Στο Ησαΐας με:7 λέει, «ο
ποιών ειρήνην και κτίζων κακόν».
Ένας από τους θεμελιώδεις κανόνες των ερμηνευτικών σχετικά
με την κατανόηση της Βίβλου με ακρίβεια, είναι να διαβάσεις ένα δύσκολο στην
κατανόηση εδάφιο μέσα στο πλαίσιο που βρίσκεται, καθώς και στο ευρύτερο πλαίσιο
της υπόλοιπης γραφής. Ένας άλλος κανόνας είναι να εξετάσεις άλλες πιθανές
μεταφράσεις του εδαφίου.
Ο παραλληλισμός εδώ δείχνει ότι δεν πρέπει να το πάρουμε με την
έννοια του κακού, αλλά αυτού που είναι το αντίθετο της ειρήνης και της
ευημερίας. Δηλαδή, ο Θεός κατευθύνει τις κρίσεις, τις απογοητεύσεις, τις δοκιμασίες
και τις συμφορές, έχει δύναμη να υποφέρει τα παράφρονα πάθη του λαού, και να θλίβει έθνη με πόλεμο. Ευθύνεται
για τα δυσμενή καθώς και για τα καλά γεγονότα. Το εδάφιο δεν αποδεικνύει ότι ο
Θεός είναι ο δημιουργός του ηθικού κακού ή αμαρτίας, μια τέτοια αντίληψη είναι
απεχθής για το γενικό ύφος της Βίβλου, και όλες τις εκφράσεις του χαρακτήρα ενός Άγιου Θεού.
Η Γραφή διδάσκει καθαρά ότι ο Θεός δεν μπορεί να είναι ο
δημιουργός του κακού.
Ιακ.α:13 Μηδείς πειραζόμενος ας λέγη ότι από του Θεού
πειράζομαι· διότι ο Θεός είναι απείραστος κακών και αυτός ουδένα πειράζει.
Και ακόμα,
Ιακ.α:17 Πάσα δόσις αγαθή και παν δώρημα τέλειον
είναι άνωθεν καταβαίνον από του Πατρός των φώτων, εις τον οποίον δεν υπάρχει
αλλοίωσις ή σκιά μεταβολής.
Γνωρίζουμε ότι «ο Θεός
δεν είναι ακαταστασίας, αλλ' ειρήνης. Καθώς εν πάσαις ταις εκκλησίαις των αγίων»
(Α’ Κορ.ιδ:33).
Ο Ψαλμός ιη:30
μας λέει «Του Θεού, η οδός αυτού είναι
άμωμος» και Ψαλμ.ε:4 «Διότι δεν είσαι συ Θεός θέλων την ασέβειαν·
ο πονηρευόμενος δεν θέλει κατοικεί πλησίον σου».
Επίσης, «Δίκαιος ο
Κύριος εν πάσαις ταις οδοίς αυτού και αγαθός εν πάσι τοις έργοις αυτού..» (Ψαλμός ρμε:17).
Τώρα, ξέρουμε ότι όλες αυτές οι Γραφές δεν μπορεί να είναι
λάθος σχετικά με τη φύση του Θεού, έτσι πρέπει να επανεξετάσουμε την εξήγηση
της Εβραϊκής λέξης «ρα». Τα Εβραϊκά είναι μια αρχαία γλώσσα, πολύ πιο περιορισμένη
από ό, τι τα Ελληνικά. Συχνά, οι ίδιες λέξεις χρησιμοποιούνται σε αρκετές
περιπτώσεις και σημαίνουν διαφορετικά πράγματα. Ακόμη και στα Ελληνικά, η λέξη
μαύρο θα μπορούσε να σημαίνει ένα χρώμα ή αδήλωτο χρήμα ή χασίς.
