Νηστεία

Τη Νηστεία δεν την έχουμε μόνο εμείς οι χριστιανοί. Όλοι οι λαοί, ανεξάρτητα θρησκείας, κατά περιόδους απείχαν και απέχουν από ορισμένες τροφές. 

·        Οι Αιγύπτιοι επί εβδομάδες δεν έτρωγαν κρέας και ψάρια για να προετοιμαστούν για τις εορτές της θεάς τους Ίσιδος.

·        Οι Εβραίοι είχαν πολλές νηστείες, με τις οποίες εξέφραζαν την λύπη τους, για τις αμαρτίες, για τις εθνικές συμφορές, για την εθνική ή προσωπική τους κάθαρση.

·        Οι Σπαρτιάτες, όταν ήθελαν να έχουν την εύνοια των θεών, σ’ ένα πόλεμο και για να εξοικονομήσουν τροφές, επέβαλαν τη νηστεία σ’ όλο το λαό.

·        Οι Αθηναίοι δεν έτρωγαν ορισμένα φαγητά κατά την εορτή των Ελευσινίων.

·        Νηστεία έχουν οι Βουδιστές, οι Μωαμεθανοί κ.ά.

Κατά την περίοδο που ο Κύριος ζούσε στη γη, η νηστεία μεταξύ των Εβραίων είχε καταντήσει τυπική θρησκευτική πράξη και πολλές φορές γίνονταν με υποκρισία και με σκοπό την επίδειξη.

«Και όταν νηστεύητε, μη γίνεσθε ως οι υποκριταί σκυθρωποί· διότι αφανίζουσι τα πρόσωπα αυτών, διά να φανώσιν εις τους ανθρώπους ότι νηστεύουσιν· αληθώς σας λέγω, ότι έχουσιν ήδη τον μισθόν αυτών. Συ όμως όταν νηστεύης, άλειψον την κεφαλήν σου και νίψον το πρόσωπόν σου, διά να μη φανής εις τους ανθρώπους ότι νηστεύεις, αλλ' εις τον Πατέρα σου τον εν τω κρυπτώ, και ο Πατήρ σου ο βλέπων εν τω κρυπτώ θέλει σοι ανταποδώσει εν τω φανερώ» Ματθ.ς:16-18

Ήταν κάποτε δύο άνθρωποι. Ο ένας είπε ‘‘εγώ νηστεύω δύο φορές τη βδομάδα’’. Ο άλλος, χωρίς προσχήματα και με την καρδιά συντριμμένη, έκραξε: Ο ΘΕΟΣ, ΙΛΑΣΘΗΤΙ ΜΟΙ ΤΩ ΑΜΑΡΤΩΛΩ, (Λουκ.ιη:13).

Βρίσκονται στον ίδιο τόπο, τον ίδιο χρόνο, για τον ίδιο σκοπό και έχουν την ίδια (περίπου) σωματική στάση, μια και οι δύο φαίνεται πως στέκονται όρθιοι. Οι καρδιές τους όμως είναι διαφορετικές γι’ αυτό και οι προσευχές τους είναι διαφορετικές, το ίδιο και η κατάληξη των προσευχών τους. Ο δεύτερος έφυγε για το σπίτι του συμφιλιωμένος με το Θεό, όχι όμως και ο πρώτος γιατί ήταν πολύ βαριά μολυσμένος από τον Θανατηφόρο Ιό της Υπερηφάνειας. Παρόλο που νήστευε δύο φορές την εβδομάδα, και έκανε και τόσα άλλα.

Τι ακριβώς είναι η νηστεία και ποιος είναι ο σκοπός της;  Κατ' αρχήν το θέμα της νηστείας θα πρέπει να το δούμε πλατύτερα για να έχουμε όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένη εικόνα σχετικά με την άποψη της Βίβλου. Νηστεία σημαίνει τέλεια αποχή από φαγητό και ποτό για κάποιο χρονικό διάστημα. Αυτή ήταν η νηστεία που έκαναν οι Ιουδαίοι, ο Χριστός και οι απόστολοι.

Δεν νηστεύω και κοιμάμαι για να περάσει η ώρα. Δεν νηστεύω και βλέπω τηλεόραση για να περάσει η ώρα. Δεν νηστεύω πίνοντας «τσάι νηστείας» για να με «κρατάει»!

Η λέξη νηστεία είναι σύνθετη και προέρχεται από το αρνητικό μόριο νη και το ρήμα εσθίω που σημαίνει τρώγω. Νηστεύω λοιπόν σημαίνει, απέχω από τροφή, δεν τρώω. Είναι η εθελοντική πλήρης αποχή από το φαγητό. Η θρησκευτική νηστεία εκφράζει τη θλίψη και την ταπείνωση μπροστά στο Θεό.

