Κόμμα Ιωάννου (Α ́ Ιωάννη 5:7, 8) - Τριαδικές μέθοδοι επιβολής της θεωρίας των τριών προσώπων στη θεότητα! (3)

Γνησιότητα και αυθεντικότητα:

Εσωτερικές μαρτυρίες

Οι εσωτερικές μαρτυρίες όσον αφορά στη γνησιότητα του Κόμματος περιλαμβάνουν τεκμήρια που παρέχονται από το ιωάννειο κείμενο καθαυτό, όπως είναι η δογματική δυναμική της περικοπής και η σχέση της με τα συμφραζόμενά της και την επιχειρηματολογία του συγγραφέα. Βέβαια, ο ρόλος της “εσωτερικής εξηγητικής κριτικής» είναι απλώς επικουρικός καθώς η εξωτερική, ιστορική κριτική του κειμένου αποτελεί καταπέλτη για την αυθεντικότητα της επίμαχης φράσης.

Ορθά σημειώθηκε πως «όπου αι εξωτερικαί μαρτυρίαι είναι άφθονοι, αρμονικαί και πειστικαί, αι εσωτερικαί μαρτυρίαι, δεν έχουσι μεγάλην βαρύτητα».

Στην πραγματικότητα, οι εσωτερικές μαρτυρίες καθαυτές μπορούν να καθορίσουν τι δεν έγραψε ο συγγραφέας, όχι όμως το αντίθετο—δεν μπορούν δηλαδή μόνες τους να αποδείξουν ότι ένα χωρίο είναι γνήσιο.

Τροποποίηση κατά τη μεταβίβαση

Αν υποθέσουμε ότι η επίμαχη φράση είναι αυθεντική, δεν μπορεί να βρεθεί κάποιος ικανοποιητικός λόγος που να εξηγεί την παράλειψή της είτε εσκεμμένα είτε κατά λάθος από τους αντιγραφείς εκατοντάδων ελληνικών χειρογράφων καθώς επίσης και από τους μεταφραστές των αρχαίων μεταφράσεων της ΚΔ.

Θα ήταν αδιανόητο να ανεχτεί η Εκκλησία να εκλείψει από το ιερό κείμενο της Αγίας Γραφής “ένα τοσούτον σημαντικό χωρίο, το οποίον περιείχε μίαν σύντομον και δυνατήν τριαδικήν ομολογίαν πίστεως”.

Η ιστορία της ανάπτυξης του τριαδικού δόγματος δεν υποστηρίζει την υπόθεση της απάλειψης της φράσης κατά την πρώιμη φάση της μεταβίβασης του κειμένου.

Μάλλον, η πορεία των πραγμάτων ήταν η αντίστροφη καθώς υπάρχουν αρκετοί λόγοι που μπορούν να εξηγήσουν το γιατί έγιναν τέτοιου είδους αλλοιώσεις στο βιβλικό κείμενο—μεταξύ άλλων και οι θεολογικές «βελτιώσεις».

Το Ιωάννειο κόμμα έχει περιγραφεί ως «η πιο προφανής περίπτωση αλλοίωσης με θεολογικά κίνητρα σε όλη τη χειρογραφική παράδοση της Καινής Διαθήκης».

Τέτοιου είδους παραφθορές του καινοδιαθηκικού κειμένου υποδηλώνουν μάλλον ότι υπήρξε απόπειρα «επιβολής μιας νέας ιδέας πάνω στο πρωτότυπο κείμενο».

Εσωτερική και νοηματική συμφωνία

Η εσωτερική εξηγητική κριτική συμφωνεί πλήρως με τα αποτελέσματα της εξωτερικής ιστορικοκριτικής.

Σύμφωνα με τον B. A. Brooke, «το ύφος και η έλλειψη ομοιομορφίας ως προς τα συμφραζόμενα θα ήταν αρκετά για να το καταδικάσουν, ακόμη και αν υπήρχε επαρκής υποστήριξη από αξιόπιστες αυθεντίες υπέρ του χωρίου».

Προσθέτει, επίσης, ότι «χωρίς αυτό [ενν. το Κόμμα Ιωάννου] το κείμενο ρέει ομαλά» καθώς δίνεται πρώτα η τριπλή μαρτυρία που ικανοποιεί τις απαιτήσεις του νόμου και κατόπιν—μετά τη μαρτυρία που είναι νομικά έγκυρη μεταξύ των ανθρώπων—δίνεται η μαρτυρία του Θεού «που είναι πολύ ισχυρότερη» (εδ. 9), μολονότι δεν υπάρχει ερμηνευτική ομοφωνία για αυτή τη μαρτυρία.

Παρά τις ενστάσεις που έχουν διατυπωθεί περί “συντακτικής ανωμαλίας”, γεγονός παραμένει ότι οι “ουράνιοι μάρτυρες” καταστρέφουν τη φυσική σειρά του κειμένου.

