ΑΓΙΑΣΜΟΣ 13 - Λατρεία, συναισθήματα και μουσική (1)

<Απόδοτε εις τον Κύριον την δόξαν του ονόματος αυτού> Α΄Χρον.ις:29  (Ψαλμ.κθ:2  96:9)

<Οι προσκυνούντες αυτόν εν πνεύματι και αληθεία πρέπει να προσκυνώσι> (Ιωάν.δ:24)

Η αληθινή λατρεία.

Η λατρεία είναι ένα ακέραιο μέρος του αληθινού αγιασμού. Απ’ την άλλη μεριά, ο αγιασμός είναι ένα βασικό συστατικό της αληθινής λατρείας.

Η πιο αληθινή φόρμα λατρείας είναι η υπακοή και όχι η προσφορά θυσιών (Α΄Σαμ.ιε:22). Ο Θεός θα απορρίψει τη λατρεία που δεν προέρχεται από μια άγια ζωή. Δες Αμώς ε:21-27  Μαλαχ.α:10. Το είδος της λατρείας που ο Θεός αποδέχεται είναι η λατρεία που βγαίνει μέσα από μια ειλικρινή καρδιά και υποστηρίζεται από μια παραδεδομένη ζωή. Πρέπει να λατρεύουμε το Θεό εν πνεύματι και εν αληθεία. Μ’ αυτή την προοπτική, αυτή η μελέτη είναι πολύ στενά συνδεδεμένη με τη λατρεία. Γι’ αυτό το λόγο, πιστεύουμε ότι πρέπει και θα ωφελήσει να περιλάβουμε μια μικρή μελέτη Βιβλικής λατρείας.

Σ’ αυτό το κεφάλαιο θέλουμε να συγκεντρώσουμε πληροφορίες για το πώς ο λαός του Θεού Τον λάτρευε, και πώς εκδήλωνε τη λατρεία αυτή και τα συναισθήματά του. Επειδή η μουσική παίζει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στη λατρεία (τόσο μέσα στη Γραφή όσο και σήμερα) θα εξετάσουμε κι αυτό το θέμα.

Συναισθήματα και εξωτερίκευση.

Ένα από τα πιο καταπληκτικά πράγματα σχετικά με τη λατρεία όπως απεικονίζεται στη Βίβλο, είναι ότι επηρεάζει κάθε πτυχή της ανθρώπινης ύπαρξης. Ο Θεός ζητά να Τον αγαπάμε με όλη μας τη δύναμη, με όλη μας την καρδιά, με όλη μας την ψυχή και με όλη μας τη διάνοια! (Μάρκ.ιβ:30).

Αυτό καλύπτει τη συναισθηματική, την πνευματική, τη διανοητική και τη φυσική πλευρά του ανθρώπου. Η λατρεία σίγουρα περιλαμβάνει, χωρίς να περιορίζεται μόνο σ’ αυτό, συναισθηματική, διανοητική και φυσική έκφραση. Τελικά, είναι το θέλω μας, όχι τα συναισθήματά μας ή η φυσική αντίληψη που θα φέρει το αποτέλεσμα και τη σταθερότητα της λατρείας.
 

Μερικοί πιστεύουν ότι τα συναισθήματα και η φυσική εξωτερίκευση αυτού που αισθάνεσαι παίζουν ένα πολύ μικρό ρόλο στη λατρεία. Άλλοι λένε ότι δεν είναι συναίσθημα ή φυσική εξωτερίκευση. Βεβαίως οι άνθρωποι έχουν διαφορετικά ταμπεραμέντα, αλλά εμείς πιστεύουμε ότι η αληθινή λατρεία έχει να κάνει με κάθε πτυχή της προσωπικότητας κάποιου, συμπεριλαμβανομένης και της συναισθηματικής πτυχής που υπάρχει σ’ όλους.
 

Ο Θεός μας είναι συναισθηματικός. Παντού σ’ όλη τη Γραφή φανερώνει συναισθήματα όπως αγάπη, χαρά, λύπη και θυμό. Εμείς έχουμε δημιουργηθεί κατ’ εικόνα Θεού κι έχουμε τα ίδια συναισθήματα (Γέν.α:27).

Αυτοί που λένε ότι δεν είναι συναισθηματικοί όταν έρχονται στην εκκλησία, είναι αυτοί που χάνουν την ψυχραιμία τους και φωνάζουν στα παιδιά τους ή ξεσπάνε στο σκύλο τους. Ακόμα φωνάζουν υστερικά στα ποδοσφαιρικά παιχνίδια. Με βιαιότητα υποστηρίζουν τα δικαιώματά τους και είναι έτοιμοι να αμφισβητήσουν το καθετί.

