ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟ ΤΟΥ ΦΤΕΡΩΤΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Το πουλί χημικός αποστακτήρας...!
Στα εργαστήρια μας, χημικά, βιολογικά, φαρμακευτικά,
μικροβιολογικά κλπ. έχουμε πάντοτε ανάγκη από καθαρό νερό, απαλλαγμένο τελείως
από διάφορα άλατα που περιέχονται στο νερό της βρύσης και της θάλασσας. Για να
το πετύχουμε αυτό, με τη βοήθεια ειδικών συσκευών, βράζουμε το νερό και
συμπυκνώνοντας τους υδρατμούς, αποκτούμε αποσταγμένο, χημικώς καθαρό νερό. Αυτό
χρησιμοποιούμε πλέον για να κάνουμε χημικές και μικροβιολογικές αναλύσεις,
παρασκευή φαρμάκων, ορρών κλπ.
Να όμως, που αυτή τη
διαδικασία της απόσταξης, την εφαρμόζουν ορισμένα θαλασσοπούλια. Έχουν ειδικά
όργανα (αδένες) στη μύτη τους, με τα οποία αφού ρουφήξουν νερό της θάλασσας,
κατορθώνουν μέσω αυτών των οργάνων, να διαχωρίσουν το αλάτι από το νερό! Το
αλάτι το αποβάλλουν υπό μορφή κρυστάλλων - θυσάνων καθώς το εκτοξεύουν με το
ράμφος τους.
Η Σκολιά είναι ένα
έντομο, που όταν επιτίθεται στην κάμπια της σετωνίας, την κεντρίζει μόνον εκεί,
που βρίσκονται συγκεντρωμένα όλα τα κινητήρια νεύρα και μόνον αυτά.
Η κ ι τ ρ ι ν ο π τ έ ρ υ γ η σ φ ή κ α, που θα εκλέξει για θύμα της το
γρύλο, ξέρει (μα πώς τα ξέρει;) τα τρία νευρικά κέντρα που κινούν τα 3 ζεύγη
των ποδιών, γι’ αυτό και θα κεντρίσει πρώτα το λαιμό, έπειτα τον προθώρακα και
τέλος την κοιλιακή χώρα του γρύλου.
Ένα άλλο έντομο, «α μ μ ό φ ι λ ο ς η α κ
α ν θ ώ δ η ς», θα καταφέρει εννέα (!) αλλεπάλληλα κεντρίσματα σε μια
πεταλούδα, όπου υπάρχουν τα 9 ισάριθμα νευρικά της κέντρα, για να πετύχει την
επιθυμητή παράλυση, όχι όμως το θάνατο (γιατί ο θάνατος θα επιφέρει σήψη).
Κατόπιν, το θήραμα τοποθετείται πλάι στ’ αυγά, ώστε να είναι κατάλληλη τροφή
για τα μικρά, που θα προέλθουν απ’ αυτά...
Μια σφήκα μπορεί να βάλει κάτω μια ακρίδα. Αφού κάνει μια
τρύπα στο χώμα τσιμπάει με το κεντρί της την ακρίδα στο κατάλληλο ακριβώς
μέρος, ώστε να μη ψοφήσει, αλλά μόνο να χάσει τις αισθήσεις της και να
εξακολουθήσει να ζει σαν ένα είδος διατηρημένου κρέατος. Έπειτα, η σφήκα
τοποθετεί τόσο επιδέξια τα αυγά της, ώστε όταν βγουν τα παιδιά της, από τα
αυγά, να μπορούν να τρώνε σιγά-σιγά την ακρίδα. Δεν την σκοτώνει, γιατί ψόφιο
κρέας θα ήταν γι’ αυτά θάνατος. Η μητέρα - σφήκα, αφού τα τοποθετήσει έτσι,
πετάει μακριά και ψοφάει. Ποτέ δεν βλέπει τα μικρά της για να τα δασκαλέψει.
Και όμως, αυτό επαναλαμβάνεται κάθε φορά από τα σφηκόπουλα. Αλλιώς, σφήκες δεν
θα υπήρχαν. Τα παραδείγματα είναι ανεξάντλητα.
