«Όστις πιστεύση καί βαπτισθή θέλει σωθή, όστις όμως απιστήση θέλει κατακριθή» (Μάρκ.ις:16).
«Καί ο Πέτρος είπε πρός αυτούς· Μετανοήσατε, καί άς βαπτισθή έκαστος υμών εις τό όνομα τού Ιησού Χριστού εις άφεσιν αμαρτιών, καί θέλετε λάβει τήν δωρεάν τού Αγίου Πνεύματος» (Πράξ.β:38).
Ορισμός του βαπτίσματος στο νερό.
Το χριστιανικό βάπτισμα στο νερό είναι μια τελετή κατά την οποία κάποιος που έχει μετανοήσει για τις αμαρτίες του βυθίζεται σε νερό στο όνομα του Ιησού Χριστού για την άφεση αυτών των αμαρτιών. Είναι μια πράξη πίστης στον Ιησού Χριστό.
Σ’ αυτό το κεφάλαιο θα μελετήσουμε διάφορους βαπτισμούς που βλέπουμε στη Βίβλο, θα εδραιώσουμε το γεγονός ότι ο Θεός θέλει όλοι οι ακόλουθοι του Χριστού να βαπτίζονται και θα αναλύσουμε κάθε μέρος χωριστά του ορισμού που δώσαμε παραπάνω.
Το βάπτισμα του Ιωάννη.
Ο Ιωάννης ο Βαπτιστής, τον οποίο ο Θεός έστειλε για να προετοιμάσει την οδό του Κυρίου, κήρυξε και διενέργησε το βάπτισμα της μετάνοιας εις άφεσιν αμαρτιών (Μάρκ.α:2-4, Λουκ.γ:3-4). Ήρθε βαπτίζοντας, προκειμένου να φανερώσει το Χριστό στον Ισραήλ (Ιωάν.α:31). Το βάπτισμα που έκανε ήταν πρόσκαιρο και είχε σαν σκοπό να προετοιμάσει τον Εβραϊκό λαό για το μήνυμα του Χριστού και το χριστιανικό βάπτισμα. Ο Ιωάννης δεν προσπάθησε να ακυρώσει το Μωσαϊκό νόμο, αλλά τον συμπλήρωσε, προσδοκώντας οι ακόλουθοί του να ζήσουν μια μετανοημένη ηθική ζωή όπως όριζε ο Νόμος, περιμένοντας Αυτόν που θα τους βάπτιζε με Πνεύμα Άγιο.
Το βάπτισμα του Ιωάννη ήταν προ-χριστιανικό, αφού η εκκλησία της Καινής διαθήκης δεν είχε ακόμα ιδρυθεί (Δες κεφ.8). Στην πραγματικότητα, οι μαθητές του Ιωάννη βαπτιζόταν ξανά στο όνομα του Ιησού, μετά την ημέρα της Πεντηκοστής (Πράξ.ιθ:1-5).
Το βάπτισμα του Ιωάννη ήταν προ-χριστιανικό, αφού η εκκλησία της Καινής διαθήκης δεν είχε ακόμα ιδρυθεί (Δες κεφ.8). Στην πραγματικότητα, οι μαθητές του Ιωάννη βαπτιζόταν ξανά στο όνομα του Ιησού, μετά την ημέρα της Πεντηκοστής (Πράξ.ιθ:1-5).
Το βάπτισμα του Ιωάννη ήταν κατ’ εξοχήν βάπτισμα μετάνοιας. Προφανώς δεν χρησιμοποιούσε κάποιο τυπικό βαπτίσματος, αλλά έλεγε στους ανθρώπους: «Εγώ μέν σάς βαπτίζω εν ύδατι εις μετάνοιαν» (Ματθ.γ:11). Το βάπτισμά του παρακινούσε και φανέρωνε μετάνοια, όσοι δε τον ακολουθούσαν, μετανοούσαν και ομολογούσαν τις αμαρτίες τους κατά το βάπτισμα (Ματθ.γ:6 Μάρκ.α:5).
Εφόσον το βάπτισμα του Ιωάννη ήταν εις άφεσιν αμαρτιών, συχωριόταν πραγματικά οι αμαρτίες; Δεν μπορούσε να προσφέρει απόλυτη άφεση των αμαρτιών, ούτε μπορούσε να αποκαταστήσει μελλοντικές αμαρτίες, επειδή πριν τον εξιλεωτικό θάνατο του Χριστού, η συγχώρεση κάθε αμαρτίας προϋπόθετε και ήταν εξαρτημένη απ’ αυτό το θάνατο. Μερικοί υποστηρίζουν ότι το βάπτισμα του Ιωάννη απένεμε συγχώρεση υπό όρους, αλλά τέτοιου είδους εξαρτώμενη συγχώρεση ήταν ήδη διαθέσιμη δια μέσου των διάφορων θυσιών, κάτι που δεν προσπάθησε ο Ιωάννης να ανατρέψει. Φαίνεται ότι το βάπτισμά του στόχευε στη μελλοντική άφεση που θα ερχόταν από το Χριστό και το χριστιανικό βάπτισμα.
Η βάπτιση του Χριστού.
Ο ίδιος ο Ιησούς βαπτίστηκε από τον Ιωάννη. Εφόσον όμως ο Χριστός ήταν χωρίς αμαρτία (Εβρ.δ:15), ξέρουμε ότι δεν βαπτίστηκε επειδή μετάνιωσε για κάτι ή εις άφεσιν αμαρτιών. Αντίθετα, βαπτίστηκε για να φανερωθεί στον Ισραήλ σαν ο Μεσσίας, Αυτός που θα βάπτιζε με Άγιο Πνεύμα, σαν ο Γιος του Θεού (Ιωάν.α:31-34). Προσφέρθηκε να βαπτιστεί για να «εκπληρώσωμεν πάσαν δικαιοσύνην» όπως είπε στον Ιωάννη (Ματθ.γ:15).
(1) Ο Χριστός βαπτίστηκε για να συστηθεί δημόσια και να εγκαινιάσει τη διακονία Του. Το νερό (στο βάπτισμα) και το Πνεύμα (με μορφή περιστεριού) ήταν δύο σημεία σ’ αυτή την περίπτωση που προεικόνιζαν το μήνυμα του Ευαγγελίου που θα κήρυττε στο Ιωάν.γ:5.
(2) Μ’ αυτή την πράξη ο Ιησούς επιδοκίμασε το βάπτισμα του Ιωάννη και το μήνυμά του για μετάνοια, βάπτισμα στο νερό και βάπτισμα με το Πνεύμα.
(3) Ο Ιησούς μας πρόσφερε παράδειγμα για να ακολουθήσουμε. Ο ίδιος δεν χρειαζόταν να βαπτιστεί, αλλά το έκανε για μας. Αν ο αναμάρτητος Χριστός βαπτίστηκε, πόσο μάλλον εμείς πρέπει να το κάνουμε! Αν θέλουμε να γίνουμε σύμμορφοι με την εικόνα του Χριστού (Ρωμ.η:29), πρέπει ν’ ακολουθήσουμε τα βήματά Του και στο βάπτισμα.
(4) Εφόσον ο Χριστός βαπτίστηκε για να εκπληρώσει πάσαν δικαιοσύνην, δεν θεώρησε το βάπτισμα τυπικό ή σαν μια απλή τελετή. Σ’ όλη Του τη διακονία ο Χριστός έδινε έμφαση στην ηθική καθαρότητα μάλλον παρά στην τελετουργική, και θεώρησε τους τόσους παραδοσιακούς καθαρισμούς των Εβραίων σαν μη απαραίτητους (Ματθ.ιε:1-20 Μάρκ.ζ:1-23). Αντίθετα, αναγνώρισε ότι το βάπτισμα έχει ηθική σημασία κι ότι είναι απαραίτητο για τον άνθρωπο.
Οι βαπτίσεις που έκαναν οι μαθητές.
Τον πρώτο καιρό της διακονίας του Ιησού, οι μαθητές Του βάπτιζαν πολλούς που πίστευαν, με την έγκρισή Του (Ιωάν.γ:22, δ:1-3). Η Βίβλος αναφέρει πάρα πολύ λίγα πράγματα σχετικά μ’ αυτό το θέμα και δεν εξηγεί το σκοπό του. Κάποιοι πιστεύουν ότι αυτό ήταν βάπτισμα στο όνομα του Ιησού, ενώ κάποιοι άλλοι πιστεύουν ότι ήταν μια συνέχεια του βαπτίσματος του Ιωάννη. Οι υποστηρικτές της πρώτης θέσης συχνά λένε ότι ήταν μια λανθάνουσα μορφή του χριστιανικού βαπτίσματος που μπόρεσε να συγχωρεί αμαρτίες μετά τη θέση που πήρε ο Χριστός για μας πάνω στο σταυρό. Ωστόσο, η δεύτερη θέση φαίνεται να είναι πιο σωστή. Οι παρακάτω λόγοι υποστηρίζουν αυτή την άποψη:
- Αυτό το βάπτισμα αναφέρεται μαζί με το βάπτισμα του Ιωάννη.
- Οι μαθητές ακόμα δεν είχαν καθαρή και πλήρη κατανόηση του μηνύματος του Ευαγγελίου.
- Ο Ιησούς κήρυττε το ίδιο μήνυμα με τον Ιωάννη σχετικά με τη μετάνοια, την ερχόμενη βασιλεία του Θεού και το μελλοντικό βάπτισμα με Πνεύμα Άγιο.
- Είναι αβέβαιο αν το χριστιανικό βάπτισμα θα μπορούσε να υπάρξει έστω και σε λανθάνουσα μορφή πριν το θάνατο του Χριστού, εφόσον αυτό ταυτίζεται με την ταφή Του. Ωστόσο, όταν κάποιος μελετά αυτούς τους προ-χριστιανικούς βαπτισμούς, του Ιωάννη και των μαθητών, θα πρέπει να τους βλέπει σαν προπαρασκευαστικούς για το χριστιανικό βάπτισμα και οι οποίοι δεν πρόσφεραν απόλυτη άφεση αμαρτιών.
Η εντολή του Χριστού.