Παρόμοια, ο Ι. Φούντας ομολογεί ότι “η τριαδική ομολογία της περικοπής του «κόμματος» κείται εκτός του νοήματος του όλου τμήματος”.

Επιπλέον, η αναφορά στον προσωποποιημένο Λόγο και μάλιστα σε παράθεση με τον Πατέρα (αντί έστω με τον «Θεό») είναι εντελώς ξένη προς το ύφος της Επιστολής, ακόμη δε και του Ευαγγελίου στο οποίο η χρήση του περιορίζεται μόνο στον Πρόλογο.

Παρόμοιο είναι το πρόβλημα και με τη φράση «άγιο Πνεύμα», το οποίο επιπρόσθετα φέρεται ως μάρτυρας στη γη αλλά και στον ουρανό —μια ιδέα ξένη προς την ιωάννεια εικόνα κατά την οποία το Πνεύμα, ο Παράκλητος, δίνει μαρτυρία στη γη και εντός του χριστιανού. Στην παλαιότερη μορφή στην οποία εμφανίζονται οι λέξεις στα Ελληνικά, η απουσία άρθρων και συνδέσμων, όπου αυτά θα απαιτούνταν κανονικά στα Ελληνικά, προδίδει εμφανώς την προέλευσή τους από τα Λατινικά.

Επιπλέον, η τοποθέτησή της επίμαχης φράσης μετά το εδάφιο 8 όπως συμβαίνει σε ορισμένα λατινικά χειρόγραφα αποτελεί μαρτυρία ότι η γένεση του τριαδιστικού σχολίου οφείλεται σε αρχικό ερμηνευτικό σχόλιο.

Πουθενά στην ΚΔ δεν υπάρχει κάποια τόσο εξεζητημένη τριαδολογική δήλωση όσο στο Κόμμα, όπου δεν αναφέρονται μόνο τρεις ουράνιες οντότητες (όπως στο εδ. Ματ 28:19) αλλά επίσης ότι αυτές είναι ένα. Και ενώ μια τέτοια δήλωση της ενότητας μεταξύ των τριών θεϊκών μορφών θα ήταν επωφελής στις τριαδολογικές διενέξεις του 4^ου αιώνα, αυτή είναι παράταιρη στη συνάφεια του 1^ου αιώνα της ιωάννειας επιστολής όπου η πολλαπλότητα των μαρτύρων ήταν το ζητούμενο ώστε να ενισχυθεί η επιχειρηματολογία.

Συμπεράσματα

Με βάση τα όσα εκτέθηκαν παραπάνω, έγινε κατανοητό ότι η ιωάννεια περικοπή ερμηνεύθηκε στο μεγαλύτερο μέρος της εκκλησιαστικής γραμματείας επί αιώνες χωρίς τη χρήση του Κόμματος.

Το νόημα της Α ́ Επιστολής του Ιωάννη είναι πλήρες χωρίς να προϋποτίθεται ή να είναι αναγκαία η αναφορά στο Κόμμα.

Ως προς την κριτική του κειμένου της ΚΔ, τα στοιχεία που παρατέθηκαν μπορούν να συνοψισθούν ικανοποιητικά στο συμπέρασμα του B. Metzger ότι με βεβαιότητα «αυτές οι λέξεις είναι νόθες και δεν έχουν κανένα δικαίωμα να βρίσκονται στην Καινή Διαθήκη».

Σύμφωνα με τους όρους της κριτικής του κειμένου, πρόκειται για μια “δευτερογενή γραφή” που προέκυψε ως “εσκεμμένη αλλαγή” στο ιωάννειο κείμενο, η οποία φανερώνει μια συγκεκριμένη ερμηνευτική τάση η οποία δεν συνάδει με τα «θεολογικά ενδιαφέροντα του 1^ου αιώνα».

Το “παρέμβλητο εις το ιερόν κείμενον” Κόμμα «εμφανίστηκε αρκετά μετά τον πρώτο αιώνα ως τριαδολογική ανάπτυξη βάσει του πρωτότυπου κειμένου της Α ́ Ιωάννη και προστέθηκε στα βιβλικά χειρόγραφα».

Κατ’ ουσίαν, όμως, δεν μπορεί καν να γίνει τριαδολογικά ορθόδοξη χρήση της επίμαχης φράσης “ἕν εἶναι”—χωρίς να δοθούν πάραυτα πρόσθετες ανεπτυγμένες δογματικά διευκρινήσεις.

