Θα ολοκληρωθεί σε 13 συνέχειες!
«Τι πρέπει να κάμωμεν, άνδρες αδελφοί;» (Πράξ.β:37)
«Κύριοι, τι πρέπει να κάμω δια να σωθώ;» (Πράξ.ις:30)
Κάθε άνθρωπος είναι αμαρτωλός κι έχει ανάγκη από σωτηρία. Δια μέσου των αιώνων, πολλοί άνθρωποι έχουν καταλάβει αυτό το γεγονός κι έχουν αναρωτηθεί «Πως μπορώ να σωθώ;». Ο χριστιανισμός διακηρύττει ότι ο Θεός έχει προμηθεύσει τη σωτηρία δια Ιησού Χριστού. Ωστόσο, το ερώτημα παραμένει, «Πως εγώ μπορώ να λάβω τη σωτηρία που ο Ιησούς Χριστός προμηθεύει;».
Εμείς, πιστεύουμε, ότι ο λόγος του Θεού απαντάει σ' αυτό το τόσο απλό αλλά και τόσο σημαντικό ερώτημα. Ο στόχος αυτής της σειράς, είναι να βρούμε τη Βιβλική απάντηση στο ερώτημα που μόλις αναφέραμε, αλλά και να εξετάσουμε τις διάφορες απόψεις που υπάρχουν γύρω από αυτό το θέμα. Θα προσπαθήσουμε να παραμερίσουμε ανθρώπινες διδασκαλίες και δόγματα για να δούμε τι η ίδια η Αγία Γραφή διδάσκει πάνω στο θέμα.
Η παγκόσμια ανάγκη σωτηρίας.
Η Βίβλος, κατηγορηματικά διακηρύττει ότι όλοι οι άνθρωποι είναι αμαρτωλοί.
«Τις δύναται να είπη, Εκαθάρισα την καρδίαν μου, είμαι καθαρός από των αμαρτιών μου;» (Παρ.κ:9).
«Πάντες τωόντι εγείναμεν ως ακάθαρτον πράγμα, και πάσα η δικαιοσύνη ημών είναι ως ρυπαρόν ιμάτιον δια τούτο επέσαμεν πάντες ως το φύλλον, και αι ανομίαι ημών αφήρπασαν ημάς ως ο άνεμος» (Ησ.ξδ:6).
«Ουδείς άνθρωπος είναι αναμάρτητος» (Α' Βασ.η:46 Β' Χρον.ς:36).
Τα πρώτα τρία κεφάλαια της προς Ρωμαίους επιστολής, επιβεβαιώνουν ότι τόσο οι Εβραίοι, όσο και οι Εθνικοί βρίσκονται υπό καταδίκη μπροστά στο Θεό. Αυτοί που δεν είχαν το νόμο του Μωυσή θα κριθούν με το νόμο της συνείδησης κι αυτοί που ήταν κάτω απ' το νόμο του Μωυσή θα κριθούν σύμφωνα μ' αυτόν (Ρωμ.β:12-16). Απλά, ολόκληρο το ανθρώπινο γένος είναι υπό αμαρτία (Ρωμ.γ:9). «Δεν υπάρχει δίκαιος ουδέ εις» (Ρωμ.γ:10 δες και Ψαλμ.ιδ:1-3). Όλοι οι άνθρωποι είναι υπόδικοι μπροστά στο Θεό (Ρωμ.γ:19) «επειδή πάντες ήμαρτον και υστερούνται της δόξης του Θεού» (Ρωμ.γ:23).
Εξαιτίας αυτού, η ανθρωπότητα είναι υπό ποινή θανάτου. «Διότι ο μισθός της αμαρτίας είναι θάνατος» (Ρωμ.ς:23). «Η δε αμαρτία εκτελεσθείσα γεννά τον θάνατον» (Ιάκ.α:15).
Η σωτηρία προέρχεται μόνο δια πίστεως στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού.
Εκτός απ' το γεγονός ότι κάθε άνθρωπος έχει ανάγκη από σωτηρία, άλλο τόσο αλήθεια είναι το γεγονός ότι ο άνθρωπος δεν μπορεί να κάνει κάτι για να σωθεί. Καμία «ποσότητα καλών έργων» ή προσκόλληση και εμμονή στο νόμο δεν μπορεί να σώσει τον άνθρωπο.
Εφεσ.β:8-9 «Διότι κατά χάριν είσθε σεσωσμένοι δια της πίστεως και τούτο δεν είναι από σας Θεού το δώρον ουχί εξ έργων, δια να μη καυχηθή τις»
Αυτό σημαίνει ότι η σωτηρία είναι δώρο από το Θεό. Ο θάνατος, η ταφή και η ανάσταση του Ιησού Χριστού, έκανε αυτό το δώρο διαθέσιμο, και ο μόνος τρόπος για να σωθεί κάποιος είναι να πιστέψει στον Ιησού και στην επάρκεια της θυσίας Του. Φυσικά, σώζουσα πίστη στον Ιησού σημαίνει υπακοή στο ευαγγέλιό Του και εφαρμογή του ευαγγελίου στη ζωή μας.
Πρέπει να επιμείνουμε στο ότι η σωτηρία είναι μόνο δια πίστεως και η πίστη πρέπει να είναι στον Κύριο Ιησού Χριστό. Ο Ιησούς διακήρυξε: «Εγώ είμαι η οδός, και η αλήθεια και η ζωή, ουδείς έρχεται προς τον Πατέρα, ειμή δι' εμού» (Ιωάν.ιδ:6). Ακόμα είπε ότι πρέπει να πιστέψουμε ότι είναι ο Θεός που φανερώθηκε εν σαρκί για να μας σώσει: «Εάν δεν πιστεύσητε ότι ΕΓΩ ΕΙΜΑΙ, θέλετε αποθάνει εν ταις αμαρτίαις υμών» (Ιωάν.η:24).
