«πώς ημείς θέλομεν εκφύγει, εάν αμελήσωμεν τόσον μεγάλην σωτηρίαν; ήτις αρχίσασα νά λαλήται διά τού Κυρίου, εβεβαιώθη εις ημάς υπό τών ακουσάντων, καί ο Θεός συνεπεμαρτύρει μέ σημεία καί τέρατα καί μέ διάφορα θαύματα καί μέ διανομάς τού Αγίου Πνεύματος κατά τήν θέλησιν αυτού» (Εβρ.β:3-4).
Μπορεί να υπάρξει εξαίρεση στο σχέδιο σωτηρίας της Καινής Διαθήκης που ξέρουμε μέσα από το λόγο του Θεού; Θα αναλύσουμε τώρα, στο φως των Γραφών, κάποιες προτεινόμενες εξαιρέσεις.
Βασικές αρχές.
Αρχικά πρέπει να εδραιώσουμε κάποιες βασικές αρχές που θα οδηγήσουν τη μελέτη μας:
(1) Το θέμα της σωτηρίας του κάθε ανθρώπου μπορεί να το κρίνει μόνο ο Θεός (Ρωμ.β:16 Εβρ.ιβ:23). Κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να καταδικάσει μια ψυχή ότι θα πάει στην κόλαση και κανένας δεν μπορεί να εγγυηθεί μια θέση στον ουρανό, γιατί η σωτηρία είναι ένα ζήτημα μεταξύ του καθένα προσωπικά και του Θεού.
Ο Κύριος μας δίδαξε να μην κρίνουμε ο ένας τον άλλο, αλλά να κρίνουμε τους εαυτούς μας αφήνοντας την κρίση των άλλων στο Θεό (Ματθ.ζ:1-5 Λουκ.ς:37).
Ο Ιησούς δεν ήρθε για να καταδικάσει τον κόσμο αλλά για να προσφέρει σωτηρία (Ιωάν.γ:17), κι εμείς πρέπει να κάνουμε το ίδιο. Να κηρύττουμε το Ευαγγέλιο, να ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους να υπακούσουν σ' αυτό, να τους προειδοποιούμε για τις συνέπειες που αναφέρει η Γραφή γι' αυτούς που δεν θα υπακούσουν, αλλά το τελικό αποτέλεσμα βρίσκεται στα χέρια του Θεού.
Δεν είναι καλό να βιαζόμαστε να απορρίψουμε όσους σέβονται μεν το όνομα του Ιησού, αλλά προφανώς δεν έχουν όλη την αλήθεια. Οι μαθητές επιπλήξανε κάποιο που εξέβαλε δαιμόνια στο όνομα του Ιησού, επειδή δεν ήταν μαζί τους, αλλά ο Ιησούς είπε: «Μή εμποδίζετε αυτόν διότι δέν είναι ουδείς όστις θέλει κάμει θαύμα εις τό όνομά μου καί θέλει δυνηθή ευθύς νά μέ κακολογήση. Επειδή όστις δέν είναι καθ' ημών, είναι υπέρ ημών» (Μάρκ.θ:39-40). Τέτοιοι άνθρωποι δεν είναι απαραίτητα σωσμένοι (Ματθ.ζ:21-23), αλλά μπορούν να βοηθήσουν να εξαπλωθεί ο λόγος του Θεού και το όνομα του Ιησού (Φιλιπ.α:15-18). Αντί να τους αντιμαχόμαστε, θα πρέπει να είμαστε ευγνώμονες για το καλό που κάνουν και να προσπαθήσουμε να τους οδηγήσουμε σε περισσότερη αλήθεια. Αν εμείς κηρύττουμε το πλήρες Ευαγγέλιο με θετικό τρόπο, η αλήθεια θα ενεργήσει και θα υπερασπιστεί τον εαυτό της.
(2) Ο Θεός είναι ο ανώτατος άρχοντας όσο αφορά στη χορήγηση ελέους. Αυτός είπε: «θέλω ελεήσει όντινα ελεώ, καί θέλω οικτειρήσει όντινα οικτείρω» (Ρωμ.θ:15). Παρόλα αυτά, εθελούσια διάλεξε ένα σχέδιο σωτηρίας και θα μείνει αμετακίνητος σ' αυτό. Ακόμα, έχει εδραιώσει ξεκάθαρα τις συνθήκες κάτω από τις οποίες θα παραχωρεί έλεος.
Ο Παύλος πρώτα δίδαξε την ανωτερότητα του Θεού στο θέμα της σωτηρίας (Ρωμ.θ:14-24) αλλά μετά εξήγησε ότι ο Θεός θα σώσει τον καθένα που πιστεύει στον Ιησού, Τον ομολογεί σαν Κύριο, επικαλείται το όνομά Του και υπακούει στο Ευαγγέλιό Του (Ρωμ.ι:9-17).
(3) Η Βίβλος είναι η μοναδική εξουσία για διδασκαλία και καθοδήγηση στο ζήτημα της σωτηρίας. Ο Ιησούς είπε στους Εβραίους: «Ερευνάτε τάς γραφάς, διότι σείς νομίζετε ότι εν αυταίς έχετε ζωήν αιώνιον καί εκείναι είναι αι μαρτυρούσαι περί εμού πλήν δέν θέλετε νά έλθητε πρός εμέ, διά νά έχητε ζωήν» (Ιωάν.ε:39-40). Δεν επίπληξε την πεποίθηση τους για αιώνια ζωή μέσα από τις Γραφές, αλλά την άρνησή τους να πιστέψουν ότι Αυτός είναι η αιώνια ζωή, αφού οι Γραφές τόσο καθαρά οδηγούν σ' αυτό το συμπέρασμα.
Η Βίβλος περιέχει το μοναδικό Ευαγγέλιο που πρέπει να κηρύξουμε. Ο Παύλος είπε: «Αλλά καί εάν ημείς ή άγγελος εξ ουρανού σάς κηρύττη άλλο ευαγγέλιον παρά εκείνο, τό οποίον σάς εκηρύξαμεν, άς ήναι ανάθεμα. Καθώς προείπομεν, καί τώρα πάλιν λέγω· Εάν τις σάς κηρύττη άλλο ευαγγέλιον παρά εκείνο, τό οποίον παρελάβετε, άς ήναι ανάθεμα» (Γαλ.α:8-9).
Κάθε αληθινό δόγμα πρέπει να αναπαύεται στο λόγο του Θεού (Β' Τιμ.γ:15-17).
Δεν μπορούμε να επιβάλλουμε και να απαιτούμε πράγματα που η Βίβλος δεν υποστηρίζει, ούτε μπορούμε να κάνουμε εξαιρέσεις που η Βίβλος δεν παρέχει. Ακριβώς επειδή ο Θεός είναι ο υπέρτατος στην παροχή σωτηρίας, εμείς πρέπει να περιοριζόμαστε στις καθαρές διδασκαλίες των Γραφών. Αν ο Θεός έχει σχέδια που προχωράνε πέρα απ' όσα μας έχει αποκαλύψει στη Βίβλο, αυτό είναι δικό Του δικαίωμα και προνόμιο, εμείς έχουμε εξουσία να κηρύξουμε μόνο το σχέδιο που μας έδωσε ο Θεός μέσα στην Αγία Γραφή. Δεν έχουμε το δικαίωμα να προσφέρουμε ψεύτικες ή αβέβαιες ελπίδες βασισμένες σε ευσεβείς πόθους, θεωρίες, συλλογισμούς, φιλοσοφίες ή αμφίβολες ερμηνείες δύσκολων εδαφίων. Δεν μπορούμε να κάνουμε εξαιρέσεις για περιπτώσεις που δημιουργούνται εξαιτίας παράλειψης ή αμέλειας συμμόρφωσης με τις βιβλικές διδασκαλίες και παραδείγματα.
