Ιούδ.α:3 Αγαπητοί, επειδή καταβάλλω πάσαν σπουδήν να σας γράψω περί της κοινής σωτηρίας, έλαβον ανάγκην να σας γράψω, προτρέπων εις το να αγωνίζησθε δια την πίστιν, ήτις άπαξ παρεδόθη εις τους αγίους.

Κυριακή 9 Νοεμβρίου 2014

Ελάτε να φυτέψουμε!


«Καιρός του φυτεύειν...» Εκκλησ.γ:2

Υπάρχουν ορισμένα πράγματα στη ζωή που κατά τη διάταξη που έχει κανονίσει ο Θεός, μονάχα σε μια ορισμένη εποχή μπορούμε να τα κάμουμε. Αν δεν γίνουν μέσα σ' αυτή την εποχή δεν μπορούν να γίνουν μετά. Αν περάσει η εποχή τους θα είναι πολύ αργά να τα επιχειρήσουμε.

Καιρός του φυτεύειν... Υπάρχει δηλαδή μια ορισμένη χρονική περίοδος κατά την οποία μπορούμε να φυτέψουμε. Κάθε άνθρωπος που ασχολείται με τα φυτά και τα δένδρα το γνωρίζει πολύ καλά. Αν δεν φυτέψει τον Ιανουάριο εκείνα τα φυτά που πρέπει να φυτέψει, δεν θα τα φυτέψει αργότερα! Και αν αποπειραθεί να τα φυτέψει θα πάει μάταιος ο κόπος του!

Η αρχή αυτή που ισχύει στο φυσικό κόσμο, ισχύει και στον πνευματικό.

Ι. Η ζωή που ζούμε σε τούτο τον κόσμο είναι καιρός του φυτεύειν...

Είναι ευκαιρία που μας έχει δοθεί. Είτε το καταλαβαίνουμε είτε όχι συνεχώς και κάθε μέρα σπέρνουμε και φυτεύουμε.

Φυτεύουμε στην παιδική μας ηλικία και στη νεότητά μας συνήθειες που προδικάζουν όλη τη μετέπειτα ζωή μας. Σπέρνουμε στο νωπό έδαφος ένα σπόρο που πιάνει αμέσως, ακριβώς γιατί το έδαφος είναι νωπό.

«Δίδαξον το παιδίον εν αρχή της οδού αυτού· και δεν θέλει απομακρυνθή απ' αυτής ουδέ όταν γηράση....» (Παρ.κβ:6).

Φύτεψε δηλαδή μέσα στην τρυφερή του καρδιά ό,τι καλό μπορείς, όσο είναι καιρός. Και αυτό το καλό που θα του φυτέψεις θα το έχει σε όλη του τη ζωή.

Φυτεύουμε τις αντιλήψεις μας. Μορφώνουμε πεποιθήσεις για τη ζωή και την αιωνιότητα, για τα υλικά και τα πνευματικά, στον κατάλληλο καιρό, όταν ο Θεός μας δίνει την ευκαιρία με τις επισκέψεις Του, με το λόγο Του, με τα μέσα που μας παρέχει, στερεοποιούμαστε. Αν δεν κάνουμε καλή χρήση της ευκαιρίας, η ευκαιρία θα περάσει και θα χαθεί, το έδαφος θα σκληρύνει. Και γίνεται ολοένα και πιο δύσκολο να αποκτήσουμε την πρώτη φρεσκάδα, την πρώτη δίψα, το ζωντανό ενδιαφέρον να σχηματίσουμε πεποιθήσεις.
Φυτεύουμε ακόμα τα στοιχεία με τα οποία διαμορφώνεται ο χαρακτήρας μας. Από τις συνήθειες και τις ιδέες που διαμορφώνουμε εξαρτάται και ο χαρακτήρας μας, το είναι μας. Τι είδους προσωπικότητες θα γίνουμε.

Του ανθρώπου ο χαρακτήρας είναι αυτό που καθορίζει την αξία του τόσο σ' αυτή τη ζωή όσο και στην αιωνιότητα. Και είναι τώρα ο καιρός που γίνεται αυτή η επεξεργασία.

Το πνεύμα του Θεού μάς λέει στην Γαλ.ς:8 πως "ο σπείρων εις την σάρκα, θα θερίσει από την σάρκα φθορά· και ο σπείρων εις το Πνεύμα θα θερίσει εκ του Πνεύματος ζωήν αιώνιον".