Γιατί είναι απόλυτα απαραίτητη η εμπιστοσύνη στον Ιησού; Εφόσον όλοι οι άνθρωποι είναι αμαρτωλοί, η αγιότητα του Θεού αναγκάστηκε ν' αποχωριστεί από τον αμαρτωλό άνθρωπο και απαίτησε το θάνατο σαν ποινή για την αμαρτία. Ο Θεός διάλεξε να δεσμευτεί με την ποινή του θανάτου για την αμαρτία. Χωρίς να χυθεί αίμα (χωρίς να δοθεί ζωή) δεν υπάρχει άφεση της ποινής (Εβρ.θ:22), ούτε αποκατάσταση της σχέσης με τον 'Αγιο Θεό (Εφεσ.β:13-17 & Κολ.α:19-22). Η θυσία των ζώων δεν είναι αρκετή ώστε να συγχωρεθεί η αμαρτία του ανθρώπου (Εβρ.ι:4), επειδή ο άνθρωπος είναι πολύ πιο ανώτερος από τα ζώα, αφού δημιουργήθηκε κατά την πνευματική, διανοητική και ηθική εικόνα του Θεού (Γέν.α:27). Ούτε ακόμα κάποιος κανονικός άνθρωπος δεν μπορεί να πεθάνει για τις αμαρτίες κάποιου άλλου, γιατί ο καθένας αξίζει την τιμωρία του αιώνιου θανάτου για τις δικές του αμαρτίες.
Προκειμένου να προμηθεύσει ο Θεός ένα κατάλληλο αντικαταστάτη, φανερώθηκε ο ίδιος εν σαρκί δια του ανθρώπου Ιησού Χριστού. Ο Χριστός είναι ο μόνος αναμάρτητος άνθρωπος που έζησε ποτέ, έτσι είναι ο μόνος που δεν έπρεπε να πεθάνει, με αποτέλεσμα να είναι ο τέλειος αντικαταστάτης. Έτσι, ο θάνατός Του έγινε ο εξευμενισμός ή η εξιλέωση - το μέσο δια του οποίου ο Θεός μπορεί να συγχωρέσει αμαρτίες χωρίς να παραβιάζει την αγιότητά Του και τη δικαιοσύνη Του (Ρωμ.γ:23-26). Στην ουσία, ο Θεός δεν συγχωρεί τις αμαρτίες μας, αλλά επέβαλε την ποινή αυτών των αμαρτιών στον αθώο άνθρωπο Χριστό. Αυτή η αντικατάσταση μας ωφελεί, όταν πιστέψουμε στο Χριστό κι εφαρμόσουμε το ευαγγέλιό Του στη ζωή μας. Έτσι, ο αντικαταστατικός και εξευμενιστικός θάνατος του Ιησού έγινε απαραίτητος (1) εξαιτίας της αμαρτίας του ανθρώπου, (2) της αγιότητας του Θεού, και (3) του νόμου που απαιτούσε θάνατο σαν το μισθό της αμαρτίας. Γι' αυτό δεν υπάρχει σωτηρία έξω απ' τον Ιησού Χριστό.
Τι είναι σωτηρία;
Αρχικά, θα εδραιώσουμε τι εννοούμε με τον όρο σωτηρία. Γενικά, αυτός ο όρος, μπορεί να αναφέρεται σε κάθε είδους απελευθέρωση. Σε θεολογικό πλαίσιο σημαίνει απελευθέρωση «από τη δύναμη και την επιρροή της αμαρτίας». Μέσα από την Αγία Γραφή, είναι φανερό ότι η σωτηρία έχει να κάνει με το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Μπορούμε να πούμε σωθήκαμε, με την έννοια, ότι κάποια στιγμή στο παρελθόν συγχωρέθηκαν οι αμαρτίες μας, ελευθερωθήκαμε από τον έλεγχο της αμαρτίας στη ζωή μας, και πήραμε δύναμη να ζήσουμε για το Θεό. Για παράδειγμα, ο Παύλος είπε: «Ουχί εξ έργων δικαιοσύνης, τα οποία επράξαμεν ημείς, αλλά κατά το έλεος αυτού έσωσεν ημάς, δια λουτρού παλιγγενεσίας, και ανακαινίσεως του Αγίου Πνεύματος» (Τίτ.γ:5).
Μπορούμε ακόμα να πούμε ότι είμαστε σωσμένοι, γιατί τη στιγμή που το λέμε απολαμβάνουμε τη συγχώρεση των αμαρτιών μας, τη δύναμη που μας ικανώνει να ζούμε για το Θεό και την ελευθερία από τη δύναμη και τα αποτελέσματα της αμαρτίας. Κατά τον ίδιο τρόπο, ο Παύλος λέει: «κατά χάριν είσθε σεσωσμένοι» (Εφεσ.β:5). Η ανάσταση και η ζωή του Χριστού επηρεάζουν τη σωτηρία στο παρόν. Δεν εξαγόρασε - με το θάνατό Του - μόνο τη σωτηρία από τις αμαρτίες του παρελθόντος, αλλά με τη ζωή Του μας προμηθεύει τη νίκη κατά της αμαρτίας, δια του Πνεύματός Του που κατοικεί μέσα μας (Ρωμ.ε:10 & Α' Ιωάν.δ:4).
