Ματθ.ιγ:10-17 "Και
προσελθόντες οι μαθηταί, είπον προς αυτόν, Διά τι λαλείς προς αυτούς διά
παραβολών;...και να ακούσωσιν όσα ακούετε, και δεν ήκουσαν."
Ματθ.ιγ:34-35 "Ταύτα
πάντα ελάλησεν διά παραβολών ο Ιησούς προς τους όχλους, και χωρίς παραβολής δεν
ελάλει προς αυτούς...κεκρυμμένα από καταβολής κόσμου."
Μάρκ.δ:11-12 "Και έλεγε
προς αυτούς, Εις εσάς εδόθη να γνωρίσητε το μυστήριον της βασιλείας του Θεού,
εις εκείνους δε τους έξω, διά παραβολών τα πάντα γίνονται..."
Μάρκ.δ:33 "Και διά τοιούτων πολλών παραβολών
ελάλει προς αυτούς τον λόγον, καθώς ηδύναντο να ακούσωσι."
Ορισμός
της παραβολής: Κάποιος επιχείρησε να ορίσει την
παραβολή σαν "μια γήινη ιστορία μ' ένα ουράνιο νόημα". Σίγουρα η παραβολή είναι μια ιστορία - μια
κατασκευασμένη ιστορία που αναφέρεται σε κάτι που ίσως να έχει συμβεί και
λέγεται με σκοπό την κατανόηση μιας αλήθειας. Είναι, δηλαδή, μια γλαφυρή εικόνα
που ρίχνει φως σε κάποια διδαχή. Η
παραβολή είναι συνήθως μια μικρή ιστορία,
αλληγορική στη φύση της. Αλληγορία είναι η περιγραφή ενός πράγματος κάτω απ' την εικόνα ενός
άλλου.
Γιατί
ο Ιησούς δίδαξε με παραβολές; Μια παραβολή πρέπει να ερμηνευτεί για να γίνει
κατανοητή. Χρειάζεται θεία αποκάλυψη για
να καταλάβουμε της αλήθειες που διδάσκουν οι παραβολές. Όταν ο Ιησούς δίδασκε με παραβολές, έδινε
απλές ιστορίες που ήταν ενδιαφέρουσες κι ήταν εύκολο ν' απομνημονευτούν. Μ' αυτό, ο Κύριος πετύχαινε δύο πράγματα:
·
Βοηθούσε τους μαθητές Του, κι αργότερα
την Εκκλησία, να καταλάβουν καλύτερα και να θυμούνται για μεγαλύτερο χρονικό
διάστημα τις αλήθειες που περιέχονται στις παραβολές.
·
Έκρυβε το νόημα των ιστοριών απ' τους
Φαρισαίους και τους μη σωσμένους.
Ωστόσο,
μπορεί να θυμόνταν τις ιστορίες κι ίσως καταλάβαιναν αργότερα τις αλήθειες που
περιέχονταν σ' αυτές.
Πόσες
παραβολές χρησιμοποίησε ο Ιησούς; Κανείς δεν γνωρίζει την απάντηση σ' αυτή την
ερώτηση. Απλά έχουμε αυτή την
δήλωση, "Και διά τοιούτων πολλών παραβολών ελάλει προς αυτούς τον
λόγον" (Μάρκ.δ:33). Είμαστε πεπεισμένοι, ότι ο Ιησούς χρησιμοποίησε
πολλές παραβολές που ποτέ δεν καταγράφτηκαν.
Το πόσες ήταν, απλά δεν το γνωρίζουμε.
Πώς
μπορούμε εμείς να καταλάβουμε τις παραβολές; Οι παραβολές δεν πρέπει να ερμηνεύονται
κατά γράμμα. Έχουν μια πνευματική έννοια
που μπορεί να γίνει κατανοητή με θεία αποκάλυψη. Υπάρχουν δύο πράγματα που θα πρέπει να
προσέξουμε ιδιαίτερα:
Οι
διδασκαλίες δεν πρέπει να βασίζονται μόνο πάνω σε παραβολές. Οι παραβολές
απεικονίζουν τις διδασκαλίες και τις απλοποιούν, αλλά δεν βασίζουμε μια
διδασκαλία πάνω σε παραβολές.