Λίγο πριν την ανάληψή Του, ο Ιησούς έδωσε εντολή στους μαθητές Του να πάνε σ’ όλο τον κόσμο, να κηρύξουν το Ευαγγέλιο, να κάνουν μαθητές, και να τους βαπτίζουν (Ματθ.κη:19). Ήθελε όλοι οι πιστοί να βαπτίζονται κι υποσχέθηκε σωτηρία σε όσους πίστευαν και βαπτιζόταν (Μάρκ.ις:16). «Οι δέ Φαρισαίοι καί οι νομικοί ηθέτησαν εις έαυτούς τήν βουλήν τού Θεού, μή βαπτισθέντες υπ' αυτού» (Λουκ.ζ:30). Το ίδιο μπορούμε κι εμείς να θεωρηθούμε ένοχοι αυτής της αμαρτίας, αν αρνηθούμε το βάπτισμα του Κυρίου.
Το βάπτισμα στην πρώτη εκκλησία.
Η εκκλησία στο βιβλίο των Πράξεων εφάρμοσε τα λόγια του Κυρίου και δίδαξε το σωστό βάπτισμα. Στο πρώτο κήρυγμα της εκκλησίας, ο Πέτρος ζήτησε από τον καθένα να βαπτιστεί στο όνομα του Ιησού (Πράξ.β:38). «Εκείνοι λοιπόν μετά χαράς δεχθέντες τόν λόγον αυτού εβαπτίσθησαν» (Πράξ.β:41). Όταν οι Σαμαρείτες πίστεψαν στο κήρυγμα του Φίλιππου, βαπτίστηκαν κι αυτοί στο όνομα του Ιησού (Πράξ.η:12,16). Ο Αιθίοπας ευνούχος, ο Σαούλ από την Ταρσό, ο Κορνήλιος, η Λυδία από τα Θυάτειρα, ο δεσμοφύλακας στους Φιλίππους, οι Κορίνθιοι, οι μαθητές του Ιωάννη στην Έφεσο βαπτίστηκαν όλοι όταν άκουσαν και πίστεψαν το κήρυγμα του Ευαγγελίου (Πράξ.η:35-38, θ:18, ι:47,48, ις:15, ις:33, ιη:8, ιθ:5). Αν και ο Κορνήλιος με τους οικιακούς του είχαν βαπτιστεί με Άγιο Πνεύμα, ο Πέτρος «προσέταξεν αυτούς νά βαπτισθώσιν εις τό όνομα τού Κυρίου» (Πράξ.ι:47-48). Ο Ανανίας είπε στον Παύλο ότι πρέπει να βαπτιστεί στο όνομα του Κυρίου: «Καί τώρα τί βραδύνεις; σηκωθείς βαπτίσθητι καί απολούσθητι από τών αμαρτιών σου, επικαλεσθείς τό όνομα τού Κυρίου» (Πράξ.κβ:16).
Το βάπτισμα πρέπει να γίνεται με καταβύθιση.
Για να βαπτιστεί κάποιος είναι απαραίτητη η κυριολεκτική χρήση νερού (Ιωάν.γ:23, Πράξ.η:36, ι:47-48). Η λέξη βάπτισμα προέρχεται από το ρήμα βάπτω που σημαίνει: βυθίζω στο νερό (γεν. σε υγρό), καταβυθίζω.
Η καταβύθιση λοιπόν είναι ο μόνος τρόπος βαπτίσματος που αναφέρει η Βίβλος. Ο Ιωάννης βάπτιζε στον ποταμό Ιορδάνη (Μάρκ.α:5,9) και «εν Αινών πλησίον τού Σαλείμ, διότι ήσαν εκεί ύδατα πολλά, καί ήρχοντο καί εβαπτίζοντο» (Ιωάν.γ:23). Χρειαζόταν πηγές και ποτάμια αρκετά μεγάλα για να μπορεί να βυθίζει τους ανθρώπους στο νερό κι όχι για να τους ρίχνει λίγο νερό με το χέρι. Ο Ιωάννης βύθισε στο νερό και τον Ιησού: «Καί βαπτισθείς ο Ιησούς ανέβη ευθύς από τού ύδατος…» (Ματθ.γ:16). «Καί ευθύς ενώ ανέβαινεν από τού ύδατος, είδε τούς ουρανούς σχιζομένους…» (Μάρκ.α:10). Ο Φίλιππος με τον ίδιο τρόπο βάπτισε τον Αιθίοπα ευνούχο: «Καί προσέταξε νά σταθή η άμαξα, καί κατέβησαν αμφότεροι εις τό ύδωρ, ο Φίλιππος καί ο ευνούχος, καί εβάπτισεν αυτόν. Οτε δέ ανέβησαν εκ τού ύδατος, Πνεύμα Κυρίου ήρπασε τόν Φίλιππον…» (Πράξ.η:38-39).
Ο Παύλος περιέγραψε το βάπτισμα σαν ταφή με το Χριστό (Ρωμ.ς:4, Κολ.β:12). Αυτά τα εδάφια συνεπάγονται ότι το βάπτισμα γίνεται με καταβύθιση. Κανείς δεν μπορεί να θαφτεί ρίχνοντας λίγο χώμα πάνω στο σώμα του, παρά μόνο όταν αυτό καλυφτεί τελείως.
Από την εποχή της Βίβλου έχουν εμφανιστεί κι άλλοι τρόποι βαπτίσματος, όπως είναι ο ραντισμός και το ρίξιμο λίγου νερού πάνω στο άτομο. Όμως, τέτοιου είδους «βαπτίσματα», η Βίβλος δεν αναφέρει πουθενά. Κάποιες τελετουργίες της Παλαιάς Διαθήκης που είχαν να κάνουν με καθαρισμούς, συμπεριλάμβαναν και ραντισμό νερού. Καθώς όμως όλα αυτά προμήνυαν το χριστιανικό βάπτισμα, δεν μπορούμε να περιμένουμε να μας διδάξουν ακριβώς τον τρόπο του βαπτίσματος. Μερικά εδάφια αναφέρουν ραντισμό του αίματος του Χριστού, αλλά αυτά τα εδάφια απλά περιγράφουν τη θυσία του Χριστού με μεταφορικό τρόπο για να τη συνδέσουν με τις αιματηρές θυσίες της Παλαιάς Διαθήκης (Εβρ.θ:13, ι:22, ια:28, ιβ:24). Αυτά τα εδάφια δεν αναφέρονται κυριολεκτικά στον τρόπο βαπτίσματος αλλά δείχνουν ότι η Βίβλος θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει κάποια άλλη λέξη για το βάπτισμα που να το ορίζει σαφέστερα σαν ραντισμό ή οτιδήποτε άλλο, παρά σαν καταβύθιση.
Ιστορικά, το βάπτισμα με ραντισμό ή με έκχυση λίγου νερού δημιουργήθηκε για λόγους ευκολίας. Το σωστό βάπτισμα με καταβύθιση έγινε ιδιαίτερα άβολο και δύσκολο μετά την εμφάνιση τριών μη Βιβλικών πρακτικών: (1) νηπιοβαπτισμός, (2) τριπλό βάπτισμα από κάποιους τριαδικούς, (3) αναβολή του βαπτίσματος μέχρι το κρεβάτι του θανάτου (σε μια προσπάθεια να ζήσει κανείς όλη τη ζωή του με αμαρτία και στο τέλος να σωθεί).
Έχει να κάνει ο τρόπος με τον οποίο βαπτίζεται κάποιος;
Ο καθένας πρέπει να χρησιμοποιήσει το Βιβλικό τρόπο για πολλούς λόγους:
1. Το βάπτισμα είναι μια Βιβλική εντολή, που σημαίνει ότι πρέπει ν’ ακολουθήσουμε το Βιβλικό τρόπο. Καταλαβαίνοντας τη σπουδαιότητα που δίνει η Βίβλος στο βάπτισμα στο νερό, πρέπει να το κάνουμε ακριβώς όπως το περιγράφει.
2. Ο Ιησούς βαπτίστηκε με καταβύθιση, σαν παράδειγμα που κι εμείς πρέπει ν΄ ακολουθήσουμε. Αν Αυτός, που δεν χρειαζόταν να βαπτιστεί, υπάκουσε σ’ αυτό τον τρόπο πόσο μάλλον πρέπει εμείς να υπακούσουμε. Αν πρέπει να βαπτιστούμε, γιατί να μην το κάνουμε όπως ο Ιησούς και οι απόστολοι!
3. Οποιοσδήποτε άλλος τρόπος βαπτίσματος, έχει προέλθει από εξωβιβλικές παραδόσεις και η παράδοση είναι φτωχό υποκατάστατο της Βιβλικής διδασκαλίας. Ο Ιησούς κατέκρινε δριμύτατα την παράδοση, όταν αυτή έγινε αιτία παρέκκλισης από το λόγο του Θεού. Είπε στους Φαρισαίους: «Αφήσαντες τήν εντολήν τού Θεού, κρατείτε τήν παράδοσιν τών ανθρώπων, πλύματα ξεστών καί ποτηρίων, καί άλλα παρόμοια τοιαύτα πολλά κάμνετε» (Μάρκ.ζ:8). «καί ηκυρώσατε τήν εντολήν τού Θεού διά τήν παράδοσίν σας» (Ματθ.ιε:6).
4. Το μόνο πλεονέκτημα που έχει ο ραντισμός είναι η ευκολία, που βέβαια είναι μια φτωχή δικαιολογία ώστε να μην ακολουθούμε το λόγο του Θεού. Με ποιο δικαίωμα επιμένουμε σε μια πιο βολική μέθοδο απ’ αυτή που χρησιμοποίησε ο Ιησούς και όλη η πρώτη εκκλησία; Σίγουρα θα ήταν πιο εύκολο για τον Ιωάννη να ράντιζε τα πλήθη, για τους αποστόλους να είχαν ραντίσει τις 3.000 ψυχές τη μέρα της Πεντηκοστής, για το Φίλιππο να είχε ραντίσει τον ευνούχο, για τον Παύλο να ραντίσει το δεσμοφύλακα τα μεσάνυχτα, αλλά όλοι αυτοί διάλεξαν να βαπτίσουν σωστά τους ανθρώπους. Γιατί εμείς να παρεκκλίνουμε απ’ αυτό το μοντέλο με μοναδικό σκοπό την ευκολία μας.