Όμως, υπό μια άλλη έννοια της λέξης, η σωτηρία είναι κάτι μελλοντικό ακόμα. Δεν έχουμε ακόμα ελευθερωθεί ολοκληρωτικά από την κατάρα της αμαρτίας. Ζούμε ακόμα σ' αυτόν τον αμαρτωλό και ατελή κόσμο, έχουμε θνητά σώματα, έχουμε την αμαρτωλή φύση μέσα μας, πειραζόμαστε και βέβαια έχουμε τη δυνατότητα ν' αμαρτήσουμε. Η σωτηρία μας θα ολοκληρωθεί, μόνο όταν πάρουμε τα ένδοξα, αθάνατα σώματα, όπως το αναστημένο σώμα του Ιησού (Ρωμ.η:23 Φιλιπ.γ:20-21). Από τότε και σ' όλη την αιωνιότητα, δεν θα υποκείμεθα σε αρρώστιες, πόνους, πειρασμούς, θάνατο (Α' Κορ.ιε:51-57). Αυτό το τελευταίο στάδιο σωτηρίας στο σχέδιο του Θεού ονομάζεται δόξα (Ρωμ.η:30), και θα συμβεί όταν ο Ιησούς επιστρέψει για να πάρει την εκκλησία Του (Α' Θεσ.δ:14-17 Α' Ιωάν.γ:2). Γι' αυτό η Βίβλος πολλές φορές αναφέρεται στη σωτηρία σαν ένα μελλοντικό γεγονός.
«Αλλά δια της χάριτος του Κυρίου Ιησού Χριστού πιστεύομεν ότι θέλομεν σωθή, καθ' όν τρόπον και εκείνοι» (Πράξ.ιε:11).
«διότι είναι πλησιεστέρα εις ημάς η σωτηρία παρ' ότε επιστεύσαμεν» (Ρωμ.ιγ:11).
«ούτω και ο Χριστός, άπαξ προσφερθείς δια να σηκώση τας αμαρτίας πολλών, θέλει φανεί εκ δευτέρου χωρίς αμαρτίας εις τους προσμένοντας αυτόν δια σωτηρίαν» (Εβρ.θ:28).
Η σχέση ανάμεσα στο παρελθόν, παρόν και μέλλον της σωτηρίας.
Προφανώς, οι τρεις χρόνοι της σωτηρίας είναι στενά συνδεδεμένοι. Μελλοντική σωτηρία, θα έρθει σ' αυτούς που γεύτηκαν τη σωτηρία του παρελθόντος και του παρόντος στη ζωή τους. Όσοι σώζονται στο παρόν έχουν πλήρη ασφάλεια για τη σωτηρία του μέλλοντος. Όμως, κάποια εμπειρία σωτηρίας στο παρελθόν, δεν εγγυάται αυτόματα μελλοντική σωτηρία. Είμαστε υπεύθυνοι να διατηρήσουμε τη σωτηρία μας μέχρι τέλους. Όπως σωθήκαμε δια της πίστεως στον Ιησού, θα σωθούμε τελικά (μελλοντικά), μόνο αν συνεχίσουμε να ζούμε δια πίστεως στον Ιησού. Μπορούμε να χάσουμε την παρούσα σωτηρία μας και τις υποσχέσεις για μελλοντική σωτηρία με την εκούσια επιστροφή στην αμαρτία ή την απιστία. Ο σύνδεσμος ανάμεσα στη σωτηρία του παρελθόντος και του μέλλοντος, είναι η σωτηρία στο παρόν.
Πολλά εδάφια επιβεβαιώνουν αυτή την αλήθεια. Ο Ιησούς δίδαξε την απόλυτη ανάγκη να μένουμε σ' Αυτόν και να τηρούμε τις εντολές Του (Ιωάν.ιε:1-14). Ακόμα είπε: «ο δε υπομείνας έως τέλους, ούτος θέλει σωθή» (Ματθ.ι:22). «δια να μη απολεσθή πάς ο πιστεύων εις αυτόν, αλλά να έχη ζωήν αιώνιον» (Ιωάν.γ:16). Σ' αυτό το τελευταίο εδάφιο, η λέξη «πιστεύων» είναι σε ενεστώτα χρόνο που σημαίνει ότι η πράξη συνεχίζεται στο παρών.
Κατά τον ίδιο τρόπο, ο Παύλος έγραψε για το ευαγγέλιο του Χριστού ότι είναι: «δύναμις Θεού προς σωτηρίαν εις πάντα τον πιστεύοντα, Ιουδαίον τε πρώτον και Έλληνα διότι δι' αυτού αποκαλύπτεται η δικαιοσύνη του Θεού εκ πίστεως εις πίστην, καθώς είναι γεγραμμένον, Ο δε δίκαιος θέλει ζήσει εκ πίστεως» (Ρωμ.α:16-17). Η σωτηρία θα έρθει σ' αυτούς που προχωράνε από πίστη σε πίστη, σ' αυτούς που συνεχίζουν να ζουν δια πίστεως.
Ο απόστολος Παύλος ακόμα έγραψε: «μετά φόβου και τρόμου εργάζεσθε την εαυτών σωτηρίαν» (Φιλιπ.β:12). Αυτό δε σημαίνει ότι μπορούμε να σωθούμε μόνοι μας, αλλά μάλλον ότι πρέπει συνειδητά να παραμείνουμε και να διαφυλάξουμε τη σωτηρία μας. Πρέπει να βλέπουμε τη σωτηρία με δέος και σεβασμό, κατανοώντας ότι μπορεί να τη χάσουμε αν δεν την εκτιμήσουμε ανάλογα. Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στα κόλπα του Σατανά και διστακτικοί στο να κάνουμε κακό.
Πολλά άλλα εδάφια μας δίνουν παρόμοιες συμβουλές:
Πρόσεχε εις σεαυτόν και εις την διδασκαλίαν, επίμενε εις αυτά. Διότι τούτο πράττων, και σεαυτόν θέλεις σώσει και του ακούοντάς σε» (Α' Τιμ.δ:16)
«Ιδέ λοιπόν την χρηστότητα και την αυστηρότητα του Θεού επί μεν τους πεσόντας, την αυστηρότητα επί σε δε την χρηστότητα, εάν επιμείνης εις την χρηστότητα διότι άλλως κι εσύ θέλεις αποκοπή» (Ρωμ.ια:22)
«Σας φανερόνω δε, αδελφοί, το ευαγγέλιον το οποίον εκήρυξα προς εσάς, το οποίον και παρελάβετε, εις το οποίον και ίστασθε δια του οποίου και σώζεσθε, τίνι τρόπω σας εκήρυξα αυτό, αν φυλάττητε αυτό εκτός εάν επιστεύσατε ματαίως» (Α' Κορ.ιε:1-2)
Ακόμα, πολλά άλλα εδάφια μας λένε ότι μπορούμε να χάσουμε τη σωτηρία μας λόγω απιστίας ή ανυπακοής: (Γαλ.ε:4 Α' Τιμ.ε:12 Εβρ.ιβ:14-15 Ιάκ.ε:19-20 Β' Πέτρ.α:10 β:1 β:20-21 Αποκ.γ:5).