Ποτέ
δεν πρέπει να ονομάζουμε παραβολή μια κυριολεκτική ιστορία. Ένα παράδειγμα που μπορούμε να
χρησιμοποιήσουμε είναι η ιστορία του πλούσιου και του Λάζαρου (Λουκ.ις:19-31).
Ο Ιησούς ποτέ δεν έδινε τα ονόματα των χαρακτήρων στις παραβολές. Ιστορίες σαν αυτή πρέπει να θεωρούνται
κυριολεκτικές, αφηγήσεις κάποιου πραγματικού γεγονότος.
Β.
ΠΟΛΛΕΣ ΠΑΡΑΒΟΛΕΣ ΔΙΔΑΞΑΝ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΣΩΤΗΡΙΑ
Ο
Ιησούς έδωσε έναν αριθμό παραβολών που δίδασκαν αλήθειες σχετικά με την
σωτηρία. Μερικές από αυτές τις αλήθειες
που ήρθαν στο φως μέσα από παραβολές ήταν:
·
Ο Ιησούς είναι ο Σωτήρας που ήρθε να
ζητήσει και να σώσει το απολωλός.
·
Η σημασία της μετάνοιας στη σωτηρία.
·
Η σημασία της σωτηρίας.
·
Για να συγχωρεθεί κάποιος,
πρέπει να είναι πρόθυμος να συγχωρεί τους άλλους.
·
Αφού κάποιος σωθεί, αναμένεται να είναι
καρποφόρος.
Γ.
ΠΑΡΑΒΟΛΕΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΗ ΣΩΤΗΡΙΑ
1.
Ο καλός Σαμαρείτης (Λουκ.ι:25-37)
Η
ιστορία: Ένας Ιουδαίος ταξίδευε απ' την
Ιερουσαλήμ στην Ιεριχώ. Η Ιερουσαλήμ βρίσκεται περίπου 777 μέτρα πάνω απ' την
επιφάνεια της θάλασσας, ενώ η Ιεριχώ που απέχει 27 χλμ. βορειοανατολικά, βρίσκεται 251 μέτρα κάτω απ'
την επιφάνεια της θάλασσας. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να κατέβει κανείς 1028
μέτρα, σε μια απόσταση 27 περίπου χιλιομέτρων. Ο δρόμος είναι κατηφορικός σ' όλη την διαδρομή και πολύ
επικίνδυνος. Ήταν γνωστό ότι ήταν
γεμάτος από το χειρότερο είδος ληστών.
Αυτοί
οι ληστές επιτέθηκαν στον Ιουδαίο και τον άφησαν πληγωμένο, γυμνό και
μισοπεθαμένο στην ερημιά. Απ' εκεί
πέρασαν ένας ιερέας και ένας Λευίτης, αλλά δεν του πρόσφεραν βοήθεια. Οι
Ιουδαίοι δεν είχαν σχέσεις με τους Σαμαρείτες, αλλά ήταν ένας τέτοιος καταφρονημένος
Σαμαρείτης που είχε ευσπλαχνία. Πήγε στον πληγωμένο, έδεσε τις πληγές του χύνοντας
λάδι και κρασί, τον έβαλε πάνω στο ζώο του, τον πήγε σ' ένα πανδοχείο και
πλήρωσε για την φροντίδα του.
Αλήθειες
που διδάσκονται απ' την παραβολή: Το άμεσο μάθημα που διδάσκεται εδώ είναι ο
ορισμός του πλησίον μας. Ο πλησίον μας
είναι κάθε άνθρωπος που έχει ανάγκη τη βοήθειά μας.
Ωστόσο,
το μήνυμα της σωτηρίας έρχεται στο φως τόσο όμορφα. Ο Ιουδαίος αντιπροσωπεύει όλη την ανθρωπότητα
που ταξιδεύει τον κατηφορικό δρόμο μακριά απ' το Θεό. Η Ιερουσαλήμ αντιπροσωπεύει το κατοικητήριο
του Θεού πάνω στη γη, ενώ η Ιεριχώ είναι το μέρος που έχει υποστεί κατάρα. Ο
άνθρωπος ταξιδεύει κάτω, κάτω, κάτω, μακριά απ' το Θεό και το αποτέλεσμα είναι
να βρεθεί στην ερημιά πληγωμένος, γυμνός, μισοπεθαμένος και να έχει ληστευτεί.