(4) Δεν πρέπει να διατυπώνουμε δογματικές διδασκαλίες πάνω σε ασυνήθιστες ή υποθετικές θέσεις. Η συμπάθεια που μπορεί να δείχνουμε σαν άνθρωποι μπορεί να μας επηρεάσει, αλλά αν προσπαθήσουμε να εδραιώσουμε όποια εξαίρεση, υποσκάπτουμε την εξουσία του λόγου του Θεού. Για παράδειγμα, ο Θεός μπορεί να έχει διαλέξει να συγχωρέσει αμαρτίες χωρίς βάπτισμα στο νερό, αλλά εμείς υπερβαίνουμε την εξουσία που έχουμε αν ισχυριστούμε ότι θα το κάνει ή αν απαριθμήσουμε περιστατικά κάτω από τα οποία μπορεί να το κάνει. Αν κάνουμε εξαίρεση για κάποιον που δεν έχει βαπτιστεί, τότε λογικά, το βάπτισμα δεν είναι απαραίτητο για κανένα.
Παίζοντας μ' αυτό το θέμα ενθαρρύνουμε την ανυπακοή και την επιπόλαιη προσέγγιση του λόγου του Θεού. Μόνο ο Θεός είναι κατάλληλος Κριτής να θέσει γενικές αρχές για συγκεκριμένα γεγονότα με σκοπό να καταλήξει σε νομικά δίκαιη και σωστή απόφαση. Εμείς πρέπει να υπακούσουμε στο πλήρες Ευαγγέλιο με ότι είναι ανθρωπίνως δυνατό και να ενθαρρύνουμε τον καθένα να κάνει το ίδιο, αφήνοντας την κρίση για την αιώνια ζωή στο Θεό.
(5) Ο Θεός είναι γεμάτος αγάπη, είναι πολυέλαιος και είναι ο πιο δίκαιος Κριτής. Η αγάπη Του, το έλεός Του και η αίσθηση της δικαιοσύνης Του είναι τέλεια, ενώ η δική μας δεν είναι: «Διότι ο Κύριος είναι αγαθός εις τόν αιώνα μένει τό έλεος αυτού, καί έως γενεάς καί γενεάς η αλήθεια αυτού» (Ψαλμ.ρ:5). «Καί έψαλλον τήν ωδήν Μωυσέως τού δούλου τού Θεού καί τήν ωδήν τού Αρνίου, λέγοντες Μεγάλα καί θαυμαστά τά έργα σου, Κύριε Θεέ παντοκράτωρ δίκαιαι καί αληθιναί αι οδοί σου, βασιλεύ τών αγίων» (Αποκ.ιε:3).
Όταν μιλάμε για σωτηρία, η δική μας ιδέα περί δικαιοσύνης είναι πλημμελής, επειδή κανείς δεν αξίζει τη σωτηρία. Μόνο ο Θεός έχει το δικαίωμα να κάνει έλεος. Μόνο Αυτός ξέρει τι είναι δίκαιο σε κάθε περίπτωση γιατί μόνο Αυτός έχει τέλεια γνώση. Μόνο Αυτός γνωρίζει τις συνθήκες και τα ελατήρια της καρδιάς, τις ευκαιρίες του παρελθόντος και τι θα κάνει ο άνθρωπος σε μελλοντικές ευκαιρίες που θα του δοθούν.
(6) Δεν μπορούμε να συμβιβάσουμε το σχέδιο του Θεού, επειδή μόνο λίγοι το ακολουθούν. «Επειδή άν τινες δέν επίστευσαν, τί εκ τούτου; μήπως η απιστία αυτών θέλει καταργήσει τήν πίστιν τού Θεού; Μή γένοιτο. Αλλ' έστω ο Θεός αληθής, πάς δέ άνθρωπος ψεύστης, καθώς είναι γεγραμμένον Διά νά δικαιωθής εν τοίς λόγοις σου καί νά νικήσης, όταν κρίνησαι» (Ρωμ.γ:3-4). Ο Ιησούς είπε: «Επειδή στενή είναι η πύλη καί τεθλιμμένη η οδός η φέρουσα εις τήν ζωήν, καί ολίγοι είναι οι ευρίσκοντες αυτήν» (Ματθ.ζ:14). Κάποιος Τον ρώτησε: «Κύριε, ολίγοι άρα είναι οι σωζόμενοι;» (Λουκ.ιγ:23) κι Αυτός απάντησε: «Αγωνίζεσθε νά εισέλθητε διά τής στενής πύλης· διότι πολλοί, σάς λέγω, θέλουσι ζητήσει νά εισέλθωσι καί δέν θέλουσι δυνηθή» (Λουκ.ιγ:24).
Στις μέρες του Νώε, ο Θεός έσωσε μόνο 8 ψυχές μέσα απ' όλο τον κόσμο γιατί μόνο αυτοί πίστεψαν και υπάκουσαν το σχέδιό Του. Τον πρώτο αιώνα, σχεδόν ολόκληρος ο εκλεκτός λαός του Θεού (Ισραήλ) απέρριψε το σχέδιό Του, αν θυμηθούμε τα λόγια του Παύλου στην Ρωμ.ι:3 & ια:4,5. Σχεδόν όλοι οι θρησκευτικοί ηγέτες και η θρησκευτική κοινότητα απέρριψαν το ευαγγέλιο. Πρέπει λοιπόν να εκπλησσόμαστε αν συμβαίνει και σήμερα το ίδιο;
Οι Εθνικοί θα χαθούν;
Εφαρμόζοντας αυτές τις αρχές, ας εξετάσουμε την πιθανότητα εξαίρεσης αυτών που ποτέ δεν άκουσαν το Ευαγγέλιο.
Κανείς δεν μπορεί να κληρονομήσει αιώνια ζωή έξω από το Ευαγγέλιο του Ιησού Χριστού «Αληθώς, αληθώς σοί λέγω, εάν τις δέν γεννηθή εξ ύδατος καί Πνεύματος, δέν δύναται νά εισέλθη εις τήν βασιλείαν τού Θεού» (Ιωάν.γ:5). Ο Ιησούς είπε: «Εγώ είμαι η οδός καί η αλήθεια καί η ζωή ουδείς έρχεται πρός τόν Πατέρα, ειμή δι' εμού» (Ιωάν.ιδ:6). Ακόμα είπε: «Σάς είπον λοιπόν ότι θέλετε αποθάνει εν ταίς αμαρτίαις υμών διότι εάν δέν πιστεύσητε ότι εγώ είμαι, θέλετε αποθάνει εν ταίς αμαρτίαις υμών» (Ιωάν.η:24).
