«Είπε δε ο Πέτρος· Ιδού,
ημείς αφήκαμεν πάντα και σε ηκολουθήσαμεν»
(Λουκ. ιη:28).
Αυτά τα λόγια του Πέτρου είναι ο επίλογος
ενός άλλου επεισοδίου. Ήταν η συνέχεια
μιας συνάντησης, που είχε με κάποιον ο Ιησούς. Είναι ανάγκη να το έχουμε υπόψη μας αυτό, γιατί έτσι μόνο θα μπορέσουμε να καταλάβουμε αυτά τα λόγια του απόστολου Πέτρου, αποφεύγοντας έτσι να τον αδικήσουμε, όπως τον αδίκησαν μερικοί
ερμηνευτές των Γραφών.
Ήταν αμέσως μετά από τη συνάντηση του Χριστού μ' εκείνον τον πλούσιο νέο, που είχε έρθει για να Τον ρωτήσει πώς θα μπορούσε ν' αποκτήσει την αιώνια ζωή, και έφυγε λυπημένος γιατί ήταν πολύ πλούσιος. Ειλικρινής ήταν η επιθυμία στην καρδιά του ν’
αποκτήσει την αιώνια ζωή, δεν είχε όμως τη δύναμη να την αγαπήσει περισσότερο από τα πλούτη
του.
Θλιβερό επεισόδιο! Θλιβερό για μας που το
διαβάζουμε, πολύ πιο θλιβερό για
κείνους που το είδαν και πόσο πιο
θλιβερό θα ήταν για τον Κύριο!..
Έχω την υποψία ότι ήταν ένα βλέμμα λύπης, με το οποίο συνόδευσε ο Χριστός τον απερχόμενο νέο, που το συνέλαβε το αεικίνητο μάτι του Πέτρου και έφερε στα χείλη του αυτά τα λόγια: "Κύριε, εμείς τα αφήσαμε όλα και Σε ακολουθήσαμε".
Όχι, για να περιαυτολογήσει, αλλά γιατί η ευαίσθητη καρδιά
του αισθάνθηκε ξαφνικά την
ανάγκη να δώσει λίγη χαρά στη λυπημένη
καρδιά του Χριστού. "Κύριε, του είπε, ένας ήταν
εκείνος, που δεν μπόρεσε την αγάπη του για Σένα να τη βάλει πάνω από τα πλούτη του. Δες όμως γύρω Σου πόσοι για χάρη της
αγάπης Σου τα αφήσαμε όλα και Σε ακολουθήσαμε!...
Κύριε, τη λύπη Σου για
κείνον τον έναν, ας την απαλύνει η αγάπη και η θυσία εμάς των πολλών!"
Δεν μπορεί βέβαια να αποκλειστεί η ύπαρξη και άλλων ελατηρίων πίσω από αυτά τα λόγια του Πέτρου. Αλλά εκείνο, που άνοιξε τους
κρουνούς της μεγάλης εκείνης
καρδιάς, ήταν, πιστεύω, η επιθυμία του Πέτρου να δώσει στον Ιησού, σε μια ώρα λύπης, τη διαβεβαίωση της δικής του αγάπης.
Είναι ανάγκη όμως και ένα άλλο σημείο
να ξεκαθαριστεί - αυτό ακόμα πιο
κρίσιμης σπουδαιότητας.