Σπρώχνουν για να μπουν στο λεωφορείο ή να πάρουν το ταξί, και κάνουν ολόκληρη σκηνή όταν δεν γίνεται το δικό τους. Χαϊδεύουν και αγκαλιάζουν αυτούς που αγαπούν. Ωστόσο, οι ίδιοι άνθρωποι θα σου πουν ότι τα συναισθήματα δεν έχουν θέση μέσα στην εκκλησία. Επιμένουν στο τυπικό και τελετουργικό. Είναι γεγονός ότι είμαστε συναισθηματικά όντα.

Τα συναισθήματα παίζουν ένα σημαντικό ρόλο σε κάθε όψη της ζωής μας, οπότε γιατί όχι και στην εκκλησία. Φυσικά, τα συναισθήματα δεν είναι το μόνο συστατικό της λατρείας. Όπως ήδη έχουμε πει, η λογική είναι επίσης σημαντική, και πάνω απ’ όλα, η θέλησή μας πρέπει να κατευθύνει τα πράγματα καθώς κατευθύνεται με τη σειρά της από την πίστη και το θέλημα του Θεού. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τα συναισθήματα δεν θα έχουν τη θέση τους στη λατρεία.
 

Τα συναισθήματα είναι που οδηγούν στη φυσική έκφραση. Είναι αδύνατον να αισθανθείς έντονα συναισθήματα αν δεν τα εκφράσεις!  Από μόνη της, η φυσική έκφραση είναι μόνο ένα μικρό μέρος της λατρείας. Και βέβαια, <η σωματική γυμνασία είναι προς ολίγον ωφέλιμος> (Α΄Τιμ.δ:8). Η εξωτερίκευση είναι ένα φυσικό και αναπόφευκτο αποτέλεσμα του συναισθήματος. Όταν αυτό ωθείται από μια ειλικρινή καρδιά που έχει αγγιχτεί απ’ το Θεό, η φυσική έκφραση είναι ένα πολύ σημαντικό μέρος της λατρείας.
 

Για να αποδείξουμε ότι τα συναισθήματα και η έκφραση είναι βασικά στοιχεία της εξωτερίκευσης της λατρείας, μπορούμε να πάμε και στις δύο διαθήκες (Παλαιά & Καινή).

Το βιβλίο των ψαλμών είναι γεμάτο από εκφράσεις και παραδείγματα δοξολογίας. Ο Ψαλμωδός είπε, <Θέλω εξυμνεί τον Κύριον εν όλη καρδία, εν βουλή ευθέων, και εν συνάξει> (Ψαλμ.ρια:1). Πώς δοξολογούσε το Θεό στη σύναξη (στην εκκλησία);  Να μερικά παραδείγματα παρμένα από το βιβλίο των Ψαλμών: Σήκωμα χεριών (ρμα:2), τραγουδώντας και παίζοντας μουσικά όργανα (λγ:2-3), αλαλάζοντας (95:1-2), χτυπώντας τα χέρια (μζ:1), χορεύοντας (ρμθ:3).
 

Ο ψαλμός 98:4 μας λέει ν’ αλαλάξουμε, να φωνάξουμε δυνατά, να χαρούμε και να δοξολογήσουμε. Γι αυτούς που είναι διστακτικοί να δοξολογήσουν το Θεό μ’ αυτό τον τρόπο, ο ψαλμωδός λέει: <Πάσα πνοή ας αινεί τον Κύριον, αλληλούια> (ρν:6).
 

Παραδείγματα λατρείας.

H Παλαιά Διαθήκη είναι γεμάτη παραδείγματα λατρείας, προσευχής και δοξολογίας. Στην αφιέρωση του ναού, ο Σολομώντας προσευχήθηκε καθώς ήταν όρθιος με σηκωμένα τα χέρια και επίσης γονατιστός (Α’ Βασ.η:22,54).

Όταν η κιβωτός του Θεού επέστρεψε στην Ιερουσαλήμ, ο Δαβίδ ήταν τόσο χαρούμενος που έβγαλε τα βασιλικά ενδύματά του και χόρευε μπροστά σ’ όλο τον Ισραήλ. Η Γραφή λέει: <Και ο Δαβίδ χόρεψε ενώπιον του Θεού με όλη του τη δύναμη> και προχωρούσε φωνάζοντας και πηδώντας. Η γυναίκα του Μιχάλ, τον μίσησε βλέποντάς τον έτσι, γιατί νόμιζε ότι μείωνε τον εαυτό του μπροστά σ’ όλο το λαό. Όταν τον επέπληξε, αυτός υποσχέθηκε να ενεργεί ακόμα πιο “αχρεία” και “χαμηλά”.