Πρόκειται για φράση που «εισήλθε στο κείμενο ως αλληγορική επεξήγηση των “τριών μαρτύρων” από κάποιον αντιγραφέα για να ενισχύσει την τριαδολογική διδασκαλία της λατινικής Εκκλησίας», ως μια «δογματική προέκταση» πιθανώς «εξαιτίας της ανησυχίας για το ότι κανένα εδάφιο της ΚΔ δεν υποστηρίζει άμεσα το δόγμα της Τριάδας» μάλλον παρά ως μια τυχαία παραφθορά του κειμένου κατά την πορεία της μεταβίβασής του. Θα πρέπει να ικανοποιείται η έρευνα «ουχί εν τω ό,τι απλώς συμφέρει, αλλ’ εν τω τί εστι το αληθές».

Ο υπερασπιστικός ζήλος υπέρ της γνησιότητάς του αποδείχτηκε, στην πραγματικότητα, «επιβλαβής όσον αφορά στην πρόσληψη του γραφικού δόγματος [ενν. της Τριάδας] που περιέχεται στο Σύμβολο Πίστης του Αθανασίου».

Η επί μακρόν άρνηση απόρριψης του Κόμματος αποτελεί σήμερα δείγμα για το ότι “ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός είναι δυνατόν να αποτελέσει απειλή για τις επιστήμες, τόσο για τις φιλολογικές πάνω στις οποίες στηρίζεται η ακαδημαϊκή βιβλική έρευνα, όσο και για τις φυσικές”.

Για τους βιβλικούς ερευνητές οι παρέμβλητες αυτές λέξεις «προσφέρουν μια διδακτική απεικόνιση της διαμόρφωσης και εισαγωγής μιας γλώσσας μέσα στο αποστολικό κείμενο».

Η σαφής εφαρμογή των επιστημονικών αρχών της κριτικής του κειμένου δεν αφήνει το παραμικρό περιθώριο για την περίπτωση γνησιότητας ή/και αυθεντικότητας του Ιωάννειου Κόμματος.

Πράγματι, το Κόμμα «δεν θα έπρεπε ποτέ να είχε εισαχθεί στο ελληνικό κείμενο διόλου» καθώς τα λόγια του «δεν μπορεί να προβληθεί καμία αξίωση ότι αποτελούν λόγια του Ιωάννη».

 «Κανένας υπέρμαχος της γνησιότητας του εδ. Α ́ Ιωάννη [5:]7, 8, δεν θα εμφανιστεί πιθανότατα στο μέλλον» καθώς «η διαμάχη σχετικά με την περικοπή είναι τελειωμένη και δεν πρόκειται ποτέ να ξαναρχίσει. Αλλά η φιλολογική ιστορία που προέκυψε από αυτήν δεν θα ξεχαστεί».

Νεότερες και σύγχρονες μεταφράσεις και αποδόσεις της περικοπής Α ́ Ιωάννη 5:5-8.

Απόδοση, Μετάφραση ή Ερμηνεία

Περικοπή Μετάφραση εις Κοινήν Διάλεκτον, Μ. Καλλιουπολίτη (1638):

«5 Ποιος είναι εκείνος οπού νικά τον κόσμον, παρά εκείνος οπού πιστεύει ότι Ιησούς είναι ο υιός του Θεού; 6 Ετούτος είναι οπού ήλθε με νερόν και με αίμα, Ιησούς ο Χριστός· όχι μόνον με το νερόν, αλλά και με το νερόν και με το αίμα. Και το Πνεύμα είναι οπού μαρτυρά ότι το Πνεύμα είναι η αλήθεια. 7 Ότι τρεις είναι εκείνοι οπού μαρτυρούσιν εις τον ουρανόν, ο Πατήρ, ο Λόγος, και το άγιον Πνεύμα· και ετούτοι οι τρεις ένα είναι. 8 Και τρεις είναι εκείνοι οπού μαρτυρούσιν εις την γην, το Πνεύμα, και το ύδωρ, και το αίμα· και οι τρεις εις ένα και το αυτό είναι».

Μετάφραση εις πεζήν φράσιν δια την κοινήν ωφέλειαν, Σεραφείμ Μυτιληναίου (1705):

«5 Ποιος είναι εκείνος οπού νικά τον κόσμον παρά εκείνος οπού πιστεύει ότι Ιησούς είναι ο υιός του Θεού; 6 Ετούτος είναι οπού ήλθε με νερόν, και με αίμα, Ιησούς ο Χριστός· όχι μόνον με το νερόν, αλλά και με το νερόν και με το αίμα. Και το πνεύμα είναι οπού μαρτυρά ότι το πνεύμα είναι η αλήθεια. 7 Ότι τρεις είναι εκείνοι οπού μαρτυρούσιν εις τον ουρανόν, ο πατήρ, ο λόγος, και το άγιον Πνεύμα· και ετούτοι οι τρεις ένα είναι. 8 [Παραλείπεται]».