Με λίγα λόγια, ακόμα δεν έχουμε πάρει όλα τα αιώνια οφέλη της σωτηρίας και γι' αυτό η μελλοντική σωτηρία μας είναι ακόμα μια ελπίδα. «Διότι με την ελπίδα εσώθημεν» και έχουμε «την ελπίδα της σωτηρίας» (Ρωμ.η:24 & Α' Θεσ.ε:8). Αυτή η ελπίδα είναι κάτι περισσότερο από μια απλή ευχή, ωστόσο είμαστε ασφαλείς στη σωτηρία αν συνεχίσουμε να βαδίζουμε σύμφωνα με το ευαγγέλιο. Ο μόνος τρόπος να σωθούμε αιώνια, είναι να σωθούμε από την αμαρτία σήμερα.
Η τελευταία θέση δημιουργεί το ερώτημα: πως μπορούμε να σωθούμε απ' την αμαρτία σήμερα, σ' αυτή τη ζωή; Ας δούμε τρία κρίσιμα σημεία της Καινής Διαθήκης σχετικά μ' αυτό το θέμα. Το πρώτο απ' αυτά, προέρχεται απ' τη διακονία του Ιησού Χριστού. Τα άλλα δύο, είναι τα μοναδικά μέσα στην Καινή Διαθήκη, που κάποιος ρωτάει πως να σωθεί.
Η δήλωση του Κυρίου στο Νικόδημο.
Στο τρίτο κεφάλαιο του Ιωάννη, αναφέρεται μια σημαντική συνομιλία ανάμεσα σ' ένα Εβραίο θρησκευτικό ηγέτη που τον έλεγαν Νικόδημο και τον Ιησού. Ο Νικόδημος ήρθε στον Ιησού ένα βράδυ και Τον αναγνώρισε σαν δάσκαλο, σταλμένο από το Θεό. Ο Ιησούς απάντησε, Αληθώς, αληθώς σοι λέγω, εάν τις δεν γεννηθή άνωθεν, δεν δύναται να ίδη την βασιλείαν του Θεού (Ιωάν.γ:3). Ο Νικόδημος δεν το κατάλαβε αυτό και γι' αυτό ρώτησε τον Κύριο πως μπορεί ένας άνθρωπος να γεννηθεί για δεύτερη φορά από την κοιλιά της μητέρας του. Ο Ιησούς του εξήγησε: Αληθώς, αληθώς σοι λέγω, εάν τις δεν γεννηθή εξ ύδατος και Πνεύματος, δεν δύναται να εισέλθη εις την βασιλείαν του Θεού (γ:5). Ο Ιησούς στόχευε στην καινούρια εποχή, που η βασιλεία του Θεού θ' αποκαλυπτόταν σύντομα και καθένας που θα ήθελε να μπει σ' αυτή τη βασιλεία έπρεπε να γεννηθεί εξ αρχής, να γεννηθεί δηλαδή από το νερό και το Πνεύμα.
Η βασιλεία του Θεού.
Τι είναι η βασιλεία του Θεού; Ποια σχέση έχει με τη σωτηρία; Λεκτικά, αναφέρεται στην επικυριαρχία του Θεού στο σύμπαν. Αναλύοντας όμως αυτή την ιδέα περισσότερο, βρίσκουμε ότι η βασιλεία του Θεού, όπως και η σωτηρία, έχει να κάνει με το παρόν και το μέλλον. Όσο αφορά στο παρόν, η βασιλεία του Θεού έχει να κάνει με τη διακυβέρνηση του Θεού στις καρδιές των ανθρώπων. Ο Ιησούς κήρυττε ότι η βασιλεία του Θεού πλησίασε (Μάρκ.α:14-15). Κάποτε, οι Φαρισαίοι Τον ρώτησαν πότε θα έρθει η βασιλεία του Θεού και τους απάντησε: «Δεν έρχεται η βασιλεία του Θεού ούτως, ώστε να παρατηρήται ουδέ θέλουσιν ειπεί, Ιδού, εδώ είναι, ή Ιδού εκεί διότι ιδού, η βασιλεία του Θεού είναι εντός υμών» (Λουκ.ιζ:20-21).
Αυτή η όψη της βασιλείας ξεκίνησε, όταν ο Θεός έστειλε το Πνεύμα Του να κατοικήσει στις καρδιές των πιστών. Γι' αυτό ο Παύλος έγραψε: «Διότι η βασιλεία του Θεού δεν είναι βρώσις και πόσις αλλά δικαιοσύνη και χαρά και ειρήνη εν Πνεύματι Αγίω» (Ρωμ.ιδ:17). Η βασιλεία του Θεού στο παρόν, στην ουσία συνίσταται από τον πλούτο της αιώνιας βασιλείας Του που προσωρινά ήρθε σ' αυτό τον κόσμο δια του Πνεύματος (Εφεσ.α:13-14 Εβρ.ς:4-5).
Η βασιλεία του Θεού όμως έχει και τη μελλοντική άποψη, τότε που ο Θεός θα διαλύσει κάθε αντίσταση και αντίδραση στη διακυβέρνησή Του και θα κάνει φανερή τη Βασιλικότητά Του σ' ολόκληρο το σύμπαν. Η βασιλεία Του θα έρθει φυσικά σ' αυτή τη γη στα χίλια χρόνια βασιλείας του Ιησού Χριστού (Αποκ.κ:4-6). Θα εγκαθιδρυθεί για όλη την αιωνιότητα με την κρίση όλων των αμαρτωλών και με τη δημιουργία του νέου ουρανού και της νέας γης όπου δεν θα υπάρχει αμαρτία. Η αμαρτία είναι επανάσταση ενάντια στο Θεό, η βασιλεία του Θεού λοιπόν θα εκφραστεί τέλεια μόνο όταν κάθε αμαρτία κριθεί και εξαλειφθεί.
