Πεθερικά

Το  τελευταίο πράγμα που θα επιθυμούσε μια γυναίκα, είναι να συγκατοικούσε μόνιμα με τα πεθερικά της. Ωστόσο, η Χριστιανή γυναίκα επιθυμεί να δοξάζει τον Κύριο και σ’ αυτή την ευαίσθητη, και μερικές φορές εκρηκτική, περιοχή της ζωής. Παρακάτω υπάρχουν μερικές οδηγίες, που μπορεί να φανούν χρήσιμες και σ’ εσάς.

Ας τους τιμήσουμε

Η Βίβλος μας δίνει σαφή διδασκαλία γύρω από τις σχέσεις μας με τα πεθερικά μας με την εντολή: «Τίμα τον πατέρα σου και τη μητέρα σου, δια να γίνεις μακροχρόνιος επί της γης.» (Εξοδ.κ:12)  Αλλά και του Παύλου η προτροπή «Γίνεσθε δε εις αλλήλους χρηστοί, εύσπλαγχνοι, συγχωρούντες αλλήλους...» (Εφεσ.δ:32), βρίσκει μεγάλη εφαρμογή στην περίπτωσή μας. Επίσης και το «Γίνεσθε προς αλλήλους φιλόστοργοι δια της φιλαδελφείας, προλαμβάνοντες να τιμάτε αλλήλους». (Ρωμ.ιβ:10).  Βέβαια, για να επιτευχθούν όλ’ αυτά χρειάζεται ν’ αφήσουμε το Θεό να δουλέψει στο χαρακτήρα μας, παραδιδόμενες ολοκληρωτικά σ’ Αυτόν. Πρέπει να πεθάνει το εγώ μας και να ζει μέσα μας ο Χριστός.

Ας προσπαθήσουμε να γνωριστούμε καλύτερα

Ξόδεψε χρόνο με τα πεθερικά σου και ψάξε για τρόπους που θα μπορέσεις να φανείς ευγενική και χρήσιμη σ’ αυτούς. Μπορεί να σε κουράζουν οι επαναλαμβανόμενες συμβουλές τους ή να μην τις βρίσκεις σύμφωνες με τη γνώμη τη δική σου και του συζύγου σου, όμως άκουσε τις με υπομονή και προσοχή. Να είσαι διακριτική στα αισθήματά τους. Μην παραλείπεις να τους ευχαριστείς για ό,τι κάνουν. Το ευχαριστώ δεν είναι αυτονόητο και δεν κουράζει όταν επαναλαμβάνεται. Αν πληγώνεσαι απ’ όσα λένε ή κάνουν να είσαι έτοιμη να τους συγχωρείς. Πόσες φορές είμαστε υποχρεωμένοι να συγχωρούμε; Απ’ ότι λέει ο ίδιος ο Κύριός μας «έως εβδομηκοντάκις επτά». (Ματθ.ιη:22).

Προσοχή στην οικονομική εξάρτηση

Ο πειρασμός να στηρίζονται στη βοήθεια των πεθερικών προκαλεί σε πολλά ζευγάρια σοβαρές δυσκολίες. Συνεπάγεται υπερβολικές υποχρεώσεις προς αυτούς και δημιουργεί μια αφύσικη εξάρτηση. Θα έλεγε κανείς πως είναι φαινόμενο του καιρού μας, πολλά νέα ζευγάρια, ενώ έφτιαξαν δική τους οικογένεια κι ενώ μάλιστα εργάζονται ο ένας ή κι οι δύο σύζυγοι, να εξακολουθούν να χρηματοδοτούνται από τους γονείς του ενός ή του άλλου.  Αυτό έχει πολλά δυσάρεστα επακόλουθα. Πρώτα, φέρνει σε δύσκολη θέση τους γονείς, ιδιαίτερα όταν έχουν δικαιώματα. Δεύτερο και χειρότερο, δεν αφήνει τους νέους ν’ αναλάβουν τις ευθύνες τους, να ωριμάσουν επιτέλους και να μάθουν «και να περισσεύονται και να υστερούνται». Πολλοί γονείς, επειδή πέρασαν μεγάλη φτώχεια στα παιδικά ή νεανικά τους χρόνια, θέλουν να μη λείψει τίποτα από τα παιδιά τους. Το αποτέλεσμα είναι να δημιουργούν ανθρώπους χωρίς τη στοιχειώδη αίσθηση οικονομίας, ενώ παράλληλα θεωρούν τους γονείς υποχρεωμένους συνεχώς να δίνουν.