Πώς μπορεί το Ησαΐας με:7 να συμφωνεί με την άποψη ότι ο
Θεός δεν δημιούργησε κακό; Υπάρχουν δύο βασικά στοιχεία που πρέπει να ληφθούν
υπόψη:
(1) Η Εβραϊκή λέξη «ρα» χρησιμοποιείται σε όλη την
Παλαιά Διαθήκη με πολλές σημασίες. Χρησιμοποιείται πολλές φορές να σημαίνει
κάτι ηθικά κακό ή επιζήμιο (Ιώβ λε:12, Α’ Σαμ.λ:22, κ.λπ.), αλλά
χρησιμοποιείται επίσης για να σημαίνει μια δυσάρεστη εμπειρία (Γέν.μζ:9 και
Παρ.ιε:10). Χρησιμοποιείται για να περιγράψει άγρια θηρία (Λευιτ.κς:6), και
ακόμη χαλασμένα ή κατώτερης ποιότητας φρούτα (Ιερ.κδ:3). Σίγουρα, τα σύκα που
κοίταζε ο Ιερεμίας δεν ήταν κακά, με την έννοια της ηθικής διαφθοράς!
(2) Στο Ησαΐας με, η λέξη «κακό» χρησιμοποιείται σε
αντίθεση με την ειρήνη και την ευημερία που συζητήθηκαν προηγουμένως.
(3) Το κακό για το οποίο μιλάει εδώ είναι το φυσικό
κακό, όχι το ηθικό κακό ή η αμαρτία. Σημαίνει «θλίψη, αντιξοότητες, βάσανα,
πολέμους και άλλα δυσμενή περιστατικά».
(4) Ο Θεός, στην εβραϊκή σκέψη, θεωρείται η τελική
εξουσία πάνω από όλα. Αν συμβεί πόλεμος ή πείνα, ο Θεός το έχει επιτρέψει να
συμβεί, και ως εκ τούτου, ελέγχει το κακό. Ο Θεός δεν είναι η αρχή οποιουδήποτε
κακού. Όταν ένας άνθρωπος επιδιώκει να αμαρτήσει και διαπράττει μοιχεία, αυτό
είναι επιλογή του. Δεν θα πρέπει να περιμένει ο Θεός να τον προστατέψει από
οποιαδήποτε ασθένεια ή αρνητική συνέπεια της επιλογής του. Οι κρίσεις του Θεού
και η απώλεια της προστασίας Του είναι που δημιουργεί κατάθλιψη στις ζωές των
ανθρώπων. Όμως, η κρίση δεν είναι ηθικά λάθος. Το αντίθετο μάλιστα. Η κρίση
είναι το αναμενόμενο από ένα δίκαιο Θεό.
(5) Το πλαίσιο του Ησαΐα με:7 κάνει σαφές ότι κάτι
άλλο εκτός από «φέρνω το ηθικό κακό σε ύπαρξη» υπονοείται. Το πλαίσιο του Ησαΐα
με:7 είναι ότι ο Θεός ανταμείβει τον Ισραήλ για υπακοή και τον τιμωρεί για
ανυπακοή. Ο Θεός εκχέει σωτηρία και ευλογίες σ’ εκείνους που αγαπά. Ο Θεός φέρνει
κρίση σε όσους συνεχίζουν να επαναστατούν εναντίον Του. «Ουαί εις τον αντιμαχόμενον προς τον Ποιητήν αυτού» (Ησαΐας με:9).
Αυτό είναι το πρόσωπο στο οποίο ο Θεός φέρνει «κακό» και «καταστροφή». Έτσι,
αντί να πούμε ότι ο Θεός δημιούργησε το «ηθικό κακό», το Ησαΐας με:7
παρουσιάζει ένα κοινό θέμα της Αγίας Γραφής – ότι ο Θεός φέρνει καταστροφή σε
όσους συνεχίζουν την ανελέητη εξέγερση εναντίον Του.
Παρά το γεγονός ότι ο Θεός επιτρέπει το ηθικό κακό και την
αμαρτία, δεν δημιουργεί Αυτός τέτοιου είδους κακό. Ολόκληρη η Βίβλος είναι
γεμάτη με αποδεικτικά στοιχεία για την καλοσύνη Του και τα θαυμάσια σχέδιά Του
για την ανθρωπότητα. Το Ιάκ.α:17 μας βεβαιώνει ότι: Πάσα δόσις αγαθή και παν δώρημα τέλειον είναι άνωθεν καταβαίνον από του
Πατρός των φώτων, εις τον οποίον δεν υπάρχει αλλοίωσις ή σκιά μεταβολής.
Ο Σατανάς είναι υπεύθυνος για μεγάλο μέρος του κακού του
παρόντα κόσμου. Και δυστυχώς, οι άνθρωποι έχουν φέρει πολλά κακά πράγματα από
μόνοι τους με τις πράξεις τους.
