η μονοθειστική ορθοδοξία

Πως βλέπουν τα τεκταινόμενα στην αρχαία εκκλησία πηγές που δεν ελέγχονται από τον μονόλογο του εκκλησιαστικού κατεστημένου; Παρακάτω απόσπασμα από συγκριτική μελέτη:  

"...Ο τροπικός μοναρχιανισμός ή Πατροπασχιτισμός θα ξεκινήσει από την Μ. Ασία και σαν αντίπαλος πόλος του δυναμικού μοναρχιανισμού θα προσπαθήσει να διατηρήσει ακέραιη την θεότητα του Πατέρα, συμφύροντας θεότητα Πατέρα και θεότητα Υιού. Οι επίσκοποι Ρώμης Ελεύθερος και Βίκτωρας (τέλη του 2ου μ. Χ. αιώνα) θα κάνουν χρήση αυτής της διδασκαλίας για να χτυπήσουν τον μοντανιστικό εχθρό και για να θεμελιώσουν την εξουσία τους στην ιδεολογική βάση της μονάδας, της πρώτης αρχής και ουσίας, από την οποία πηγάζει η τριάδα. Όταν ο κύριος θεολογικός της εκφραστής, ο Σαβέλλιος, καταφύγει στην Λιβύη, θα μεταφέρει την διδασκαλία του στο κλίμα (εκκλησιαστική επικράτεια) της Αλεξάνδρειας, όπου ο αρχιεπίσκοπος και μαθητής του Ωριγένη Διονύσιος (247-265 μ.Χ.) θα την καταπολεμήσει δραστικά. Η πολεμική του θα γίνει με όρους του δυναμικού μοναρχιανισμού [σ.σ πρόκειται για ανακρίβεια-ο Διονύσιος ήταν φορέας της διδασκαλίας των υποστάσεων]με αποτέλεσμα να παρέμβει ο Ρώμης Διονύσιος (259-268)- εξ’ ού και έριδα των δύο Διονυσίων-, προβάλλοντας την υιοθετημένη από την Δύση σαβελλιανική ορθοδοξία. Ο Σαβέλλιος θα μιλήσει για το πρόσωπο με την ελληνική σημασιοδότηση του προσωπείου.." 

Χριστιανική Εξουσία και αντι- εξουσιαστικός Χριστιανισμός. Ιστορική- Συγκριτική Μελέτη. Κεφάλαιο Β΄. Η εποχή της Αστάθειας (ανέκδοτη εργασία του Μαν. Βαρδή)