Η αποχή αυτή επιλέγεται γιατί η πνευματική μας πείνα είναι τόσο μεγάλη και τόσο βαθιά ώστε βάζουμε στην άκρη μια από τις πιο φυσιολογικές ανάγκες για να επιδοθούμε στην εκζήτηση του Κυρίου. Είναι μια μορφή αυταπάρνησης.

Η νηστεία δεν αλλάζει το Θεό, γιατί αυτός είναι ο ΙΔΙΟΣ χθες και σήμερα και στους αιώνες.

Με τη νηστεία δεν μπορούμε να υποχρεώσουμε ή να αναγκάσουμε το Θεό να κάνει αυτά που θέλουμε, ακόμη κι όταν είναι καλά και άγια.

 

Η νηστεία στην Παλαιά Διαθήκη

Σύμφωνα με την Π. Διαθήκη, υπήρχαν 4 επίσημες νηστείες μέσα στο χρόνο, όμως, η ημέρα του εξιλασμού ήταν η μόνη μέρα νηστείας που απαιτούσε ο Μωσαϊκός Νόμος. Αυτή ήταν και η μόνη αρχική απαίτηση.

Η νηστεία αυτή χαρακτηρίζεται σαν "ταπείνωση ψυχής". Οι άλλες νηστείες προστέθηκαν αργότερα. Η νηστεία, λοιπόν, την ημέρα του εξιλασμού ήταν υποχρεωτική και η τήρηση της αποτελούσε όρο για να ανήκει κανείς στο λαό του Θεού (Λευιτ.κγ:26-29). Ήταν η μέρα του καθαρισμού των αμαρτιών (Λευιτ.ις:29,30), ήταν ημέρα αργίας και νηστείας.

Όλες αυτές οι νηστείες διαρκούσαν ένα εικοσιτετράωρο, από τη μια δύση του ήλιου μέχρι την επόμενη. Οι Εβραίοι εκείνη την εποχή νήστευαν δυο φορές την εβδομάδα, τη δεύτερη και την πέμπτη ημέρα.

Στις περισσότερες περιπτώσεις συναντάμε νηστείες μετάνοιας και εξομολόγησης.

Μερικές από τις περιπτώσεις όπου νήστεψαν οι άνθρωποι του Θεού, και βέβαια μπορούμε και εμείς να το κάνουμε, είναι οι εξής:  

Για να επικαλεστούμε τη συγχωρητικότητα του Θεού.

Α΄Βασ.κα:27-29 Αυτή η περίπτωση είναι του κακού βασιλιά Αχαάβ, ο οποίος αφού ο προφήτης Ηλίας τον έλεγξε, μετανόησε, νήστεψε και ο Θεός έκαμε έλεος στη ζωή του.

Ιωνάς γ:5-9 Οι κάτοικοι της Νινευή μετανόησαν, αυτή τους η μετάνοια συνοδεύτηκε από νηστεία, στους ίδιους και στα ζώα τους.

Δανιήλ θ:3-6, 20-23 Ο Δανιήλ προσευχόταν και νήστευε εξομολογούμενος τις αμαρτίες του λαού του, και καθώς το έκανε ζητούσε να εκπληρωθούν οι υποσχέσεις του Θεού στο λαό για αποκατάσταση. Όταν ζητάμε συγνώμη από το Θεό για κάτι, αν πραγματικά υπάρχει συντριβή στην καρδιά, είναι λογικό και σωστό να υπάρξει νηστεία.

Σε πένθος

Α΄Σαμ.λα:13, Α΄ Χρον.ι:12  Στις περικοπές αυτές, ο Σαούλ σκοτώνεται από τους Φιλισταίους μαζί με το γιο του τον Ιωνάθαν και κάθονται και νηστεύουν 7 μέρες για να τους πενθήσουν. Χαρακτηριστική είναι η στάση του Δαβίδ αν και ήταν κυνηγημένος από τον Σαούλ: (Β΄Σαμ.α:11-12).

Για να ζητήσουμε προστασία από το Θεό

Έσδρας η:21-23 Ο Έσδρας ετοιμάστηκε να φύγει με καραβάνι ολόκληρο με γυναίκες και παιδιά από τη Βαβυλώνα και ζήτησε την προστασία του Θεού.

Πριν αναλάβουμε κάποιο δύσκολο έργο

Εσθήρ γ:13 και δ:1-3, 8, 11, 13-17 Η βασίλισσα Εσθήρ ζήτησε ο λαός να προσευχηθεί και να νηστέψει ώστε εκείνη να πάει να βρει το βασιλιά και να του εκθέσει το πρόβλημα της επικείμενης γενοκτονίας του λαού της.

Για να εκζητήσουμε το θέλημα Του (Κριτές κ:26).