5. Η καταβύθιση φανερώνει υπακοή στο Θεό και σεβασμό στο λόγο Του. Γιατί να επινοήσουμε ένα αυθαίρετο τρόπο και να προσπαθούμε να τον δικαιολογήσουμε; Γιατί να συζητάμε αν και κατά πόσο οι ανθρώπινες εναλλακτικές λύσεις είναι αποδεκτές; Όταν σεβόμαστε το Θεό και το λόγο Του, θα είμαστε ικανοποιημένοι με τον τρόπο που η Βίβλος μας διδάσκει να γίνεται το καθετί.
6. Μόνο με την καταβύθιση κρατάμε τη σημασία που έχει το βάπτισμα, δηλαδή την ταφή με το Χριστό.
Άφεση αμαρτιών στο βάπτισμα.
Ο Ιωάννης κήρυξε: «βάπτισμα μετανοίας εις άφεσιν αμαρτιών» (Μάρκ.α:4, Λουκ.γ:3) δείχνοντας τον καιρό που ο Θεός θα συγχωρούσε τις αμαρτίες στο χριστιανικό βάπτισμα στο νερό. Λίγο πριν το πρώτο χριστιανικό βάπτισμα, ο Πέτρος είπε: «Μετανοήσατε, καί άς βαπτισθή έκαστος υμών εις τό όνομα τού Ιησού Χριστού εις άφεσιν αμαρτιών…» (Πράξ.β:38). Άφεση σημαίνει αποδέσμευση, εξάλειψη, ακύρωση, αθώωση. Στο βάπτισμα ο Θεός αποδεσμεύει, εξαλείφει, ακυρώνει και αθωώνει τις αμαρτίες μας.
Κάποιοι διαφωνούν μ’ αυτή την άποψη, υποστηρίζοντας ότι το βάπτισμα γίνεται επειδή κάποιος ήδη έχει λάβει άφεση αμαρτιών. Όμως δεν είναι αυτή η έννοια της πρόθεσης «εις» στο Πράξ.β:38. Η πρόθεση αυτή σημαίνει: κίνηση προς κι όχι από. Επί σκοπού ή πρόθεσης: λέγω εις αγαθόν = μιλάω για το καλό, εις πόλεμον θωρήξομαι = θα εξοπλιστώ για πόλεμο.
Το ίδιο το κείμενο μας οδηγεί σ’ αυτή την έννοια: Αμαρτωλοί ρωτάνε τι να κάνουν (Πράξ.β:37), κι ο Πέτρος τους απαντά, εξηγώντας τους τι χρειαζόταν να κάνουν προκειμένου να λάβουν άφεση αμαρτιών. Μ’ αυτά που τους είπε δεν εννοούσε: Μετανοήστε και βαπτιστείτε γιατί εσείς ήδη έχετε λάβει άφεση αμαρτιών.
«διότι τούτο είναι τό αίμά μου τό τής καινής διαθήκης, τό υπέρ πολλών εκχυνόμενον εις άφεσιν αμαρτιών» (Ματθ.κς:28).
Εδώ έχουμε ακριβώς την ίδια φρασεολογία από το στόμα του Ιησού. Ο Κύριος έχυσε το αίμα Του για να λάβουμε άφεση αμαρτιών κι όχι επειδή ήδη την είχαμε. Η φράση αναφέρεται στη μελλοντική άφεση των αμαρτιών (όπως τη χρησιμοποίησαν ο Ιωάννης και ο Ιησούς), αλλά σε καμία περίπτωση δεν αναφέρεται σε προγενέστερη άφεση αμαρτιών. Πολλά άλλα εδάφια της Γραφής επισημαίνουν το ρόλο του βαπτίσματος στην άφεση των αμαρτιών.
Αναγέννηση με το βάπτισμα;
Σ’ αυτό το σημείο πρέπει να επισημάνουμε ότι πουθενά η Γραφή δεν διδάσκει κάτι τέτοιο, γιατί το νερό και η τελετουργία δεν έχουν από δικού τους καμία σώζουσα δύναμη. Το βάπτισμα στο νερό δεν είναι μια μαγική πράξη. Δεν έχει καμία πνευματική αξία, εκτός αν συνοδεύεται από συνειδητή πίστη και μετάνοια. Το βάπτισμα είναι σημαντικό, μόνο επειδή ο Θεός το όρισε έτσι. Ο Θεός θα μπορούσε να είχε διαλέξει να συγχωρεί τις αμαρτίες χωρίς το βάπτισμα, αλλά στην εκκλησία της Καινής Διαθήκης διάλεξε να το κάνει κατά την ώρα του βαπτίσματος. Οι ενέργειές μας κατά το βάπτισμα δεν προμηθεύουν ούτε κερδίζουν τη σωτηρία. Ο Θεός από μόνος Του μας απαλλάσσει από τις αμαρτίες, ακριβώς επειδή ο Χριστός με το θάνατό Του πλήρωσε γι’ αυτές. Όταν εμείς υπακούμε και βαπτιζόμαστε στο νερό σύμφωνα με το σχέδιο του Θεού, ο Θεός τιμά την υπακοή της πίστης μας και συγχωρεί τις αμαρτίες μας.
Το βάπτισμα είναι μέρος της αναγέννησης.
Ο Ιησούς είπε ότι πρέπει να γεννηθούμε από το νερό και το Πνεύμα, αν θέλουμε να μπούμε στη Βασιλεία του Θεού (Ιωάν.γ:5). Σωθήκαμε «διά λουτρού παλιγγενεσίας καί ανακαινίσεως τού Αγίου Πνεύματος» (Τίτ.γ:5). Στο τέταρτο κεφάλαιο εξηγήσαμε ότι και τα δύο αυτά εδάφια αναφέρονται στο βάπτισμα στο νερό. Αυτά τα εδάφια τοποθετούν το βάπτισμα στο νερό σαν μέρος της διαδικασίας της αναγέννησης, αλλά δεν διδάσκουν ότι με το βάπτισμα στο νερό αναγεννάται κάποιος. Ο Ιησούς μίλησε για μία νέα γέννηση που περιλαμβάνει το νερό και το Πνεύμα.
Πίστη και βάπτισμα φέρνουν τη σωτηρία.
Ο Ιησούς είπε: «Όστις πιστεύση καί βαπτισθή θέλει σωθή, όστις όμως απιστήση θέλει κατακριθή» (Μάρκ.ις:16). Ο Ιησούς συνέδεσε την πίστη και το βάπτισμα με την υπόσχεση της σωτηρίας, για να δείξει ότι και τα δύο είναι απαραίτητα. Αν λέμε ότι το βάπτισμα δεν είναι αναγκαίο, είναι σαν ν’ αλλάζουμε τα λόγια του Κυρίου ώστε να σημαίνουν «Όστις πιστεύση καί [δεν] βαπτισθή θέλει σωθή».
Ο Ιησούς με τα παραπάνω λόγια δεν αναφέρθηκε στην περίπτωση κάποιου που «πίστεψε» αλλά αρνιόταν να βαπτιστεί, γιατί αυτό αντιφάσκει με την ορολογία. Ήξερε ότι αν κάποιος δεν πιστεύει δεν μπορεί να βαπτιστεί, ή αν βαπτιστεί, το βάπτισμά του χωρίς πίστη δεν θα είχε καμία αξία. Ήξερε ότι ο αληθινός πιστός θα ζητήσει να βαπτιστεί. Με τα λόγια: «όστις όμως απιστήση θέλει κατακριθή», ο Ιησούς αυτονόητα αναφέρθηκε στην περίπτωση κάποιου που θα αρνιόταν το βάπτισμα.
Το «πλύσιμο» των αμαρτιών.
Στις Πράξ.κβ:16 λέει: «Καί τώρα τί βραδύνεις; σηκωθείς βαπτίσθητι καί απολούσθητι από τών αμαρτιών σου, επικαλεσθείς τό όνομα τού Κυρίου». Ο Θεός μας «πλένει» και μας καθαρίζει από τις αμαρτίες μας στο βάπτισμα, όταν επικαλούμαστε το όνομά Του. «…αλλά απελούσθητε, αλλά ηγιάσθητε, αλλ' εδικαιώθητε διά τού ονόματος τού Κυρίου Ιησού καί διά τού Πνεύματος τού Θεού ημών» (Α΄Κορ.ς:11). Πολλοί σχολιαστές βλέπουν αυτό το εδάφιο σαν άλλη μία αναφορά της συγχώρησης των αμαρτιών που συμβαίνει όταν κάποιος βαπτίζεται στο όνομα του Κυρίου Ιησού.
Μέρος της σωτηρίας.
Ο Πέτρος κάποτε είπε ότι στις μέρες του Νώε «οκτώ, ψυχαί διεσώθησαν δι' ύδατος» (Α΄Πέτρ.γ:29). Και συνέχισε: «Τού οποίου αντίτυπον όν τό βάπτισμα, σώζει καί ημάς τήν σήμερον, ουχί αποβολή τής ακαθαρσίας τής σαρκός, αλλά μαρτυρία τής αγαθής συνειδήσεως εις Θεόν,[αλλά συνειδήσεως αγαθής επερώτημα εις θεόν] διά τής αναστάσεως τού Ιησού Χριστού» (εδ.21).
Θα μπορούσαμε με απλά λόγια να το αποδώσουμε κάπως έτσι: Μόνο οχτώ σώθηκαν μέσα από το νερό. Αυτό το νερό συμβολίζει το βάπτισμα που σώζει κι εμάς ….. μας σώζει με την ανάσταση του Ιησού Χριστού.
Τα νερά του κατακλυσμού που έπνιξαν τους ανθρώπους τον καιρό του Νώε, λειτούργησαν σαν μέσο σωτηρίας για τις οχτώ ψυχές που βρισκόταν μέσα στην κιβωτό, γιατί αυτή έπλεε πάνω στα νερά. Σώθηκαν «δι' ύδατος» το οποίο συμβολίζει το βάπτισμα σήμερα. Το βάπτισμα έχει γίνει ένα μέσο σωτηρίας για μας σήμερα, όχι επειδή μας καθαρίζει από τη βρωμιά του φυσικού μας σώματος, αλλά γιατί μας εφοδιάζει με μια αγαθή συνείδηση μπροστά στο Θεό. Επειδή ο Θεός μας καθαρίζει από τις αμαρτίες μας στο βάπτισμα, μετά περιμένουμε να μας δώσει συνείδηση που δεν θα μας κατακρίνει.