Ο άνθρωπος δηλαδή που δαπανά όλη τη ζωή του φυτεύοντας και σπέρνοντας ό,τι του υπαγορεύει το σαρκικό φρόνημα, το φρόνημα που δεν γνωρίζει Θεό και δεν λαμβάνει υπ' όψιν το Θεό - αυτός φυτεύει μέσα του τη φθορά και το θάνατο. Όχι βέβαια τη φυσική φθορά και το φυσικό θάνατο. Αλλά φυτεύει μέσα του τον πνευματικό θάνατο, την πνευματική φθορά...

Μας προειδοποιεί λοιπόν εδώ ότι όχι μονάχα πρέπει να προσέξουμε το φύτεμα, αλλά και την ποιότητα αυτών που φυτεύουμε.
Και τούτο γιατί:

Θα υπάρξει θερισμός.

Φυτεύουμε θα θερίσουμε. Φυτέψαμε στο παρελθόν και θερίζουμε σήμερα. Φυτεύουμε σήμερα και θα θερίσουμε αύριο... Το παρόν είναι αποτέλεσμα του παρελθόντος και το μέλλον θα είναι προέκταση του παρόντος. Όλη η ζωή που περνάμε σήμερα είναι συνδεδεμένη με το χθες. Είναι καρπός της περασμένης διαγωγής μας. Αυτό που φυτέψαμε στην παιδική και νεανική ηλικία μας, φύτρωσε και καρποφόρησε στην ώριμη ηλικία μας. Θερίζουμε τα αποτελέσματα και αύριο θα υποστούμε τις συνέπειες αυτών που κάνουμε σήμερα. Δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από αυτό το νόμο: ό,τι σπείρει ο άνθρωπος τούτο και θέλει θερίσει...

Μάλιστα, θα θερίσει ο άνθρωπος, πολύ περισσότερα από ό,τι έσπειρε. Όπως ο καλός σπόρος "φέρνει το έν τριάκοντα και το έν εξήκοντα και το έν εκατό", έτσι κάθε σπόρος φέρνει καρπό στο πολλαπλάσιο. Ο θερισμός είναι μεγέθυνση της σποράς.

Φυτεύουμε μια αδυναμία, ένα απρόσεκτο και άσοφο λόγο, και έπειτα θερίζουμε συμφορές.

Μας λέει ο λόγος του Θεού στις Παρ.ε:22: «Αι ίδιαι αυτού ανομίαι θέλουσι συλλάβει τον ασεβή, και με τα σχοινία της αμαρτίας αυτού θέλει σφίγγεσθαι». Και στην προς Εβραίους εφιστά την προσοχή μας για την ευκόλως "εμπεριπλέκουσαν ημάς αμαρτίαν". Σπέρνεις άνεμο, θερίζεις ανεμοστρόβιλο.

Ας φροντίσουμε λοιπόν να φυτέψουμε καλό σπόρο - αλλιώς κάποιος θα φυτέψει κακό σπόρο. Θα σπείρει ζιζάνια. Ένας ακαλλιέργητος αγρός δεν είναι κατ' ανάγκην τόπος όπου δεν φυτρώνει τίποτε. Φυτρώνουν αγκάθια και τρίβολοι. Αν δεν φροντίσουμε εμείς εγκαίρως να φυτέψουμε αγάπη, σοφία, ταπείνωση, θα έλθει η σάρκα, θα έλθει ο κόσμος, θα έλθει ο διάβολος να φυτέψει τη φθορά, την υπερηφάνεια, το πείσμα...

Αν αφήσουμε το Χριστό να εμφυτευθή στις καρδιές μας τότε θα θερίσουμε ζωή αιώνιο. Το δένδρο της ζωής θα το φυτέψει Εκείνος μέσα μας και αυτό το δένδρο θα φέρει τους καρπούς του.

Με το Χριστό στην καρδιά μας όλα τα καλά θα φυτευτούν στη ζωή μας.

Με το Χριστό γινόμαστε μια φυτεία που την φροντίζει ο ουράνιος γεωργός και η ζωή πιάνει βαθιές ρίζες, αναπτύσσεται και καρποφορεί. Ψαλ. 92:12 Ο δίκαιος ως φοίνιξ θέλει ανθεί· ως κέδρος του Λιβάνου θέλει αυξάνει.