Για να ζητήσουμε θεραπεία (Β΄Σαμουήλ ιβ:16 και 22)

Είναι η μοναδική περίπτωση, μέσα στο λόγο του Θεού, νηστείας για θεραπεία, η οποία δεν έφερε το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Σε ώρες φοβερών δυσκολιών (Ιωήλ α:10-12 και 13-14)

Κατά τη διάρκεια εθνικής συμφοράς, (Α΄Σαμουήλ ζ:6 και Νεεμίας α:4-11).

Πριν από μία μεγάλη μάχη (Β΄ Χρονικών κ:3).

Το παράδειγμα βέβαια του Μωυσή εντυπωσιάζει και ξεχωρίζει. Ο Μωυσής, όταν ανέβηκε στο όρος Σινά για να πάρει τις 10 Εντολές για 40 μέρες νήστεψε (Δευτ. θ:9-14), ούτε νερό, ούτε φαγητό έβαλε στο στόμα του. Και ο Θεός τον κράτησε. Όταν κατέβηκε μάλιστα από το όρος Σινά και είδε το λαό να λατρεύει το χρυσό μοσχάρι, τότε προσευχήθηκε για άλλες 40 μέρες, πάλι με νηστεία γιατί λέει φοβήθηκε το θυμό και την οργή με την οποία ο Θεός ήταν έτοιμος να τους εξολοθρεύσει (Δευτ.θ:18-20).

Η νηστεία στην Καινή Διαθήκη

Στην Καινή Διαθήκη αξίζει να θυμηθούμε δύο περιπτώσεις νηστείας. Ο ένας λόγος είναι η λατρεία του Θεού. Υπάρχει η Άννα η οποία λάτρευε και νήστευε, εκζητώντας το Θεό και το θέλημά Του. (Λουκ.β:36-37).

Ένας δεύτερος λόγος είναι η προετοιμασία για το έργο. Ο Κύριός μας, προετοιμάστηκε με 40 μέρες νηστεία για τη διακονία Του, αλλά και στην πρώτη Εκκλησία, μέσα από την προσευχή και τη νηστεία στάλθηκαν οι πρώτοι ιεραπόστολοι (Πράξεις ιγ:1-3).

Το έργο της εξάπλωσης του χριστιανισμού όχι μόνο ξεκίνησε με τη νηστεία, αλλά συνεχίστηκε με νηστεία. Για παράδειγμα διαβάζουμε πως στις περιοδείες που έκαναν, ίδρυσαν εκκλησίες, χειροτόνησαν πρεσβύτερους, και όλα συνοδεύονταν με προσευχή και νηστεία (Πράξεις ιδ:23). Τουλάχιστον δύο φορές στις επιστολές αναφέρονται νηστείες που έκανε ο απόστολος Παύλος.

Όλες αυτές βέβαια είναι περιπτώσεις έκτακτες, δύσκολες, που οι άνθρωποι είναι σε διλήμματα και σταυροδρόμια. Και έχουν ανάγκη το Θεό, τη δύναμή Του, τη σοφία Του, την οδηγία Του. Καμία δεν ήταν προγραμματισμένη νηστεία.

Αυτό όμως, που αξίζει και πρέπει να επικεντρώσουμε την προσοχή μας είναι στον τρόπο με τον οποίο γίνεται η νηστεία. Στις οδηγίες που έχει η Αγία Γραφή όταν νηστεύουμε, οι οποίες με τη σειρά τους, αν τις προσέξουμε, μας βοηθούν να καταλάβουμε τι είναι και τι δεν είναι η νηστεία. Τι σημαίνει πραγματική νηστεία, και πως μας βοηθάει.

Η καρδιά μας, όπως διαβάζουμε στον Ιερεμία είναι απατηλή, δηλαδή μας ξεγελάει και είναι πολύ διεφθαρμένη (Ιερεμίας ιζ:9). Έχουμε την ικανότητα να πάρουμε άγια πράγματα, όπως η νηστεία, και να τα εκφυλίσουμε.

Η νηστεία, αν δεν προσέξουμε μπορεί να χάσει την πρωταρχική της σημασία με αποτέλεσμα να νομίσουμε πως νηστεύοντας κερδίζουμε αυτόματα την προσοχή του Θεού και Τον κάνουμε να ικανοποιήσει τα αιτήματά μας.

Ενάντια σε αυτή την στάση κήρυξαν οι προφήτες και είπαν πως η νηστεία από μόνη της δε βοηθά σε τίποτα χωρίς τη σωστή και καθαρή σχέση με το Θεό.

Πρέπει να έχουμε καθαρή καρδιά στο Θεό μπροστά, γιατί ούτως ή άλλως γνωρίζει τα κίνητρα και τις σκέψεις μας. (Ιερεμίας ιζ:10).