Σε ανάκριση τώρα ο Πέτρος
"Όλα τα άφησες, Πέτρο;" τον ρωτούν οι ερμηνευτές. Και του την απευθύνουν την ερώτηση με μια έκφραση συγκατάβασης. "Πες, Πέτρο, τι
είναι αυτά που άφησες; Απέναντι στη μεγάλη τιμή, που σου δόθηκε να ανήκεις στο
Χριστό και να είσαι απόστολός Του, και απέναντι
στη νέα ζωή, και την ανέκφραστα
μεγαλύτερη χαρά, που σε περιμένει
εκεί επάνω, και το θρόνο, στον οποίο θα καθίσεις στην ασύλληπτης ομορφιάς αιωνιότητα, που σου εξασφάλισε ο Χριστός -απέναντι σε όλα αυτά, ποια
είναι τα πράγματα, Πέτρο, που εσύ θυσίασες
για το Χριστό; Μια ψαρόβαρκα άφησες και λίγα δίχτυα. Άφησες το μόχθο και την ικανοποίηση μιας ταπεινής δουλειάς. Έκανες κακή ανταλλαγή; Μήπως κάθε μέρα παρουσιάζεται η ευκαιρία ν' ανταλλάξει κανείς μια ψαρόβαρκα μ' έναν θρόνο;"
Αυτά δεν τα είπε ο Χριστός. Τέτοια λόγια ποτέ δε θα μπορούσε να τα πει ο Χριστός. Οι άνθρωποι τα είπαν, μερικοί ερμηνευτές, οι οποίοι
φαίνεται ξεχνούν πότε - πότε, ότι με
το μυαλό βέβαια πρέπει να γίνεται
το διάβασμα των Γραφών, να μη μένει
όμως αργή και η καρδιά. Και δυσκολεύτηκαν
να καταλάβουν και του ίδιου του
Κυρίου την ψυχική αντίδραση για τις
θυσίες των δικών Του.
Δυο μόνο λεπτά είχαν απομείνει σε μια φτωχιά γυναίκα και τα πρόσφερε και τα δυο στο Θεό. Και αισθάνθηκε ο Κύριος την ανάγκη να τα ξεχωρίσει τα δυο εκείνα λεπτά ανάμεσα σε όλες,
τις πλούσιες δωρεές, και να δώσει σ'
εκείνη τη γυναίκα την αναγνώριση
Του και τον έπαινο. Ένα αλάβαστρο
μύρου είχε μια άλλη γυναίκα. Το έσπασε και με το μύρο έπλυνε τα πόδια
του Χριστού. Όπου κι αν κηρυχτεί το Ευαγγέλιο
μου, είπε ο Χριστός, και αυτής της
γυναίκας η πράξη θα μνημονευτεί"
Ποτέ μια τέτοια εκδήλωση δεν περνάει απαρατήρητη από το μάτι του Χριστού. Ποτέ
τα δώρα των δικών Του δεν τα βλέπει με περιφρόνηση ο
Κύριος.
Δύο είναι τα στοιχεία, που δίνουν αξία σ' αυτά τα δώρα. Πρώτη έρχεται η αγάπη. Και την ακολουθεί οπωσδήποτε η θυσία. Το δώρο έχει αξία, αν το προσφέρει η καρδιά, που πραγματικά αγαπάει. Και έχει αξία το δώρο, αν εκείνος που το δίνει δεν το προσφέρει από τα αποφάγια του, αλλά αισθάνθηκε την ανάγκη να υποστεί για την αγάπη του Χριστού κάποια θυσία.
Το μέγεθος του δώρου προς το Θεό θα κριθεί όχι από τα πόσα δίνει ο
άνθρωπος, αλλά από το πόσα κρατάει για τον
εαυτό του. Ήταν μεγάλο του Πέτρου το
δώρο, γιατί όταν το έδωσε, δεν κράτησε
τίποτα για τον εαυτό του. Άλλοι είχαν πολύ περισσότερα και ήταν σε θέση, απ' το περίσσευμα τους,
να κάνουν δώρα πλουσιότερα. Μια ψαρόβαρκα
και λίγα δίχτυα είχε ο Πέτρος - και τα έδωσε όλα.
Ξεχείλισε η αγάπη και άνοιξε το δρόμο για τη
θυσία
Μπορούσε λοιπόν ο Πέτρος, όχι από
ανόητη περιαυτολογία, αλλά από αυθόρμητη,
ειλικρινή αγάπη να πει "Χριστέ
μου, αν οι άλλοι δε βρίσκουν τη δύναμη να θυσιάσουν κάτι για την αγάπη
Σου, δεν το ξέρω. Εγώ τόσο πολύ Σε αγαπώ,
ώστε αισθάνομαι την ανάγκη όλα να τα
θυσιάσω. Πάρε την ψαρόβαρκα, πάρε και
τα δίχτυα μου. Ιδού, όλα τα άφησα και Σε ακολούθησα".