Θα έφτανα στο ακραίο σημείο να πω, αν βρεθείτε στην ανάγκη να δανειστείτε, καλύτερα να στραφείτε στην Τράπεζα παρά να διακινδυνεύσετε τους οικογενειακούς δεσμούς. Οπωσδήποτε, αν αναγκαστείτε να δανειστείτε από τους γονείς σας, φροντίστε να επιστρέψετε το δάνειο σύμφωνα μ’ ένα προκαθορισμένο χρονοδιάγραμμα, το οποίο θα τηρήσετε!

Αν είναι δυνατόν, μη μένετε στο ίδιο σπίτι

Δίνοντας οδηγίες για τις υποχρεώσεις του γάμου, (Μαρκ.ι:7), ο Κύριος Ιησούς Χριστός ξεκαθάρισε πως κάθε φορά που ένα νέο σπιτικό ιδρύεται, οι νεόνυμφοι πρέπει να ξεχωρίζουν από την οικογένεια των γονέων τους και να προχωρούν στη ζωή εξαρτημένοι ο ένας  από τον άλλο. Καθώς πολλά προβλήματα προκύπτουν όταν δύο ζευγάρια ζουν κάτω από την ίδια στέγη, είναι καλύτερο να δημιουργούνται  ξεχωριστά σπιτικά. Αν πάλι αυτό δεν είναι εύκολο, για κάποια περίοδο - ίσως στην αρχή - μοιραστείτε τις υποχρεώσεις και, οπωσδήποτε, εξασφαλίζετε χρόνο για να βρίσκεστε μόνοι με το σύζυγό σας.

Οικοδομείστε αμοιβαίες σχέσεις εκτίμησης

Από δική μου πείρα, καθώς και άλλων ζευγαριών, διαπίστωσα πως οι γονείς του συζύγου και της συζύγου είχαν πολλά να προσφέρουν στο νέο ζευγάρι. Είναι σπουδαίο, από την αρχή ακόμη του γάμου, γιατί όχι και του αρραβώνα, να δείτε τους γονείς του συζύγου σας - το ίδιο ισχύει φυσικά και από τη δική του πλευρά - όχι σαν πεθερό και πεθερά αλλά σαν «πατέρα» και «μητέρα». Δεν είναι σωστό το φαινόμενο που παρατηρείται συχνά, τον τελευταίο καιρό, να χρησιμοποιούνται προσφωνήσεις που δε δείχνουν σεβασμό και τρυφερότητα αλλά μάλλον ψυχρότητα κι απόσταση.

Μην ξεχνάτε, μέσα στα προγράμματα ψυχαγωγίας σας, να συμπεριλαμβάνετε, πότε - πότε και τους γονείς σας (του συντρόφου σας εννοούμε....). Αν μένουν μακριά, προγραμματίστε κάποιες γιορτινές ημέρες να τις περνάτε μαζί. Αυτό συσφίγγει το δεσμό σας.

Μοιραστείτε μαζί τους τις χαρές και τα προβλήματά σας. Αυτοί μας νιώθουν πάντοτε σαν κομμάτι από τον εαυτό τους και είναι πρόθυμοι να συμπάσχουν και να συγχαρούν μαζί μας. Ακόμα, όταν μπορούν να σας φανούν χρήσιμοι σε κάποια εξυπηρέτηση, μη διστάσετε να το ζητήσετε. Αυτό τους κάνει να αισθάνονται χρήσιμοι στο περιβάλλον κι όχι άχρηστοι και ξοφλημένοι.