Τι σημαίνει σωστή νηστεία λοιπόν; Τόσο από την Παλαιά όσο και από την Καινή Διαθήκη;

Η νηστεία ποτέ δεν είναι αυτοσκοπός. Δεν νηστεύω για να νηστέψω, γιατί πιστεύω πως μ’ αυτό τον τρόπο κάτι μαγικό γίνεται, κάτι αυτόματο, και όταν στερώ από τον εαυτό μου το φαγητό, επειδή το κάνω, ξαφνικά γίνομαι πνευματικός, ανεξάρτητα από την υπόλοιπη ζωή μου. Δεν υπάρχει κάποια πνευματική αξία στην πείνα.

Η νηστεία λειτουργούσε μέσα στο πλαίσιο της λατρείας και της προσευχής. Η αποστολική εκκλησία διατήρησε, σχετικά με τη νηστεία, τις συνήθειες του Ιουδαϊσμού, που επιτελούνται όμως με το πνεύμα που καθόρισε ο Ιησούς.

Ησ.νη:1-11 Αναβόησον δυνατά, μη φεισθής· ύψωσον την φωνήν σου ως σάλπιγγα και ανάγγειλον προς τον λαόν μου τας ανομίας αυτών και προς τον οίκον Ιακώβ τας αμαρτίας αυτών. Με ζητούσιν όμως καθ' ημέραν και επιθυμούσι να μανθάνωσι τας οδούς μου, ως έθνος το οποίον έκαμε δικαιοσύνην και δεν εγκατέλιπε την κρίσιν του Θεού αυτού· ζητούσι παρ' εμού κρίσεις δικαιοσύνης· επιθυμούσι να πλησιάζωσιν εις τον Θεόν. Διά τι ενηστεύσαμεν, λέγουσι, και δεν είδες; εταλαιπωρήσαμεν την ψυχήν ημών και δεν εγνώρισας; Ιδού, εν τη ημέρα της νηστείας σας ευρίσκετε ηδονήν και καταθλίβετε πάντας τους μισθωτούς σας. Ιδού, νηστεύετε διά δίκας και έριδας και γρονθίζετε ασεβώς· μη νηστεύετε, καθώς την σήμερον, διά να ακουσθή άνωθεν η φωνή σας. Τοιαύτη είναι η νηστεία, την οποίαν εγώ εξέλεξα; να ταλαιπωρή ο άνθρωπος την ψυχήν αυτού μίαν ημέραν; να κλίνη την κεφαλήν αυτού ως σπάρτον και να υποστρόνη σάκκον και στάκτην εις εαυτόν; νηστείαν θέλεις ονομάσει τούτο και ημέραν δεκτήν εις τον Κύριον; Η νηστεία την οποίαν εγώ εξέλεξα, δεν είναι αύτη; το να λύης τους δεσμούς της κακίας, το να διαλύης τα βαρέα φορτία και το να αφίνης ελευθέρους τους καταδεδυναστευμένους και το να συντρίβης πάντα ζυγόν; Δεν είναι το να διαμοιράζης τον άρτον σου εις τον πεινώντα και να εισάγης εις την οικίαν σου τους αστέγους πτωχούς; όταν βλέπης τον γυμνόν, να ενδύης αυτόν, και να μη κρύπτης σεαυτόν από της σαρκός σου; Τότε το φως σου θέλει εκλάμψει ως η αυγή και η υγιεία σου ταχέως θέλει βλαστήσει· και η δικαιοσύνη σου θέλει προπορεύεσθαι έμπροσθέν σου· η δόξα του Κυρίου θέλει είσθαι η οπισθοφυλακή σου. Τότε θέλεις κράζει και ο Κύριος θέλει αποκρίνεσθαι· θέλεις φωνάζει και εκείνος θέλει λέγει, Ιδού, εγώ. Εάν εκβάλης εκ μέσου σου τον ζυγόν, την ανάτασιν του δακτύλου και τους ματαίους λόγους· και ανοίγης την ψυχήν σου προς τον πεινώντα και ευχαριστής την τεθλιμμένην ψυχήν· τότε το φως σου θέλει ανατέλλει εν τω σκότει και το σκότος σου θέλει είσθαι ως μεσημβρία. Και ο Κύριος θέλει σε οδηγεί πάντοτε και χορταίνει την ψυχήν σου εν ανομβρίαις και παχύνει τα οστά σου· και θέλεις είσθαι ως κήπος ποτιζόμενος και ως πηγή ύδατος, της οποίας τα ύδατα δεν εκλείπουσι.