Ελάτε λοιπόν να φυτέψουμε. Να φυτέψουμε στο πνεύμα. Να φυτέψουμε τώρα που είναι καιρός. Διότι είναι καιρός του φυτεύειν. Τώρα είναι καιρός ευπρόσδεκτος τώρα είναι ημέρα σωτηρίας. Ενόσω το σήμερον λέγεται. Ενόσω είναι ημέρα. Διότι έρχεται νυξ ότε ουδείς δύναται να εργάζηται... (Ιωάν.θ:4).

Ρωμ.ιβ:1-2 Σας παρακαλώ λοιπόν, αδελφοί, διά των οικτιρμών του Θεού, να παραστήσητε τα σώματά σας θυσίαν ζώσαν, αγίαν, ευάρεστον εις τον Θεόν, ήτις είναι η λογική σας λατρεία, και μη συμμορφόνεσθε με τον αιώνα τούτον, αλλά μεταμορφόνεσθε διά της ανακαινίσεως του νοός σας, ώστε να δοκιμάζητε τι είναι το θέλημα του Θεού, το αγαθόν και ευάρεστον και τέλειον.

Αν θέλουμε η ζωή μας σαν χριστιανοί να είναι προς δόξα Θεού, πρέπει να είναι μια ζωή μεταμορφωμένη, όχι σαν τη ζωή των ανθρώπων για τους οποίους ο Θεός δεν έχει και μεγάλη σημασία.

Για να γίνει αυτό, χρειάζεται ο τρόπος που σκεφτόμαστε να αλλάζει. Να ανακαινίζεται ο νους μας. Μ’ αυτό τον τρόπο μπορούμε να καταλαβαίνουμε, να διακρίνουμε τι θέλει ο Θεός. Ο στόχος λοιπόν, είναι η μεταμόρφωσή μας. Κι αυτό γίνεται καθώς το Άγιο Πνεύμα με τα μέσα της χάρης - την Αγία Γραφή, την προσευχή, το κήρυγμα, τις τελετές, την κοινωνία των πιστών - γράφει μέσα μου την αλήθεια του Θεού. Δεν μου δίνει απλά εντολές, αλλά με αλλάζει από μέσα, ανακαινίζει τον τρόπο που σκέφτομαι, που βλέπω τη ζωή, που ερμηνεύω τις καταστάσεις.

Διαβάσαμε, πως το θέλημα του Θεού είναι αγαθό, ευάρεστο και τέλειο (Ρωμ.ιβ:2). Η φράση «το θέλημα του Θεού» σ’ αυτό το εδάφιο δεν αφορά τα αιώνια σχέδιά Του, την κυρίαρχη βουλή Του, αλλά το γραπτό αποκαλυμμένο θέλημά Του, στο λόγο Του. Κι αυτό το θέλημα διαβάζουμε ότι είναι καλό.

Όταν διαβάζουμε στο λόγο του Θεού, τις 10 εντολές «ου κλέψεις», αυτό είναι καλό. Όταν γράφει επίσης, «ου μοιχεύσεις», κι αυτό είναι καλό. Το να μην επιθυμώ αυτό που ανήκει στον άλλο, το να τιμώ τους γονείς μου, είναι  καλό. Το να προσεύχομαι αδιαλείπτως, να χαίρομαι σε κάθε τι, να ευχαριστώ για το καθετί είναι θέλημα Θεού και είναι καλό. Το να ζητώ συγνώμη και να αποκαθιστώ αυτούς που έβλαψα είναι καλό, όπως και το να συγχωρώ. Το να αγαπώ τους εχθρούς μου είναι καλό, το να αγαπώ τον διπλανό μου σαν τον εαυτό μου και το Θεό πάνω απ’ όλα. Το να ευεργετώ αυτούς που με έβλαψαν, να πηγαίνω το δεύτερο μίλι είναι καλό. Να γυρνώ το άλλο μάγουλο. Να ζητώ πρώτα τη βασιλεία του Θεού και τη δικαιοσύνη του, το να μην αγχώνομαι αλλά με ευχαριστία και δέηση να τα πηγαίνω όλα στο Θεό. Όλα αυτά και πολλά ακόμη ανήκουν στο θέλημα του Θεού που είναι καλό.