Από τότε πλάι στο σταυρό του Χριστού, μαζί με μια ψαρόβαρκα κι ένα σωρό από δίχτυα, είναι ακουμπισμένα άλλα πολλά ταπεινά αντικείμενα -δώρα ανθρώπων, που δεν είχαν πολλά να δώσουν, αλλά μπροστά στη μεγάλη θυσία της αγάπης του Χριστού αισθάνθηκαν ότι κάτι έπρεπε κι αυτοί να θυσιάσουν. Δεν τα απώθησε τα δώρα τους ο Χριστός. Τα πήρε και τα αγίασε. Και τα έκανε όργανα θαυμάτων.
Με την ψαρόβαρκα του Πέτρου και με τα ταπεινά δώρα από άλλους μαθητές, που αγαπούσαν πολύ, έκανε το έργο Του ο Χριστός, και εξακολουθεί να το κάνει.
Το έργο της Εκκλησίας του Χριστού είναι έργο αγάπης, και μόνο με δώρα ειλικρινούς αγάπης μπορεί να επιτελεσθεί. Είναι το έργο που ξεκίνησε από τη μεγάλη θυσία του Χριστού πάνω στο σταυρό, και είναι ανάγκη πράξεις θυσίας να το στηρίζουν.
Ανθρώπους σαν τον Πέτρο θέλει ο Χριστός. Ανθρώπους, που θα νιώσουν ότι ή όλα θα τα δώσουν ή ο Χριστός δεν θα δεχτεί τίποτε. Τέτοιας ολοκληρωτικής φύσης είναι η σχέση, που ενώνει το λυτρωμένο άνθρωπο με το Χριστό, ώστε δεν μπορεί ο Χριστός να ικανοποιηθεί με τίποτε λιγότερο από το σύνολο.
Δυστυχώς,
αυτό μας διαφεύγει πολλές φορές, με αποτέλεσμα να χωρίσουμε τη
ζωή μας σε διαμερίσματα. Αυτό εκεί είναι του
Χριστού το διαμέρισμα, αυτό εδώ είναι
το δικό μου. Ένα μέρος της ζωής μας
το διαθέτουμε για το Χριστό το
υπόλοιπο το κρατούμε για τον κόσμο.
Χάνουμε έτσι το βασικό μυστικό της
ευτυχισμένης χριστιανικής ζωής. Ευτυχής χριστιανός δεν είναι εκείνος που
προσκαλεί το Χριστό να μοιραστεί με άλλους τη ζωή του. Πραγματικά ευτυχής χριστιανός
είναι μόνο εκείνος, που τη ζωή του
με ολόκληρο το περιεχόμενο της το
βάζει ανεπιφύλαχτα κάτω από τον
έλεγχο του Ιησού, και την αγάπη του
αμέριστη την προσφέρει στο Σωτήρα
του.
Το είχε καταλάβει αυτό το μυστικό ο Πέτρος.
Και, ως ένα βαθμό τουλάχιστον, αυτό
το μυστικό ήταν, που υπαγόρευσε
εκείνα τα λόγια του στο Χριστό. Λίγο
παραπάνω όμως είχα πει ότι η
επιθυμία του Πέτρου να δώσει λίγη χαρά στο Χριστό ίσως δεν ήταν το μόνο ελατήριο, που έβαλε εκείνα τα λόγια στα χείλη του. Ναι, κατά πάσα πιθανότητα υπήρχε και δεύτερο ελατήριο. Αυτό ήταν η επιθυμία του ν'
ακούσει από τα χείλη του Κυρίου την επιβεβαίωση
για κάτι άλλο. Και την άκουσε. Πρέπει λοιπόν να την ακούσουμε τώρα κι εμείς.