Για να είναι αρεστή στο Θεό, η αληθινή νηστεία πρέπει να είναι ενωμένη με την αγάπη προς τον πλησίον και να περιέχει την αναζήτηση της αληθινής δικαιοσύνης. 'Έτσι δεν μπορεί να διαχωριστεί ούτε από την ελεημοσύνη, ούτε από την προσευχή. Τέλος, πρέπει να νηστεύει κανείς για την αγάπη του Θεού

Ζαχ.ζ:5-13 Λάλησον προς πάντα τον λαόν της γης και προς τους ιερείς, λέγων, και επενθείτε εν τω πέμπτω και εν τω εβδόμω μηνί τα εβδομήκοντα εκείνα έτη, ενηστεύετε τωόντι δι' εμέ; δι' εμέ; Και ότε ετρώγετε και ότε επίνετε, δεν ετρώγετε και επίνετε δι' εαυτούς; δεν είναι ούτοι οι λόγοι, τους οποίους ο Κύριος ελάλησε διά των προτέρων προφητών, ότε η Ιερουσαλήμ ήτο κατωκημένη και εν ευημερία και αι πόλεις αυτής κύκλω εν αυτή, ότε κατωκείτο το μεσημβρινόν και η πεδινή; Και έγεινε λόγος Κυρίου προς τον Ζαχαρίαν, λέγων, Ούτω λέγει ο Κύριος των δυνάμεων, λέγων, Κρίνετε κρίσιν αληθείας και κάμνετε έλεος και οικτιρμόν, έκαστος προς τον αδελφόν αυτού,  και μη καταδυναστεύετε την χήραν και τον ορφανόν, τον ξένον και τον πένητα, και μηδείς από σας ας μη βουλεύηται κακόν κατά του αδελφού αυτού εν τη καρδία αυτού. Αλλ' ηρνήθησαν να προσέξωσι και έστρεψαν νώτα απειθή και εβάρυναν τα ώτα αυτών διά να μη ακούσωσι. Ναι, αυτοί έκαμον τας καρδίας αυτών αδάμαντα, ώστε να μη ακούσωσι τον νόμον και τους λόγους, τους οποίους ο Κύριος των δυνάμεων εξαπέστειλεν εν τω πνεύματι αυτού διά των προτέρων προφητών· διά τούτο ήλθεν οργή μεγάλη παρά του Κυρίου των δυνάμεων. Όθεν καθώς αυτός έκραξε και αυτοί δεν εισήκουον, ούτως αυτοί έκραξαν και εγώ δεν εισήκουον, λέγει ο Κύριος των δυνάμεων·

Είχαν ξεχάσει το νόημα, την ουσία. Ενώ είχαν αμαρτία μέσα τους, ηδονιστικές επιθυμίες, έριδες και δίκες μεταξύ τους και αδικούσαν τους μισθωτούς τους, ήθελαν με την εξάσκηση της νηστείας, να τα έχουν καλά με το Θεό και να επικοινωνούν μαζί Του. Κι' όμως  διαμαρτύρονται και αναρωτιούνται γιατί ο Θεός δεν τους καταλαβαίνει....

Αποχή από την αμαρτία θέλω και όχι από το φαγητό, λέει ο Θεός!

Τους άρεσε, τους βόλευε η τυπική διαδικασία, η τήρηση ορισμένων κανόνων.

Ρωτά ο λαός «γιατί Θεέ, εδώ εμείς νηστεύουμε και εσύ δεν κάνεις τίποτα;» Πιστεύουν πως η νηστεία είναι μια πράξη που αντισταθμίζει τη ζωή μακριά από το Θεό, που από μόνη της αναγκάζει το Θεό να κάνει πράγματα, λες και ο Θεός δεν βλέπει όλη τη ζωή μας.

Ο απόστολος Παύλος αναφέρει ότι το γράμμα θανατώνει – το πνεύμα όμως ζωοποιεί.

Ματθ.ς:16 Και όταν νηστεύητε, μη γίνεσθε ως οι υποκριταί σκυθρωποί· διότι αφανίζουσι τα πρόσωπα αυτών, διά να φανώσιν εις τους ανθρώπους ότι νηστεύουσιν· αληθώς σας λέγω, ότι έχουσιν ήδη τον μισθόν αυτών - καμία σχέση.

Ματθ.ς:17-18 Συ όμως όταν νηστεύης, άλειψον την κεφαλήν σου και νίψον το πρόσωπόν σου, διά να μη φανής εις τους ανθρώπους ότι νηστεύεις, αλλ' εις τον Πατέρα σου τον εν τω κρυπτώ, και ο Πατήρ σου ο βλέπων εν τω κρυπτώ θέλει σοι ανταποδώσει εν τω φανερώ.

Ο Ιησούς μας καλεί να νηστεύουμε με απόλυτη διακριτικότητα, γνωστή μόνο στο Θεό, αυτή η νηστεία θα είναι η καθαρή έκφραση ελπίδας σ' Αυτόν, μια νηστεία ταπεινή, που θα ανοίξει την καρδιά στην εσωτερική δικαιοσύνη, έργο του Πατέρα που βλέπει και ενεργεί "εν τω κρυπτώ" (Ματθ.ς:17).