Πώς;;! Ποιος τα ρύθμισε έτσι;; Ποιος
δίδαξε μια τέτοια διορατική και φωτισμένη επινοητικότητα. Τύχη ή Δ η
μ ι ο υ ρ γ ί α ;
Ο ρυγχιτής ο σιγαροποιός πήρε το όνομά του από τη συνήθεια
που έχει να στρίβει τσιγάρα, όμως δεν καπνίζει. Ο λόγος είναι άλλος. Το θηλυκό
γεννάει λίγα αυγά 4-5 τα οποία είναι ευαίσθητα στην υγρασία και τρώγονται με
απληστία από πολλούς εχθρούς. Ο φίλος μας βρίσκει για πρόχειρη λύση να πάρει
2-3 φύλλα αχλαδιάς ή ένα μεγάλο αμπελιού και να το τρυπήσει στα νεύρα για να
μπορούν εύκολα να στρίβουν και να μένουν σ’ αυτή τη θέση. Έπειτα παίρνει τις
πλευρές των φύλλων, τις τσακίζει, τις στρίβει και φτιάχνει το τσιγάρο του. Εκεί
μέσα τώρα γεννά τα αυγά, βέβαιος ότι είναι ασφαλισμένα.
Ένα είδος ποντικιού ο
επίμυς που πάσχει από τεχνητή
αβιταμίνωση, αποδεικνύεται ικανός να διαλέξει από μια ολόκληρη σειρά τροφών,
εκείνη τη βιταμίνη που του λείπει (τη βιταμίνη Β1 π.χ.).Μετά την εκτομή των
επινεφριδίων του, που εκδηλώνεται με ελάττωση της ποσότητας του νατρίου, η
ευαισθησία του στο κοινό αλάτι γίνεται μεγαλύτερη και το τρωκτικό για να
επιζήσει, καταβροχθίζει μεγάλες ποσότητες απ’ αυτό. Πώς εξηγούνται όλα αυτά;
Ή τα έντομα και τα ζωάκια αυτά
σκέπτονται ή κάποιος σκέφθηκε γι’ αυτά.
Η επιστήμη, ονόμασε τις ενέργειες αυτές «ένστικτο», «προσαρμογή»,
«εξέλιξη» στο πέρασμα γενεών και αιώνων χωρίς όμως να κατορθώνει να αναλύσει
βαθύτερα το πρόβλημα. Μα, αυτό δεν είναι ερμηνεία, δεν είναι εξήγηση που να
ικανοποιεί. Όταν ρωτάμε τους ειδικούς τί είναι «ένστικτο»; Οι βιολόγοι
απαντούν:
«Ένστικτο
είναι η φυσική εσωτερική ορμή που οδηγεί τα άλογα ζώα σε πράξεις, που είναι
σκόπιμες μέχρι τις τελευταίες λεπτομέρειές τους. Είναι έμφυτες κινήσεις
επικοινωνίας, πολέμου ή συμμαχίας με το σύντροφό του, χαιρετισμού ή
ζευγαρώματος, αναζήτησης τροφής ή βαδίσματος, στολισμού - καθαριότητας,
υπεράσπισης των αυγών ή των νεογνών».
Η γέννηση του ένστικτου απασχολεί πολύ τους επιστήμονες και η
εξιχνίασή του αποτελεί ένα δύσκολο πρόβλημα. Παρά τις θεωρίες των Δαρβίνου και
Λαμάρκ το πρόβλημα «ένστικτο» παραμένει άλυτο.
Δεν μας λένε, πώς
το κάθε ζωικό είδος άρχισε να κάνει αυτή την ενέργεια και πώς κατόρθωσε να μη την αλλάξει επί αιώνες, μέχρι που τελικά του
έγινε ένστικτο.
Ένστικτο λοιπόν είναι.... είναι... «ένστικτο»! Διασαφηνίζουμε
το μυστήριο επικολλώντας μια ταμπέλα με την επιγραφή: ένστικτο. Μα αυτή η λέξη
δεν λέει τίποτα!
Έτσι, αυτό που δε λέει τίποτε, η λέξη ένστικτο είναι η
αμήχανη απάντηση και η αφελής ερμηνεία σε τέτοιες «μυστηριώδεις» τεχνικές
ικανότητες, όσον αφορά στην «επινοητικότητα και τη σοφία» των ζώων.
Ποιος άραγε όπλισε και οπλίζει το κάθε μικρότατο έντομο ή ζώο με
το ένστικτο;
Ποιος;
Η τύχη ή ο Δημιουργός;