Στο βιβλίο της Αποκάλυψης, περιγράφεται η μελλοντική όψη της βασιλείας: «Αι βασιλείαι του κόσμου έγειναν του Κυρίου ημών, και του Χριστού αυτού, και θέλει βασιλεύσει εις τους αιώνας των αιώνων» (Αποκ.ια:15). Εκείνη τη μέρα, θ' ακουστούν φωνές που θα διακηρύττουν: «Αλληλούια, διότι εβασίλευσε Κύριος ο Θεός ο Παντοκράτωρ» (Αποκ.ιθ:6). Ο Ιησούς θα είναι «Βασιλιάς βασιλιάδων και Κύριος κυρίων» και θα καταλάβει το θρόνο για όλη την αιωνιότητα (Αποκ.ιθ:16 κβ:1-3).
Εφαρμόζοντας τα λόγια του Χριστού στο τρίτο κεφάλαιο του Ιωάννη, στην έννοια της βασιλείας των ουρανών, βρίσκουμε ότι αν θέλει κάποιος να συμμετέχει είτε στην επίγεια προσωρινή φανέρωση, είτε στην αιώνια, πρέπει να γεννηθεί ξανά. Κανείς δεν μπορεί να έχει την πνευματική καθοδήγηση του Θεού στη ζωή του, πριν γεννηθεί απ' το νερό και το Πνεύμα. Κανείς δεν μπορεί να έχει χαρά, ειρήνη και δικαιοσύνη εν Πνεύματι Αγίω, μέχρι να ξαναγεννηθεί απ' το νερό και το Πνεύμα. Κανένας δεν μπορεί απ' τον παρόντα αιώνα να μπει στην αιώνια βασιλεία του Θεού - το νέο ουρανό και τη νέα γη - εκτός αν έχει γεννηθεί απ' το νερό και το Πνεύμα.
Τελικά, τα λόγια του Κυρίου στο Νικόδημο μας εξηγούν πως μπορούμε να σωθούμε. Σωτηρία στο παρόν σημαίνει απελευθέρωση από την εξουσία και το μισθό της αμαρτίας, που είναι το ίδιο με την είσοδο στη γήινη πλευρά της βασιλείας των ουρανών (υποταγή στους κανόνες του Θεού και αποδοχή της δικαιοσύνης Του).
Η μελλοντική σωτηρία συνίσταται από την αιώνια ζωή, χωρίς αμαρτία και τ' αποτελέσματά της, που δεν είναι τίποτε άλλο από την είσοδο στη μελλοντική, αιώνια, βασιλεία του Θεού (το νέο ουρανό και τη νέα γη όπου δεν θα υπάρχει επανάσταση στη διακυβέρνηση του Θεού).
Η ερώτηση «Πως μπορώ να σωθώ», έχει την ίδια απάντηση με την ερώτηση «Πως μπορώ να μπω στη βασιλεία του Θεού». Ο ίδιος ο Ιησούς απάντησε σ' αυτό το ερώτημα με τα λόγια: «Αληθώς, αληθώς σοι λέγω, εάν τις δεν γεννηθή εξ ύδατος και Πνεύματος, δεν δύναται να εισέλθη εις την βασιλείαν του Θεού».
Η απάντηση του Πέτρου την ημέρα της Πεντηκοστής.
Στο πρώτο κεφάλαιο των Πράξεων ο Ιησούς έδωσε στους μαθητές Του οδηγίες της τελευταίας στιγμής, λίγο πριν αναληφθεί στους ουρανούς. Τους είπε να πάνε στην Ιερουσαλήμ και να περιμένουν για την υπόσχεση του Πατέρα, δηλαδή για τη βάπτιση με το 'Αγιο Πνεύμα. Περίπου 120 μαθητές υπάκουσαν και μαζεύτηκαν στο ανώγειο, στην Ιερουσαλήμ.
Στο δεύτερο κεφάλαιο των Πράξεων διαβάζουμε ότι τη μέρα της Εβραϊκής γιορτής της Πεντηκοστής, η υπόσχεση της βάπτισης με 'Αγιο Πνεύμα εκπληρώθηκε. Σε πολύ λίγο χρονικό διάστημα, άνθρωποι που ήταν τριγύρω, άρχισαν να μαζεύονται γύρω από τους μαθητές, γιατί άκουσαν ένα υπερφυσικό θόρυβο (βοή) που ακολούθησε αυτή την πρώτη έκχυση του Πνεύματος, καθώς και από τις ξένες γλώσσες που μιλούσαν υπερφυσικά όσοι είχαν λάβει το 'Αγιο Πνεύμα.
Τότε, ο Πέτρος θεώρησε ότι ήταν μια καλή ευκαιρία να κηρύξει στο πλήθος. Στάθηκε λοιπόν μαζί με τους υπόλοιπους 11 αποστόλους και άρχισε να εξηγεί τι ήταν αυτό που μόλις συνέβη και συνέχισε κηρύττοντας για τον Ιησού. Διακήρυξε στα πλήθη ότι ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ που σταύρωσαν, ήταν Κύριος και Χριστός (Μεσσίας).
Όταν τα πλήθη άκουσαν αυτά τα λόγια, άρχισαν να καταδικάζουν τους εαυτούς τους αισθανόμενοι ένοχοι, αφού αναμφίβολα, πολλοί απ' αυτούς είχαν απαιτήσει τη σταύρωση του Χριστού πριν δύο μήνες τουλάχιστον. Έτσι λοιπόν, ρώτησαν τον Πέτρο και τους υπόλοιπους αποστόλους, «Τι πρέπει να κάμωμεν, άνδρες αδελφοί;» (Πράξ.β:37).