Δεν θα πρέπει βέβαια να φανταζόμαστε ότι το νερό στη βάπτιση έχει κάποια ιδιαίτερη σωτηριακή δύναμη. Το νερό από μόνο του δεν σώζει κανένα, όπως τα νερά του κατακλυσμού από μόνα τους δεν έσωσαν τους οχτώ. Η σωτηρία βρισκόταν στην κιβωτό και μόνο όσοι υπάκουσαν στο σχέδιο του Θεού να μπουν μέσα στην κιβωτό σώθηκαν. Κατά τον ίδιο τρόπο, όταν υπακούμε το Θεό και βαπτιζόμαστε τοποθετούμαστε σε ασφαλές μέρος. Με άλλα λόγια, το βάπτισμα είναι το νερό δια του οποίου σωζόμαστε, αλλά ο Ιησούς είναι η κιβωτός της σωτηρίας μας.
Συνετάφημεν μετά του Χριστού.
Ο Παύλος δίδαξε ότι το βάπτισμα είναι ταφή μαζί με το Χριστό (Ρωμ.ς:3-4, Κολ.β:12). Ο παλαιός άνθρωπος είναι αυτός που θάβεται στο βάπτισμα. Ο παλαιός άνθρωπος είναι ο παλιός τρόπος ζωής, οι αμαρτίες του παρελθόντος και η εξουσία της αμαρτίας στη ζωή μας. Μετά το βάπτισμα, δεν υπάρχει λόγος να ασχοληθούμε ξανά με τις αμαρτίες που διαπράξαμε στο παρελθόν.
Βαπτιζόμαστε «εις Χριστόν».
Ο Παύλος δίδαξε ακόμα ότι βαπτιζόμαστε «εις Χριστόν». «επειδή όσοι εβαπτίσθητε εις Χριστόν, Χριστόν ενεδύθητε» (Γαλάτ.γ:27). Καταλαβαίνουμε ότι εννοεί το βάπτισμα στο νερό και το Πνεύμα που μας τοποθετεί στο σώμα του Χριστού. Το βάπτισμα στο νερό είναι απαραίτητο γιατί μας ταυτίζει με το Χριστό και μας τοποθετεί μέσα στην πνευματική Του οικογένεια.
Πνευματική περιτομή.
Ο Παύλος σύγκρινε το βάπτισμα με την περιτομή που έκαναν στην Παλαιά Διαθήκη. «εις τόν οποίον καί περιετμήθητε μέ περιτομήν αχειροποίητον, απεκδυθέντες τό σώμα τών αμαρτιών τής σαρκός διά τής περιτομής τού Χριστού, συνταφέντες μετ' αυτού εν τώ βαπτίσματι, διά τού οποίου καί συνανέστητε διά τής πίστεως τής ενεργείας τού Θεού, όστις ανέστησεν αυτόν εκ τών νεκρών. Καί εσάς, όντας νεκρούς εις τά αμαρτήματα καί τήν ακροβυστίαν τής σαρκός σας, συνεζωοποίησε μετ' αυτού, συγχωρήσας εις εσάς πάντα τά πταίσματα» (Κολβ:11-13).
Αυτά τα εδάφια αναφέρονται στο βάπτισμα στο νερό και το Πνεύμα, δηλαδή την ταφή του παλαιού ανθρώπου και την ανάσταση του νέου εν Χριστώ. Το βάπτισμα στο νερό είναι μια πνευματική περιτομή που μας ξεχωρίζει από την αμαρτία, αποκόπτει τον έλεγχο της αμαρτωλής φύσης, με επακόλουθο τη συγχώρεση των αμαρτιών. Το βάπτισμα με Άγιο Πνεύμα αποτελειώνει τη διαδικασία της περιτομής με τη μετάδοση νέας πνευματικής ζωής.
Η περιτομή στην Παλαιά Διαθήκη ήταν το μέσο με το οποίο κάθε Εβραίος άντρας γινόταν μέλος της Ιουδαϊκής θρησκείας και κληρονόμος των υποσχέσεων του Θεού προς τον Αβραάμ. Ο Θεός είχε πει στον Αβραάμ: «Αύτη είναι η διαθήκη μου τήν οποίαν θέλετε φυλάξει, αναμέσον εμού καί υμών καί τού σπέρματός σου μετά σέ· πάν άρσεν υμών θέλει περιτέμνεσθαι…..καί τό απερίτμητον άρσεν, τού οποίου δέν ήθελε περιτμηθή η σάρξ τής ακροβυστίας αυτού, η ψυχή εκείνη θέλει εξολοθρευθή εκ μέσου τού λαού αυτής· τήν διαθήκην μου παρέβη» (Γένες.ιζ:10,14). Από μόνη της η περιτομή δεν ωφελούσε σε τίποτα, αν δεν συνοδευόταν από ανάλογη πίστη στο Θεό και υπακοή στο λόγο Του (Ρωμ.β:25, δ:12). Όμως ο Θεός απαιτούσε οι Εβραίοι να κάνουν κυριολεκτική περιτομή (Έξ.δ:24-26, Ι.Ναυή ε:2-9). Ο απερίτμητος δεν μπορούσε να συμμετέχει στην εορτή του Πάσχα (Έξ.ιβ:43,44). Κατά τον ίδιο τρόπο, στο χριστιανικό βάπτισμα, ο Θεός αποκόπτει τις παλιές αμαρτίες του βαπτιζόμενου και τον ενώνει με το λαό Του. Χωρίς περιτομή, ένας Ισραηλίτης δεν ήταν μέρος του λαού του Θεού, ήταν υποκείμενος στην ποινή του θανάτου και δεν μπορούσε να συμμετέχει στο σχέδιο της σωτηρίας του Θεού.
Το βάπτισμα τυπολογικά.
Στο τρίτο αλλά και σ’ αυτό το κεφάλαιο έχουμε εξετάσει τις παρακάτω τυπολογικές αναφορές του βαπτίσματος στο νερό: (1) το πέρασμα της Ερυθράς θάλασσας, (2) το πλύσιμο και το ράντισμα των Ισραηλιτών όταν πήραν το Νόμο, (3) ο νιπτήρας στην αυλή της Σκηνής του Μαρτυρίου, (4) το πλύσιμο των ιερέων στον καθαγιασμό τους, (5) το πλύσιμο στις θυσίες των ζώων, (6) το πλύσιμο και οι ραντισμοί των λεπρών που θεραπευόταν, (7) το πλύσιμο του τελετουργικά ακάθαρτου, (8) το πλύσιμο των λαφύρων του πολέμου και των ρούχων των πολεμιστών, (9) ο κατακλυσμός του Νώε, (10) η περιτομή. Ακόμα μερικά παραδείγματα είναι: (11) οι Λευίτες που διακονούσαν μπροστά στο Θεό, καθαγιαζόταν με ύδωρ καθαρισμού (Αριθ.η:7), (12) την ημέρα της Εξιλέωσης ο αρχιερέας έπρεπε να πλυθεί δύο φορές (Λευιτ.ις:4, 24), (13) ο Νεεμάν που ήταν λεπρός θεραπεύτηκε όταν υπάκουσε τον Ελισσαιέ και λούστηκε εφτά φορές στον Ιορδάνη (Β’ Βας.ε:10-14).
Ο Νεεμάν νόμιζε ότι θα έπεφτε η αξιοπρέπειά του αν έμπαινε στα λασπόνερα του Ιορδάνη, αλλά δεν θεραπεύτηκε μέχρι που υπάκουσε. Ο υπηρέτης του τον ρώτησε: «Πάτερ μου, εάν ο προφήτης ήθελε σοί ειπεί μέγα πράγμα, δέν ήθελες κάμει αυτό; πόσω μάλλον τώρα, όταν σοί λέγη, Λούσθητι καί καθαρίσθητι;» (εδ.13). Αυτή η αρχή πρέπει να εφαρμόζεται σε κάθε εντολή του Θεού, συμπεριλαμβανομένου και του βαπτίσματος. Δεν πρέπει ν’ αμφισβητούμε το σχέδιό του Θεού, πόσο μάλλον να το περιφρονούμε.
Αν εξετάσουμε καλύτερα κάποιους απ’ αυτούς τους τύπους, θα καταλάβουμε το ρόλο που παίζει το βάπτισμα στον καθαρισμό από την αμαρτία. Πριν ο ιερέας μπει στη σκηνή του Μαρτυρίου, έπρεπε να πλυθεί στο νιπτήρα, γιατί διαφορετικά ο Θεός θα τον κτυπούσε και θα πέθαινε. Ο Θεός διέταξε: «Όταν εισέρχωνται εις τήν σκηνήν τού μαρτυρίου, θέλουσι νίπτεσθαι μέ ύδωρ, διά νά μή αποθάνωσιν» (Έξοδ.λ:20). Ένα τελετουργικά ακάθαρτο άτομο έπρεπε να πλυθεί με νερό για να θεωρηθεί καθαρό (Λευιτ.ιε, ιζ:15-16, Αριθ.ιθ, σύγκρινε με Ιεζεκ.λς:25). Αυτό ήταν «ύδωρ χωρισμού· τούτο είναι διά καθαρισμόν αμαρτίας» (Αριθ.ιθ:9). Αν ο ακάθαρτος αρνιόταν να καθαριστεί μ’ αυτό τον τρόπο, εξακολουθούσε να τον βαραίνει η ανομία του (Λευιτ.ιζ:16).
«καί η ψυχή εκείνη θέλει εξολοθρευθή εκ τού Ισραήλ· επειδή δέν ερραντίσθη επ' αυτόν τό ύδωρ τού χωρισμού, θέλει είσθαι ακάθαρτος· η ακαθαρσία αυτού μένει επ' αυτόν» (Αριθ.ιθ:13).
«Ο δέ άνθρωπος όστις είναι ακάθαρτος καί δέν αγνισθή, η ψυχή εκείνη θέλει εξολοθρευθή εκ μέσου τής συναγωγής· διότι τό αγιαστήριον τού Κυρίου εμίανε· τό ύδωρ τού χωρισμού δέν ερραντίσθη επ' αυτόν· αυτός είναι ακάθαρτος» (Αριθ.ιθ:20).