Ο Παύλος έγραψε: «εις εσάς δέ τούς θλιβομένους άνεσιν μεθ' ημών, όταν ο Κύριος Ιησούς αποκαλυφθή απ' ουρανού μετά τών αγγέλων τής δυνάμεως αυτού εν πυρί φλογός, κάμνων εκδίκησιν εις τούς μή γνωρίζοντας Θεόν καί εις τούς μή υπακούοντας εις τό ευαγγέλιον τού Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, οίτινες θέλουσι τιμωρηθή με όλεθρον αιώνιον από προσώπου τού Κυρίου καί από τής δόξης τής δυνάμεως αυτού» (Β' Θες.α:7-9).
Ακόμα κι αυτοί που ποτέ δεν άκουσαν το ευαγγέλιο, έχουν επαρκή μαρτυρία για την ύπαρξη του Θεού από τη δημιουργία: «Επειδή ό, τι δύναται νά γνωρισθή περί Θεού είναι φανερόν εν αυτοίς, διότι ο Θεός εφανέρωσε τούτο πρός αυτούς. Επειδή τά αόρατα αυτού βλέπονται φανερώς από κτίσεως κόσμου νοούμενα διά τών ποιημάτων, η τε αίδιος αυτού δύναμις καί η θειότης, ώστε αυτοί είναι αναπολόγητοι» (Ρωμ.α:19-20). Ο Θεός καθιστά τον καθένα υπεύθυνο να Τον δοξάσει σαν Θεό και να είναι ευγνώμονας προς Αυτόν (Ρωμ.α:21).
Ακόμα, ο Θεός έχει δώσει σε όλους τους ανθρώπους συνείδηση. Μπορεί οι Εθνικοί να μην έχουν πλήρη γνώση του θελήματος του Θεού, αλλά έχουν αρκετή συνείδηση ώστε (1) αν την ακολουθήσουν, ο Θεός να τους οδηγήσει σε περαιτέρω γνώση του θελήματός Του (2) αν δεν την ακολουθήσουν να κατακριθούν. Όλοι ξέρουν ότι κάποια πράγματα είναι ηθικά λάθος και ότι η αρμόζουσα ποινή γι' αυτές τις αμαρτίες είναι ο θάνατος (Ρωμ.α:32).
Αυτοί που είχαν το Νόμο του Μωυσή, θα κριθούν βάσει αυτού του νόμου κι αυτοί που δεν είχαν θα κριθούν βάσει του νόμου της συνείδησης (Ρωμ.β:12-16). Αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι θα σωθούν βάσει του νόμου της συνείδησης μόνο, γιατί κανείς δεν έχει ζήσει πάνω από τις ελάχιστες απαιτήσεις της συνείδησης. Όλοι τις έχουν καταπατήσει τουλάχιστον μία φορά (Ρωμ.γ:10,23). Κανείς δεν θα σωθεί με τα έργα του, ή με την προσκόλληση του στο Νόμο, συμπεριλαμβανομένου και του νόμου της συνείδησης (Ρωμ.γ:20 Εφες.β:8-9). Η συνείδηση λοιπόν θα βοηθήσει σαν μια δίκαιη βάση για κατάκριση, όχι σαν βάση για σωτηρία, έξω από τον Ιησού Χριστό.
Αν κάποιος ειλικρινά προσπαθεί ν' ακολουθήσει τη συνείδησή του και με επιμέλεια εκζητά το Θεό, πιστεύουμε ότι ο Κύριος θα του αποκαλύψει αρκετή αλήθεια ώστε να σωθεί. Ο Θεός «είναι καί γίνεται μισθαποδότης εις τούς εκζητούντας αυτόν» (Εβρ.ια:6). Πάντα τιμά μια συντετριμμένη καρδιά (Ψαλμ.λδ:18 να:17) και πάντα αποκαλύπτεται σ' αυτούς που Τον εκζητούν (Α' Χρον.κη:9 Ιερ.κθ:13-14 Ματθ.ζ:7).
Ο Θεός δεν σώζει έξω από την αλήθεια, είναι μέσα στο θέλημα του Θεού «νά σωθώσι πάντες οι άνθρωποι καί νά έλθωσιν εις επίγνωσιν τής αληθείας» (Α' Τιμ.β:4). Ο Κορνήλιος είναι ένα καλό παράδειγμα. Ήταν ευσεβής άνθρωπος που φοβόταν το Θεό, έκανε ελεημοσύνες, και προσευχόταν συνεχώς (Πράξ.ι:1-2).
Με λίγα λόγια, έκανε ότι μπορούσε για να εκζητεί, να λατρεύει και να υπακούει το Θεό. Οι πράξεις του ανέβηκαν εις μνημόσυνόν του ενώπιον του Θεού, με αποτέλεσμα να του στείλει ο Θεός έναν άγγελο (Πράξ.ι:3-6). Ο άγγελος δεν του εξέθεσε κάποιο σχέδιο σωτηρίας, ούτε του κήρυξε το ευαγγέλιο, αλλά του έδωσε οδηγίες πώς να βρει ένα κήρυκα του ευαγγελίου. Ο Κορνήλιος δεν ήταν σωσμένος, γιατί ο άγγελος του είπε «Απόστειλον ανθρώπους εις Ιόππην καί προσκάλεσον τόν Σίμωνα τόν επονομαζόμενον Πέτρον, όστις θέλει λαλήσει πρός σέ λόγους, δι' ών θέλεις σωθή σύ καί πάς ο οίκός σου» (Πράξ.ια:13-14).
Αν οι Εθνικοί μπορούν να σωθούν χωρίς το Ευαγγέλιο, τότε ο θάνατος του Ιησού δεν ήταν απαραίτητος και η εντολή του Χριστού να κηρύξουμε το ευαγγέλιο σε όλη την κτίση ήταν λάθος. Αν οι Εθνικοί είναι σωσμένοι χωρίς να ακούσουν το Ευαγγέλιο, τότε οι ιεραπόστολοι στην ουσία έγιναν αιτία να κατακριθούν σωσμένοι άνθρωποι, αφού πολλοί απέρριψαν το Ευαγγέλιο όταν το άκουσαν.
Σ' αυτή την περίπτωση η εντολή του Ιησού γίνεται αιτία να χαθούν άνθρωποι σε αντίθεση με το δεδηλωμένο θέλημα του Θεού (Β' Πέτρ.γ:9).
Ο Παύλος είπε: «Πάς όστις επικαλεσθή τό όνομα τού Κυρίου θέλει σωθή. Πώς λοιπόν θέλουσιν επικαλεσθή εκείνον, εις τόν οποίον δέν επίστευσαν; καί πώς θέλουσι πιστεύσει εις εκείνον, περί τού οποίου δέν ήκουσαν; καί πώς θέλουσιν ακούσει χωρίς νά υπάρχη ο κηρύττων; Καί πώς θέλουσι κηρύξει, εάν δέν αποσταλώσι; Καθώς είναι γεγραμμένον· Πόσον ωραίοι οι πόδες τών ευαγγελιζομένων ειρήνην, τών ευαγγελιζομένων τά αγαθά........Αρα η πίστις είναι εξ ακοής, η δέ ακοή διά τού λόγου τού Θεού» (Ρωμ.ι:13-15, 17). Η αλήθεια είναι ότι όλοι οι άνθρωποι είναι χαμένοι μέχρι να ακούσουν, να πιστέψουν και να υπακούσουν στο Ευαγγέλιο του Ιησού Χριστού.
