Ο Ιανουάριος είναι ο πρώτος μήνας του έτους κατά το
Γρηγοριανό Hμερολόγιο. Πήρε το όνομά του από τον δισυπόστατο θεό Ιανό. Δεν
είναι τυχαίο λοιπόν που η υποστατική καθολική εκκλησία θέσπισε σαν αρχή του
έτους στο ημερολόγιό της τον Ιανουάριο (παπική βούλα 1581), αφού και ο Ιανός
ήταν θεός κάθε αρχής στη ρωμαϊκή μυθολογία.
Είναι ο πέμπτος μήνας του χριστιανικού έτους, ενώ
αντιστοιχεί κατά το πρώτο ήμισυ με τον Ποσειδεώνα και κατά το έτερο με τον
Γαμηλιώνα του αρχαίου ελληνικού αττικού ημερολογίου, καθώς επίσης με τον Σαββάθ
των Εβραίων και τον Τωβί των Αιγυπτίων.
Ο Ιανουάριος, έγινε πρώτος μήνας των Ρωμαίων όταν οργάνωσαν
το ημερολόγιο με βάση τον ήλιο. Είναι επίσης γνωστός και ως καλαντάρης από τα
κάλαντα της Πρωτοχρονιάς και τα δώρα των Καλενδών του Ιανουαρίου. Τα δώρα αυτά
είναι το σημερινό «δώρο των Χριστουγέννων».
Χαρακτηριστικό του πνεύματος της πρωτοχρονιάς είναι το
γνωστό ποδαρικό, που σε αρκετά μέρη παίρνει μορφή πραγματικής
μαγικοδεισιδαιμονικής τελετουργίας…όπως και τα υπόλοιπα παγανιστικά έθιμα, τα
κάλαντα, οι καλικάντζαροι, η βασιλόπιτα
κλπ.