Εξετάζοντας προσεκτικότερα κάποιους απ’ αυτούς του τύπους μπορούμε να δούμε ότι το αίμα εφαρμοζόταν δια μέσου του ύδατος. Αυτό δείχνει ότι κατά το βάπτισμα στο νερό, εφαρμόζεται το αίμα του Χριστού και συγχωρούνται οι αμαρτίες. Αφού δόθηκε ο Νόμος στο όρος Σινά, ο Μωυσής ανάμιξε αίμα και νερό και ράντισε το λαό (Εβρ.θ:19). Όταν κάποιος λεπρός καθαριζόταν από την αρρώστια του, ο ιερέας έπαιρνε το αίμα ενός πουλιού, το ανακάτευε με αίμα και μ’ αυτό ράντιζε τον πρώην λεπρό (Λευιτ.ιδ:1-7). Προκειμένου ο ιερέας να ετοιμάσει το νερό του καθαρισμού για ένα ακάθαρτο άτομο, έσφαζε ένα ξανθό δαμάλι και το έκαιγε σαν θυσία με αρκετό απ’ το αίμα του (Αριθ.ιθ:1-5). Οι στάχτες ισοδυναμούσαν με το αίμα σαν μέσο καθαρισμού (Εβρ.θ:13) και ανακατευόταν με νερό προκειμένου να φτιαχτεί το νερό του καθαρισμού (Αριθ.ιθ:9). Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, το νερό ήταν το μέσο δια του οποίου εφαρμοζόταν το αίμα της εξιλέωσης.
Δεν είναι απλά μια δημόσια ομολογία.
Αυτοί που δεν πιστεύουν ότι στο βάπτισμα συγχωρούνται οι αμαρτίες, υποστηρίζουν ότι είναι μια απλή δημόσια ομολογία πίστης, μια ανακοίνωση ότι οι αμαρτίες έχουν ήδη συγχωρεθεί, ή μια διακήρυξη ένωσης με την ορατή εκκλησία. Ωστόσο, πολλές βιβλικές αναφορές δείχνουν ότι δεν είναι πρώτιστα μια δημόσια διακήρυξη ή σημείο πνευματικού γεγονότος του παρελθόντος.
Ο Αιθίοπας ευνούχος βαπτίστηκε καταμεσής της ερήμου, χωρίς να υπάρχει κανείς να παρακολουθεί τη βάπτιση (Πράξ.η:26-39). Ο δεσμοφύλακας στους Φιλίππους βαπτίστηκε γύρω στα μεσάνυχτα από τον Παύλο και τον Σίλα, που μόλις είχαν μαστιγωθεί βάναυσα (Πράξ.ις:25-33). Αν το βάπτισμα ήταν μια απλή δημόσια τελετή κι όχι άμεση ανάγκη, σίγουρα θα μπορούσαν να περιμένουν μέχρι ο Παύλος κι ο Σίλας να συνέλθουν λίγο από τις πληγές τους, ή τουλάχιστον μέχρι το πρωί. Οι μαθητές του Ιωάννη είχαν ήδη βαπτιστεί μία φορά κι είχαν κάνει δημόσια ομολογία, αλλά το χριστιανικό βάπτισμα είναι τόσο σημαντικό που ο Παύλος τους βάπτισε στο όνομα του Ιησού (Πράξ.ιθ:1-5). Ο Κορνήλιος και οι οικιακοί του έλαβαν το Άγιο Πνεύμα και μίλησαν με γλώσσες σαν σημείο προς όλους όσους βρισκόταν εκεί, παρόλα αυτά ο Πέτρος τους διέταξε να βαπτιστούν στο νερό (Πράξ.ι:47-48).
«Δέν μέ απέστειλεν ο Χριστός διά νά βαπτίζω»
Σε μία προσπάθεια να μειώσουν τη σπουδαιότητα του βαπτίσματος, κάποιοι αναφέρονται σ’ αυτά τα λόγια του Παύλου: «Διότι δέν μέ απέστειλεν ο Χριστός διά νά βαπτίζω, αλλά διά νά κηρύττω τό ευαγγέλιον» (Α’ Κορ.α:17). Λίγο πριν απ’ αυτό το εδάφιο, ο Παύλος επίπληξε τους Κορίνθιους γιατί δημιούργησαν σχίσματα ανάμεσά τους με το να λένε ότι άλλοι είναι του Παύλου, άλλοι του Απολλώ, κάποιοι του Κηφά και κάποιοι του Χριστού (Α΄ Κορ.α:11-13). Ο Παύλος με ανακούφιση είπε ότι προσωπικά δεν είχε βαπτίσει παρά λίγους απ’ αυτούς. Κανείς δεν μπορούσε να τον κατηγορήσει ότι προσπάθησε να σύρει μαθητές από πίσω του ή να βαπτίσει στο όνομά του (Α’ Κορ.α:14-16). Σε ότι είχε να κάνει με τον Παύλο, άλλοι μπορεί να είχαν την τιμή να βαπτίζουν, αλλά αυτός είχε μια ιδιαίτερη κλήση, να κηρύττει το Ευαγγέλιο. Δεν έχει σημασία ποιος ενεργεί το βάπτισμα, αρκεί να κηρύττεται το Ευαγγέλιο.
Μ’ αυτό τον τρόπο, ο Παύλος ήθελε να τονίσει στους Κορίνθιους, ότι η σωτηρία είναι αποκλειστικά και μόνο από το Χριστό κι όχι από κάποιους μεγάλους άντρες! Αντί να βλέπουν στα πρόσωπα που τους είχαν κηρύξει ή τους είχαν βαπτίσει, καλά θα έκαναν να βλέπουν στο Χριστό και το Ευαγγέλιό Του. Αυτό που ήθελε να πει ο Παύλος, δεν είναι ότι το βάπτισμα δεν είναι σημαντικό, αλλά ότι δεν έχει σημασία ποιος διενεργεί το βάπτισμα. Άλλωστε, όλα τα μέλη της εκκλησίας της Κορίνθου ήταν βαπτισμένα στο όνομα του Ιησού. Σε καμία περίπτωση δεν προσπάθησε να μειώσει τη σπουδαιότητα του βαπτίσματος σαν μέρος του ευαγγελίου, κάτι που κήρυξε σε τόσα άλλα εδάφια.
Το ανθρώπινο στοιχείο κατά το βάπτισμα.
Κάποιοι ισχυρίζονται ότι το βάπτισμα δεν πρέπει να είναι απαραίτητο, γιατί τότε η σωτηρία φαίνεται σα να προέρχεται από ανθρώπινα έργα. Πρέπει να καταλάβουμε ότι το βάπτισμα είναι μια πράξη πίστης, είναι η στιγμή που ο Θεός διάλεξε να συγχωρεί τις αμαρτίες του μετανοημένου πιστού.
Ο Θεός συχνά ζητά κάποια ορατή ανταπόκριση πίστης απ’ τη μεριά του ανθρώπου, πριν Αυτός ενεργήσει το πνευματικό έργο. Οι απαιτήσεις της Παλαιάς διαθήκης σχετικά με την περιτομή, τις αιματηρές θυσίες, τις καθαριστικές τελετουργίες, ταιριάζουν ή έχουν να κάνουν με τη δικαίωση δια πίστεως. Πριν ο Ιησούς μετατρέψει το νερό σε κρασί, ζήτησε από τους υπηρέτες να γεμίσουν τις υδρίες (Ιωάν.β:7). Πριν ο Κύριος αναστήσει το Λάζαρο, ζήτησε απ’ αυτούς που παρακολουθούσαν να κυλήσουν την πέτρα (Ιωάν.ια:39). Θα μπορούσε να είχε κάνει και τα δύο θαύματα χωρίς βοήθεια, αλλά ζήτησε μια εκδήλωση πίστης και υπακοής.
Το γεγονός ότι άνθρωπος βαπτίζει άλλο άνθρωπο, αυτό δεν σημαίνει ότι τον σώζει κιόλας. Ο άνθρωπος δεν μπορεί να συγχωρέσει αμαρτίες, χρησιμοποιείται από το Θεό σαν εργαλείο για να μεταδώσει το Ευαγγέλιο. Με την ίδια λογική, ο Θεός χρησιμοποιεί το κήρυγμα κάποιου για να φέρει σωτηρία (Α’ Κορ.α:18,21), γιατί κανείς δεν μπορεί ν’ ακούσει διαφορετικά το μήνυμα της σωτηρίας παρά από ένα κήρυκα (Ρωμ.ι:13-17). Όταν ο Θεός συνέλαβε τον Παύλο στο δρόμο για τη Δαμασκό, δεν του φανέρωσε το σχέδιο της σωτηρίας, αλλά τον οδήγησε σ’ ένα κήρυκα, που τον έλεγαν Ανανία (Πράξ.θ). Ο άγγελος του Θεού δεν κήρυξε στον Κορνήλιο, αλλά τον οδήγησε στον Πέτρο για ν’ ακούσει το μήνυμα της σωτηρίας (Πράξ.ι). Ο Θεός χρησιμοποιεί ανθρώπους για να φέρουν το μήνυμα της σωτηρίας σε άλλους ανθρώπους, και το βάπτισμα στο νερό είναι απλά άλλο ένα παράδειγμα του ίδιου γεγονότος.
Αν αγνοήσουμε την εντολή να βαπτιστούμε στο νερό γιατί το θεωρούμε «έργο», τότε θα πρέπει να αγνοήσουμε και την εντολή της μετάνοιας. Αυτό όμως οδηγεί σε παραλογισμό, ότι κάποιος μπορεί να σωθεί χωρίς να μετανοήσει.
Συγχώρεση και Άφεση.
Κάποιοι διδάσκουν ότι συγχώρεση και άφεση είναι δύο διαφορετικά γεγονότα, που το πρώτο συμβαίνει όταν κάποιος μετανοεί και το δεύτερο στο βάπτισμα στο νερό. Σύμφωνα μ’ αυτή τη διδασκαλία, στη μετάνοια ο Θεός δέχεται την απολογία του ανθρώπου αποκαθιστώντας τον σε προσωπική σχέση, και στο βάπτισμα αφαιρεί τον κατάλογο και το μισθό των αμαρτιών του παρελθόντος. Ωστόσο, οι δύο αυτές λέξεις χρησιμοποιούνται μέσα στη Γραφή εναλλακτικά.
