•
καθήκοντα στους συμπολίτες (ιγ:8-10)
Ρωμ.ιγ:8 Εις μηδένα
μη οφείλετε μηδέν ειμή το να αγαπάτε αλλήλους· διότι ο αγαπών τον άλλον
εκπληροί τον νόμον.
Μεταφέρει τη σκέψη του χρέους από την προηγούμενη
ενότητα. Χρησιμοποιείται η ίδια ρίζα για το ρήμα «οφείλω» και το ουσιαστικό
«οφειλόμενα». Το εδ.7 νουθετεί τους Χριστιανούς να πληρώνουν όλα τα χρέη προς
το κράτος, ενώ το εδ.8 τους προτρέπει να μην αφήνουν απλήρωτο κανένα χρέος σε
κανέναν.
Κάποιοι ερμηνεύουν τη δήλωση «Εις μηδένα μη οφείλετε μηδέν» να
σημαίνει ότι απαγορεύονται κάθε είδους δάνεια. Δεν φαίνεται να είναι μια
απόλυτη απαγόρευση για δάνεια, αφού η Παλαιά Διαθήκη είχε θεσπίσει νόμους για
να ρυθμίσει τα δάνεια (Δευτ.ιε:1-3, κδ:10-13). Ο Ιησούς είπε μια παραβολή που
επαίνεσε την απόκτηση των τόκων από επένδυση (Ματθ.κε:27). Ακόμα δίδαξε τους
Χριστιανούς να δανείζουν άμεσα αυτούς που έχουν ανάγκη (Ματθ.ε:42, Λουκ.ς:35).
Σίγουρα ο Κύριος δεν θα ενθάρρυνε τους Χριστιανούς να δανείζουν αν αυτό είναι
αμαρτία.
Φαίνεται ότι η δήλωση σημαίνει, «να πληρώνεις
κάθε νόμιμο χρέος σου. Μη δανείζεσαι αν βλέπεις ότι δεν μπορείς να επιστρέψεις
το χρέος σου και μάλιστα στην ώρα του". Αυτή η ερμηνεία ταιριάζει καλύτερα
με το πλαίσιο. Ακριβώς όπως καταβάλλουμε τους φόρους και άλλες οφειλές προς το
κράτος, έτσι πρέπει να πληρώνουμε εγκαίρως όλες τις υποχρεώσεις μας σε όλους
τους άλλους. Μια δόση δανείου δεν παραβιάζει αυτό το εδάφιο επειδή η πληρωμή
δεν είναι οφειλόμενη μέχρι την ημέρα που συμφωνήθηκε στη σύμβαση. Θα πρέπει να
σημειώσουμε ότι μια πτώχευση μπορεί να απαλλάξει από την νομική υποχρέωση αλλά
όχι την ηθική υποχρέωση εξοφλήσης ενός χρέους.
Το μόνο χρέος που οι Χριστιανοί θα πρέπει να
έχουν είναι η αγάπη. Με άλλα λόγια, όταν πληρώνουμε όλα τα χρέη μας χρωστάμε
ακόμα ένα που ποτέ δεν θα μπορέσουμε να το εκπληρώσουμε πλήρως: την αγάπη. Το
χρωστάμε αυτό το χρέος στον κάθε άνθρωπο, όχι μόνο στους αδελφούς μας.
Όταν αγαπάμε εκπληρώνουμε το νόμο. Η έννοια αυτής
της αγάπης είναι συνεχόμενη. Το εδ.10 επαναλαμβάνει αυτή την αλήθεια.
Ρωμ.ιγ:9 Επειδή το, Μη μοιχεύσης, μη φονεύσης, μη κλέψης, μη
ψευδομαρτυρήσης, μη επιθυμήσης, και πάσα άλλη εντολή, εν τούτω τω λόγω
συμπεριλαμβάνεται, εν τώ· Θέλεις αγαπά τον πλησίον σου ως σεαυτόν.
Για να το επιβεβαιώσει, το εδ.9 αναφέρει
κάποιες από τις δέκα εντολές (Έξοδ.κ:13-17 και Δευτ.ε:17-21). Αυτές οι εντολές
απαγορεύουν τη μοιχεία, το φόνο, την κλοπή, την ψευδομαρτυρία την επιθυμία — τα
οποία είναι αδικίες ενάντια σε άλλους ανθρώπους. (Το κριτικό κείμενο παραλείπει
την εντολή σχετικά με την ψευδομαρτυρία). Αν αγαπάμε πραγματικά τον πλησίον
μας, σίγουρα δεν θα διαπράξουμε αυτές τις αμαρτίες εναντίον του. Έτσι μπορούμε
να συνοψίσουμε όλες αυτές τις εντολές, και στην πραγματικότητα όλες τις εντολές
του νόμου που ασχολούνται με τις διαπροσωπικές σχέσεις, στη δήλωση του
Λευιτ.ιθ:18: «θέλεις
αγαπά τον πλησίον σου ως σεαυτόν». Ο Παύλος αναφέρει αυτό το εδάφιο
και στην Γαλ.ε:14 Διότι όλος ο νόμος εις
ένα λόγον συμπληρούται, εις τον, Θέλεις αγαπά τον πλησίον σου ως σεαυτόν.
Το ίδιο απόσπασμα εμφανίζεται και στο Ιάκ.β:8, όπου ο Ιάκωβος το ονομάζει
«βασιλικό νόμο».
Αυτό το εδάφιο δεν αναφέρει τις εντολές
που αφορούν την άμεση σχέση μας με το Θεό, γιατί ασχολείται μόνο με τα χρέη μας
σε συνανθρώπους μας. Μπορούμε να συνοψίσουμε τις άλλες εντολές στο Δευτ.ς:5: «Και θέλεις αγαπά
Κύριον τον Θεόν σου εξ όλης της καρδίας σου και εξ όλης της ψυχής σου και εξ
όλης της δυνάμεώς σου». Όπως δίδαξε ο Ιησούς, σ' αυτές τις δύο
εντολές της αγάπης προς το Θεό και τον συνάνθρωπό μας, όλος ο νόμος και οι προφήται κρέμανται (Ματθ.κβ:37-40,
Μάρκ.ιβ:28-34). Μαθαίνουμε ακόμη από την παραβολή του Χριστού, του καλού
Σαμαρείτη ότι πλησίον μας δεν είναι απλά ένας φίλος, ένας συγγενής, κάποιος που
ζει κοντά μας ή ένας αδελφός. Μάλλον, πλησίον μας είναι όποιος έχει ανάγκη,
ακόμα και αν είναι ένας ξένος, από άλλη φυλετική ή κοινωνική ομάδα
(Λουκ.ι:25-37). Πλησίον είναι ο συνάνθρωπός μας.
Ρωμ.ιγ:10 Η αγάπη κακόν δεν κάμνει εις τον πλησίον· είναι λοιπόν εκπλήρωσις του
νόμου η αγάπη.
Το εδάφιο αυτό συνοψίζει όλα τα προηγούμενα. Οι
εντολές που διαβάσαμε στο εδ.9, όλες απαγορεύουν το κακό σε άλλους. Εάν αγαπάμε
τους συνανθρώπους μας δεν θα τους βλάψουμε κι έτσι με την αγάπη μας
εκπληρώνουμε όλο το νόμο.