Ο Θεός δεν είναι άδικος που βάσισε τη σωτηρία εξ ολοκλήρου στο ευαγγέλιο, γιατί σε όλους άξιζε να χαθούν. Ο Θεός δεν είναι υπεύθυνος για την αμαρτία του ανθρώπου και δεν ήταν υποχρεωμένος να φτιάξει σχέδιο σωτηρίας. Εφόσον η σωτηρία είναι με τη χάρη του Θεού, μπορεί να την προσφέρει με τους δικούς Του όρους. Επιπλέον, δεν μπορούμε να κατηγορήσουμε το Θεό επειδή πολλοί άνθρωποι δεν Τον γνωρίζουν.
Ξεκινώντας με τον Αδάμ και συνεχίζοντας με το Νώε, ο Θεός έκανε φανερό το θέλημά Του σε όλο το ανθρώπινο γένος. Στον καιρό μας, έχει εξουσιοδοτήσει την εκκλησία να κηρύξει το Ευαγγέλιο σε κάθε άνθρωπο. Δεν φταίει ο Κύριος που οι άνθρωποι επανειλημμένα έχουν αποτύχει να μεταφέρουν τη γνώση του Θεού στους απογόνους τους και στους συνανθρώπους τους.
Ο Θεός είναι κάτι περισσότερο από δίκαιος, είναι αγαθός, ώστε να δώσει στον κάθε άνθρωπο μια μαρτυρία του Εαυτού Του μέσα από τη δημιουργία με τη βοήθεια της συνείδησης.
Ηθικοί και ειλικρινείς άνθρωποι.
Κανείς δεν είναι δίκαιος από μόνος του, κανείς δεν είναι αγαθός στα μάτια του Θεού, όλοι είναι αμαρτωλοί και κανείς δεν μπορεί να σωθεί εξαιτίας των καλών του έργων (Ρωμ.γ:10-12, 23, 27-28 Εφες.β:8-9).
Μία αμαρτία είναι αρκετή να καταδικάσει μια ψυχή, και άσχετα με το πόσο καλός μπορεί να είναι κάποιος, χωρίς το Θεό είναι ένας αμαρτωλός. Κανείς δεν μπορεί να κερδίσει τη σωτηρία του, γιατί είναι δώρο από το Θεό και δίδεται με τους δικούς Του όρους, που περιλαμβάνουν πίστη στο Χριστό και υπακοή στο Ευαγγέλιό Του. 'Ασχετα με το πόσο ηθικά προσπαθεί να ζήσει κανείς, αν δεν ακολουθήσει το σχέδιο του Θεού, δεν μπορεί να σωθεί.
Η ηθική και τα καλά έργα δεν είναι οι καθοριστικοί παράγοντες της σωτηρί-ας, γιατί έχουν υπάρξει Μουσουλμάνοι, Εβραίοι, Βουδιστές, Ινδουιστές και άλλοι που έχουν απορρίψει το Χριστό, αλλά εκδηλώνουν τέτοια ηθική και έχουν τόσα καλά έργα που μπορούν να συγκριθούν ή να υπερτερήσουν αυτών των καθ' ομολογία χριστιανών. Χωρίς αμφιβολία, πολλοί από τους Εβραίους που απέρριψαν το Χριστό ήταν ύψιστα ηθικοί και υπάκουαν το Νόμο του Μωυσή σε κάθε του λεπτομέρεια. Ο Παύλος ήταν άμεπτος όσο αφορά τη δικαιοσύνη του νόμου, αλλά κι αυτός χρειαζόταν σωτηρία (Φιλιπ.γ:5-7).
Ούτε η ειλικρίνεια είναι αρκετή, αφού ψευτοθρησκευόμενοι, άθεοι και πολλοί άλλοι είναι συχνά πολύ ειλικρινείς με το πιστεύω τους. Είναι απόλυτα αναγκαίο να λατρεύουμε το Θεό εν πνεύματι και με αλήθεια (Ιωάν.δ:24). Ο Θεός ζητά την υπα-κοή περισσότερο από τις θυσίες (Α΄Σαμ.ιε:22), και κανείς που δεν υπακούει στο Ευαγγέλιο δεν πρόκειται να σωθεί, άσχετα με τις θυσίες που έχει κάνει.
Μόνο ο Θεός βλέπει την καρδιά του ανθρώπου και γνωρίζει ποια είναι πραγματικά (Ιερ.ιζ:9-10). Δεν πρέπει να κάνουμε εξαιρέσεις γι' αυτούς που φαίνεται ότι αξίζουν τη σωτηρία, βασισμένοι στην καλοσύνη τους, όπως φαίνεται από την πλημμελή ανθρώπινη δικαιοσύνη.
Αυτοί που ομολογούν το Χριστό.
Μια ειλικρινής ομολογία βασισμένη όμως σε μια λανθασμένη άποψη για τον Χριστό, δεν είναι αρκετή. Θα πρέπει κανείς να πιστέψει και να υπακούσει στο Ευαγγέλιο. Ψευδοπροφήτες και αιρετικοί ομολογούν πίστη στο Χριστό, αλλά δεν είναι σωσμένοι. Σύμφωνα με τον Ιησού, κάποιοι θα τον ομολογήσουν ειλικρινά, θα πι-στεύουν ότι είναι σωσμένοι, θα κάνουν θαύματα στο όνομά Του, αλλά δεν θα σω-θούν γιατί δεν υπάκουσαν στο λόγο Του (Ματθ.ζ:21-27). Πολλοί θα ομολογούν ότι Τον γνωρίζουν κι ότι απόλαυσαν την παρουσία Του, αλλά δεν θα σωθούν (Λουκ.ιγ:25-27).
Τι θα γίνει με αυτούς που έχουν ένα βαθμό πίστης στο Χριστό, αλλά δεν έχουν υπακούσει ακριβώς στο Ευαγγέλιο;
Θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι έχουν ανταποκριθεί σ' ένα μέτρο στο λόγο του Θεού κι ότι ο Θεός έχει ασχοληθεί μαζί τους. Ο Θεός θέλει να τους οδηγήσει σε όλη την αλήθεια κι αν αυτοί συνεχίσουν να ακολουθούν το λόγο Του και το Πνεύμα Του, θα σωθούν.
Δεν πρέπει να μειώνουμε οποιαδήποτε γνήσια εμπειρία μπορεί να είχαν με τον Κύριο. Αυτοί οι άνθρωποι άρχισαν ν' ακολουθούν το λόγο του Θεού, αλλά δεν είναι αποστολικοί πιστοί, δεν έχουν αναγεννηθεί εξ ύδατος και πνεύματος σύμφωνα με το Ιωάν.γ:5 και Πράξ.β:38.