Αν από την αρχή του γάμου τηρηθεί μια σωστή στάση, θα καλλιεργηθεί ανάμεσά σας μια σχέση αγάπης και αμοιβαίας εκτίμησης. Πιστεύω ότι αυτό φέρνει δόξα στον Θεό και, οπωσδήποτε, συντελεί στη δική σας και δική τους ευτυχία. 

Πριν ένα χρόνο περίπου άκουσα το παράπονο μιας πεθεράς για τη νύφη της. Ούτε λίγο ούτε πολύ παραπονιόταν που η νύφη δεν την άφηνε να πλύνει τα πιάτα γιατί - έτσι το ερμήνευε η γιαγιά - “με σιχαίνεται”. Ακόμα της έφερνε το φαγητό στο δίσκο, μέσα στο σαλόνι, τάχα για να μη χάσει το πρόγραμμα της τηλεόρασης ενώ - πάλι σύμφωνα με τη δική της άποψη - “δε με θέλει στο τραπέζι”. Η γυναίκα αυτή δεν ήταν πιστή Χριστιανή, ώστε να της θυμίσω πως σύμφωνα με το Λόγο του Θεού, “η αγάπη δεν διαλογίζεται το κακόν”. (Α΄Κορ.ιγ:5).

Γιατί έπρεπε οπωσδήποτε όλα αυτά να γίνονται από κακή διάθεση και όχι από ένδειξη σεβασμού, λεπτότητα και ενδιαφέρον; Μπόρεσα, βέβαια, να της πω πόσο ευχαριστημένη έπρεπε να είναι από μια τέτοια νύφη, ιδιαίτερα όταν πολλές άλλες πεθερές αντιμετωπίζουν, δυστυχώς, πιο σοβαρές αιτίες για στεναχώριες.

Να, μια άλλη περίπτωση που έμαθα. Κάποια, νύφη αυτή τη φορά, παραπονιόταν που η πεθερά της δεν εννοεί να ξεκολλήσει απ’ το γιο της. Χωρίς να έχει ιδιαίτερη ανάγκη - είναι οικονομικά ανεξάρτητη και χαίρει άκρας υγείας - επιμένει να μένει μαζί τους. Όπου πάει το ζευγάρι απαραίτητη συνοδεία “η μαμά”. Μόλις ο γιος πληρώνεται, αν και έχει δική της σύνταξη, θέλει “το χαρτζιλίκι της”. Με αυτά και άλλα καμώματα, για να μην πολυλογούμε, καταφέρνει να είναι “το αφεντικό” μέσα στο σπίτι των παιδιών της. Περιττό να πούμε ότι στην περίπτωση αυτή φταίει και ο γιος, αφού κι εκείνος από το μέρος του δεν έκανε τίποτα για να διορθωθεί η κατάσταση.

Κάθε πεθερά πρέπει να καταλάβει πως “το παιδί της” μπορεί μεν να είναι κομμάτι από τον εαυτό της αλλά όχι προέκτασή της. Το αγαπά, ενδιαφέρεται για την ευτυχία του, λυπάται για τις δυσκολίες του και προσεύχεται, όμως με κανένα τρόπο δεν κυριαρχεί στην οικογένειά του.

Ιδιαίτερα η Χριστιανή πεθερά δέχεται αυτό που ο Θεός όρισε: “Θέλει αφήσει ο άνθρωπος τον πατέρα αυτού και την μητέρα αυτού, και θέλει προσκολληθή εις την γυναίκα αυτού, και θέλουσιν είσθαι οι δύο εις σάρκα μίαν”. (Γεν.β:24).