Όλα αυτά είναι ευάρεστα στο Θεό. Όταν ο άνθρωπος αναγεννηθεί, κι αρχίσει ν’ αλλάζει, γίνονται αρεστά και στον ίδιο. Γιατί ανακαινίζεται το μυαλό του. Το Πνεύμα το Άγιο, γράφει αυτές τις αλήθειες μέσα του και τον αλλάζει εσωτερικά. Βλέπει τα πράγματα από άλλη οπτική γωνία. Ζει για να πάρει το μπράβο του Θεού κι όχι των ανθρώπων. Δεν τον νοιάζει τελικά, αν οι άλλοι άνθρωποι τον θεωρούν παράξενο, γιατί ο ίδιος έχει βρει το θησαυρό, το Χριστό.

Ακόμα, το θέλημα του Θεού είναι τέλειο. Τέλειο, εδώ πιστεύω ότι σημαίνει αφενός «το καλύτερο που μπορεί να υπάρξει», κι αφετέρου τέλειο σημαίνει «ολοκληρωμένο και με σκοπό». Δηλαδή, το θέλημα του Θεού σε όλα αυτά που διαβάζουμε, δεν θα μπορούσε να είναι κάτι καλύτερο, κι επιπλέον, έχει ένα πολύ συγκεκριμένο στόχο. Τη δόξα του Θεού.

Το θέλημα του Θεού είναι να μας κάνει σαν το Χριστό:

«εωσού καταντήσωμεν πάντες εις την ενότητα της πίστεως και της επιγνώσεως του Υιού του Θεού, εις άνδρα τέλειον, εις μέτρον ηλικίας του πληρώματος του Χριστού» (Εφες.δ:13).

Αυτό σημαίνει πως είναι θέλημα Θεού, να καταλήξουμε όλοι στην ενότητα της πίστης και στη βαθιά γνώση του Υιού του Θεού, και τότε θα γίνουμε ώριμοι και θα φτάσουμε στην τελειότητα που μέτρο της είναι ο Χριστός.

Τώρα, γιατί χρειάζεται ένα ανακαινισμένο μυαλό για να μπορέσει ο άνθρωπος να δει και να παραδεχτεί πως αυτό που λέει ο Θεός είναι καλό, αρεστό και τέλειο; Ένα τρόπο σκέψης που διαρκώς θα ανακαινίζεται;

Για τουλάχιστον δύο λόγους. Ένας λόγος είναι πως για χρόνια έχουμε συνηθίσει να ζούμε όπως όλοι οι άλλοι και η σάρκα μας δεν εξαφανίζεται. Έχουμε να παλέψουμε μέσα μας με τον παλιό άνθρωπο. Με τον εγωισμό μας, με την υπερηφάνεια μας, με το άγχος μας, με την τάση μας να θέλουμε να ελέγχουμε τα πράγματα και να δίνουμε τις δικές μας λύσεις. Η ανθρώπινη καρδιά είναι ένα εργοστάσιο που παράγει είδωλα, τα οποία πρέπει να γκρεμίζονται. Όταν αφήνω τον παλιό άνθρωπο, βγαίνει στην επιφάνεια, και τότε δεν έχει σημασία το θέλημα του Θεού, αλλά το δικό μου.

Θυμάστε από τις Πράξεις εκείνο το περιστατικό που καθώς ο Παύλος με το Βαρνάβα θέλουν να ξεκινήσουν τη δεύτερη περιοδεία, ο Βαρνάβας σκέφτηκε να πάρει μαζί του και το Μάρκο.

«ο Παύλος όμως έκρινεν άξιον, τον αποχωρισθέντα από αυτών από της Παμφυλίας και μη συνακολουθήσαντα αυτούς εις το έργον, τούτον να μη συμπαραλάβωσι. Συνέβη λοιπόν ερεθισμός, ώστε απεχωρίσθησαν απ' αλλήλων, και ο μεν Βαρνάβας, παραλαβών τον Μάρκον, εξέπλευσεν εις Κύπρον» (Πράξ.ιε:38-39). 

Όσο και να προσπαθούμε να χρυσώσουμε το χάπι για τον Παύλο ή τον Βαρνάβα η αλήθεια είναι πως συνέβη αυτό που γράφει: παροξυσμός. ἐγένετο οὖν παροξυσμός, ὥστε ἀποχωρισθῆναι αὐτοὺς ἀπ' ἀλλήλων.