Ο Απολλώς είναι ένα καλό βιβλικό παράδειγμα αυτής της κατηγορίας των ανθρώπων (Πράξ.ιη:24-28). Ήταν ευφράδης άνθρωπος, δυνατός στις Γραφές, είχε πιστέψει και ήταν θερμός κατά το πνεύμα. Δίδασκε επιμελώς τα πράγματα του Κυρίου και μιλούσε με παρρησία στις συναγωγές, αλλά ήξερε μόνο το βάπτισμα του Ιωάννη. Όταν ο Ακύλας και η Πρίσκιλα τον άκουσαν, τον πήραν κατά μέρος και του εξήγησαν τα πράγματα με περισσότερες λεπτομέρειες. Προφανώς τον δίδαξαν το βάπτισμα στο όνομα του Ιησού και το βάπτισμα του Αγίου Πνεύματος, γιατί αυτά ακριβώς τα πράγματα δίδαξε και ο Παύλος σε 12 μαθητές του Ιωάννη στο αμέσως επόμενο κεφάλαιο.
Απ' αυτή την αναφορά βλέπουμε ότι μπορεί κάποιος να έχει βαθιά γνώση των Γραφών, πιθανόν μια δυναμική διακονία και πνευματικό ζήλο, αλλά παράλληλα να μην είναι αναγεννημένος. Βασικά, τέτοιοι άνθρωποι είναι οι Πεντηκοστιανοί και γενικά όλοι οι Διαμαρτυρόμενοι. Παρά τις έγκυρες θρησκευτικές τους εμπειρίες με το Θεό, έχουν ανάγκη να οδηγηθούν σε περισσότερη αλήθεια.
Ίσως, ένας τρόπος για να περιγράψει κανείς την κατάστασή τους, είναι να πει ότι βρίσκονται στο στάδιο της σύλληψης, αλλά δεν έχει πραγματοποιηθεί ακόμα η νέα γέννηση. Ο λόγος έχει σπαρθεί και σαν αποτέλεσμα έχει πραγματοποιηθεί η σύλληψη (Λουκ.η:11 Α' Πέτρ.α:23), αλλά δεν έχει συμβεί ακόμα η πραγματική γέννα.
Βρίσκονται στο διαπλαστικό στάδιο να γίνουν Χριστιανοί και χρειάζονται να οδηγηθούν σε ολόκληρη την αλήθεια ώστε να έχουν μια φυσιολογική, υγιή γέννα.
Καθ' ομολογία χριστιανοί στην εκκλησιαστική ιστορία.
Η Βίβλος, που ισχύει σε όλη τη διάρκεια της εκκλησιαστικής ιστορίας, αποκαλύπτει μονάχα ένα σχέδιο σωτηρίας για την εκκλησία της Καινής Διαθήκης. Ιστορικές αναφορές από την πρώτη μεταποστολική περίοδο, είναι σήμερα προσιτές και επιβεβαιώνουν το αποστολικό μήνυμα της βάπτισης στο νερό στο όνομα του Ιησού Χριστού, καθώς και για το βάπτισμα στο 'Αγιο Πνεύμα με το σημείο της γλωσσολαλιάς. Επιπλέον, φαίνεται ότι αυτές οι διδασκαλίες υπήρχαν καθ' όλη τη διάρκεια της εκκλησιαστικής ιστορίας.
Δεν ξέρουμε τα πάντα για την πνευματική ζωή σημαινόντων εκκλησιαστικών ηγετών κατά τη διάρκεια της Μεταρρύθμισης. Πιθανόν κάποιοι να έλαβαν το 'Αγιο Πνεύμα και να μίλησαν με γλώσσες, ίσως χωρίς να κατανοούν πλήρως τη σπουδαιότητα αυτής της εμπειρίας. Σε πολλές περιπτώσεις, υπάρχουν μαρτυρίες, ότι συγκεκριμένοι Προτεστάντες ηγέτες ήταν ενήμεροι για τις αποστολικές διδα-σκαλίες κλειδιά. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια της Μεταρρύθμισης, ένας ονο-μαστός Ισπανός γιατρός, ο Μιχάλης Σερβέτος, κήρυττε τη μονότητα του Θεού, την πλήρη θεότητα του Ιησού Χριστού και την ανάγκη αναβαπτισμού.
Ο Λούθηρος, ο Ζβίγκλιος και ο Καλβίνος ήξεραν πολύ καλά αυτά που δίδασκε ο Σερβέτος. Ιδιαίτε-ρα ο Λούθηρος, ήταν ενήμερος για μια διαμάχη που υπήρχε σχετικά με τον τρόπο βαπτίσματος στο όνομα του Ιησού Χριστού. Η γλωσσολαλιά υπήρχε ανάμεσα στους πρώτους Αναβαπτιστές και οι Μεταρρυθμιστές πρέπει να είχαν ακούσει γι' αυτή την εμπειρία.
Ο Λούθηρος σαφώς ήξερε για τους «ενθουσιαστικούς», μια ομάδα που έδινε έμφαση στην κίνηση του Πνεύματος και την επικοινωνία με το Θεό μέσω της προφητείας, των γλωσσών και της ερμηνείας αυτών. Αυτοί είχαν αντιταχτεί στο Λούθηρο, χαρακτηρίζοντάς τον άνθρωπο του γράμματος μόνο. Απ' τη μεριά του, ο Λούθηρος τους απέρριψε το 1557. Προφανώς λοιπόν, οι Μεταρρυθμιστές ήξεραν τουλάχιστον μερικά από τα αποστολικά δόγματα.
Οι Μεταρρυθμιστές βεβαίως δεν ήταν δογματικά αλάνθαστοι, γιατί υποστήριξαν αρκετές ψευδοδιδασκαλίες, όπως του απόλυτου προορισμού, το νηπιοβάπτισμα, τον ραντισμό στο βάπτισμα και βέβαια τη θεωρία της τριάδας. Ούτε ήταν πάντοτε αξιοθαύμαστα παραδείγματα χριστιανικών αρχών.
Ο βασικός ευγενικός χαρακτήρας τους και η σημαντική συνεισφορά τους στην ιστορία της εκκλησίας είναι γεγονός, αλλά είναι το ίδιο αλήθεια ότι κανείς απ' αυτούς δεν ήταν τέλειος ούτε αλάνθαστος.
Δεν μπορούμε να κάνουμε ειδικές εξαιρέσεις βασισμένες στο προσωπικό θάρρος, το ζήλο ή στη διορατικότητα σε κάποια θέματα της Γραφής. Πολλοί άνθρωποι έχουν επιδείξει θάρρος, ζήλο, αποφασιστικότητα και θυσίασαν πράγματα για ψευδοθρησκείες, για την πολιτική, για κάποιες ιδέες. Πολλοί έχουν διωχτεί, έ-χουν βασανιστεί σκληρά και μαρτύρησαν για τον Ιουδαϊσμό, το Βουδισμό, τον Μωαμεθανισμό, τον κομμουνισμό, για επαναστατικές ιδέες και αναρχισμό. Πολλοί αιρετικοί και μάγοι έχουν υποφέρει εξαιτίας της ομολογίας τους για το Χριστό. '
Ανθρωποι έζησαν και πέθαναν για ευγενείς σκοπούς, ακόμα για σημαντικούς για το Θεό λόγους όπως είναι η Δημοκρατία, η ελευθερία της θρησκείας και της λατρείας, για την πίστη τους στον Ιεχωβά και τη Βίβλο.