Όσο η μάνα είχε το παιδί της κοντά της, στο σπιτικό της, είχε όλο το δικαίωμα να το συμβουλεύει, να το διδάσκει, να το καθοδηγεί - και μέχρι κάποιας ηλικίας, εννοείται - ως τη μέρα του γάμου του.  Τώρα πρέπει να το αφήσει να κάνει εφαρμογή εκείνων που διδάχτηκε και είδε όσον καιρό ζούσε στο πατρικό σπίτι.

Αν σαν γονιός έβαλες σωστά θεμέλια, άφησε το παιδί σου να χτίσει από πάνω, χωρίς εσύ πια να επεμβαίνεις. Μπορείς, βέβαια, να δώσεις τη συμβουλή και τη γνώμη σου, αν σου τη ζητήσουν, όμως χωρίς απαίτηση να την εφαρμόσουν οπωσδήποτε.

Μεγάλη σπουδαιότητα έχει ακόμα να δεις τη σύντροφο του παιδιού σου όχι σα νύφη αλλά σαν κόρη. Να λες “τα παιδιά μας” και όχι ο γιος και η νύφη μας.

Μην ακολουθείς το αντρόγυνο κάθε φορά που θα βγει έξω. Είναι μια ξεχωριστή μονάδα, ένα ξεχωριστό σώμα η οικογένεια του παιδιού σου και πρέπει - είναι ανάγκη - να έχουν “τη δική τους ζωή”. Δεν είναι δυνατό, ιδιαίτερα όταν έχουν περάσει αρκετά χρόνια, να ακολουθείς όλες τις δραστηριότητες και εξόδους τους. Επιτέλους, ούτε η σωματική σου δύναμη δεν το επιτρέπει. Οπωσδήποτε, μη γίνεσαι “τροχοπέδη” στη ζωή των παιδιών.

Θέλεις να βοηθήσεις; Κράτησε τα παιδιά τους. Κάποια άλλη φορά, από μόνοι τους, θα ζητήσουν να σε πάρουν μαζί τους.

Κάποιος θα ‘λεγε ότι αυτή, δυστυχώς, είναι η κατάσταση με όλα τα πεθερικά. Είναι όμως αληθινή αυτή η αντίληψη;

Μερικές φορές σκέφτομαι τι υπόδειγμα πεθεράς πρέπει να ήταν η Ναομί, ώστε και οι δυο νύφες της, Ορφά και Ρουθ, να επιμένουν να την ακολουθήσουν καθώς, χήρα πια και με νεκρά τα δυο παιδιά της, επέστρεφε στην πατρίδα της. Διαβάστε τι τους λέει η Ναομί: “Υπάγετε, επιστρέψατε εκάστη εις τον οίκον της μητρός αυτής. Ο Κύριος να κάμη έλεος εις εσάς, καθώς σεις εκάμετε εις τους αποθανόντας, και εις εμέ, ο Κύριος να σας δώση να εύρητε ανάπαυσιν, εκάστη εν τω οίκω του ανδρός αυτής”. (Ρουθ α:8-9). Αυτές όμως επέμεναν να πάνε μαζί της. Τι έλπιζαν να κερδίσουν απ’ αυτή τη συμπόρευση; Χρήματα, περιουσία, φήμη; Τίποτε απ’ όλα αυτά, αφού η πείνα κι η ανέχεια είχαν αναγκάσει την οικογένεια της Ναομί να μεταναστεύσει στη γη Μωάβ. Ένα μόνο ήταν σίγουρο, πως θα την γηροκομήσουν - χρειάζεται άραγε να μνημονεύσουμε πως εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν “οίκοι ευγηρίας” ούτε αποκλειστικές νοσοκόμες και οι άλλες ανέσεις του καιρού μας;

Τελικά η Ρουθ την ακολούθησε μέχρι τέλος, λέγοντας εκείνο το μοναδικό: “Μη με ανάγκαζε να σε αφήσω, δια να αναχωρήσω απ’ όπισθέν σου, διότι όπου αν συ υπάγης, και εγώ θέλω υπάγει, και όπου αν συ παραμείνης, και εγώ θέλω παραμείνει, ο λαός σου, λαός μου, και ο Θεός σου, Θεός μου, όπου αν αποθάνης, θέλω αποθάνει, και εκεί θέλω ταφή, ούτω να κάμη ο Κύριος εις εμέ, και ούτω να προσθέση, εάν άλλο τι παρά τον θάνατον χωρίση εμέ από σου”. (Ρουθ α:16-17).

