πίστις είναι εξ ακοής, η δε ακοή διά του λόγου του Θεού (Ρωμ.ι:17).
Δύο είναι οι εφαρμογές εδώ.
Πρώτο, μη διστάσετε να ακούτε το λόγο του Θεού οπουδήποτε ακούγεται με πιστότητα. Κι όχι μόνο την Κυριακή. Πάρτε κασέτες, διαβάστε βιβλία, γεμίστε το νου σας με την αλήθεια του λόγου του Θεού.
Δεύτερο, μη διστάσετε να πείτε αυτή την αλήθεια. Αφήστε τους αρνητές να κοροϊδεύουν και να αμφισβητούν. Δεν πειράζει. Συχνά θέλουμε να γλιτώσουμε την αξιοπρέπειά μας. Ο Χριστός όμως, διαβάζουμε «υπέφερε αισχύνη» στο σταυρό. Ντροπιάστηκε όταν του έλεγαν, 'σώσε τον εαυτό σου και κατέβα από το σταυρό' (Μάρκ.ιε:30).
Μιλήστε για το πώς σώζει ο Χριστός. Κάποια ψυχή μπορεί ο Θεός να έχει ετοιμάσει ή να θέλει να την ετοιμάσει από τη δική μου στάση και μαρτυρία. Ο άνθρωπος πρέπει να ακούσει για να πιστέψει. Η πίστη είναι εξ' ακοής, και η ακοή δια του λόγου του Θεού.
Τρίτο, αφού άκουσαν και πίστεψαν στο Θεό, έπραξαν σύμφωνα με την πίστη τους. Διαβάζουμε πως κήρυξαν νηστεία, ντύθηκαν με σάκο, ο βασιλιάς γράφει κάθισε πάνω στη στάχτη. Όλα αυτά είναι σύμβολα πένθους. Δεν υπάρχει πραγματική πίστη αν δεν υπάρξουν πράξεις που να την αποδεικνύουν. Δείτε στο κεφάλαιο της πίστης, (Εβραίους ια). Ο 'Αβελ πίστευε στο Θεό και πρόσφερε την κατάλληλη θυσία. Ο Ενώχ ευαρέστησε το Θεό ζώντας, περπατώντας όπως ήθελε ο Θεός. Ο Νώε ήταν δίκαιος και πιστός και κατασκεύασε ένα καράβι στο βουνό. Ο Αβραάμ πρόσφερε τον Ισαάκ. Ο Μωυσής αρνήθηκε να λέγεται γιος της κόρης του Φαράω. Προτίμησε τον ονειδισμό του Χριστού παρά τους θησαυρούς της Αιγύπτου. Κάθε φορά ο άνθρωπος που είναι πιστός στο Θεό «κάνει» πράγματα. Κάνει πράξεις που τον φέρνουν σε αντίθεση με το περιβάλλον του, με το σπίτι του πολλές φορές. Η υπακοή στο θέλημα του Θεού τον οδηγεί σε αποφάσεις ακατανόητες χωρίς τα μάτια της πίστης.
Ο Σατανάς θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του, για να μην αλλάξουμε. Θα μας πείσει ακόμη πως αν ελεγχθούμε, αν συγκινηθούμε από το κήρυγμα, πρέπει να είμαστε ευχαριστημένοι με τον εαυτό μας. Δεν είναι έτσι. Το ζητούμενο είναι να αλλάξουμε!
Τέλος, η πράξη τους, τους οδήγησε σε μετάνοια από συγκεκριμένες αμαρτίες. Οι Νινευίτες σταμάτησαν την αμαρτία που τους χαρακτήριζε περισσότερο. Κοιτάξτε το εδάφιο Ιωνάς γ:8: αλλ' άνθρωπος και κτήνος να σκεπασθώσι με σάκκους και να φωνάξωσιν ισχυρώς προς τον Θεόν· και ας επιστρέψωσιν έκαστος από της οδού αυτού της πονηράς και από της αδικίας, ήτις είναι εν ταις χερσίν αυτών.
Ήταν άνθρωποι άδικοι και πονηροί. Αυτό σημαίνει εκμετάλλευση, βία, κακία. Η μετάνοια πάει χέρι-χέρι με την πίστη. Ο Χριστός όταν άρχισε να κηρύττει έλεγε, ότι επληρώθη ο καιρός και επλησίασεν η βασιλεία του Θεού· μετανοείτε και πιστεύετε εις το ευαγγέλιον. (Μάρκ.α:15).
Η μετάνοια όμως είναι πάντα συγκεκριμένη. Όπως και η εξομολόγηση. Δεν υπάρχει εξομολόγηση και μετάνοια αν λέμε στο Θεό, «Κύριε, αν έκανα κάτι συγχώρησέ με». Αυτό το «αν» πρέπει να φύγει. Μπροστά στο Θεό που τα ξέρει όλα είναι παράλογο να παίζουμε τη γάτα με το ποντίκι.
Αν θέλουμε την ευλογία του Θεού στη ζωή μας, πρέπει να του πούμε συγκεκριμένα από τι μετανοούμε και να σταματήσουμε να το κάνουμε. Τα δάκρυα της μετάνοιας είναι ένα καλό σημάδι, αλλά όχι εγγύηση μετάνοιας. Σιγουριά ότι κάποιος μετάνιωσε υπάρχει μόνο όταν αλλάξει συμπεριφορά.
Ο Ζακχαίος άλλαξε συμπεριφορά όταν μετανόησε. Η Σαμαρείτιδα το ίδιο. Στις Παροιμίες λέει, Αυτός που κρύβει τις αμαρτίες του, δεν θα ευοδωθεί· αλλ' αυτός, που τις εξομολογείται και τις εγκαταλείπει, θα ελεηθεί (Παρ.κη:13).
Ο Θεός, λοιπόν, να μας βοηθήσει να είμαστε ταπεινοί και ειλικρινείς μπροστά του, ως άτομα, οικογένειες κι εκκλησίες. Γιατί κοντά του υπάρχει πάντα μεγάλη ευλογία. Πόσο μεγάλη; Όπως την περίγραψε ο Χριστός στη γυναίκα στη Σαμάρεια.
Καθένας που πίνει από τούτο το νερό, θα διψάσει ξανά... . Αυτό το νερό που ο κόσμος προσπαθεί να ξεδιψάσει, κρατάει λίγο. Πρέπει να ξανακουραστείς για να ξεδιψάσεις, και πάλι διψασμένος μένεις.
...όποιος, όμως, πιει από το νερό που εγώ θα του δώσω, δεν θα διψάσει στον αιώνα· αλλά, το νερό που θα δώσω σ' αυτόν, θα γίνει μέσα του πηγή νερού, που θα αναβλύζει σε αιώνια ζωή (Ιωάν.δ:13β-14).