Ο Θεός και ο κόσμος βρίσκονται σε έχθρα, αλλά τόσο αγάπησε ο Θεός τον κόσμο
ώστε έδωσε το μονογενή Υιό Του.
Ο Ιησούς
Χριστός είναι ο Καλός Σαμαρείτης που είχε συμπόνια και πήγε εκεί όπου ήταν ο
πεσμένος άνθρωπος. Χύνει το λάδι και το
κρασί που είναι σύμβολα του Αγίου Πνεύματος. Ντύνει τον αμαρτωλό με τη δική Του
δικαιοσύνη και τον μεταφέρει στο πανδοχείο. Αυτό αναφέρεται στην Εκκλησία.
Ακόμη
και τα δύο δηνάρια έχουν σημασία εδώ. Το δηνάριο είναι ο μισθός μιας ημέρας, κι
εδώ έχουμε παροχή δύο ημερών για τον άνθρωπο. Μία ημέρα για τον Κύριο είναι σαν χίλια χρόνια, άρα αυτή η παραβολή διδάσκει
ότι η Εκκλησία θα διακονήσει στον αμαρτωλό για μία περίοδο 2.000 χρόνων.
2.
Ο άσωτος υιός (Λουκ.ιε:11-32)
Η
ιστορία: Ένας άνθρωπος είχε δύο γιους που ήταν
αρκετά διαφορετικοί στη φύση και το χαρακτήρα τους. Ο μεγαλύτερος γιος ήταν εργατικός,
πιστός αλλά ταυτόχρονα αυτοδικαιούμενος.
Ο νεότερος γιος επιθύμησε να φύγει απ' το σπίτι του και να δει τι υπήρχε
στον κόσμο. Ζήτησε από τον πατέρα του το μερίδιό του απ' την κληρονομιά κι
αυτός του το έδωσε. Έφυγε αμέσως και ταξίδεψε σε μια μακρινή χώρα. Εκεί ξόδεψε όλα όσα είχε ζώντας μια άσωτη
ζωή. Όμως πείνα ήρθε στη χώρα, και ο
γιος γρήγορα πείνασε. Τελικά τον
προσέλαβαν να βόσκει χοίρους. Ήταν τόσο πεινασμένος ώστε επιθύμησε να φάει από
τη βοσκή των χοίρων. Μια μέρα, ήρθε στον
εαυτό του. Αποφάσισε να επιστρέψει στο σπίτι του, να ομολογήσει το λάθος στον
πατέρα του και να ζητήσει να προσληφθεί σαν υπηρέτης. Ωστόσο όταν έφτασε εκεί, ο πατέρας του τον
αγκάλιασε, τον φίλησε και διέταξε να σφαχτεί το σιτευτό μοσχάρι για να χαρούν
όλοι μαζί. Ο μεγαλύτερος αδελφός θύμωσε πολύ γιατί ο πατέρας του υποδέχτηκε με
τόση θέρμη τον άσωτο αδελφό του.
Αλήθειες
που διδάσκονται απ' την παραβολή:
Αυτή είναι μάλλον η πιο γνωστή απ' όλες τις παραβολές του Κυρίου μας. Μας διδάσκει ότι ο Θεός ποτέ δεν εμποδίζει ένα
άτομο να φύγει, αλλά ο δρόμος είναι πάντα ανοιχτός για επιστροφή. Οι αλήθειες που διδάσκονται εδώ είναι:
Ο
πεσμένος άνθρωπος πρέπει να συνειδητοποιήσει την τραγική του κατάσταση και να
πάρει μια απόφαση. Πρέπει να παρθεί μια
απόφαση πριν το ταξίδι της επιστροφής.
·
Το ταξίδι της επιστροφής είναι δύσκολο
αλλά πάντοτε κατορθωτό.