Ησαΐας: λύσε τους δεσμούς της κακίας, μη κάνεις νηστεία αν έχεις κακία μέσα σου.

Ησαΐας νη:3β Την ευχαριστιέστε γιατί πιστεύετε πως επειδή δεν φάγατε μια μέρα, κάνατε αυτά που ήθελα. Πιστεύετε για τον εαυτό σας πως είστε καλύτεροι από τους άλλους. Πόσο γελασμένοι είστε… Προσέξτε πόσο λάθος ήταν, από το πώς συνεχίζει το εδάφιο (νη:3β-4).

Τα διαβάζεις αυτά και λες, «είναι δυνατόν»; Είναι δυνατόν κάποιος να έχει τυφλωθεί τόσο πολύ; Λέτε να το έγραφε ο λόγος του Θεού αν δεν ήταν; Είπαμε, η ανθρώπινη καρδιά είναι διεφθαρμένη. Και εδώ είναι που θέλει προσοχή. Μήπως και εμείς σκεφτόμαστε με παρόμοιο τρόπο; Πόσες και πόσες φορές στις προσευχές μας δεν ζητάμε από το Θεό να πάρει το δικό μας μέρος; Να μας δώσει το δίκιο μας;

Και ο Θεός σιωπά, και αντί να σκεφτούμε γιατί σιωπά ο Θεός, ερμηνεύουμε τη σιωπή, παίρνοντας το ύφος του «μάρτυρα», που υπομένει το σταυρό που ο Θεός του έδωσε, αντί να ταπεινωθούμε, μήπως εμείς βρισκόμαστε σε αμαρτία. Για κάποιο λόγο, στο μυαλό μας, εμείς δεν κάνουμε λάθη. Δεν μπορεί να κάνουμε λάθη. Προσευχόμαστε «για να ακουστεί η φωνή μας».

Συνεχίζοντας ο Θεός μέσω του προφήτη Ησαΐα λέει:

Ης.νη:5  Τοιαύτη είναι η νηστεία, την οποίαν εγώ εξέλεξα; να ταλαιπωρή ο άνθρωπος την ψυχήν αυτού μίαν ημέραν; να κλίνη την κεφαλήν αυτού ως σπάρτον και να υποστρόνη σάκκον και στάκτην εις εαυτόν; νηστείαν θέλεις ονομάσει τούτο και ημέραν δεκτήν εις τον Κύριον;

Η ταλαιπωρία για την ταλαιπωρία δεν είναι αυτό θέλω εγώ, λέει ο Θεός. Μην αυτοτιμωρείσαι νηστεύοντας επειδή πιστεύεις πως έτσι, θα αντισταθμίσεις μια ζωή μακριά από το Θεό, επειδή νήστεψες.

Και συνεχίζει ο Θεός λέγοντας, (Ησαΐας νη:6-7). (δηλαδή και τη βοήθεια στο συνάνθρωπό σου να μην την αρνιέσαι).

Νηστεία με άλλα λόγια, είναι η αποχή από την αμαρτία. Τότε η νηστεία από το φαγητό έχει νόημα. Όταν λύνεις τους δεσμούς της κακίας. Όταν συγχωρείς. Όταν διαλύεις βαριά φορτία. Όταν συντρίβεις κάθε ζυγό. Κουβαλάμε πάνω μας ολόκληρα φορτία κακίας που μαζεύτηκαν μέσα από τα χρόνια. Καταστάσεις άλυτες στη δουλειά, στην οικογένεια. Αδέλφια που δεν μιλιούνται, συνάδελφοι που αλληλοκαρφώνονται.

Μη λοιπόν περιορίζεις το καλό της νηστείας στην αποχή μόνο από τα φαγητά. Διότι η αληθινή νηστεία είναι αποξένωση από τα κακά. «Να λύσεις τα δεσμά της αδικίας» (Ησ.ξγ:6)· συγχώρησε τον πλησίον για την λύπη, συγχώρησέ τον για τα χρέη. «Να μη νηστεύετε χάριν διαμάχης και φιλονικίας» (Ησ.ξγ:4).

Δεν τρως κρέατα, αλλά τρως τον αδελφό σου. Δεν πίνεις κρασί, αλλά δεν είσαι εγκρατής στις βρισιές. Περιμένεις το βράδυ για να φας, αλλά ξοδεύεις τη μέρα στα δικαστήρια.

Ησ.κη:1 Ουαί εις τον στέφανον της υπερηφανίας των μεθύσων του Εφραΐμ, των οποίων η ένδοξος ώραιότης είναι άνθος μαραινόμενον· οίτινες επί της κορυφής των παχειών κοιλάδων κατακυριεύονται υπό του οίνου.