Όμως, κανείς απ' αυτούς δεν ήταν σωσμένος επειδή θυσιάστηκε ή υπέφερε. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αφήσουμε τη ζωή των θεοσεβούμενων προγόνων μας ή κάποιο αξιοσέβαστο ηγέτη της εκκλησιαστικής ιστορίας να μας αποτρέψει από το να πιστεύουμε, να υπακούμε και να διακηρύττουμε ό,τι ξέρουμε ότι είναι το θέλημα του Θεού σήμερα.
Μια δεύτερη ευκαιρία μετά το θάνατο.
Κάποιοι άνθρωποι, ανάμεσα στους οποίους είναι οι Μορμόνοι και οι Μάρτυρες του Ιεχωβά, διδάσκουν ότι υπάρχει περίπτωση να σωθούν μετά θάνατο, τουλάχιστον όσοι δεν είχαν «πλήρη» ευκαιρία σ' αυτή τη ζωή. Αυτές οι θεωρίες μπορεί να είναι ενδιαφέρουσες για διαλογισμό, αλλά η Βίβλος δεν μας δίνει το δικαίωμα να τις κηρύξουμε σαν Ευαγγέλιο. Η Βίβλος πουθενά δεν διδάσκει ότι μπορεί να υπάρξει ευκαιρία να δεχτεί κάποιος το Ευαγγέλιο αφού η επίγεια ζωή του τελειώσει, αντίθετα μας λέει ότι δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση: «Καί καθώς είναι αποφασισμένον εις τούς ανθρώπους άπαξ νά αποθάνωσι, μετά δέ τούτο είναι κρίσις» (Εβρ.θ:27). «Μή θαυμάζετε τούτο διότι έρχεται ώρα, καθ' ήν πάντες οι εν τοίς μνημείοις θέλουσιν ακούσει τήν φωνήν αυτού, καί θέλουσιν εξέλθει οι πράξαντες τά αγαθά εις ανάστασιν ζωής, οι δέ πράξαντες τά φαύλα εις ανάστασιν κρίσεως» (Ιωάν.ε:28-29). «Καί έδωκεν η θάλασσα τούς εν αυτή νεκρούς, καί ο θάνατος καί ο 'δης έδωκαν τούς εν αυτοίς νεκρούς, καί εκρίθησαν έκαστος κατά τά έργα αυτων» (Αποκ.κ:13).
Δύο σημεία της Γραφής χρησιμοποιούνται για να υποστηριχτεί η διδασκαλία της δεύτερης ευκαιρίας. Το ένα είναι η νύξη του Παύλου για βάπτισμα υπέρ των νεκρών (Α' Κορ.ιε:29).
Τέτοιου είδους βάπτισμα δεν είναι Βιβλικό. Οι νεκροί δεν μπορούν να έχουν σώζουσα πίστη, ούτε μπορούν να μετανοήσουν, γιατί είναι αργά πλέον γι' αυτούς: «Καθώς είναι αποφασισμένον εις τούς ανθρώπους άπαξ νά αποθάνωσι, μετά δέ τούτο είναι κρίσις» (Εβρ.θ:27). Η Βίβλος σε καμία περίπτωση δεν διδάσκει ότι ψυχή μπορεί να σωθεί μετά θάνατο, ιδιαίτερα με πράξεις που γίνονται από άλλους για λογαριασμό της.
Αυτή η σκέψη του βαπτίσματος υπέρ των νεκρών βασίζεται σε μια λάθος ερμηνεία του εδαφίου Α' Κορ.ιε:29. Σ' αυτό το κεφάλαιο ο Παύλος διδάσκει την ανάσταση του Ιησού και τη μελλοντική ανάσταση των νεκρών.
Σαν μέρος της επιχειρηματολογίας του, ουσιαστικά ρωτάει: «εάν τω όντι οι νεκροί δέν ανασταίνωνται, διά τί καί βαπτίζονται υπέρ τών νεκρών;». Υπάρχουν διάφορες θεωρίες όσο αφορά στο τι εννοούσε ο Παύλος, αλλά αυτό το εδάφιο δεν διδάσκει ούτε αποδεικνύει το βάπτισμα υπέρ των νεκρών, ιδιαίτερα για το λόγο ότι θα αντιφάσκει με ολόκληρη τη Γραφή.
Θα δούμε τρεις πιθανές ερμηνείες αυτού του εδαφίου: (1) Ο Παύλος αναφέρεται σ' αυτούς που πίστεψαν εξαιτίας του θανάτου αγαπημένων τους προσώπων που ήταν Χριστιανοί. (2) Αναφέρεται στο «βάπτισμα με πληρεξούσιο», όχι για να το δικαιολογήσει ή να το συγχωρέσει, αλλά το χρησιμοποιεί σαν παράδειγμα πίστης στην ανάσταση. Ίσως κάποιοι Κορίνθιοι να κήρυτταν ενάντια στην ανάσταση και παρόλα αυτά βαπτιζόταν υπέρ των νεκρών. Μ' αυτά τα λόγια θέλει απλά να τονίσει την ασυνέπειά τους. (3) Εννοούσε το βάπτισμα στο θάνατο του Χριστού. Η λέξη «νεκρών» βέβαια δεν μπορεί να υπονοεί το Χριστό αφού είναι στον πληθυντικό, αλλά μπορεί να εννοεί τους παλιούς εαυτούς που πέθαναν στη μετάνοια.
Όσοι βαπτιστήκαμε «Συνετάφημεν μετ' αυτού διά τού βαπτίσματος εις τόν θάνατον, ίνα καθώς ο Χριστός ανέστη εκ νεκρών διά τής δόξης τού Πατρός, ούτω καί ημείς περιπατήσωμεν εις νέαν ζωήν» (Ρωμ.ς:3-5). Βλέποντάς το έτσι, το βάπτισμα είναι μια ομολογία πίστης στην ανάσταση του Χριστού, κάτι που ο Παύλος προσπαθεί να επιβεβαιώσει σ' αυτά τα εδάφια.
Το άλλο είναι αυτό που λέει ότι το Πνεύμα του Χριστού κήρυξε στα πνεύμα-τα που ήταν στη φυλακή που δεν υπάκουσαν στις μέρες του Νώε (Α' Πέτρ.γ:18-20). Υπάρχουν κάποιες εναλλακτικές ερμηνείες αυτού του εδαφίου:
(1) Το Πνεύμα του Χριστού κήρυξε στις μέρες του Νώε, μέσα από το Νώε, σ' αυτούς που τώρα βρίσκονται στη φυλακή. Η διατύπωση και ο χρόνος του ρήματος του Α' Πέτρ.δ:6 υποστηρίζουν αυτή την ερμηνεία.
(2) Το Πνεύμα του Χριστού πήγε στον κάτω κόσμο τη στιγμή που το σώμα Του βρισκόταν στον τάφο και ανακοίνωσε στους πεσμένους αγγέλους τη νίκη Του πάνω στο θάνατο (Β' Πέτρ.β:4) ή σε όλες τις σατανικές δυνάμεις.
(3) Το Πνεύμα του Χριστού ανακοίνωσε αυτό το γεγονός σε ανθρώπινα πνεύματα στον κάτω κόσμο, αλλά δεν πρόσφερε σε κανένα δεύτερη ευκαιρία να σωθεί.
