«Ο κρύπτων τάς αμαρτίας αυτού δέν θέλει
ευοδωθή· ο δέ εξομολογούμενος καί παραιτών αυτάς θέλει ελεηθή» (Παρ.κη:13). Χρειάζεται
να ομολογούμε και να παραιτούμε τις αμαρτίες μας, αν θέλουμε να ευοδωθούμε.
Χρειάζεται μια πραγματική στροφή από την αμαρτία προς το Θεό. Η μετάνοια είναι
κάτι περισσότερο από τη λύπη για τις αμαρτίες, περιλαμβάνει και την απόφαση να
κάνεις κάτι γι’ αυτές τις αμαρτίες. Η μετάνοια είναι κάτι περισσότερο από την
ομολογία των αμαρτιών, περιέχει και την εγκατάλειψή τους με τη βοήθεια του
Θεού.
Ο
Ιωάννης ο Βαπτιστής τόνισε αυτό το στοιχείο της μετάνοιας. Όταν τα πλήθη ερχόταν
για να βαπτιστούν, τους έλεγε: «Γεννήματα εχιδνών, τίς έδειξεν εις εσάς νά
φύγητε από τής μελλούσης οργής; Κάμετε λοιπόν καρπούς αξίους τής μετανοίας, καί
μή αρχίσητε νά λέγητε καθ' έαυτούς, Πατέρα έχομεν τόν Αβραάμ· διότι σάς λέγω
ότι δύναται ο Θεός εκ τών λίθων τούτων νά αναστήση τέκνα εις τόν Αβραάμ»
(Λουκ.γ:7-8). Αρνήθηκε να βαπτίσει πολλούς που ήρθαν γι’ αυτό το σκοπό, πριν
δείξουν αποδεικτικά στοιχεία πραγματικής μετάνοιας. Γι’ αυτόν, η μετάνοια ήταν
κάτι περισσότερο από μια απόφαση του νου, ήταν η πνευματική απόφαση που φέρνει
αλλαγή στον τρόπο ζωής. Το ίδιο με τον Ιωάννη, ο Παύλος κήρυξε ότι οι άνθρωποι
πρέπει: «νά μετανοώσι καί νά επιστρέφωσιν εις τόν Θεόν, πράττοντες έργα άξια
τής μετανοίας» (Πράξ.κς:20).
Αυτό
βέβαια δεν σημαίνει ότι η μετάνοια απαιτεί συγκεκριμένο χρονικό διάστημα κατά
το οποίο πρέπει κανείς να αποδείξει την αγάπη του προς το Θεό. Ο Θεός ξέρει την
ίδια στιγμή αν κάποιος έχει πραγματικά δεσμευτεί να εγκαταλείψει την αμαρτία,
με αποτέλεσμα μετάνοια και βάπτιση με Άγιο Πνεύμα να συμβούν την ίδια στιγμή.
Δυστυχώς, καθώς περνάει ο καιρός, κάποιοι δεν τηρούν την υπόσχεσή τους, αλλά
όταν βαπτίστηκαν με το Άγιο Πνεύμα, ειλικρινά αποφάσισαν να απορρίψουν την
αμαρτία.
Αποκατάσταση.
Σαν
μέρος της εγκατάλειψης των αμαρτιών, το άτομο που ειλικρινά μετανοεί, θα
προσπαθήσει να διορθώσει τις επιπτώσεις των προηγούμενων αμαρτιών του, όσο αυτό
είναι δυνατόν. Αυτή η πράξη ονομάζεται αποκατάσταση. Για παράδειγμα, αν είχε
κλέψει χρήματα, να τα επιστρέψει (Λουκ.ιθ:8). Αν είχε αδικήσει κάποιους να πάει
και να τους ζητήσει συγνώμη. Αν είχε βλάψει κάποιον λέγοντας ψέματα ή με
κουτσομπολιό, καλό είναι να αποκαταστήσει την αλήθεια.
Ο
Ιησούς δίδαξε: «Εάν λοιπόν προσφέρης τό δώρόν σου εις τό θυσιαστήριον καί
εκεί ενθυμηθής ότι ο αδελφός σου έχει τι κατά σού, άφες εκεί τό δώρόν σου
έμπροσθεν τού θυσιαστηρίου, καί ύπαγε πρώτον φιλιώθητι μέ τόν αδελφόν σου, καί
τότε ελθών πρόσφερε τό δώρόν σου» (Ματθ.ε:23-24).
Όταν
ο Θεός μας συγχωρεί, δεν μας επιτρέπει να συνεχίσουμε ν’ απολαμβάνουμε τα γήινα
οφέλη των αμαρτιών μας χωρίς αποκατάσταση, ούτε αυτό εξαλείφει την ανάγκη να
ζητήσουμε συγνώμη από κάποιον που αδικήσαμε.
Μετάνοια και
συναισθήματα.
Η
μετάνοια επηρεάζει τη συναισθηματική πλευρά του ανθρώπου, εφόσον έχει να κάνει
με κατά Θεό λύπη και μεταμέλεια. Συνήθως φέρνει δάκρυα και άλλες παρόμοιες
συναισθηματικές εξωτερικεύσεις. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι ένα συναισθηματικό show
μπορεί ν’ αντικαταστήσει τη μετάνοια! Μερικοί άνθρωποι χύνουν δάκρυα
αυτολύπησης κι όχι επειδή λυπήθηκαν κατά Θεό. Κάποιοι ανταποκρίνονται
συναισθηματικά στην παρουσία του Θεού, αλλά γρήγορα σταματάνε χωρίς να
μετανοήσουν πλήρως. Ο Θεός αφήνει συχνά να αισθανθούν την παρουσία Του σαν ένα
μέσο που θα τους οδηγήσει σε μετάνοια, αλλά δεν πρέπει να κάνουμε το λάθος να
θεωρήσουμε αυτό το συναίσθημα ότι είναι μετάνοια.
Όταν
κάποιος μετανοεί, αισθάνεται χαρά, επειδή αποκαθίσταται η επικοινωνία του με το
Θεό. Ακόμα θα αισθανθεί ξαλάφρωμα, εφόσον πήρε την απόφαση να μην αμαρτήσει ξανά.
Όμως, δεν θ’ αφήσει αυτή τη χαρά και την ανακούφιση να τον εμποδίσουν να προχωρήσει,
αφού ο Θεός έχει πολύ περισσότερα γι’ αυτόν. Ο Θεός θέλει ν’ ασχοληθεί μια κι
έξω με τις αμαρτίες του παρελθόντος όταν βαπτιστεί στο νερό καθώς και να του
δώσει το Άγιο Πνεύμα. Μερικοί άνθρωποι σταματάνε όταν αισθανθούν τη χαρά της
μετάνοιας, ενώ κανονικά πρέπει να προχωρήσουν στην επόμενη χαρά, το βάπτισμα
στο νερό. Μετά, καθώς θα δοξάζουν το Θεό θα πάρουν τη δωρεά του Αγίου
Πνεύματος.