Στην Παλαιά Διαθήκη, η συγχώρεση ήταν συνδεδεμένη με τη θυσία εξιλέωσης. Ο Ισραηλίτης δεν χρειαζόταν μόνο να ομολογήσει την αμαρτία του και να ζητήσει συγχώρεση από το Θεό, αλλά έπρεπε να προσφέρει και αιματηρή θυσία προκειμένου να συγχωρεθεί κι αυτό φαίνεται πολύ καθαρά από τα παρακάτω εδάφια: Λευιτ.δ:13-35, ε:7-18, ς:1-7, ιθ:22, Αριθ.ιε:22-28 και Δευτ.κα:1-8. Στην αφιέρωση του ναού, ο Σολομώντας προσευχήθηκε στο Θεό να ακούει τις προσευχές που θα γινόταν εκεί και να συγχωρεί το λαό (Α’ Βας.η:30-50, Β’ Χρον.ς:21-39). Μ’ αυτά τα λόγια δεν καταργούσε με τις προσευχές τις θυσίες, αλλά εννοούσε ότι η προσευχή θα έπρεπε να είναι συνδεδεμένη με τη θυσία στο Ναό.
Σε άλλα σημεία της Παλαιάς Διαθήκης βλέπουμε ο Θεός να υπόσχεται συγχώρεση στο λαό Του όταν μετανοεί (Β’ Χρον.ζ:14, Ιερεμ.λς:3), αλλά και ο λαός συχνά ζητούσε συγχώρεση (Ψαλμ.κε:18, Δαν.θ:19, Αμώς ζ:2), όμως κανένα εδάφιο δεν αρνείται την ανάγκη της αιματηρής θυσίας που προσφέρεται ειλικρινά, χωρίς υποκρισία. Μπορούμε να πούμε ότι η κραυγή της μετάνοιας ήταν συνυφασμένη με τη θυσία στο Ναό, όποτε αυτό ήταν δυνατόν. Στην Εβρ.θ:22 διαβάζουμε: «χωρίς χύσεως αίματος δέν γίνεται άφεσις». Αν και οι θυσίες των ζώων δεν συγχωρούσαν αμαρτίες, όμως στόχευαν στο Χριστό, οι άγιοι της Παλαιάς Διαθήκης επιδείκνυαν πίστη με την υπακοή τους στο σχέδιο του Θεού σχετικά με τις αιματηρές θυσίες.
Πολλά εδάφια της Καινής Διαθήκης μιλούν για την άφεση που μπορεί να πάρει κάποιος απ’ το Θεό (Ματθ.ιβ:31,32, Μάρκ.δ:12, Λουκ.κγ:34, Ρωμ.δ:7) [κριτικό κείμενο], ενώ άλλα μιλούν για την άφεση από άνθρωπο σε άνθρωπο (Ματθ.ιη:21, Β’ Κορ.β:10, ιβ:13) [κριτικό κείμενο]. Πολλά μιλάνε για άφεση που οι πιστοί μπορούν να πάρουν για αμαρτίες που έκαναν μετά που πίστεψαν (Ματθ.ς:12-15, Πράξ.η:22, Ιάκ.ε:15, Α’ Ιωάν.α:9, β:1) [κριτικό κείμενο], που σημαίνει ότι είναι βαπτισμένοι στο νερό.
Στην Καινή Διαθήκη, σε δύο άτομα αφέθηκαν οι αμαρτίες χωρίς να βαπτιστούν στο νερό – ο παραλυτικός και η γυναίκα που έπλυνε τα πόδια του Ιησού (Ματθ.θ:2-6, Λουκ.ζ:47-49) [κριτικό κείμενο]. Και τα δύο γεγονότα συνέβησαν κατά τη μεταβατική περίοδο από την Παλαιά στην Καινή Διαθήκη, πριν την ίδρυση της εκκλησία της Καινής Διαθήκης και πριν το χριστιανικό βάπτισμα στο νερό. Ο Ιησούς περίμενε απ’ αυτούς που συγχώρεσε να συνεχίσουν ν’ ακολουθούν το Νόμο περιμένοντας για περισσότερη αποκάλυψη, αλλά σε καμιά περίπτωση ο Θεός δεν συγχώρεσε χωρίς υπακοή στο σχέδιό Του γι’ αυτή τη μέρα. Ακόμα και ο μετανοημένος ληστής στο σταυρό σώθηκε κάτω από την Παλαιά Διαθήκη, με το Χριστό να είναι ο Αρχιερέας του και η θυσία του.
Στην εκκλησία της Καινής Διαθήκης συγχωρούμαστε με τη μετάνοια και το βάπτισμα στο νερό στο όνομα του Ιησού. Η μετάνοια και το βάπτισμα μπορούν να γίνουν και να έχουν αποτέλεσμα με το αίμα του Ιησού Χριστού.
Αυτή η αλήθεια εξηγεί ένα πολύ δύσκολο εδάφιο της Γραφής. Ο Ιησούς είπε στους μαθητές Του: «Αν τινων συγχωρήσητε τάς αμαρτίας, είναι συγκεχωρημέναι εις αυτούς, άν τινων κρατήτε, είναι κεκρατημέναι» (Ιωάν.κ:23). Αν η συγχώρεση δίνεται μόνο με την ομολογία της αμαρτίας, πως μπορούσαν οι απόστολοι να συγχωρούν αμαρτίες; Δεν μπορούσαν να πάρουν τη θέση του Θεού, ούτε να γίνουν μεσίτες στη θέση του Χριστού. Όμως, όσους βάπτιζαν, αυτοί έπαιρναν άφεση αμαρτιών. Οι απόστολοι δεν μπορούσαν αυθαίρετα ν’ αρνηθούν να βαπτίσουν πιστούς (Πράξ.ι:47). Όλοι όσοι βαπτίστηκαν από τους αποστόλους συγχωρέθηκαν οι αμαρτίες τους, αντίθετα μ’ αυτούς που αρνήθηκαν το βάπτισμα και δεν συγχωρέθηκαν.
Η πίστη είναι απαραίτητη για το βάπτισμα.
Αληθινή πίστη στο Θεό και το λόγο Του θα οδηγήσει στο βάπτισμα στο νερό. Χωρίς πίστη στο Θεό, το βάπτισμα δεν έχει κανένα νόημα. Χωρίς πίστη δεν μπορούμε να ευαρεστήσουμε το Θεό και το βάπτισμα δεν αποτελεί εξαίρεση (Εβρ.ια:6). Το βάπτισμα στο όνομα του Ιησού είναι άκαρπο εκτός αν ο υποψήφιος πιστεύει πραγματικά στον Ιησού και στη δύναμη που αντιπροσωπεύει το όνομά Του (Πράξ.ι:43). Ο Φίλιππος είπε στον Αιθίοπα ότι πρέπει να πιστεύει στον Ιησού πριν μπορέσει να βαπτιστεί (Πράξ.η:37).
Η μετάνοια και το βάπτισμα είναι απαραίτητα στοιχεία για τη συγχώρεση.
Σύμφωνα με το Πράξ.β:38 και άλλα εδάφια της Γραφής χρειάζεται μετάνοια και βάπτισμα στο νερό για να πάρει κανείς συγχώρεση ή άφεση αμαρτιών: «Μετανοήσατε, καί άς βαπτισθή έκαστος υμών εις τό όνομα τού Ιησού Χριστού εις άφεσιν αμαρτιών…» (Πράξ.β:38). Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Θεός χειρίζεται τις τρέχουσες συνέπειες της αμαρτίας στη μετάνοια και τις αιώνιες στο βάπτισμα (Δες κεφ.5).
Η μετάνοια παίζει αποφασιστικό ρόλο στη συγχώρεση, ώστε αντί να λέμε ότι συγχωρεθήκαμε όταν μετανοήσαμε, είναι πιο Βιβλικό να λέμε ότι αυτό έγινε όταν μετανοήσαμε και βαπτιστήκαμε στο νερό.
Η μετάνοια πρέπει να προηγείται του βαπτίσματος. Ο Ιωάννης κήρυξε πρώτα μετάνοια, και όσοι πίστευαν ομολογούσαν τις αμαρτίες τους στο βάπτισμα (Ματθ.γ:6, Μάρκ.α:5). Όταν οι άνθρωποι ερχόταν για να βαπτιστούν, απαιτούσε να μετανοήσουν και να το αποδείξουν (Ματθ.γ:8, Λουκ.γ:8). Το βάπτισμα είναι η ταφή των παλιών αμαρτιών, αλλά για να έχει νόημα αυτή η ταφή, πρέπει να προηγηθεί θάνατος με τη μετάνοια. Για να συγχωρεθούν οι αμαρτίες στο βάπτισμα πρέπει ο βαπτιζόμενος να έχει μετανοήσει γι’ αυτές τις αμαρτίες.
Βάπτισμα χωρίς να προηγηθεί μετάνοια.
Εφόσον η Βίβλος διδάσκει ότι η μετάνοια πρέπει να προηγείται του βαπτίσματος, ο εργάτης θα πρέπει προσεκτικά να εξηγεί τι σημαίνει μετάνοια στον υποψήφιο για να βαπτιστεί. Αν ο υποψήφιος ομολογήσει αδυναμία να μετανοήσει, ο εργάτης μπορεί να αρνηθεί να τον βαπτίσει, όπως έκανε ο Ιωάννης. Φυσικά, δεν πρέπει να απαιτεί υψηλό επίπεδο πνευματικής ωριμότητας, κάτι που χρειάζεται χρόνο και διδασκαλία για να επιτευχθεί. Σε τελευταία ανάλυση, ο καθένας πρέπει ν’ απαντήσει προσωπικά στο Θεό, γι’ αυτό, ο εργάτης, στις περισσότερες περιπτώσεις μπορεί να σεβαστεί την ειλικρινή ομολογία ενός γνωστικού ατόμου, ότι έχει μετανοήσει.
Ωστόσο, είναι Γραφικό, ο εργάτης να ρωτήσει τον υποψήφιο για την πίστη του στον Ιησού Χριστό. Ο Φίλιππος απέσπασε δήλωση πίστης από τον Αιθίοπα ευνούχο πριν τον βαπτίσει (Πράξ.η:37), ο εργάτης είναι υπεύθυνος να ζητήσει ανάλογη ομολογία πριν από την πράξη του βαπτίσματος.