Νηστεία ακόμη είναι να δίνεις φαγητό εκεί που ξέρεις πως δεν έχουν. Να ντύνεις αυτόν που είναι γυμνός. Προσέξτε τι λέει, να βάζεις στο σπίτι σου τον άστεγο φτωχό.

Η νηστεία ποτέ δεν είναι αυτοσκοπός. Από μόνη της, δεν επιτυγχάνει τίποτα. Όταν όμως νηστέψω απέχοντας από την αμαρτία, και αυτό συνοδεύεται από αποχή φαγητού, τότε ο Θεός ευλογεί: (Ησαΐας νη:8).

Η νηστεία σε όλες τις περιπτώσεις ταυτίζεται με την ταπείνωση. Η νηστεία με βοηθάει να ταπεινωθώ στο Θεό μπροστά. Με οδηγεί να καταλάβω πως αυτός είναι ο Θεός και εγώ δεν είμαι παρά ένας άνθρωπος. Με σπρώχνει να παραδεχτώ πως αν ο Θεός δεν βοηθήσει, αν ο Θεός δεν παρέμβει, δε θα γίνει τίποτα.  Η φράση που συχνότερα από όλες βρίσκουμε στις περικοπές για τη νηστεία είναι «θα ταπεινώσετε τις ψυχές σας» (Έσδρας η:21).

Η ταπείνωση της ψυχής, λοιπόν, υπονοεί το πένθος για τις αμαρτίες, τη λύπη, τη συντριβή της ψυχής και τη μετάνοια, την άμεση ανάγκη που έχουμε για το Θεό, που εκδηλώνεται με τη νηστεία. Η νηστεία συνοδεύεται πάντα από προσευχή και χρησιμοποιείται για να εκφράσουμε την ταπεινότητα μας μπροστά στο Θεό.

Στην Καινή Διαθήκη όταν προσεκτικά διαβάσουμε τα λόγια του Χριστού, διαπιστώνουμε ότι ο Ιησούς δίδαξε για το θέμα της νηστείας εκλαμβάνοντάς την σαν κάτι το δεδομένο, Και όταν νηστεύετε… (Ματθαίος ς:18). Δεν είπε αν νηστεύετε, αλλά όταν νηστεύετε!!!

Η νηστεία, δηλαδή, είναι κάτι που ο Κύριος μας περιμένει να εξασκήσουμε. Ούτε καν μπαίνει στον κόπο να μας εξηγήσει την αξία και την χρησιμότητά της ή να αποδείξει ότι είναι Βιβλικά σωστή. Αυτό που πραγματικά τον ενδιέφερε και τον ενδιαφέρει ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ, ήταν και είναι η σωστή της χρήση.

ΌΧΙ ΑΠΛΑ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΤΙ, ΑΛΛΑ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΩΣΤΑ.

Ο Ιησούς, σε όλη την περίοδο της διακονίας Του, μίλησε μόνο δύο φορές για νηστεία (α. Ματθ.ς:16-18 και β. Ματθ.θ:14-17  Μάρκ.β:18-22  Λουκ.ε:33-39).

Η λέξη «νηστεία» που αναφέρεται στα εδάφια Ματθ.ιζ:21  Μάρκ.θ:29  θεωρείται ότι προστέθηκε αργότερα και γι’ αυτό δεν υπάρχει στο κριτικό κείμενο. Το εδάφιο Ματθ.ιζ:21 παραλείπεται ολόκληρο ενώ στο Μάρκ.θ:29 παραλείπεται η λέξη «νηστεία».

Η περιγραφή της νηστείας του Κορνήλιου (Πράξ.ι:30) δεν υπάρχει στο κριτικό κείμενο.

Οι Φαρισαίοι παρόλο που νήστευαν δύο φορές τη βδομάδα, Δευτέρα και Πέμπτη, εν τούτοις χρησιμοποιούσαν τη νηστεία σαν μέσο επίδειξης, γι’ αυτό και καταδικάστηκε επανειλημμένα και αυστηρότατα η υποκριτική τους στάση. Καταδικάστηκαν όχι γιατί νήστευαν αλλά γιατί νήστευαν επιδεικτικά.

Οι Φαρισαίοι άλλαζαν την έκφραση του προσώπου τους ώστε όλοι να καταλάβουν ότι νήστευαν. Ταυτόχρονα προσποιούνταν πως η αυστηρή νηστεία τους εξουθένωνε και είχαν καταβληθεί. Έβγαιναν δηλ. στους δρόμους και βάδιζαν αργά, με σκυφτό το κεφάλι και μελαγχολικά. Τότε όλοι οι διαβάτες σκέφτονταν: Πωπω τι ευσεβής!!! Πόσο εξαντλήθηκε από την αυστηρή νηστεία! Τι παράδειγμα! Αυτός ακριβώς ήταν ο σκοπός τους, το κίνητρο τους: να φανούν!