Απλού πολλαπλασιασμού ζήτημα είναι η
χριστιανική ζωή;
"Αλήθεια σας λέω, είπε στον Πέτρο ο Χριστός, δεν υπάρχει κανένας, που άφησε σπίτι ή γονείς ή αδελφούς ή γυναίκα ή παιδιά για χάρη της Βασιλείας του Θεού, που δεν θα πάρει εκατονταπλάσια τώρα σ' αυτόν τον κόσμο, σπίτια και αδελφούς και αδελφές και μητέρες και παιδιά και χωράφια, παράλληλα με διωγμούς, και στον
ερχόμενο ζωή αιώνια".
Κάποια εξήγηση χρειάζονται προφανώς αυτά τα λόγια. Εκείνο το "εκατονταπλάσια" όχι μόνο
δυσνόητο φαίνεται να είναι από πρώτη όψη, αλλά και
θα μπορούσε να μας οδηγήσει σε
άτοπα συμπεράσματα. Σ' εκείνους, που για χάρη Του θ'
αφήσουν πατέρα ή μητέρα ή παιδιά ή σπίτια
και χωράφια υποσχέθηκε ο Χριστός να τους τα
δώσει εκατονταπλάσια.
Μα πρώτα - πρώτα, είναι δυνατόν να
γίνει αυτό; Ένας είναι ο πατέρας του κάθε ανθρώπου και η μητέρα του μία. Δε θα αποτελούσε ύβρη για το πρόσωπο της μητέρας να δοθεί στον άνθρωπο η υπόσχεση ότι, αν αγαπήσει το Χριστό με όλη του την καρδιά, θα του δοθούν εκατό μητέρες;
Αλλά κι εκεί ακόμα που είναι εφικτή η εκπλήρωση αυτής της υπόσχεσης, θα
εξασφάλιζε πραγματικά ο άνθρωπος την
ευτυχία του, αν με αυτόν τον τρόπο
πλάι στα υλικά αγαθά του θα εγγράφονταν
οι λέξεις "επί εκατό";
Αν για κάθε σπίτι και για κάθε χωράφι, που θα θυσίαζε για την αγάπη του Χριστού, έβγαινε κάτοχος ολόκληρου στολίσκου από αλιευτικά πλοιάρια, θα ήταν άραγε πλουσιότερος, θα ήταν ευτυχέστερος, θα ήταν καλύτερος από
πριν; Μια τέτοια εκπλήρωση της υπόσχεσης
του Χριστού θα έφερνε άραγε ευλογία
στη ζωή; Πολύ το αμφιβάλλω.
Δεν ήταν άλλωστε ο ίδιος ο Χριστός, που σε μια άλλη περίσταση είπε: "Τη ζωή του ανθρώπου δεν την αποτελούν τα υπάρχοντα του"; (Λουκ.ιβ:15). Είναι δυνατόν να αυξάνονται τα υπάρχοντα, χωρίς όμως να αυξάνεται και η ευτυχία του ανθρώπου. Συνήθως εκείνα, που συναυξάνονται, είναι η
μέριμνα και η ανησυχία - κάπως σπάνια και η
ευτυχία.
Κάπου αλλού λοιπόν θα πρέπει να αναζητήσουμε το πραγματικό νόημα των λόγων του Κυρίου. Αυτό το
"εκατονταπλάσια" αναφέρεται προφανώς όχι στην έκταση αλλά στο βάθος, όχι στο πλήθος των υπαρχόντων, αλλά στο
βαθμό της απόλαυσης τους. Είναι
δυνατόν να έχεις πολλά και όμως να
τα απολαμβάνεις λίγο. Μόνο στου Χριστού
τη συντροφιά μπορείς να τα απολαύσεις
πραγματικά. Μόνο μαζί με το Χριστό μπορείς να αξιοποιείς τις δυνατότητες, με τις οποίες είναι προικισμένη η ζωή σου. Μόνο ο Χριστός είναι
εκείνος, που δίνει πραγματική αξία
στη ζωή. Μόνο ο πιστός, που τα
παραχωρεί όλα στο Χριστό, τα παίρνει
πίσω εκατονταπλάσια, γιατί Εκείνος
τους δίνει νόημα και αξία και το
πραγματικό τους περιεχόμενο. Το τραπέζι σου, τις ευχαριστήσεις σου, τις οικογενειακές σχέσεις και τις φιλίες σου, όλα αυτά η σχέση σου με το Χριστό τα ανεβάζει σε μια ανώτερη σφαίρα, και αποκτούν τώρα αυτά ένα πληρέστερο περιεχόμενο.