Οι δύο τελευταίες ερμηνείες υποστηρίζονται από τη λέξη «κήρυξε» που χρησιμοποιείται στη Γραφή, που σημαίνει διακηρύττω σαν πληροφορία και όχι «ευαγγέλισε» που σημαίνει κηρύττω τα καλά νέα της σωτηρίας. Και οι δύο ερμηνείες ταιριάζουν με τη διδασκαλία της καθόδου του Ιησού στον 'Αδη, όταν κέρδισε τα κλειδιά του 'Αδη και του θανάτου και αιχμαλώτευσε αιχμαλωσία (Πράξ.β:25-32 Ρωμ.ι:7 Εφες.δ:8-10 Αποκ.α:18).
Μια υποδεέστερη νέα γέννηση.
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι μπορεί κανείς να αναγεννηθεί, χωρίς να συμμορφωθεί απόλυτα με το αποστολικό πρότυπο. Για να υποστηρίξουν αυτή τη θέση, αναφέρονται σε παραδείγματα που ο Θεός έσωσε ανθρώπους μέσα στο σχέδιό Του για τις μέρες τους, αλλά με ένα ασυνήθιστο και απρόσμενο τρόπο.
Παραδείγματα από την Π.Δ. είναι της Ιεριχούς, του Βαλαάμ και της Νινευή. Επίσης, ο ληστής πάνω στο σταυρό σώθηκε κάτω από το Νόμο, αλλά με τον Ιησού να είναι ιερέας και θυσία γι' αυτόν. Αυτό δείχνει ότι ο Θεός έχει την ελευθερία να εκπληρώσει το σχέδιό Του δε δικούς Του τρόπους, αλλά εμείς δεν πρέπει να μένουμε πολύ σ' αυτό το παράδειγμα, εφόσον συνέβη σε μια μοναδική περίπτωση και χρονική στιγμή.
Με σεβασμό στο σχέδιο της σωτηρίας της Καινής Διαθήκης, υπάρχουν δύο δυνατότητες: (1) Κάποιοι μπορούν να γεννηθούν απ' το Πνεύμα χωρίς το σημείο της γλωσσολαλιάς επειδή δεν ήξεραν γι' αυτό ή δεν το καταλάβαιναν οπότε δεν μπορούσαν να το πιστέψουν. (2) Κάποιοι μπορούν να γεννηθούν απ' το νερό χωρίς να επικαλεστεί το όνομα του Ιησού στο βάπτισμα, επειδή ποτέ δεν το άκουσαν, δεν το διδάχτηκαν ή δεν το καταλαβαίνουν. Αυτό προϋποθέτει ότι κατά το βάπτισμα είχαν γνήσια πίστη στον Ιησού σαν σωτήρα και καταλάβαιναν πρακτικά αν όχι θεολογικά ότι ο Ιησούς είναι το πλήρωμα της θεότητας.
Αν και αυτά τα επιχειρήματα φαίνονται πιο λογικά και κατά βάθος συνεπή, υπάρχουν τουλάχιστον δύο δυσκολίες: (1) Η Βίβλος διδάσκει την πλήρη αποστολική εμπειρία χωρίς να υπονοεί καμία εξαίρεση. (2) Κατά τη διάρκεια της εκκλησιαστικής ιστορίας, αλλά και σήμερα, πολλοί ειλικρινείς άνθρωποι έχουν λάβει το 'Αγιο Πνεύμα με το σημείο της γλωσσολαλιάς, από τους οποίους πολλοί δεν περίμεναν γλωσσολαλιά. Πολλοί έχουν βαπτιστεί στο όνομα του Ιησού, χωρίς ποτέ να έχουν ακούσει κάποιο να διδάσκει βάπτισμα στο όνομα του Ιησού. Στο φως αυτών των δυσκολιών, η καθαρή μας ευθύνη είναι να γευτούμε και να διακηρύξουμε την πλήρη αποστολική εμπειρία, περιμένοντας να δούμε να επαναλαμβάνεται ακριβώς το αποστολικό πρότυπο.
Η μοίρα των νηπίων.
Στη μελέτη μας αυτή δεν πραγματευτήκαμε την περίπτωση των παιδιών που πεθαίνουν πριν μεγαλώσουν αρκετά ώστε συνειδητά να πιστέψουν στο Θεό και να μετανοήσουν για τις αμαρτίες τους, καθώς και την περίπτωση των διανοητικά ανίκανων ατόμων. Υπάρχουν διάφορες απόψεις πάνω στο θέμα:
(1) Δεν μπορούν να πάνε στον ουρανό εξαιτίας της αμαρτωλής φύσης τους (Ψαλμ.να:5 Ρωμ.ε:12-21). Αυτό όμως προϋποθέτει ότι η αμαρτωλή φύση δεν εξαναγκάζει μόνο κάποιον να αμαρτήσει, αλλά ενέχει και μια κληρονομική ενοχή άσχετα από τις πράξεις του καθένα. Αυτή η άποψη υποστηρίζεται από Καθολικούς και Ορθόδοξους, που διδάσκουν ότι τα βρέφη πρέπει να βαπτίζονται για να καθαρίζονται από το προπατορικό αμάρτημα. Μάλιστα έχουν επινοήσει ένα μη βιβλικό τόπο για τα αβάπτιστα μωρά, που τον ονομάζουν (limbo) λήθη, όπου δεν υπάρχει πόνος, αλλά ούτε χαρά.
(2) Θα πάνε στον ουρανό. Ο Ιησούς χρησιμοποίησε σαν παράδειγμα μικρά παιδιά για να περιγράψει τη βασιλεία των ουρανών (Ματθ.ιη:1-10 ιθ:14), που ίσως υπονοεί ότι είναι μέρος της βασιλείας. Αυτή η άποψη προϋποθέτει ότι βάσει της προσφοράς του Ιησού, ο Θεός αυτόματα εξαλείφει την αμαρτωλή τους φύση.
(3) Θα αναστηθούν στη Χιλιετηρίδα για να τους δοθεί η ευκαιρία να δεχτούν ή να απορρίψουν τη σωτηρία. Αυτό διδάσκουν οι Μάρτυρες του Ιεχωβά, χωρίς όμως βιβλική υποστήριξη.
(4) Ο Θεός θα κρίνει τα βρέφη βάσει της πρόγνωσής Του, τι θα έκαναν αν θα ζούσαν. Αυτή η θέση εγείρει αναπάντητες ερωτήσεις σχετικά με την ελευθερία της θέλησης και τους παράγοντες που συμβάλλουν στις αποφάσεις του καθένα.
(5) Η σωτηρία ενός βρέφους εξαρτάται από τη σωτηρία των γονιών του. Το πρόβλημα εδώ είναι ότι ο Θεός θα καταδικάσει κάποια μωρά εξαιτίας των αμαρτιών των γονιών τους και της δικής τους ανικανότητας να πιστέψουν. Υπάρχουν παραδείγματα στην Π.Δ. όπου παιδιά υπέφεραν εξαιτίας των αμαρτιών των γονιών τους, όπως στον κατακλυσμό. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι αυτά τα παιδιά είναι αιώνια καταδικασμένα, απλά φανερώνει ότι παιδιά συχνά υποφέρουν εξαιτίας των πράξεων των γονιών τους.
