Β. Η ενοχή των Εβραίων (β:1-γ:8)
Αφού παρουσίασε την ενοχή των Εθνικών, η
επιστολή προς Ρωμαίους απευθύνεται σ’ αυτούς που συμφωνούν μ’ αυτή την ανάλυση.
Το πρώτο μισό του δεύτερου κεφαλαίου, μιλάει γενικά για τον καθένα που πιστεύει
ότι οι Εθνικοί είναι άξιοι καταδίκης, αλλά αρνείται να αναγνωρίσει τη δική του
αμαρτία. Λειτουργώντας όμως έτσι, εδραιώνονται κάποιες πολύ σημαντικές αρχές,
όσο αφορά στην κρίση του Θεού.
Το υπόλοιπο του δεύτερου κεφαλαίου, εφαρμόζει
αυτά τα συμπεράσματα στους Εβραίους, για να δείξει ότι και οι Εβραίοι είναι το
ίδιο αμαρτωλοί, όπως οι Εθνικοί. Η αρχή του τρίτου κεφαλαίου, προλαμβάνει και
απαντάει με συντομία σε διάφορες αντιρρήσεις της αποδοχής μιας παγκόσμιας
ενοχής και ιδιαίτερα αυτής των Εβραίων.
Μια πληρέστερη αντιμετώπιση αυτών των
ενστάσεων, αναβάλλεται για αργότερα, μετά την πλήρη ανάπτυξη όλων των λογικών
συνεπειών της δικαίωσης.
1.
Αρχές θείας κρίσης
(β:1-16)
Ρωμ.β:1 Διά τούτο αναπολόγητος είσαι, ω άνθρωπε, πας όστις κρίνεις· διότι εις ό,τι
κρίνεις τον άλλον, σεαυτόν κατακρίνεις· επειδή τα αυτά πράττεις συ ο κρίνων.
Περιγράφει την ενοχή του ανθρώπου που κρίνει.
Αν οι Εθνικοί είναι αναπολόγητοι που απέρριψαν το Θεό και επιδόθηκαν στην αμαρτία,
το ίδιο ασυγχώρητος είναι και αυτός που αυτοδικαιώνεται κατηγορώντας άλλους για
αμαρτίες στις οποίες και ο ίδιος είναι παραδεδομένος. Οι αμαρτίες που
περιγράφονται στο πρώτο κεφάλαιο είναι τόσο περιεκτικές που ο καθένας είναι
ένοχος για μία ή περισσότερες απ’ αυτές. Κατηγορώντας λοιπόν αυτούς που κάνουν
αυτές τις αμαρτίες, είναι σαν να κατηγορείς τον εαυτό σου, άρα είσαι
αναπολόγητος.
Πραγματικά, οι πιο επικριτικοί άνθρωποι,
είναι συνήθως οι πιο αμαρτωλοί και ένοχοι. Αυτοί που με εξουσία κατακρίνουν
άλλους για συγκεκριμένες αμαρτίες, συνήθως μ’ αυτό τον τρόπο προσπαθούν να κρύψουν
δικές τους αδυναμίες στις συγκεκριμένες περιοχές.
Ρωμ.β:2
Εξεύρομεν δε ότι η κρίσις του Θεού είναι κατά
αλήθειαν εναντίον των πραττόντων τα τοιαύτα.
Ο Θεός δεν θα κρίνει όπως κρίνουμε εμείς.
Αυτός θα κρίνει σύμφωνα με το τι είναι αλήθεια. Θα κατακρίνει τον καθένα που
αμαρτάνει. Περισσότερες λεπτομέρειες μετά το εδ.5.
Ρωμ.β:3
Και νομίζεις τούτο, ω άνθρωπε, συ ο κρίνων τους
πράττοντας τα τοιαύτα και πράττων αυτά, ότι θέλεις εκφύγει την κρίσιν του Θεού;
Οι άνθρωποι έχουν την τάση να συγχωρούν τους
εαυτούς τους για τα ίδια πράγματα που κατηγορούν άλλους. Με μεγάλη προθυμία
αναγνωρίζουν αμαρτίες σε άλλους και είναι ταχείς στο να θεωρούν αυτές τις
αμαρτίες σαν αποκάλυψη του βασικού κακού τους χαρακτήρα. Όταν οι ίδιοι
διαπράττουν την ίδια αμαρτία, αρνούνται να τη θεωρήσουν σαν αμαρτία. Και όταν
καμιά φορά το κάνουν, τις βλέπουν σαν δικαιολογημένες ή τουλάχιστον σαν
κατανοητές εξαιρέσεις του βασικού καλού τους χαρακτήρα! Για παράδειγμα, όταν
κάποιος μαίνεται, οι άνθρωποι συνήθως τον χαρακτηρίζουν σαν άνθρωπο
απειθάρχητο, με «θερμό» ταπεραμέντο. Ο ίδιος όμως δικαιολογεί τον εαυτό του ότι
τον προκάλεσαν αδικαιολόγητα, ή ότι κατά παράξενο τρόπο, είχε μια κακή μέρα.