Η ουσία, όμως, της νηστείας είναι η κυριαρχία του εαυτού μας, η πειθαρχία, η ταπείνωση. Οι Φαρισαίοι κατέστρεψαν την ουσία και προσκολλήθηκαν στον ΞΕΡΟ ΤΥΠΟ, στην απατηλή επιφάνεια. ΠΡΟΣΟΧΗ, λοιπόν, ΣΤΟ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟ ΜΑΚΙΓΙΑΖ.

Ποια είναι η αληθινή και ανυπόκριτη νηστεία; Τα λόγια του Χριστού δεν αφήνουν περιθώρια για παρερμηνεία: Εσύ, όμως, όταν νηστεύεις, λούσε το κεφάλι σου, και πλύνε το πρόσωπό σου· για να μη φανείς στους ανθρώπους ότι νηστεύεις, αλλά στον Πατέρα σου που είναι στο κρυφό και ο Πατέρας σου που βλέπει στον κρυφό χώρο, θα σου ανταποδώσει στα φανερά (εδ.17-18).

Απόφυγε κάθε εξωτερική μεταβολή. Κανείς να μην καταλάβει ότι νηστεύεις. Μείνε ταπεινός, μην επιδιώκεις την επίδειξη και τους επαίνους των ανθρώπων. Νηστεύεις για σένα, γιατί έχεις ανάγκη το Θεό.

Αν και γενικά η νηστεία είναι έκφραση λύπης και πένθους – επιστρατεύεται συνήθως σε σοβαρές και κατεπείγουσες περιστάσεις – πρέπει να γίνεται χαρούμενα, ελεύθερα και αβίαστα. Όχι σαν αγγαρεία αλλά σαν όμορφο άθλημα.

Προσοχή λοιπόν στην διάθεση της ψυχής.

Ζαχ.η:19 Ούτω λέγει ο Κύριος των δυνάμεων· Η νηστεία του τετάρτου μηνός και η νηστεία του πέμπτου και η νηστεία του εβδόμου και η νηστεία του δεκάτου θέλουσιν είσθαι εις τον οίκον Ιούδα εν χαρά και εν ευφροσύνη και εν ευθύμοις εορταίς· όθεν αγαπάτε την αλήθειαν και την ειρήνην

Πρέπει να προσέχω το κίνητρό μου. Γιατί; Επειδή ο Θεός βλέπει τα πάντα, το μάτι Του διεισδύει παντού. Είναι αόρατος και παρών στα πλέον απόκρυφα μέρη. Βλέπει «εν τω κρυπτώ». Η μυστική ζωή της προσευχής και της νηστείας θα έχει σαν αποτέλεσμα τις ευλογίες του Θεού στη ζωή σου. Η υποκριτική νηστεία κλέβει τις πνευματικές ευλογίες. Αντί για την αιώνια επιδοκιμασία του Πατέρα θα λάβεις τους ρηχούς και πρόσκαιρους ανθρώπινους επαίνους.

Πως νικιέται η υποκρισία; Με την ειλικρίνεια με το Θεό και τους ανθρώπους. Προσοχή λοιπόν στην ΤΥΠΟΛΑΤΡΙΑ και στον κίνδυνο της ΥΠΕΡΟΨΙΑΣ και της ΕΠΙΔΕΙΞΗΣ.

Η νηστεία, είναι για μας σήμερα,  το λαό του Θεού στην Καινή Διαθήκη, και όχι μόνο για τους αγίους του χθες.

Λουκάς ε:33-35 Οι δε είπον προς αυτόν· Διά τι οι μαθηταί του Ιωάννου νηστεύουσι συχνά και κάμνουσι δεήσεις, ομοίως και οι των Φαρισαίων, οι δε ιδικοί σου τρώγουσι και πίνουσιν; Ο δε είπε προς αυτούς· Μήπως δύνασθε να κάμητε τους υιούς του νυμφώνος να νηστεύωσιν, ενόσω είναι μετ' αυτών ο νυμφίος; θέλουσιν όμως ελθεί ημέραι, όταν αφαιρεθή απ' αυτών ο νυμφίος· τότε θέλουσι νηστεύει εν εκείναις ταις ημέραις.

Η περίοδος για την οποία μιλάει η περικοπή ξεκίνησε με την ανάληψη του Κυρίου μας και θα διαρκέσει μέχρι τη δεύτερη του έλευση. Υπογραμμίζει την αγωνιώδη κατάσταση στην οποία βρίσκεται η εκκλησία μέσα στον κόσμο χωρίς τον αρχηγό της, κατά μία έννοια, και αποσκοπεί στο να καταστήσει την προσευχή θερμότερη ώστε να επιτευχθούν τα σχέδια του Κυρίου στη γενιά μας.