Πόσο ζημιώθηκε εκείνος ο νέος με τα
πολλά χωράφια!... Όχι γιατί τα χωράφια
του ήταν πολλά, αλλά γιατί άσκησαν μια τέτοια επίδραση πάνω του, που δεν μπόρεσε να εκτιμήσει τον πραγματικό
θησαυρό της ζωής του. Και έμεινε με τα χωράφια του, που όλο και λιγότερο τον ικανοποιούσαν. Φτώχεια έγιναν τα πλούτη του. Πίκρα και απογοήτευση τα υπάρχοντα του. Βαριά, πολύ βαριά ήταν η ζημιά του!
Ενώ του Πέτρου η ψαρόβαρκα!... Πάνω σε άλλες θάλασσες γλιστρούσε τώρα αυτή. Σε άλλα νερά έριχνε τώρα τα δίχτυα του ο Πέτρος και του έφερναν μια ανέλπιστα πλούσια άγρα. Θυμόταν ο Πέτρος τη συγκίνηση, με την οποία ανέσυρε κάθε φορά τα
δίχτυα του στη θάλασσα της Τιβεριάδας,
στην παλιά επαγγελματική του ζωή, για
να συγκομίσει τους ασημένιους
εκείνους καρπούς, που σπαρταρούσαν
εκεί μέσα. Με πόσο όμως πιο μεγάλη συγκίνηση
ανασύρει τώρα τα δίχτυα του από τη θάλασσα των ευλογιών του Θεού. Και κάθε φορά η άγρα πιο πλούσια είναι, πιο όμορφη είναι, πιο μεστή!.
Και μια περίεργη κάπως προσθήκη στην υπόσχεση
Μια λεπτομέρεια όμως τώρα - ζωτικής σημασίας κι αυτή. Την ευλογία την υποσχέθηκε ο Χριστός στον Πέτρο "παράλληλα με διωγμούς". Απροσδόκητο κάπως αυτό το στοιχείο της άγρας, που θ' ανασύρουν οι πιστοί με τα δίχτυα τους από τη θάλασσα των ευλογιών! Είναι
δυνατόν να θεωρηθούν ευλογία οι διωγμοί; Με
διωγμούς λοιπόν θ' ανταμείψει ο
Κύριος τους δικούς Του για μια
θυσία, που υπέστησαν για χάρη Του;
Πρέπει καταρχήν να το θυμόμαστε ότι διωγμός δεν είναι να σε ρίξουν στα λιοντάρια σε κάποιο αμφιθέατρο ή να σε στήσουν πάνω σ' ένα σωρό ξύλα
και να σε κάψουν ζωντανό, διότι αρνήθηκες
να προδώσεις τον Κύριο σου. Άγνωστη
είναι σήμερα αυτή η μορφή του
διωγμού, στα δικά μας πάντως γεωγραφικά
πλάτη. Αν όμως ο Πονηρός απέσυρε
στον πόλεμο του εναντίον της Εκκλησίας αυτή τη μορφή του διωγμού, αυτό
δε σημαίνει βέβαια ότι εγκατέλειψε και την
άσκηση πίεσης πάνω στο χριστιανό και
ότι παραιτήθηκε από την προσπάθεια του να τον κάνει να αρνηθεί το Σωτήρα του και να προδώσει τις αρχές του.
Δυστυχώς, το πετυχαίνει αυτό πολλές φορές ο διάβολος, χωρίς φωτιές και λιοντάρια. Κάθε φορά που επιτρέπουμε να διολισθήσει μέσα στη ζωή μας μια ασυνέπεια, κάθε φορά που κάποια
λεπτομέρειες στη συμπεριφορά μας παρουσιάζεται σαν αντίφαση προς τις αρχές, που λέμε ότι πρεσβεύουμε - τον προδώσαμε το Σωτήρα μας.