Σαν αποτέλεσμα αυτού του γεγονότος, η Μιχάλ δεν γέννησε παιδί την υπόλοιπη ζωή της (Β’ Σαμ.ς:14-23). Ο Δαβίδ ήταν ένας Ανατολίτης βασιλιάς με μεγάλη δύναμη και αξίωμα, παρ’ όλα αυτά, λάτρευε ελεύθερα όταν η κιβωτός, που συμβολίζει την παρουσία του Θεού, επέστρεψε στην Ιερουσαλήμ. Γιατί κι εμείς να μην κάνουμε το ίδιο όταν η καθ’ εαυτή παρουσία του Θεού έρχεται εν τω μέσω μας; (ΝΕΕΜ.η:6-9. θ:3-5).
 

Πηγαίνοντας στην Καινή Διαθήκη, συναντούμε τον ίδιο τύπο λατρείας. Όταν οι 120 πιστοί έλαβαν το Άγιο Πνεύμα την ημέρα της Πεντηκοστής, αγαλλίασαν και έκαναν τόσο πολύ θόρυβο ώστε γρήγορα πλήθος κόσμου μαζεύτηκε γύρω τους. Οι γεμάτοι από το Πνεύμα του Θεού πιστοί ήταν τόσο εκφραστικοί, που όσοι τους έβλεπαν νόμιζαν ότι είναι μεθυσμένοι (Πράξ.β:13). Καθένας μας ξέρει πώς είναι ένας μεθυσμένος. Δίχως αμφιβολία μερικοί από τους πιστούς θα χόρευαν, άλλοι θα αλάλαζαν, άλλοι θα γελούσαν, άλλοι θα έκλαιγαν, άλλοι θα παραπατούσαν σαν ζαλισμένοι, και ίσως κάποιοι θα έμοιαζαν σαν να είχαν λιποθυμήσει. Αν κι εμείς έχουμε λάβει το ίδιο Πνεύμα, γιατί να μην έχουμε τις ίδιες εμπειρίες;
 

Αυτού του είδους η εμπειρία συνέβαινε συνέχεια. Όταν ο χωλός θεραπεύτηκε, μπήκε μέσα στο ναό περπατώντας, χοροπηδώντας και δοξάζοντας (Πράξ.γ:8). Όταν ο Ιωάννης είδε τον Κύριο στην Πάτμο, έπεσε κάτω σαν νεκρός (Αποκ.α:17). Ο Παύλος στο δρόμο για τη Δαμασκό αλλά και ο δεσμοφύλακας στους Φιλίππους, έτρεμαν κάτω από τη δύναμη της παρουσίας του Θεού (Πράξ.θ:6 & ις:29-30). Όταν ο Πέτρος μετανόησε που αρνήθηκε τον Ιησού, έκλαιγε πικρά (Λουκ.κβ:62).

Ο τελώνης κτυπούσε το στήθος του σαν ένδειξη μετάνοιας (Λουκ.ιη:13). Μια αμαρτωλή γυναίκα έχυσε δάκρυα μετάνοιας, χαράς και αγάπης όταν συνάντησε τον Ιησού (Λουκ.ζ:37-47). Ο Παύλος έκλαψε πάνω από τα γράμματα που επέπληττε την εκκλησία (Β΄Κορ.β:4). Όταν η πρώτη εκκλησία συγκεντρώθηκε, προσευχήθηκαν όλοι μαζί φωναχτά και το κτίριο σείστηκε από τη δύναμη του Θεού (Πράξ.δ:24-31). Στις επιστολές, ο Παύλος αναφέρεται στο να προσεύχεται κανείς και να ψάλλει εν Πνεύματι (Α΄Κορ.ιδ:15) και να σηκώνει τα χέρια ψηλά (Α΄Τιμ.β:8). Σημειώστε την παγκοσμιότητα αυτού του τύπου λατρείας στο τελευταίο εδάφιο, και σημειώστε επίσης τη σύνδεσή του με τον αγιασμό.
 