Ο Παύλος κι ο Βαρνάβας είναι δύο άνθρωποι με διαφορετικές προσωπικότητες, για αυτό και βλέπουν τα πράγματα διαφορετικά. Το πρόβλημα είναι πως κανένας δεν υποχωρεί. Και οι δύο πιστεύουν πως έχουν δίκιο, και πως τολμάει  ο άλλος να μην το βλέπει;

Η σάρκα μας, μπορεί να μας εμποδίζει και να μην το βλέπουμε. Ο Παύλος δεν γράφει;  Ἡ ἀγάπη …οὐ παροξύνεται (Α΄ Κορ.ιγ:5). Κι όμως έγινε παροξυσμός! Αργότερα βέβαια, λύθηκαν όλα αυτά, όμως εκείνη τη στιγμή έγινε παροξυσμός κι έγιναν δύο ομάδες.

Χρειάζεται λοιπόν, διαρκή ανακαίνιση ο νους, γιατί για χρόνια έχουμε μάθει να σκεφτόμαστε μ’ ένα άλλο τρόπο. Με ένα τρόπο που στο κέντρο της σκέψης είναι ο εαυτός μας, αυτό που καταλαβαίνουμε με το δικό μας τρόπο, πως είναι καλό για μας.

Ο άλλος λόγος που ο νους μας, συνεχώς χρειάζεται ανακαίνιση, είναι το γεγονός πως ζούμε σε ένα κόσμο που έχει αντιστρέψει βασικές αξίες.

Η σοφία του Θεού και η σοφία του κόσμου χωρίς Θεό, τις πιο πολλές φορές είναι αντίθετες.

Κι αυτό φαίνεται από τον τρόπο, τις λέξεις, τις εκφράσεις με τις οποίες περιγράφει η Καινή Διαθήκη τη βασιλεία του Θεού και τη βασιλεία του κόσμου. Το ένα είναι φως και το άλλο σκοτάδι: «Μη ομοζυγείτε με τους απίστους· διότι τίνα μετοχήν έχει η δικαιοσύνη με την ανομίαν; τίνα δε κοινωνίαν το φως προς το σκότος;» (Β’ Κορ.ς:14).

«ηλευθέρωσεν ημάς εκ της εξουσίας του σκότους και μετέφερεν εις την βασιλείαν του αγαπητού αυτού Υιού» (Κολ.α:13).

«Εξεύρομεν ότι εκ του Θεού είμεθα, και ο κόσμος όλος εν τω πονηρώ κείται» (Α΄ Ιωάν.ε:19). 

«Η νυξ προεχώρησεν, η δε ημέρα επλησίασεν· ας απορρίψωμεν λοιπόν τα έργα του σκότους και ας ενδυθώμεν τα όπλα του φωτός» (Ρωμ.ιγ:12).

Υπάρχει δικαιοσύνη στη μία βασιλεία και αδικία στην άλλη. Ψέμα κι αλήθεια. Μέρα και νύχτα, φως και σκοτάδι. Οι όροι με τους οποίους περιγράφονται οι δύο αυτοί κόσμοι δεν είναι φιλικοί. Δεν είναι όροι συνδιαλλαγής, αλλά πολέμου.

Ο Χριστός προσευχήθηκε και είπε, «Δεν παρακαλώ να σηκώσης αυτούς εκ του κόσμου, αλλά να φυλάξης αυτούς εκ του πονηρού. Εκ του κόσμου δεν είναι, καθώς εγώ δεν είμαι εκ του κόσμου» (Ιωάν.ιζ:15-16).

Ζώντας μέσα στον κόσμο, το μυαλό είναι  πάρα πολύ εύκολο να συνηθίσει αυτό που κάνουν όλοι. Να το εκλογικεύσει. Κι αυτό που λέει ο Θεός ν’ αρχίσει στο μυαλό να φαίνεται πως είναι το παράξενο.

Τι είναι κοσμικότητα; Δεν είναι απλά τι κάνω και τι δεν κάνω. Αν ήταν τόσο εύκολο θα ήμασταν όλοι χαρούμενοι. Περιλαμβάνει τα κίνητρα, περιλαμβάνει τον τρόπο που σκέφτομαι, τι θεωρώ σημαντικό. Κοσμικότητα είναι οτιδήποτε σε μια κοινωνία κάνει την αμαρτία να φαίνεται φυσιολογική και τη δικαιοσύνη του Θεού παράξενη.