Εκείνο πάντως, που είναι ανάγκη να προσέξουμε στα λόγια του Χριστού προς τον Πέτρο, είναι ότι ο ίδιος ο Κύριος θα επιτρέψει να ασκηθεί μια τέτοια πίεση στη ζωή των δικών Του. Θα επιτρέψει να αντιμετωπίσουν οι δικοί Του το δίλημμα: ή τον κόσμο ή το Χριστό, με τη βεβαιότητα
ότι την απόφαση τους να μείνουν σταθεροί
στις αρχές τους θα ακολουθήσουν οδυνηρές
γι' αυτούς συνέπειες.
Εκεί όμως ακριβώς θα ξεχωρίσει
από το πλήθος ο γνήσιος μαθητής του Χριστού. Όχι την ώρα των εύκολων λόγων. Όχι την ώρα των αβλαβών θρησκευτικών
εξάρσεων. Αλλά στην πεζή ώρα της καθημερινής
ζωής, στην ώρα του πειρασμού, στην
ώρα του διλήμματος και της δύσκολης εκλογής. Ναι, θα επιτρέψει ο Κύριος να έρθουν οι
δικοί Του σε μια τέτοια ώρα, γιατί
αυτό είναι το μονοπάτι, που θα τους ανεβάσει σε πιο ψηλά επίπεδα πνευματικής ζωής, και θα κατακτήσουν τίτλους πάνω σε καλύτερες θέσεις στη ζωή του ουρανού.
Είναι ανάγκη να υπενθυμίζουμε συχνά στον εαυτό μας κάτι, που με σαφήνεια και κατηγορηματικότητα διακηρύττει ο λόγος του Θεού - δεν θα επικρατεί μονότονη ομοιομορφία στη ζωή της
ανάστασης. Θα υπάρχει διαβάθμιση.
Εκεί, "ένα άστρο θα διαφέρει από
κάποιο άλλο άστρο ως προς τη
δόξα" (Α' Κορ.ιε:41). Αυτής της διαβάθμισης κριτήριο θα είναι η πιστότητα του χριστιανού στη ζωή του εδώ κάτω. Στο πεδίο της μάχης θα κερδίσω ή θα χάσω τους τίτλους μου για κείνη τη διαβάθμιση. Από το πως θ' αντιμετωπίσω την πίεση της αμαρτίας εδώ κάτω, από το πόσο πιστός και αλύγιστος θα φανώ σ' εκείνα, που
λέω ότι πιστεύω, θα εξαρτηθεί αν θ' ακούσω
κι εγώ από τα χείλη του Σωτήρα μας:
"Στα λίγα φάνηκες πιστός, πάνω
σε πολλά θα σε καταστήσω".
Γίνεται έτσι φανερό γιατί θα επιτρέψει επανειλημμένα ο Κύριος στον καθένα μας ν' ανασύρουμε από τη θάλασσα των ευλογιών Του και μια άγρα δυσάρεστης μορφής. Περιλαμβάνεται
κι αυτή η άγρα μέσα στα "εκατονταπλάσια",
που υποσχέθηκε εκείνη τη μέρα ο Κύριος
στον Πέτρο.
Πόσο κερδισμένος βγήκε ο Ψαράς της Τιβεριάδας με την ανταλλαγή που έκανε! Μια ψαρόβαρκα μ' ένα θρόνο! Να μη το ξεχνούμε όμως ότι εκείνη η ψαρόβαρκα
ήταν εκείνη την ώρα το στήριγμα της
ζωής του, το ψωμί των παιδιών του.
Δεν ήταν και τόσο εύκολη η απόφαση.
Μ' ένα αποφασιστικό όμως κίνημα των χεριών του τα πήρε όλα αυτά ο Πέτρος και τα παράδωσε στο Χριστό. Μια τέτοια προσφορά ζητάει κι από μας ο Χριστός. Μια
τέτοια προσφορά θα αποδώσει ένα εκατονταπλάσιο μέτρο ευλογιών.