·
Η αληθινή μετάνοια κι η ομολογία είναι
απαραίτητες.
·
Μπορεί να υπάρξει αληθινή συμφιλίωση κι
αποκατάσταση.
·
Γίνεται μεγάλη χαρά στον ουρανό για
κάθε αμαρτωλό που μετανοεί.
3. Ο Φαρισαίος κι ο Τελώνης (Λουκ.ιη:9-14)
Η
ιστορία: Ένας Φαρισαίος κι ένας τελώνης πήγαν
στο ναό για να προσευχηθούν. Ο Φαρισαίος
προσευχήθηκε υψώνοντας και δικαιώνοντας τον εαυτό του. Ο τελώνης στεκόταν
μακριά και χτυπούσε το στήθος του, φωνάζοντας για έλεος.
Αλήθειες
που διδάσκονται απ' την παραβολή: Ο
άνθρωπος δεν δικαιώνεται με τη δική του δικαιοσύνη κι υπερηφάνεια. Η αληθινή μετάνοια κι η εξομολόγηση της
αμαρτίας πάντα φέρνουν δικαίωση, συγχώρεση κι ειρήνη.
4.
Ο άφρων πλούσιος (Λουκ.ιβ:15-21)
Η
ιστορία: Ένας πλούσιος αγρότης είχε τόσο
μεγάλη συγκομιδή ώστε δεν είχε μέρος να βάλει τους καρπούς του. Αποφάσισε να
χτίσει μεγαλύτερες αποθήκες, για να έχει ασφάλεια στα γηρατειά του. Τότε θα
μπορούσε ν' αναπαυτεί και ν' απολαύσει τη ζωή.
Ωστόσο, ο θάνατος χτύπησε την πόρτα του, μια συνάντηση που δεν μπορούσε
ν' αποφύγει. Επειδή ενδιαφερόταν μόνο
για τους θησαυρούς αυτής της ζωής, ο
Θεός τον ονόμασε άφρονα.
Αλήθειες
που διδάσκονται απ' την παραβολή:
Αυτή η παραβολή μας διδάσκει πόσο ασήμαντοι είναι οι θησαυροί αυτής της ζωής
και πόσο αβέβαιη είναι η ίδια η ζωή. Μπορεί
να κοπιάζεις και να αποταμιεύεις για να έχεις ασφάλεια στα γηρατειά σου και σε
μια στιγμή να τα δεις όλα να χάνονται.
Όποιος ζει μόνο γι' αυτό τον κόσμο είναι ένας άφρων.
5.
Ο χρεοφειλέτης κι ο σύνδουλός του (Ματθ.ιη:23-35)
Η
ιστορία: Ένας βασιλιάς είχε έναν υπηρέτη που
του όφειλε ένα μεγάλο ποσό, δέκα χιλιάδες τάλαντα ή 9 εκατομμύρια ευρώ περίπου. Ο βασιλιάς διέταξε να
πουλήσουν αυτόν, την οικογένειά του κι όλα του τα υπάρχοντα. Ο υπηρέτης ικέτεψε για έλεος και του
χαρίστηκε ολόκληρο το ποσό.
Αυτός
ο ίδιος υπηρέτης είχε ένα σύνδουλο που του χρωστούσε εκατό δηνάρια, 12 ευρώ περίπου. Όταν του ζήτησε να τον
εξοφλήσει, ο άλλος υπηρέτης ικέτεψε για έλεος, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Τον
έριξαν στη φυλακή. Όταν ο βασιλιάς το
άκουσε, συνέλαβε τον πρώτο υπηρέτη και τον φυλάκισε μέχρι να εξοφλήσει όλο το
χρέος του.
Αλήθειες
που διδάσκονται απ' την παραβολή:
Διδασκόμαστε εδώ ότι δεν μπορούμε να λάβουμε συγχώρεση εάν είμαστε απρόθυμοι να
συγχωρέσουμε.
Δ.
ΑΛΛΗ ΜΙΑ ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΣΩΤΗΡΙΑ
1.
Οι δύο συγχωρημένοι χρεοφειλέτες (Λουκ.ζ:36-50)