Η Βίβλος δεν καθορίζει ακριβώς τι πρέπει να κάνουμε όταν κάποιος ομολογήσει ότι δεν μετανόησε παρά μονάχα μετά το βάπτισμά του. Μία λύση είναι να βαπτιστεί ξανά, αλλά η Βίβλος δεν διδάσκει κάτι τέτοιο, ούτε υπάρχει αναφορά αναβαπτισμού για παρόμοιο λόγο. Εφόσον το βάπτισμα είναι βασικά πράξη πίστης, φαίνεται ότι ο αναβαπτισμός δεν είναι αναγκαίος αν το βάπτισμα έγινε με πίστη στο Θεό και μια ειλικρινή επιθυμία του ατόμου να ζήσει γι’ Αυτόν. Η πίστη και η επιθυμία για το Θεό περιέχουν ένα μέτρο μετάνοιας. Το κύρος του βαπτίσματος εξαρτάται από την πίστη που περικλείει κάποια αναγνώριση των αμαρτιών και αποδοχή του έργου που έγινε πάνω στο σταυρό, αλλά όχι βέβαια ένα πλήρη κατάλογο αμαρτιών που το άτομο μπορεί να έχει διαπράξει.
Παρακάτω, αναφέρουμε μερικά παραδείγματα που επιβεβαιώνουν αυτή τη θέση: (1) ο νηπιοβαπτισμός δεν είναι έγκυρος, επειδή ακριβώς το μωρό δεν μπορεί να εξασκήσει πίστη. Αν κάποιος έχει βαπτιστεί μωρό, πρέπει να βαπτιστεί ξανά, όταν μεγαλώσει και αφού καταλάβει, πιστέψει και μετανοήσει. (2) αν κάποιος μεγάλος βαπτιστεί για άλλο λόγο – όχι θρησκευτικό – πρέπει να βαπτιστεί αφού πιστέψει προσωπικά και μετανοήσει. (3) όταν ένας μεγάλος καταλάβει ότι έχει ανάγκη τον Κύριο και αισθάνεται ότι θέλει να ζήσει γι’ Αυτόν και βαπτίζεται, αλλά αργότερα καταλαβαίνει ότι δεν είχε μετανοήσει πραγματικά για την παλιά του ζωή, δεν χρειάζεται να ξαναβαπτιστεί. Βέβαια, πρέπει να μετανοήσει γι’ αυτές τις αμαρτίες του, ώστε να λάβει το Άγιο Πνεύμα. Δεν χρειάζεται να βαπτιστεί ξανά, γιατί το βάπτισμά του ήταν μια πράξη πίστης στο Χριστό. Αν και κατά το βάπτισμά του δεν συγχωρέθηκαν αμαρτίες για τις οποίες δεν είχε μετανοήσει, αυτό έγινε αργότερα, όταν μετανόησε γι’ αυτές. (4) κάποιος μετανοεί, βαπτίζεται, παίρνει το Άγιο Πνεύμα, αλλά αργότερα γυρνάει πίσω, στον παλιό τρόπο ζωής. Όταν μετανοήσει για την αποστασία του και επιστρέψει, δεν χρειάζεται να βαπτιστεί ξανά, γιατί το βάπτισμά του καλύπτει τις αμαρτίες που έγιναν μετά εφόσον μετανόησε γι’ αυτές.
Συμπερασματικά, το βάπτισμα είναι νόμιμο, όταν γίνεται στο όνομα του Ιησού Χριστού, με πίστη σ’ Αυτόν. Όμως, καμία αμαρτία πριν ή μετά το βάπτισμα δεν συγχωρείται αν δεν προηγηθεί μετάνοια. Η εγκυρότητα του βαπτίσματος δεν εξαρτάται από την πίστη ή την ηθική κάποιου συγγενή, φίλου, ή ακόμα του εργάτη που το διενεργεί, αλλά από τη μετάνοια και την πίστη αυτού που βαπτίζεται.
Νηπιοβαπτισμός.
Όπως είδαμε μέχρι τώρα, ο νηπιοβαπτισμός δεν είναι έγκυρος κι ούτε πρόκειται ποτέ να αναγνωριστεί, εφόσον το μωρό δεν έχει συνείδηση πίστης. Μερικοί λένε ότι ο Θεός δίνει πίστη στο νήπιο, προκειμένου να νομιμοποιήσουν το βάπτισμα. Ωστόσο, εφόσον ο Θεός είναι η απόλυτη πηγή της πίστης, ο άνθρωπος είναι υπεύθυνος όσο αφορά στη χρήση αυτής της πίστης, έχοντας την ελευθερία της εκλογής να κάνει κάτι ή να μην το κάνει. Σώζουσα πίστη είναι η συνειδητή και εκούσια ανταπόκριση στο Θεό. Η Βίβλος όταν μιλάει για βάπτισμα, αναφέρεται μόνο σε πιστούς (Μάρκ.ις:16, Πράξ.η:37) και σε όσους έχουν μετανοήσει (Λουκ.γ:8, Πράξ.β:38). Τα μωρά δεν μπορούν ούτε να πιστέψουν ούτε να μετανοήσουν, αλλά ούτε υπάρχουν παραδείγματα νηπιοβαπτισμού μέσα στο λόγο του Θεού.
Κάποιοι φέρνουν σαν επιχείρημα τους οικιακούς κάποιων που πίστεψαν και βαπτίστηκαν, εννοώντας ότι θα υπήρχε και κάποιο μωρό που βαπτίστηκε, όπως η περίπτωση της Λυδίας και του δεσμοφύλακα στους Φιλίππους (Πράξ.ις:15, 31-33). Όμως, διαβάζουμε ότι οι οικιακοί του Κορνήλιου έλαβαν Πνεύμα Άγιο και μίλησαν με άγνωστες γλώσσες (Πράξ.ι:24, 44-46, ια:14-17), κάτι που είναι γεγονός ότι δεν συμβαίνει με τα μωρά. Η έννοια του οικιακού, μπορεί να αποδοθεί και σ’ ένα ζώο, αλλά κανείς δεν μπορεί να υποστηρίξει, σύμφωνα μ’ αυτή τη λογική, ότι βαπτίστηκαν και ζώα. Η Βίβλος ξεκάθαρα αναφέρει ότι όλο το σπίτι του δεσμοφύλακα και του Κρίσπου πίστεψε στο Θεό (Πράξ.ις:34, ιη:8), αλλά κανένα μωρό που τυχόν θα υπήρχε δεν μπορούσε να έχει συνειδητή πίστη. Όταν διαβάζουμε ότι ένα ολόκληρο σπίτι βαπτίστηκε, θα πρέπει να καταλαβαίνουμε ότι βαπτίστηκαν όσοι πληρούσαν τις προϋποθέσεις που η Βίβλος βάζει για να βαπτιστεί κάποιος. Αυτοί που ήταν αρκετά μεγάλοι ώστε να μετανοήσουν και να έχουν πίστη για να σωθούν.
Κάποιοι διδάσκουν το νηπιοβαπτισμό βασιζόμενοι στο γεγονός ότι στην Παλαιά Διαθήκη έκαναν περιτομή στα παιδιά όταν ήταν μωρά. Το βάπτισμα όμως είναι πνευματική κι όχι σαρκική περιτομή που απαιτεί ένα πνευματικό κι όχι σαρκικό καθαρισμό. Οι αμαρτίες του παρελθόντος και ο παλιός τρόπος ζωής σταματάει, κάτι που συνεπάγεται συνειδητή πίστη και μετάνοια. Το Κολ.β:11-12, το εδάφιο που περιγράφει το βάπτισμα σαν πνευματική περιτομή, μας διδάσκει ότι το πνευματικό έργο που γίνεται, συμβαίνει «διά τής πίστεως τής ενεργείας τού Θεού». Επιπλέον, η περιτομή συμβολίζει το βάπτισμα στο νερό και το Πνεύμα, αυτός δηλαδή που βαπτίζεται στο νερό πρέπει να είναι έτοιμος να λάβει και το Άγιο Πνεύμα.
Στην Παλαιά Διαθήκη, ο Θεός ασχολήθηκε κατά ένα ιδιαίτερο τρόπο μ’ ένα έθνος που ήταν φυσικά ξεχωρισμένο από τον κόσμο. Σήμερα, ο Θεός ασχολείται σε προσωπική βάση και λαός Του είναι αυτοί που έχουν αναγεννηθεί κι έχουν χωριστεί πνευματικά από τον κόσμο.
Βάπτισμα υπέρ των νεκρών.
Τέτοιου είδους βάπτισμα δεν είναι Βιβλικό. Οι νεκροί δεν μπορούν να έχουν σώζουσα πίστη, ούτε μπορούν να μετανοήσουν, γιατί είναι αργά πλέον γι’ αυτούς: «Καθώς είναι αποφασισμένον εις τούς ανθρώπους άπαξ νά αποθάνωσι, μετά δέ τούτο είναι κρίσις» (Εβρ.θ:27). Η Βίβλος σε καμία περίπτωση δεν διδάσκει ότι ψυχή μπορεί να σωθεί μετά θάνατο, ιδιαίτερα με πράξεις που γίνονται από άλλους για λογαριασμό της.
Αυτή η σκέψη του βαπτίσματος υπέρ των νεκρών βασίζεται σε μια λάθος ερμηνεία του εδαφίου Α’ Κορ.ιε:29. Σ’ αυτό το κεφάλαιο ο Παύλος διδάσκει την ανάσταση του Ιησού και τη μελλοντική ανάσταση των νεκρών. Σαν μέρος της επιχειρηματολογίας του, ουσιαστικά ρωτάει: «εάν τω όντι οι νεκροί δέν ανασταίνωνται, διά τί καί βαπτίζονται υπέρ τών νεκρών;». Υπάρχουν διάφορες θεωρίες όσο αφορά στο τι εννοούσε ο Παύλος, αλλά αυτό το εδάφιο δεν διδάσκει ούτε αποδεικνύει το βάπτισμα υπέρ των νεκρών, ιδιαίτερα για το λόγο ότι θα αντιφάσκει με ολόκληρη τη Γραφή.