Η δικαιοσύνη του Θεού είναι παράξενη. Κι όταν ζεις μέσα σ’ αυτό και το εισπράττεις για πολλές ώρες κάθε μέρα και για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής σου, τότε χρειάζεσαι αντίδοτο! Χρειάζονται γερές δόσεις αλήθειας, ώστε το μυαλό να ανακαινίζεται.

Το θέλημα του Θεού είναι αγαθό. Αυτή είναι η αλήθεια! Όλοι συμφωνούν στο «Μη κλέψεις» (Έξ.κ:15), γιατί μας οδηγεί σε μια κοινωνία πιο ασφαλή, πιο τίμια. Είναι καλύτερο να δίνεις παρά να παίρνεις. Ποιος δεν θαυμάζει τη γενναιοδωρία; Τη συγχώρηση των εχθρών; Το μη κρίνετε για να μη κριθείτε; Την τιμή στους γονείς; Όμως, οι άνθρωποι σκοντάφτουν όταν όλα αυτά αντιβαίνουν στο προσωπικό τους όφελος. Γι’ αυτό και γίνονται σχετικά και παραβιάζονται εύκολα.

Μια μέρα δεν θα σταθούμε να δώσουμε λόγο ούτε στο διευθυντή μας, ούτε στο συγγενή μας, ούτε καν στον άντρα ή τη γυναίκα ή τους γονείς μας ή τα παιδιά μας. Σε κανένα άνθρωπο. Μια μέρα θα σταθούμε όλοι μας μπροστά στο Θεό. Και πρέπει να είμαστε έτοιμοι να το κάνουμε.

Είναι σημαντικό να διαλέξουμε σε ποιον θα αρέσουμε και σε ποιον όχι. Κι αυτή είναι ουσιαστικά η απόφαση να ζήσουμε για το Χριστό και να πάρουμε ο καθένας το δικό του σταυρό, όπως ο Κύριος, σε μια γενιά που είναι σκολιά και διεστραμμένη και μέσα στην οποία συνεχώς θα γινόμαστε φώτα.

Το θέλημα του Θεού είναι τέλειο. Δεν θα μπορούσε να είναι κάτι καλύτερο! Έχει σκοπό και τέλος του, το Χριστό. Έχει ευλογία από αυτή τη ζωή. Παρόλο που το παιδί του Θεού δεν εξαιρείται από προβλήματα και δοκιμασίες, η υπακοή στο θέλημα του Θεού φέρνει ευλογία.

Το θέλημα του Θεού, ακόμη και οι απαγορεύσεις του, είναι η έκφραση της αγάπης του Θεού. Αυτό είναι επαναστατική σκέψη, γιατί ο Σατανάς θέλει να μας κάνει να πιστέψουμε πως ο Θεός έχει σκοπό να μας κλέψει όλη τη χαρά της ζωής δίνοντας μας νόμους και εντολές που κανείς ποτέ δεν μπορεί να υπακούσει.

Αυτό κάνει πάντα. Το έκανε με την Εύα στον κήπο της Εδέμ. Της είπε βασικά πως ο Θεός τους είπε ψέματα, όταν είπε ότι θα πεθάνουν αν φάνε από το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού. Ότι ο Θεός δεν ήθελε να γίνουν θεοί σαν κι Αυτόν. Την έκανε να πιστέψει πως η απαγόρευση του Θεού της έκανε τη ζωή μίζερη, ενώ ήταν αυτή η ίδια απαγόρευση που τους προστάτευε.

Αυτό θέλει και σήμερα ο εχθρός της ψυχής μας. Να με πείσει και να σε πείσει πως το θέλημα του Θεού καταστρέφει τη ζωή σου, και πως αν θες πραγματικά να απολαύσεις τη ζωή πρέπει να κάνεις ό,τι εσύ θέλεις.

Ο Θεός όμως, ενεργεί από αγάπη. Πριν να δώσει τις 10 Εντολές λέει στον Μωυσή, «θύμησέ τους πως τους έφερα πάνω στα φτερά του αετού» Δηλαδή, θύμισε τους πως τους αγαπώ.  Ο Θεός μας δίνει το νόμο του για το δικό μας καλό. Για το παιδί του Θεού οι εντολές του Θεού δεν είναι αγγαρεία, γιατί έχει γνωρίσει την αγάπη Του. Είναι χαρά, είναι ευλογία (Ψαλμ.ιθ:8-11).