Από τα συμφραζόμενα, είναι σα να ρώτησαν: «Πως μπορούν να συγχωρεθούν οι αμαρτίες μας;» «Πως μπορούμε να διορθώσουμε το λάθος μας που απορρίψαμε και σταυρώσαμε τον Ιησού;» «Πώς μπορούμε τώρα να Τον δεχτούμε σαν Χριστό και Κύριο;». Επειδή το βασικό στοιχείο της σωτηρίας είναι η συγχώρεση των αμαρτιών με την πίστη στον Ιησού Χριστό, με την ερώτησή τους απλά εννοούσαν «Τι να κάνουμε για να σωθούμε;».
Εδώ έχουμε την απάντηση που έδωσε ο Πέτρος με την υποστήριξη όλων των αποστόλων: «Μετανοήσατε, και ας βαπτισθή έκαστος υμών εις το όνομα του Ιησού Χριστού, εις άφεσιν αμαρτιών και θέλετε λάβει την δωρεάν του Αγίου Πνεύματος» (Πράξ.β:38).
Στην αναζήτησή μας για μια Βιβλική απάντηση στην ερώτηση πως μπορούμε να σωθούμε, πρέπει να δώσουμε μεγάλη σπουδαιότητα σ' αυτό το εδάφιο. Είναι μια καθαρή, απλή, απερίφραστη απάντηση σε μια ευθεία ερώτηση. Είναι απάντηση που είχε την πλήρη υποστήριξη όλων των αποστόλων. Είναι το αποκορύφωμα του πρώτου κηρύγματος της εκκλησίας της Καινής Διαθήκης, του πρώτου κηρύγματος μετά την έκχυση του Αγίου Πνεύματος. Το εδάφιο Πράξ.β:38 είναι η επίσημη απάντηση της αποστολικής εκκλησίας στην ερώτηση, «Τι πρέπει να κάνω για να σωθώ».
Η απάντηση του Παύλου στο δεσμοφύλακα των Φιλίππων.
Υπάρχει μόνο άλλη μια περίπτωση στην εκκλησία της Καινής Διαθήκης, όπου τίθεται κατ' ευθείαν το ερώτημα, «Τι πρέπει να κάνω για να σωθώ;». Στις Πράξ.ις αναφέρεται η φυλάκιση του Παύλου και του Σίλα στους Φιλίππους της Μακεδονίας επειδή κήρυτταν το Ευαγγέλιο. Τα μεσάνυχτα, ο Παύλος κι ο Σίλας προσευχήθηκαν και έψαλαν στο Θεό. Ξαφνικά, ένας σεισμός έσεισε τη φυλακή και οι πόρτες άνοιξαν. Όταν ξύπνησε ο δεσμοφύλακας και κατάλαβε τι είχε γίνει, φαντάστηκε ότι όλοι οι κρατούμενοι θα είχαν δραπετεύσει και αναλογιζόμενος τι θα του συμβεί, αποφάσισε ν' αυτοκτονήσει. Την ώρα όμως που τράβηξε το σπαθί του, ο Παύλος φώναξε: «Μη πράξης μηδέν κακόν εις σεαυτόν διότι πάντες είμεθα εδώ» (Πράξ.ις:28). Όταν το άκουσε αυτό ο δεσμοφύλακας, ζήτησε φως και πήγε να το επιβεβαιώσει ο ίδιος. Τρέμοντας, έπεσε στα πόδια του Παύλου και του Σίλα, ίσως επειδή κατάλαβε ότι εξαιτίας τους έγινε ο σεισμός, τους έβγαλε έξω και τους ρώτησε: «Κύριοι, τι πρέπει να κάμω δια να σωθώ;» (Πράξ.ις:30).
Αυτοί τότε απάντησαν «Πίστευσον εις τον Κύριον Ιησούν Χριστόν, και θέλεις σωθή, συ και ο οίκος σου» (εδ.31). Η Βίβλος παρακάτω λέει: «Και ελάλησαν προς αυτόν τον λόγον του Κυρίου, και προς πάντας τους εν τη οικία αυτού. Και παραλαβών αυτούς εν εκείνη τη ώρα της νυκτός, έλουσε τας πληγάς αυτών και εβαπτίσθη ευθύς αυτός και πάντες οι αυτού και αναβιβάσας αυτούς εις τον οίκον αυτού, παρέθηκε τράπεζαν, και ευφράνθη πανοικί, πιστεύσας εις τον Θεόν» (Πράξ.ις:32-34).
Σ' αυτά τα εδάφια, ο Παύλος κι ο Σίλας είπαν στο δεσμοφύλακα, ότι το μονοπάτι της μελλοντικής του σωτηρίας περνά μέσα από την πίστη στον Κύριο Ιησού Χριστό. Ενδεχομένως, ο δεσμοφύλακας σαν Εθνικός, να μην ήξερε πολλά πράγματα για το Θεό. Αντίθετα από τους Εβραίους την ημέρα της Πεντηκοστής, προφανώς δεν μπορούσε να καταλάβει ορολογίες όπως μετάνοια, βάπτισμα, Πνεύμα 'Αγιο. Επιπλέον, ήταν μια κρίσιμη περίπτωση και δεν είχαν πολύ ώρα για μεγάλο κήρυγμα ή πολλές επεξηγήσεις. Έπρεπε γρήγορα να του δείξουν το σωστό δρόμο. Ο Παύλος κι ο Σίλας του είπαν με τον πιο απλό τρόπο πως μπορούσε να σωθεί, πιστεύοντας στον Ιησού αντί στους ειδωλολατρικούς θεούς του.