Άλλη μια ανθρώπινη τάση, είναι να νομίζει
κάποιος ότι είναι υπεράνω του νόμου του Θεού, επειδή απλά αναγνωρίζει αυτό το
νόμο και επαγγέλλεται ότι υποτάσσεται σ’ αυτόν. Νομίζει ότι θα εκφύγει την
κρίση επειδή δεν αγνοεί το νόμο του Θεού και δεν ζει σε πλήρη, ανοικτή απείθεια
του νόμου. Ωστόσο, δεν θα εκφύγει την κρίση του Θεού, αν η ζωή του δεν
εναρμονιστεί με τις διακηρύξεις του.
Οι ποιμένες πρέπει να είναι ιδιαίτερα
προσεκτικοί και να ζουν ότι κηρύττουν. Να μην επιτρέπουν στον εαυτό τους ή να
συγχωρούν στα παιδιά τους, πράγματα που αποδοκιμάζουν σε άλλους.
Συχνά τα προσωπικά κατορθώματα, η δύναμη, η
επιτυχία στα εκκλησιαστικά πράγματα, απατούν τους εργάτες και τα μέλη των
οικογενειών τους, και ζουν σαν να μην είναι πλέον υπόλογοι. Αυτό είναι Σατανική
πλάνη. Όλοι είμαστε υπόλογοι στο Θεό. Κανένας αμαρτωλός δεν θα ξεφύγει την
κρίση του Θεού.
Ρωμ.β:4
Η καταφρονείς τον πλούτον της χρηστότητος αυτού
και της υπομονής και της μακροθυμίας, αγνοών ότι η χρηστότης του Θεού σε φέρει εις
μετάνοιαν;
Όλοι πρέπει να μετανοήσουν – να επιστρέψουν
απ’ τις αμαρτίες στο Θεό. Όπως ο Παύλος κήρυξε στους Αθηναίους: «Παραβλέποντας, λοιπόν, ο Θεός τούς καιρούς τής
άγνοιας, παραγγέλλει τώρα σε όλους τούς ανθρώπους, οπουδήποτε και αν είναι, να μετανοούν»
(Πράξ.ιζ:30). Ο Θεός δε απαιτεί κάτι που δεν μπορούμε να κάνουμε. Ο πλούτος της
αγαθότητας και της υπομονής του Θεού (συγκράτηση της οργής και καθυστέρηση
τιμωρίας), καθώς και η μακροθυμία Του, μας δίνουν την ευκαιρία να μετανοήσουμε.
Δυστυχώς, οι άνθρωποι συχνά ερμηνεύουν αυτή την καθυστέρηση σαν παράβλεψη της
αμαρτίας ή σαν άδεια να αμαρτάνουν αντί σαν ευκαιρία να μετανοήσουν
(Εκκλ.η:11).
Γενικά, η αγαθότητα του Θεού οδηγεί τους
ανθρώπους σε μετάνοια. Αυτό το γεγονός φανερώνει ότι η χάρη του Θεού προηγείται
της σωτηρίας, καθιστώντας κάποιον ικανό να μετανοήσει. Ο Θεός μας διάλεξε πριν
εμείς διαλέξουμε Αυτόν (Ιωάν.ιε:16). Αυτή η «προβλεπτική χάρη» (η χάρη που
προηγείται της σωτηρίας) δεν ισχύει μόνο για ορισμένους αλλά για όλους τους
ανθρώπους (Τίτ.β:11) γιατί ο Θεός δεν είναι προσωπολήπτης (Ρωμ.β:11). Βέβαια, ο
αυτοδικαιομένος, αυτός που περιφρονεί
την αγαθότητα του Θεού, την υπομονή και τη μακροθυμία Του, ανθίσταται σ’ αυτή
τη χάρη του Θεού. Απορρίπτει το έργο της χάρης που οδηγεί σε μετάνοια.
Ρωμ.β:5
διά δε την σκληρότητά σου και αμετανόητον καρδίαν
θησαυρίζεις εις σεαυτόν οργήν εν τη ημέρα της οργής και της αποκαλύψεως της δικαιοκρισίας
του Θεού,
Η μεγάλη ειρωνεία είναι ότι αυτός που
σκληραίνει την καρδιά του, παραμένει αμετανόητος και απορρίπτει τον πραγματικό
πνευματικό «πλούτο», θησαυρίζει οργή που θα αποκαλυφτεί την ημέρα της κρίσης.
Πόσο λυπηρό είναι το γεγονός ότι η μοναδική του περιουσία στην αιωνιότητα θα
είναι θεία οργή.
Αυτό το κεφάλαιο, προκειμένου να φανερώσει
την ενοχή του αυτοδικαιούμενου ανθρώπου, παρουσιάζει μερικές αρχές θείας
κρίσης, που θα τις εξετάσουμε κάτω από πέντε κατηγορίες.