Σκεφθείτε ότι οι νύφες της Ναομί ήταν εθνικές, είχαν μεγαλώσει με τη θρησκεία των πατέρων τους και τα δικά τους ήθη και έθιμα. Και όμως η Ρουθ αγάπησε όχι μόνο την πεθερά της αλλά και τον Θεό της. Πόσο μεγάλο ήταν αυτό το έργο και όμως το πέτυχε μια “πεθερά”! Να έδειχναν όλες οι σημερινές Χριστιανές πεθερές στις νύφες τους, είτε είναι του Κυρίου είτε όχι, τον Χριστό παρόμοια με τη Ναομί!..

Ένα άλλο πρόβλημα που προκύπτει ανάμεσα σε νύφες και πεθερές είναι γύρω από τα παιδιά. Κάποιες, ίσως από λαχτάρα να κρατήσουν στην αγκαλιά τους και εγγόνια, επεμβαίνουν στο ζευγάρι και στο λεπτό θέμα της παιδογονίας. Πότε και πόσα παιδιά πρέπει να αποκτήσουν τα παιδιά τους.

Το ζήτημα είναι από τα σοβαρότερα, ιδιαίτερα εκείνο που αφορά τον οικογενειακό προγραμματισμό του ζευγαριού. Κανείς δεν τόλμησε ακόμα να πει με απόλυτη βεβαιότητα, πόσα παιδιά θέλει ο Θεός από κάθε οικογένεια. Είναι θέμα που αφορά αποκλειστικά το ζευγάρι. Εκείνοι έχουν την ευθύνη απέναντι στον Δημιουργό και ο Θεός, που ξέρει τις καρδιές και τις συνθήκες, θα ανταμείψει ανάλογα τον καθένα.

Δυστυχώς αρκετές πεθερές δε χαρακτηρίζονται καθόλου από λεπτότητα και διακριτικότητα, παρά θέλουν να έχουν λόγο και σ’ αυτό το σημείο.

Να μιλήσουμε και για το θέμα των ονομάτων που θα δοθούν στα παιδιά; Για τον τρόπο που πρέπει να διαπαιδαγωγηθούν και ανατραφούν; Χρειάζεται κάποιος περισσότερο αρμόδιος από μας να γράψει κάποτε ένα βιβλίο αποκλειστικά για τα μεγάλα αυτά προβλήματα.

Σε τελική ανάλυση θα μπορούσαμε να πούμε ότι ασφαλής κανόνας και στις σχέσεις ανάμεσα στους γονείς και τα παιδιά, τις πεθερές και τις νύφες, μπορεί να υποδειχθεί η προτροπή του Λόγου του Θεού: “Γίνεσθε εις αλλήλους χρηστοί, εύσπλαγχνοι, συγχωρούντες αλλήλους, καθώς ο Θεός συνεχώρησεν εσάς δια του Χριστού”. (Εφ.δ:32).

Μπορούμε να φανούμε χρήσιμοι ο ένας στον άλλο; Στη νύφη μας, στην πεθερά μας κ.λ.π.; Ας το κάνουμε πρόθυμα και αν ποτέ μας στενοχωρήσουν, ας είμαστε πρόθυμοι να συγχωρήσουμε... Κι αν ακόμη νομίζουμε ότι προσφέραμε πολλά ας θυμόμαστε τον Παύλο, που έλεγε: “Χρεώστης είμαι.....”.

Δες κι εδώ: