Ιούδ.α:3 Αγαπητοί, επειδή καταβάλλω πάσαν σπουδήν να σας γράψω περί της κοινής σωτηρίας, έλαβον ανάγκην να σας γράψω, προτρέπων εις το να αγωνίζησθε δια την πίστιν, ήτις άπαξ παρεδόθη εις τους αγίους.

Δευτέρα 14 Σεπτεμβρίου 2015

Μουσική στη λατρεία.



Η μουσική μπορεί να διώξει μέριμνες και κακές σκέψεις και να φέρει ειρήνη, ενθάρρυνση και αμεσότητα προς το Θεό. Όπως φαίνεται στο βιβλίο των Ψαλμών, η μουσική είναι ένα πολύ σπουδαίο μέσο λατρείας. (Στην πραγματικότητα αυτό το βιβλίο γράφτηκε αρχικά σαν υμνολόγιο για τον Ισραήλ). Ερχόμαστε μπροστά στην παρουσία του Θεού με ψαλμούς, μπαίνουμε στις πύλες Του με ευχαριστία και στις αυλές Του με δοξολογία (Ψαλμ.ρ). Πολλά εδάφια στους Ψαλμούς μας νουθετούν να λατρεύουμε με ψαλμούς και με μουσικά όργανα. Ο Ψαλμ.ρν αναφέρει τα ακόλουθα όργανα που χρησιμοποιούσαν στη λατρεία: Σάλπιγγα, ψαλτήρι, άρπα, ντέφι ή τύμπανο, πνευστό όργανο, εύηχα όργανα και κύμβαλα αλαλαγμού. Μια μελέτη της Π.Δ. μας δείχνει πόσο δύναμη μπορεί να έχει και η ψαλμωδία και η μουσική στο να βοηθά τον άνθρωπο να λατρεύσει και να ανταποκριθεί στο Πνεύμα του Θεού.


Η μουσική του Δαβίδ ησύχαζε το βασιλιά Σαούλ και έδιωχνε τα κακά πνεύματα που τον ενοχλούσαν (Α΄Σαμ.ις:23). Αφότου έγινε ο Δαβίδ βασιλιάς, έβαλε μουσικούς να διακονούν στον οίκο του Κυρίου (Α΄Χρον.ς:31-47). Διόρισε ψαλτωδούς, οργανοπαίκτες, αρπιστές και κυμβαλιστές να δοξολογούν το Θεό μπροστά στην κιβωτό (Α΄Χρον.ιε:16). Υπήρχαν 4000 μουσικοί που ανάμεσά τους υπήρχαν 288 πολύ καλά εκπαιδευμένοι και ικανοί στο τραγούδι (Α΄Χρον.κγ:5, κε:7). Ακόμα διαβάζουμε για τον Ιεδουθούν που υμνούσε και δόξαζε το Θεό με μια κιθάρα (Α΄Χρον.κε:3). Αργότερα, όταν ο Σολομών αφιέρωσε το ναό, κανόνισε για τους σαλπιγκτές και τους ψαλτωδούς να υψώνουν τις φωνές τους σε δοξολογία και ευχαριστία, μαζί με τα κύμβαλα και άλλα μουσικά όργανα. Όταν το έκαναν αυτό ομοθυμαδόν, η δόξα του Θεού γέμιζε τον οίκο. Η παρουσία του ήταν τόσο δυνατή ώστε οι ιερείς δεν μπορούσαν να σταθούν όρθιοι να ιερουργήσουν (Α΄Χρον.ε:13-14). Όταν ο βασιλιάς Ιωσαφάτ του Ιούδα ρώτησε τον προφήτη Ελισσαιέ να εξαγγείλει τη γνώμη του Θεού, αυτός ζήτησε πρώτα ένα ψαλτωδό να έρθει. <Και ενώ έψαλλεν ο ψαλτωδός, ήλθεν επ’ αυτόν η χείρ του Κυρίου> (Β’ Βασ.γ:15). Μετά ο Ελισσαιέ ήταν ικανός να αποκαλύψει το σχέδιο του Κυρίου που έφερε νίκη κατά των Μωαβιτών. Σημειώστε ότι έπρεπε να υπάρξει μουσική για να προετοιμάσει την καρδιά του Ελισσαιέ και να μπορέσει να κινηθεί το Πνεύμα του Θεού. Ο Ιωσαφάτ ο ίδιος ήξερε πόση δύναμη έχει η λατρεία και η μουσική. Κάποτε, όταν είχε να αντιμετωπίσει σε μάχη τον Αμμών και Μωάβ, έβαλε ψαλτωδούς μπροστά στην παρουσία του Θεού να υμνήσουν την ομορφιά της αγιότητάς Του. Όταν άρχισαν να ψάλλουν, ο Κύριος κατέστρεψε τον εχθρό (Β’ Χρον.κ:21-22). Ο Θεός άρχισε να κινείται όταν ο λαός Του άρχισε να ψάλλει και να λατρεύει.

Γυρνώντας στην Κ.Δ. βρίσκουμε επίσης κι εκεί, μια έντονη έμφαση στη μουσική λατρεία. Ο Ιησούς και οι μαθητές Του έψαλλαν ένα ύμνο στο τελευταίο δείπνο (Ματθ.κς:30). Όταν ο Παύλος και ο Σίλας είχαν δαρθεί και ριχτεί στη φυλακή των Φιλίππων, προσευχήθηκαν και έψαλλαν ύμνους το μεσονύκτιο. Ποια ήταν η ανταπόκριση του Θεού;  Έστειλε ένα σεισμό που τους ελευθέρωσε και δημιουργήθηκε η ευκαιρία για το δεσμοφύλακα να βαπτιστεί. Ο Παύλος μας δίνει οδηγίες σε πολλά μέρη για το πώς να λατρεύουμε το Θεό με μουσική. (Εφεσ.ε:19  Κολ.γ:16) Οι “ψαλμοί” αναμφίβολα αναφέρονται σε ύμνους από το βιβλίο των ψαλμών, ενώ οι “ύμνοι” και οι “πνευματικές ωδές” αναφέρονται σε άλλα θρησκευτικά τραγούδια.

Αυτοί που δεν πιστεύουν στη λατρεία του Θεού με αγαλλίαση, χειροκροτήματα, σήκωμα χεριών, χορό και ήχους από μουσικά όργανα θα τους είναι πολύ δύσκολο να ψάλλουν όλους τους ψαλμούς που συστήνουν αυτόν τον τρόπο λατρείας. Ο Παύλος δεν είχε τέτοιους ενδοιασμούς αφού η λατρεία του ήταν η ίδια με αυτή που περιγράφεται στους ψαλμούς. Κάπου αλλού ο Παύλος εγκρίνει και τον ψαλμό εν πνεύματι (με γλώσσες) και ψαλμούς με τη λογική σαν ένα μέρος της προσευχής και της λατρείας (Α΄Κορ.ιδ:15). Οι ψαλμοί πρέπει να είναι ένα σημαντικό μέρος στις συναθροίσεις λατρείας αλλά και στη ζωή μας καθημερινά (Α΄Κορ.ιδ:26  Ιακ.ε:13).

Αφού η μουσική είναι ένα τόσο δυνατό στοιχείο της λατρείας, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί ώστε να τη χρησιμοποιούμε σαν λατρεία και όχι σαν ψυχαγωγία στις συναθροίσεις της εκκλησίας. Πολλοί έχουν παρεξηγήσει τη μουσική στην εκκλησία. Πιστεύουν ότι η εκκλησία είναι η σκηνή, οι πιστοί το ακροατήριο, οι μουσικοί είναι οι εκτελεστές, και ο Θεός είναι στα παρασκήνια και δίνει το σύνθημα για να αρχίσει η παράσταση. Στην πραγματικότητα η συνάθροιση πρέπει να είναι οι εκτελεστές, με τους μουσικούς να δίνουν το σύνθημα, και ο Θεός να είναι το ακροατήριο. Οι μουσικοί και οι ψαλτωδοί μέσα στην εκκλησία πρέπει να έχουν δύο πράγματα στο νου τους. Ο πρωταρχικός σκοπός τους είναι να λατρεύουν το Θεό εκ καρδίας, δημιουργώντας μουσική που Αυτός προσωπικά θα χαίρεται ν’ ακούει. Το άλλο είναι να δημιουργήσουν μια ατμόσφαιρα λατρείας που θα ενθαρρύνει τη συνάθροιση να λατρεύσει και να αισθανθεί το Θεό. Πολλοί αποστάτες έχουν επιστρέψει και πολλοί αμαρτωλοί έχουν μετανοήσει κάτω από τους ήχους χρισμένης μουσικής και λατρείας.
Αυτό σημαίνει ότι οι μουσικοί, οι ψαλτωδοί και οι μαέστροι, έχουν μια πολύ μεγάλη ευθύνη. Μπορούν να φτιάξουν ή να χαλάσουν μια συνάθροιση. Θα πρέπει να νηστέψουν και να προσευχηθούν ο Κύριος να τους χρησιμοποιήσει για να ευλογήσει τη συνάθροιση. Ακριβώς όπως κάνουν πρόβες και δοκιμές για να κάνουν τους ύμνους τους όμορφους, το ίδιο θα πρέπει να προσεύχονται για να τους χρίσει ο Θεός και να τους χρησιμοποιήσει πνευματικά. Δεν χρειαζόμαστε ανθρώπους που απλά θέλουν να επιδείξουν το ταλέντο τους, αλλά θέλουμε ανθρώπους που θέλουν να λατρέψουν το Θεό και να εμπνεύσουν και άλλους σ’ αυτό. Σήμερα, πολλές ομάδες ακούγονται φινετσάτα και επαγγελματικά και έχουν καλό ανάλογο εξοπλισμό. Αυτό είναι καλό. Όμως, αν βάζουν την ψυχαγωγία πάνω από τη λατρεία, τότε ο Θεός δεν είναι ευχαριστημένος. Είναι ωραίο ν’ ακούς ένα γκρουπ με όμορφη αρμονία και ηχητικότητα, αλλά θα πρέπει να μπορείς την ίδια στιγμή να αισθανθείς και να λατρέψεις το Θεό. Διαφορετικά, μπορεί να κάνουν για μια συναυλία, αλλά όχι για λατρεία στην εκκλησία όπου ψυχές διακυβεύονται.

Οι μουσικοί και οι ψαλμωδοί πρέπει να είναι καλά παραδείγματα χριστιανικής ζωής. Χρησιμοποιούνται για να προωθείται η λατρεία και είναι παραδείγματα στη συνάθροιση γι’ αυτό η ζωή τους θα πρέπει να είναι ανάλογη. Χρειάζεται να ζουν μια άγια ζωή σύμφωνα με τις Βιβλικές και ποιμενικές διδασκαλίες. Η συνάθροιση πρέπει να αισθάνεται την ειλικρίνεια των ψαλμωδών. Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα την ώρα της λατρείας από το να ξέρεις ότι αυτός που οδηγεί τη λατρεία δεν λατρεύει αλλά ψάλλει για αυτοεπίδειξη ή ότι δεν ζει άγια ζωή.

Το να παίζεις κάποιο όργανο ή να ψάλλεις στην εκκλησία είναι ένα προνόμιο. Αν έχεις κάποιο ταλέντο θα πρέπει να το χρησιμοποιήσεις για τη δόξα του Θεού. Είναι ένας τρόπος να ευχαριστήσεις και να λατρέψεις το Θεό.

Το να ψάλλει όλη η συνάθροιση, είναι η πιο κοινή μορφή λατρείας. Ακόμα κι έτσι, είναι μια περιοχή που χρειάζεται να οδηγούμαστε από το Πνεύμα. Χρειαζόμαστε οδηγούς λατρείας που θα έχουν βάρος για κάθε συνάθροιση, που είναι ευαίσθητοι στην οδηγία του Πνεύματος, και που έχουν ταλέντο να οδηγούν τους ύμνους. Μια θαυμάσια ώρα για τους ανθρώπους να λάβουν ευλογία είναι κατά τη διάρκεια της λατρείας μέσα στην εκκλησία. Η δουλειά του οδηγού λατρείας είναι να εμπνεύσει τη λατρεία, να βοηθήσει τους ανθρώπους ν’ ανοίξουν τις καρδιές τους έτσι ώστε να είναι προετοιμασμένοι για το κήρυγμα του Λόγου του Θεού. Ο οδηγός λατρείας πρέπει να αισθάνεται ελεύθερος ν’ ακολουθεί την κίνηση του Πνεύματος - να ψάλλει ένα ύμνο και δεύτερη φορά, να αλλάξει ύμνους, να ψάλλει ένα ύμνο που ίσως δεν είχε υπ’ όψιν του. Μερικές φορές ο Θεός χρησιμοποιεί ένα συγκεκριμένο ύμνο σε μια συγκεκριμένη συνάθροιση για να αγγίξει κάποιο άτομο ή να ανοίξει διάπλατα τις καρδιές της σύναξης. Ο οδηγός ύμνων πρέπει να είναι ευαισθητοποιημένος με σκοπό να διακρίνει πότε ο Θεός θέλει να κάνει αυτό. Πρέπει να είναι προετοιμασμένος για τη συνάθροιση, αλλά και έτοιμος ν’ αλλάξει τα σχέδιά του. Φυσικά, πρέπει να εργάζεται στενά με τον ποιμένα του και κάτω από την οδηγία του.

Συχνά ψάλλουμε μικρούς απλούς ύμνους. Ο λόγος είναι ότι είναι εύκολοι στην κατανόηση και την εκμάθηση, ώστε η συνάθροιση να μπορεί να συγκεντρώνεται στο Θεό και όχι να διαβάζει από ένα υμνολόγιο. Είναι χρήσιμο να έχουμε μια ποικιλία από τέτοιους ύμνους, γιατί δημιουργούν ατμόσφαιρα που συμβάλλει σε διαφορετικού τύπου συναθροίσεις. Είναι εύκολο να προκληθεί αληθινή λατρεία με τέτοιους ύμνους.

Υπάρχουν πολλών ειδών ύμνοι που είναι κατάλληλοι για λατρεία. Θα ποικίλουν σύμφωνα με το πνεύμα της συνάθροισης και τις ανάγκες. Θα πρέπει να έχουμε υπ’ όψη μας ότι κάποιοι ύμνοι που δεν μας αρέσουν - λόγω προσωπικών μουσικών γούστων - μπορεί να αρέσουν σε κάποιους άλλους και αντίστροφα και γι’ αυτό δεν πρέπει να τους απορρίπτουμε. Το πιο σημαντικό πράγμα είναι για τους μουσικούς να λατρεύουν με ειλικρίνεια και για τη συνάθροιση να αισθάνεται το Πνεύμα του Θεού.
Κάποιο στυλ μουσικής μπορεί να είναι καλό για κάποια συγκεκριμένα γκρουπ, αλλά αν χρησιμοποιηθεί από άλλους μπορεί να φανεί ψεύτικο, εκτός χώρου και ίσως ακόμα παράλογο, γελοίο. Υπάρχει μια εξαίρεση που επιτρέπει την ποικιλία των μουσικών μορφών στη λατρεία της συνάθροισης. Δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε μουσική που να αρέσει κατ’ ευθείαν και πρώτιστα στην αισθητική και σαρκική φύση του ανθρώπου. Λέγοντας αυτό αναφερόμαστε κυρίως στη μουσική Hard rock. Δεν το λέμε αυτό επειδή ίσως υπάρχει κάποια προσωπική αντιπάθεια, ή επειδή είναι διαδεδομένη στον κόσμο. Οι πιο πολλοί ύμνοι μέσα στην ιστορία της εκκλησίας έχουν μέχρι ένα σημείο ακολουθήσει τα μουσικά ρεύματα των καιρών. Απομονώνουμε τη Rock μουσική γιατί από μόνη της η ίδια διεγείρει αισθήσεις και επιθυμίες που είναι ασυμβίβαστες με τη λατρεία και τη δοξολογία.