«Διότι ο ανήρ ο άπιστος ηγιάσθη διά τής γυναικός, καί η γυνή η άπιστος ηγιάσθη διά τού ανδρός· επειδή άλλως τά τέκνα σας ήθελον είσθαι ακάθαρτα, αλλά τώρα είναι άγια» (Α' Κορ.ζ:14). Αν αυτό αναφέρεται στη σωτηρία, τότε είναι υπό συζήτηση ότι περιλαμβάνεται ο/η άπιστος σύζυγος και τα μεγάλα παιδιά.
Φαίνεται καθαρά, ωστόσο, ότι αναφέρεται στην ευσεβή επιρροή που έχουν οι πιστοί μέσα στις οικογένειές τους, κι ότι είναι ένας ισχυρός παράγοντας που μπορεί να οδηγήσει τους υπόλοιπους στη σωτηρία.
Η Βίβλος απλά δεν λέει τι θα γίνει με τα μωρά και τα διανοητικά ανάπηρα άτομα. Αυτό δεν πρέπει να μας εκπλήσσει, γιατί η Βίβλος είναι ένα πολύ πρακτικό βιβλίο και απευθύνεται μόνο σ' αυτούς που μπορούν να ανταποκριθούν. Ίσως δεν αναφέρει αυτό το θέμα επειδή ο Θεός δεν θέλει να παρακρατήσουμε το Ευαγγέλιο από καμία ηλικιακή ομάδα.
Η Βίβλος μας λέει να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά μας στα πράγματα του Θεού (Παρ.κβ:6), κι αυτό πρέπει να γίνει από τη νεαρή ηλικία. Ο Θεός βαπτίζει ακόμα και μικρά παιδιά, ηλικίας 6,7,9 και 10 χρονών με το Πνεύμα Του. Η Βίβλος δεν βάζει όρια ηλικίας γιατί η ηλικία της υπευθυνότητας μπορεί να διαφέρει σημαντικά, εξαρτώμενη από το ποσοστό ανάπτυξης του κάθε παιδιού, από τις ικανότητές του και την εκπαίδευσή του.
Η έλλειψη διδασκαλίας πάνω στο θέμα αυτό δεν πρέπει να μας ανησυχεί. Εμείς πρέπει να έχουμε πίστη στο Θεό, ελπίζοντας ότι θα έχει ένα μεγαλόψυχο σχέδιο γι' αυτά όπως και για μας. Εφόσον έχουμε γνωρίσει τη χάρη του Θεού, την αγάπη και το έλεος Του στη δική μας ζωή, μπορούμε ανεπιφύλακτα να τα εμπιστευτούμε στη φροντίδα Του.
Βαθμοί τιμωρίας.
Η Βίβλος αναφέρει ότι οι αμαρτωλοί θα υποφέρουν με διάφορους βαθμούς τιμωρίας, ανάλογα με τη γνώση και τις ευκαιρίες που είχαν στη γη. Ωστόσο, αυτό δεν μικραίνει το γεγονός της τιμωρίας που θα γευτούν όλοι οι αμαρτωλοί, ή το μεγαλείο της σωτηρίας που έχασαν.
Μας βοηθά όμως να καταλάβουμε λίγο καλύτερα τη δικαιοσύνη του Θεού, και μας ενθαρρύνει να μην κάνουμε εξαιρέσεις στο ευαγγέλιο εξαιτίας συμπάθειας προς αυτούς που φαίνεται ότι τους αξίζει λιγότερη τιμωρία απ' ότι σε άλλους. Ο Θεός θα αξιολογήσει δίκαια το βαθμό ευθύνης κάθε αμαρτωλού και θα απονείμει ανάλογα την τιμωρία. Η Βίβλος δεν εξηγεί ακριβώς πως ο Θεός θα εφαρμόσει αυτή την αρχή, αλλά τα παρακάτω εδάφια μας διδάσκουν ότι έτσι θα γίνει:
(1) Ο Ιησούς δίδαξε: «όστις όμως μή γνωρίσας έπραξεν άξια δαρμών, θέλει δαρθή ολίγον· εις πάντα δέ, εις τόν οποίον εδόθη πολύ, πολύ θέλει ζητηθή παρ' αυτού, καί εις όντινα ενεπιστεύθη πολύ, περισσότερον θέλουσιν απαιτήσει παρ' αυτού» (Λουκ.ιβ:48) και για να δώσει μια σαφή εικόνα αυτής της αλήθειας είπε την παραβολή που διαβάζουμε παραπάνω, (ιβ:42-47).
(2) Οι υποκριτές θα τιμωρηθούν περισσότερο από τους άλλους (Μάρκ.ιβ:38-40).
(3) Οι αποστάτες θα τιμωρηθούν περισσότερο παρά αν δεν γνώριζαν την αλήθεια (Ματθ.ιβ:43-45 Β' Πέτρ.β:20-22).
(4) Οι άγιοι που σώθηκαν δια πίστεως, θα λάβουν βραβεία ανάλογα με τα καλά τους έργα (Α' Κορ.γ:11-15). Αν η ίδια αρχή εφαρμοστεί και για τους αμαρτωλούς, θα τιμωρηθούν ανάλογα με τα έργα τους.
(5) Όλοι θα κριθούν ανάλογα με τα έργα τους και τη γνώση που είχαν όταν τα έκαναν. (Ρωμ.β:6, 11-16). Κανείς δεν θα σωθεί εκτός από το Ευαγγέλιο, αλλά αμαρτωλοί που σε συγκεκριμένες περιπτώσεις ακολούθησαν το νόμο της συνείδησης θα δικαιολογηθούν γι' αυτές τις περιπτώσεις ενώ όσοι τις καταπάτησαν θα τιμωρηθούν (Ρωμ.β:14-15). Αυτή η διάκριση έχει νόημα, μόνο αν υπάρχουν διάφοροι βαθμοί τιμωρίας.
(6) Αν κάποιος άνθρωπος κάνει μια καλή πράξη για το ευαγγέλιο ή για κάποιο Χριστιανό, δεν θα χάσει το μισθό του ότι και να γίνει (Ματθ.ι:40-42 Μάρκ.θ:41). Πιθανόν, κάποιοι αμαρτωλοί να μην λάβουν ολόκληρο το μισθό τους σ' αυτή τη ζωή, αλλά με κάποιο τρόπο θα δρέψουν οφέλη στη μέλλουσα ζωή.
Συμπέρασμα.
Η Βίβλος δεν διδάσκει εξαιρέσεις στο απλό μήνυμα της αναγέννησης που περιλαμβάνει μετάνοια για τις αμαρτίες, βάπτισμα στο νερό στο όνομα του Ιησού και βάπτισμα στο 'Αγιο Πνεύμα. Δεν πρέπει να διδάσκουμε εξωβιβλικές θεωρίες και εικασίες σαν αποκεκαλυμένη αλήθεια, αλλά πρέπει να βασίζομε κάθε δόγμα μόνο στην καθαρή διδασκαλία του λόγου του Θεού. Ο Θεός θα σώσει τον καθένα που ειλικρινά ζητά την αλήθεια με όλη του την καρδιά και πιστεύει απόλυτα στον Ιησού Χριστό.