Όλα αυτά τα παραδείγματα και πολλά άλλα φανερώνουν ότι οι αληθινοί και ειλικρινείς λατρευτές του Θεού εκφράζουν τα συναισθήματά τους ελεύθερα. Φυσικά, δεν είναι δυνατό όλοι να λατρεύουν ή να ανταποκρίνονται με ακριβώς τον ίδιο τρόπο. Κάποιοι θα είναι πιο ενθουσιώδεις και θα το δείχνουν, αλλά όλοι θα επηρεάζονται. Υπάρχει χώρος για ελευθερία και ποικιλία στη λατρεία.

Στην πραγματική λατρεία, θα εκφράσεις τον εαυτό σου όταν ο Θεός σε αγγίξει, και θα αποφύγεις τις υπερβολικές επιδείξεις όταν ο Θεός δεν είναι μέσα σ’ αυτό. Αν πραγματικά λυπάσαι για τις αμαρτίες σου, θα κλάψεις. Αν ένας εργάτης πραγματικά έχει βάρος για χαμένες ψυχές, θα χύσει δάκρυα για την πόλη του.
 

Σβήνοντας το Πνεύμα.

Δεν πρέπει να σβήνουμε το Πνεύμα στη λατρεία μας (Α΄Θεσ.ε:19). Αυτό συχνά συμβαίνει από μη Γραφική διδασκαλία ή από τυπικισμό. Μερικοί άνθρωποι λατρεύουν ελεύθερα στη διάρκεια συναθροίσεων συνεδρίων για παράδειγμα, αλλά πέφτουν αμέσως στον τυπικισμό και σβήνουν το πνεύμα το υπόλοιπο του χρόνου τους ή στη συνάθροιση της εκκλησίας τους.

Πολλοί είναι δεμένοι με κάποιες ιδέες για το πώς ο Θεός πρέπει να κινηθεί και με προκατασκευασμένους τρόπους λατρείας. Από την άλλη μεριά, δεν πρέπει να προσπαθούμε να αναγκάσουμε μια κίνηση του Θεού ή να κάνουμε κάτι για επίδειξη. Αν ο Θεός ελέγχει την κατάσταση, όλα θα γίνουν προς οικοδομή (Α΄Κορ.ιδ:26). Δεν θα δημιουργηθεί σύγχυση, αλλά ειρήνη, κοσμιότητα και τάξη (Α΄Κορ.ιδ:33,40). Ένας ρόλος του ποιμένα σαν υπεύθυνος και ηγέτης είναι να διατηρεί την τάξη μέσα στην εκκλησία και να εμποδίζει κάθε τι που μπορεί να δημιουργήσει σύγχυση. Εδώ δεν υπάρχει τόπος για σαρκικές επιδείξεις, σαρκικές υπερβολές ή υποκρισία στη λατρεία.
 

Η εκκλησία έχει οριστεί σαν τόπος που συναντάμε το Θεό. Είναι λάθος να συγκρατούμε τα συναισθήματά μας από το Θεό όταν Τον συναντάμε. Αν η εκκλησία είναι ένα μέρος όπου οι άγιοι κλαίνε, λατρεύουν και δοξολογούν, τότε θα είναι και μέρος όπου πάντα οι άνθρωποι θα βρίσκουν το Θεό και θα λαμβάνουν Πνεύμα Άγιο. Οι άνθρωποι σπάνια λαβαίνουν ευλογίες ή το Άγιο Πνεύμα σε μια ψυχρή τυπική ατμόσφαιρα.
 

Αυτό που ο Θεός απαιτεί είναι, εσύ να παραδώσεις όλο σου το είναι σ’ Αυτόν κατά τη διάρκεια της λατρείας. Αυτός θα φροντίσει για όλα τα υπόλοιπα. Άφησε το Πνεύμα που είναι μέσα σου να ενεργήσει όπως θέλει. Αυτό θα σε βοηθήσει να προσευχηθείς, να κλάψεις και να χαρείς. Τα συναισθήματα δεν είναι κάτι για το οποίο πρέπει να ντρέπεσαι - είναι δοσμένα από το Θεό. Άφησε το Θεό να τα χρησιμοποιήσει.
 

Το κλειδί για τη λογική λατρεία σε μια εκκλησία που είναι γεμάτη με το Πνεύμα το Άγιο είναι: <Όπου το Πνεύμα του Κυρίου, εκεί ελευθερία> (Β΄Κορ.γ:17). Το Πνεύμα δίνει στον καθένα από μας την ελευθερία να λατρέψουμε και να ανταποκριθούμε μπροστά στην παρουσία του Θεού με το δικό μας τρόπο.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