Τότε, ο δεσμοφύλακας τους φέρνει στο σπίτι του και τους δίνει την ευκαιρία να μιλήσουν σ' όλη την οικογένειά του. Ο Παύλος και ο Σίλας δεν έμειναν στη γενική απάντηση που έδωσαν στο εδάφιο 31, αλλά «ελάλησαν προς αυτόν τον λόγον του Κυρίου» με διευκρινήσεις. Το αποτέλεσμα αυτού του μηνύματος ήταν ο δεσμοφύλακας να βαπτιστεί την ίδια στιγμή στο νερό και να γευθεί μια εμπειρία που τον έκανε να χαίρεται. Όλα αυτά συνέβησαν όταν πίστεψε στον Κύριο και στο λόγο του Κυρίου.
Για να καταλάβουμε καλύτερα αυτό το εδάφιο, είναι σωστό να εξετάσουμε τη σημασία που ο Πέτρος προσέδωσε στη φράση «επίστευσαν εις τον Κύριον Ιησούν Χριστόν» όταν εξηγούσε ότι το Πνεύμα το 'Αγιο επήλθε στους Εθνικούς με τον ίδιο τρόπο που ήρθε στους Εβραίους (Πράξ.ια15-17). Συνέδεσε δηλαδή την πίστη στον Ιησού Χριστό με τη λήψη του Αγίου Πνεύματος. Ο Παύλος δίδαξε ότι η βασιλεία του Θεού περιλαμβάνει χαρά εν Πνεύματι αγίω (Ρωμ.ιδ:17). Αν και δεν αναφέρεται ευκρινώς στις Πράξ.ις ότι ο δεσμοφύλακας έλαβε το 'Αγιο Πνεύμα, η αναφορά στη χαρά του μπορεί να σημαίνει ακριβώς αυτό (Πράξ.η:39).
Σύγκριση των τριών απαντήσεων.
Έχουμε εξετάσει τις Βιβλικές απαντήσεις στην ερώτηση «Τι πρέπει να κάνω για να σωθώ;» στο φως τριών από τα πιο διακεκριμένα μέρη της Γραφής πάνω στο θέμα. Η Βίβλος χρησιμοποιεί διαφορετική γλώσσα σε κάθε περίπτωση.
Όμως, εφόσον είναι ο θεόπνευστος και αλάθητος λόγος του Θεού, είμαστε πεπεισμένοι ότι δεν υπάρχει καμία αντίφαση ανάμεσά τους. Αφού ο Θεός θέλει ο καθένας να βρει το δρόμο της σωτηρίας, η Βίβλος πρέπει να είναι ξεκάθαρη και σαφής πάνω στο θέμα. Ωστόσο, παρά τη διαφορά στη χρησιμοποίηση των λέξεων, οι τρεις περιπτώσεις που είδαμε, δεν αντιφάσκουν ούτε μπερδεύουν το θέμα. Αντίθετα, η κάθε μια απαντά στην ερώτηση σωστά. Με άλλα λόγια, η κάθε περίπτωση απαντά στην ερώτηση με διαφορετικούς όρους, από διαφορετική άποψη και σε διαφορετικές καταστάσεις, αλλά είναι η ίδια απάντηση.
Όταν ο Ιησούς μίλησε στο Νικόδημο, δεν απάντησε σε κάποια ευθεία ερώτηση σχετικά με τη σωτηρία. Αντίθετα, περιέγραψε το σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία της εκκλησίας της Καινής Διαθήκης που επρόκειτο να υπάρξει στο μέλλον. Εκείνη τη στιγμή, το Πνεύμα το 'Αγιο δεν είχε δοθεί ακόμα αφού ο Ιησούς δεν είχε αναληφθεί (Ιωάν.ζ:39 Πράξ.α:4-5).
Ο σκοπός του Κυρίου ήταν να δώσει πληροφορίες στο Νικόδημο και να τον παρακινήσει να πιστέψει στο πρόσωπό Του και στη διακονία Του (Ιωάν.γ:16) κι όχι να τον γεμίσει με το Πνεύμα Του εκείνη τη στιγμή.
Η περίπτωση την ημέρα της Πεντηκοστής ήταν διαφορετική, όταν ο Πέτρος έδωσε μια ευθεία απάντηση σε μια ανάλογη ερώτηση σχετικά με τη σωτηρία. Το 'Αγιο Πνεύμα είχε εκχυθεί, έτσι ο Πέτρος προόριζε με την απάντησή του να δώσει κατηγορηματικές οδηγίες για το πως μπορεί να συμβεί η νέα γέννηση. Το ακροατήριο ήταν Εβραίοι και προσήλυτοι που οι περισσότεροι - αν όχι όλοι - είχαν ακούσει για τον Ιησού από τη Ναζαρέτ. Εφόσον ήταν αρκετά εξοικειωμένοι με τα της θρησκείας και την ορολογία, ο Πέτρος μπορούσε να τους δώσει μια ακριβή και πλήρη απάντηση με μια απλή διακήρυξη.
Στις Πράξ.ις, ο Παύλος κι ο Σίλας αντιμετώπισαν ένα άνθρωπο που ήξερε ελάχιστα αν όχι τίποτα σχετικά με το Θεό. Μόλις είχε προσπαθήσει ν' αυτοκτονήσει. Είχε συνέλθει απ' τον τρόμο του σεισμού και τώρα είναι εμβρόντητος στην παρουσία του υπερφυσικού. Απάντησαν λοιπόν την ερώτησή του μ' ένα απλό, γενικό τρόπο που μπορούσε να γίνει κατανοητός και να είναι καθησυχαστικός. Του έδωσαν να καταλάβει ότι η σωτηρία είναι μόνο δια Ιησού Χριστού, μετά του εξήγησαν μαζί με όλη την οικογένειά του, το ευαγγέλιο με λεπτομέρειες.