Θα δούμε τρεις πιθανές ερμηνείες αυτού του εδαφίου: (1) Ο Παύλος αναφέρεται σ’ αυτούς που πίστεψαν εξαιτίας του θανάτου αγαπημένων τους προσώπων που ήταν Χριστιανοί. (2) Αναφέρεται στο «βάπτισμα με πληρεξούσιο», όχι για να το δικαιολογήσει ή να το συγχωρέσει, αλλά το χρησιμοποιεί σαν παράδειγμα πίστης στην ανάσταση. Ίσως κάποιοι Κορίνθιοι να κήρυτταν ενάντια στην ανάσταση και παρόλα αυτά βαπτιζόταν υπέρ των νεκρών. Μ’ αυτά τα λόγια θέλει απλά να τονίσει την ασυνέπειά τους. (3) Εννοούσε το βάπτισμα στο θάνατο του Χριστού. Η λέξη «νεκρών» βέβαια δεν μπορεί να υπονοεί το Χριστό αφού είναι στον πληθυντικό, αλλά μπορεί να εννοεί τους παλιούς εαυτούς που πέθαναν στη μετάνοια. Όσοι βαπτιστήκαμε «Συνετάφημεν μετ' αυτού διά τού βαπτίσματος εις τόν θάνατον, ίνα καθώς ο Χριστός ανέστη εκ νεκρών διά τής δόξης τού Πατρός, ούτω καί ημείς περιπατήσωμεν εις νέαν ζωήν» (Ρωμ.ς:3-5). Βλέποντάς το έτσι, το βάπτισμα είναι μια ομολογία πίστης στην ανάσταση του Χριστού, κάτι που ο Παύλος προσπαθεί να επιβεβαιώσει σ’ αυτά τα εδάφια.
Αμαρτίες που γίνονται μετά το βάπτισμα.
Σα Χριστιανοί, μπορούμε να συγχωρεθούμε για αμαρτίες που έγιναν μετά το βάπτισμα (Α’ Ιωάν.β:1). Ο Θεός απλά περιμένει να μετανοήσουμε και να ομολογήσουμε τις αμαρτίες μας: «Εάν ομολογώμεν τάς αμαρτίας ημών, είναι πιστός καί δίκαιος, ώστε νά συγχωρήση εις ημάς τάς αμαρτίας καί καθαρίση ημάς από πάσης αδικίας» (Α’ Ιωάν.α:9). Δεν απαιτεί δεύτερο βάπτισμα, το βάπτισμα που κάναμε στο νερό συνεχίζει να μας καλύπτει, αρκεί να μετανοούμε και να ομολογούμε τις αμαρτίες αυτές στο Θεό.
Γιατί ο Θεός διάλεξε το βάπτισμα;
Ο Θεός είναι κυρίαρχος στα σχέδιά Του και δεν έχουμε δικαίωμα να Τον ρωτάμε για τις εκλογές και τα σχέδιά του. Ούτε το γεγονός ότι δεν καταλαβαίνουμε κάτι, μας δίνει το δικαίωμα να μην υπακούμε. Ωστόσο, μπορούμε να καταλάβουμε κάποιους λόγους για τους οποίους ο Θεός σχεδίασε το βάπτισμα στο νερό και του έδωσε τόση σπουδαιότητα.
Το νερό συμβολίζει το θάνατο. Το νερό γίνεται αιτία μεγάλων καταστροφών και θανάτων (καταιγίδες, πλημμύρες) και ο άνθρωπος πνίγεται μετά από λίγα λεπτά αφ’ ότου βυθιστεί στο νερό. Τον καιρό του Νώε, ο Θεός χρησιμοποίησε το νερό για να θανατώσει ολόκληρο τον άπιστο κόσμο.
Κατά δεύτερο λόγο, το νερό είναι παγκόσμια συνδεδεμένο με πλύσιμο και καθαρισμό. Για διάφορους λόγους είναι το πιο διαδεδομένο μέσο καθαρισμού. Διαλύει τη βρωμιά, μπορούμε εύκολα να το βρούμε, μπορεί να χρησιμοποιηθεί σχεδόν παντού χωρίς να βλάψει, σαν υγρό που είναι χρησιμοποιείται εύκολα και μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε με μεγάλη δύναμη.
Τελικά, το νερό συμβολίζει την ίδια τη ζωή. Κανένα φυτό, κανένα ζώο, ακόμα και ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει χωρίς νερό. Ένας άνθρωπος μπορεί να επιζήσει μερικές βδομάδες χωρίς τροφή, αλλά μόνο λίγες μέρες χωρίς νερό. Το νερό διαλύει πολλές ουσίες, βοηθώντας έτσι τις απαραίτητες χημικές αντιδράσεις που συμβαίνουν στο σώμα μας. Περίπου το 60% του ανθρώπινου σώματος είναι νερό και περίπου 80% του αίματος. Το αίμα που μεταφέρει το οξυγόνο και τις τροφές σε κάθε μέρος του σώματος, δεν θα μπορούσε να ρέει μέσα στις φλέβες και τις αρτηρίες, αν δεν περιείχε νερό, θα έπαυε να είναι «η ζωή πάσης σαρκός» (Λευιτ.ιζ:14). Ακόμα και στο φυσικό βασίλειο, το νερό μεταφέρει και επιθέτει το αίμα που δίνει ζωή, στο σώμα.
Αυτές οι τρεις σημαντικές αλήθειες σχετικά με το νερό, το κάνουν να ταιριάζει μοναδικά σαν σύμβολο σε όσα συμβαίνουν στο βάπτισμα. Όταν βυθιζόμαστε στο νερό του βαπτίσματος, ο Θεός καταστρέφει, πνίγει και θάβει τον παλαιό άνθρωπο. Κατά το βάπτισμα, ο Θεός επιθέτει το αίμα του Χριστού που δίνει ζωή προκειμένου να μας καθαρίσει από τις αμαρτίες μας. Όταν αναδυόμαστε από το νερό, είμαστε έτοιμοι να περπατήσουμε τη νέα ζωή εν Πνεύματι.
Διαφορά ανάμεσα στο βάπτισμα στο νερό και το Πνεύμα.
Αν και το βάπτισμα στο νερό και το Πνεύμα συνδυάζονται για να δώσουν το ένα βάπτισμα, δεν πρέπει να εξισώνουμε αυτά τα δύο ξεχωριστά γεγονότα, όπως ήδη έχουν κάνει κάποιοι. Το ιδανικό είναι, καθώς κάποιος σηκώνεται από το νερό του βαπτίσματος, να λάβει το Άγιο Πνεύμα, αλλά αυτό δεν συμβαίνει πάντοτε, ίσως λόγω έλλειψης πίστης, γνώσης ή μετάνοιας. Οι Σαμαρείτες είναι ένα καλό παράδειγμα (Πράξ.η:12-17). Σε άλλες περιπτώσεις, άνθρωποι μετανοούν και λαμβάνουν το Άγιο Πνεύμα πριν βαπτιστούν στο νερό, όπως ο Κορνήλιος (Πράξ.ι:44-48). Η Βίβλος περιγράφει το βάπτισμα στο νερό και το βάπτισμα με Άγιο Πνεύμα σαν δύο ξεχωριστά γεγονότα, αν και έχουν τον ίδιο σκοπό.
Είναι απαραίτητο το βάπτισμα;
Η απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα είναι απόλυτα καταφατική. Ο Θεός θα μπορούσε να είχε σχεδιάσει την άφεση των αμαρτιών χωρίς το βάπτισμα, αλλά ο λόγος Του διδάσκει ότι διάλεξε να συγχωρεί τις αμαρτίες κατά το βάπτισμα. Το θέμα όμως δεν είναι τι θα μπορούσε να κάνει ο Θεός, αλλά τι κάνει. Δεν αμφισβητούμε ούτε εξετάζουμε τη ν απόλυτη εξουσία του Θεού και δεν έχουμε εξουσία να κηρύξουμε στις μέρες μας άφεση αμαρτιών χωρίς το χριστιανικό βάπτισμα στο νερό. Πρέπει να αποφεύγουμε ανθρώπινους συλλογισμούς για πιθανές εξαιρέσεις. Το μέρος μας είναι να κηρύξουμε και να ενεργήσουμε το βάπτισμα εις άφεσιν αμαρτιών.
Η σημασία του βαπτίσματος στο νερό.
Ας συνοψίσουμε τι συμβαίνει κατά το βάπτισμα στο νερό:
(1) Ο Θεός συγχωρεί τις αμαρτίες (Πράξ.β:38, κβ:16). Αυτό είναι ένα κυριολεκτικό γεγονός. Το χειρόγραφο που ήταν εναντίον μας εξαφανίζεται και ο μισθός της αμαρτίας που είναι ο αιώνιος θάνατος, απαλείφεται. Οι αμαρτίες μας πλένονται κι απομακρύνονται για πάντα. Η άφεση ισχύει για όλες τις αμαρτίες για τις οποίες μετανιώσαμε, άσχετα πότε έγιναν. Η συγχώρεση δίδεται μόνο όταν το άτομο πιστεύει, μετανοεί και βαπτίζεται. Η εγκυρότητα του βαπτίσματος δεν εξαρτάται από την πνευματική κατάσταση κανενός άλλου, ούτε και αυτού που ενεργεί το βάπτισμα.
(2) Το βάπτισμα στο νερό είναι μέρος της αναγέννησης. Το άτομο που βαπτίζεται γεννιέται από το νερό, που απλά αναφέρεται στο πνευματικό έργο που ο Θεός ενεργεί μέσα του (Ιωάν.γ:5, Τίτ.γ:5).
(3) Το βάπτισμα μας ταυτίζει με το θάνατο και την ταφή του Χριστού (Ρωμ.ς:1-4, Κολ.β:12). Φανερώνει ότι πεθάναμε ως προς την αμαρτία με τη μετάνοια κι ότι θάβουμε όχι μόνο τις αμαρτίες μας αλλά και τον «παλαιό άνθρωπο», την εξουσία της αμαρτίας και τον παλιό τρόπο ζωής.
(4) Το βάπτισμα στο νερό είναι μέρος του ενός βαπτίσματος στο νερό και το Πνεύμα που μας τοποθετεί στο σώμα του Χριστού (Ρωμ.ς:3-4, Γαλ.γ:27). Είναι μια προσωπική ταύτιση με τον Ιησού και μέρος της εισόδου μας στην οικογένειά του.
(5) Είναι μέρος της πνευματικής περιτομής (Κολ.β:11-13). Ο Θεός κάνει πνευματικό χειρουργείο και αποκόπτει το σαρκικό άνθρωπο με τις αμαρτίες του. Το βάπτισμα δηλώνει τη νέα σχέση διαθήκης με το Θεό.
Αυτό το κεφάλαιο ασχολήθηκε με τη σπουδαιότητα και την αναγκαιότητα του βαπτίσματος στο νερό. Στο επόμενο κεφάλαιο θα ασχοληθούμε με το Γραφικό τρόπο που πρέπει να γίνεται το βάπτισμα στο νερό, τη σημασία του και τη σπουδαιότητα που έχει για μας σήμερα.