Η διαφορά σ' αυτές τις τρεις περιπτώσεις απορρέει από τις διαφορετικές συνθήκες, αλλά το περιεχόμενό τους συμφωνεί. Στις δύο περιπτώσεις μιλάει για βάπτισμα στο νερό και στην τρίτη για γέννηση εξ ύδατος. Το ίδιο, σε δύο περιπτώσεις μιλάει για την ενέργεια του Πνεύματος στη σωτηρία και στην τρίτη περιγράφει μια εμπειρία που δημιούργησε χαρά, σαν αυτή που αισθάνεται κάποιος όταν παίρνει το 'Αγιο Πνεύμα. Μόνο σε μία περίπτωση γίνεται σαφής αναφορά για μετάνοια, όπως μόνο σε μια ζητείται σαφώς πίστη στον Ιησού Χριστό. Όμως, είναι πολλά τα εδάφια που διδάσκουν ότι και τα δύο, μετάνοια και πίστη, είναι απαραίτητα για τη σωτηρία.
Το συμπέρασμα απ' αυτές τις τρεις περιπτώσεις, είναι ότι η σωτηρία έρχεται με τη μετάνοια από την αμαρτία και την πίστη στον Ιησού Χριστό. Η μετάνοια και η πίστη θα οδηγήσουν στο βάπτισμα στο νερό στο όνομα του Ιησού Χριστού (γέννηση εξ ύδατος) και στο βάπτισμα του Αγίου Πνεύματος (γέννηση εκ του Πνεύματος).
'Αλλα εδάφια που σχετίζονται με τη σωτηρία, περιέχουν το ίδιο συμπέρασμα. Για παράδειγμα:
(1) η σωτηρία προέρχεται δια του ονόματος του Ιησού (Πράξ.δ:12)
(2) όταν κανείς ομολογήσει τον Ιησού σαν Κύριο, πιστέψει στην ανάστασή Του και επικαλεστεί το όνομά Του (Ρωμ.ι:9-13)
(3) κατά χάρη δια της πίστεως (Εφεσ.β:8-9)
(4) με τη μετάνοια (Β' Κορ.ζ:10)
(5) δια του αγιασμού του Πνεύματος και της πίστεως της αληθείας (Β' Θεσ.β:13)
(6) με την υπακοή στο Χριστό (Εβρ.ε:9).
Μπορούμε να δούμε τη σωτηρία από δύο συμπληρωματικές, όχι αντιφατικές οπτικές γωνίες:
(1) Έχει μια ελάχιστη απαίτηση, δηλαδή, τη νέα γέννηση
(2) Είναι μια προοδευτική διαδικασία οικειοποίησης της χάρης του Θεού μέσα από μια συνεχή ζωή πίστης και αγιασμού.
Πρέπει να δούμε και τις δύο όψεις να εκπληρώνονται στη ζωή μας, αν θέλουμε να κληρονομήσουμε αιώνια σωτηρία.
Απ' την αρχή μέχρι το τέλος, η σωτηρία μας αναπαύεται στην πίστη στον Ιησού Χριστό. Αν έχουμε πίστη σ' Αυτόν, τότε θα μετανοήσουμε από τις αμαρτίες μας, θα βαπτιστούμε στο νερό στο όνομά Του, θα λάβουμε το 'Αγιο Πνεύμα Του και θα συνεχίσουμε να ζούμε μια άγια χριστιανική ζωή δια πίστεως. Μ' αυτό τον τρόπο θα έχουμε σωτηρία στο παρόν και το μέλλον.
Κατανοώντας και υπακούοντας το Ευαγγέλιο.
Αν κάποιος ήδη έχει σωθεί, όπως περιγράφουμε εδώ, ελπίζουμε να καταλαβαίνει τη σπουδαιότητα και την ανάγκη αυτών που έλαβε. Ακόμα θα καταλάβει ακριβώς τι του συνέβη και γιατί.
Αν κάποιος δεν έχει βαπτιστεί στο όνομα του Ιησού ή δεν έχει λάβει το 'Αγιο Πνεύμα, θα τον παρακαλούσαμε να διαβάσει τη Γραφή του με ανοιχτό το μυαλό και την καρδιά.
Σκοπός μας δεν είναι να ελαττώσουμε ή να αρνηθούμε όσα ο Θεός έχει ήδη κάνει στη ζωή του, αλλά θέλουμε να δει τη σπουδαιότητα της γέννησης εξ ύδατος και Πνεύματος. Είναι Βιβλικό, είναι για μας σήμερα κι ο Θεός θέλει ο καθένας να έχει αυτή την εμπειρία.
Η αναγέννηση δεν είναι κάτι παράξενο, ή δύσκολο, μάλλον είναι ένα προνόμιο, που ο καθένας που πιστεύει στο λόγο του Θεού, μπορεί και πρέπει να απολαύσει.
Όλοι πρέπει, συνέχεια, να ζητάμε να πλησιάζουμε περισσότερο το Θεό. Να μαθαίνουμε περισσότερα γι' Αυτόν και να γινόμαστε όλο και περισσότερο υπάκουοι στο λόγο Του. Να Τον αφήνουμε να μας οδηγεί όλο και πιο βαθιά μέσα στην αλήθεια Του, εκζητώντας ό,τι έχει για μας σήμερα.
Αντί να παραμένουμε πεισματικά στην ερώτηση, «Πρέπει να το έχω αυτό;» καλύτερα είναι να ρωτάμε «Μπορώ να το έχω αυτό;». Αν ο Θεός έχει κάτι περισσότερο για μας που δεν το έχουμε λάβει, ή αν ο λόγος Του μας αποκαλύψει κάτι στο οποίο ακόμα δεν έχουμε υπακούσει, τότε δεν πρέπει να μένουμε σαστισμένοι αν κάτι είναι απαραίτητο ή προαιρετικό. Αντίθετα, πρέπει να ζητάμε να πάρουμε όλα όσα ο Θεός έχει ετοιμάσει για μας, καθώς και να υπακούσουμε σε κάθε τι που ο λόγος Του μας διδάσκει. Αυτή είναι η στάση και η συμπεριφορά κάποιου που ειλικρινά έχει πίστη στον Ιησού Χριστό!