Μετάφραση εις Κοινήν Διάλεκτον, Μιχαήλ Αναστάσιου (1710):

«5 Ποιος είναι εκείνος οπού νικά τον κόσμον, παρά εκείνος οπού πιστεύει ότι Ιησούς είναι ο υιός του Θεού; 6 Ετούτος είναι οπού ήλθε με νερόν, και με αίμα, Ιησούς ο Χριστός· όχι μόνον με το νερόν, αλλά και με το νερόν και με το αίμα. Και το πνεύμα είναι οπού μαρτυρά ότι το πνεύμα είναι η αλήθεια. 7 Ότι τρεις είναι εκείνοι οπού μαρτυρούσιν εις τον ουρανόν, ο Πατήρ, ο Λόγος, και το άγιον Πνεύμα· και ετούτοι οι τρεις ένα είναι. 8 Και τρεις είναι εκείνοι οπού μαρτυρούσιν εις την γην, το πνεύμα, και το ύδωρ, και το αίμα· και οι τρεις εις ένα και το αυτό είναι».

Νεοελληνική Μετάφραση, Ν. Βάμβα & H. D. Leeves (1844):

«5 Τις είναι ο νικών τον κόσμον, ειμή ο πιστεύων, ότι ο Ιησούς είναι ο Υιός του Θεού; 6 Ούτος είναι ο ελθών δι' ύδατος και αίματος, Ιησούς ο Χριστός· ουχί διά του ύδατος μόνον, αλλά δια του ύδατος και του αίματος· και το Πνεύμα είναι το οποίον μαρτυρεί, επειδή το Πνεύμα είναι η αλήθεια. 7 Διότι τρεις είναι οι μαρτυρούντες εν τω ουρανώ, ο Πατήρ, ο Λόγος, και το Άγιον Πνεύμα· και ούτοι οι τρεις είναι εν. 8 Και τρεις είναι οι μαρτυρούντες εν τη γη, το Πνεύμα, και ύδωρ, και το αίμα· και οι τρεις Ούτοι αναφέρονται εις το εν».

Ερμηνεία Π. Τρεμπέλα (29 1989/1 1952):

«5 Ποιος άλλος νικά τα θέλγητρα και εν γένει την αντίδρασιν και τον κατά της αληθείας πόλεμον του κόσμου παρά μόνο εκείνος, που με πραγματικήν αφοσίωσιν πιστεύει, ότι ο Ιησούς είναι ο ενανθρωπήσας Υιός του Θεού; 6 Μην ακούετε τι σας λέγουν περί του Ιησού τα όργανα της πλάνης. Αυτός είναι εκείνος, που ήλθε και εφανερώθη ως Μεσσίας δια του βαπτίσματός του εις το ύδωρ, όπου ο Πατήρ διεκήρυξεν αυτόν Υιόν του αγαπητόν, και δια του αίματός του, που το πρόσφερεν επί του σταυρού θυσίαν, την οποίαν εδέχθη ο Πατήρ του, όπως εφάνη και από τα σημεία που επηκολούθησαν, δια τα οποία οι παριστάμενοι τον ωμολόγησαν Υιόν του Θεού. Αυτός διεκηρύχθη εις τον Ιορδάνην και εις τον Γολγοθάν Θεάνθρωπος Μεσσίας, ο Ιησούς Χριστός. Δεν εφανερώθη Μεσσίας διά του βαπτίσματός του μόνον, αλλά διά του βαπτίσματος και του σταυρικού θανάτου του. Αλλά και το Άγιον Πνεύμα είναι μάρτυς, που δίδει μαρτυρίαν. Είναι δε η μαρτυρία αύτη του Πνεύματος έγκυρος, διότι το Πνεύμα είναι αυτή η αλήθεια. 7 Διότι τρεις είναι εκείνοι, που μαρτυρούν εις τον ουρανόν περί του ότι ο Ιησούς είναι ο Υιός του Θεού. Μαρτυρούν δηλαδή ο Πατήρ, ο Λόγος και το Άγιον Πνεύμα. Και οι τρεις αυτοί είναι εν, διότι έχουν μίαν φύσιν και ουσίαν. 8 Και τρεις είναι εκείνοι, που μαρτυρούν εις την γην, το Άγιον Πνεύμα διά των θαυμάτων του και των χαρισμάτων του και των αποκαλύψεών του· μαρτυρεί και το βάπτισμα του Χριστού εν τω Ιορδάνη· μαρτυρεί και το αίμα του και ο επί του σταυρού θάνατός του. Και τα τρία ταύτα δι’ εν και το αυτό είναι μάρτυρες. Μαρτυρούν δηλαδή περί του Χριστού».

Στο αρχαίο κείμενο αυτού του έργου, το Κόμμα είναι γραμμένο με κανονικούς χαρακτήρες εντός του υπόλοιπου κειμένου που είναι με πλάγιους χαρακτήρες.

Παράφρασις, Ν. Λούβαρι (γεν. επιστασία), Π. Δημητρόπουλου (παράφραση) (1960):

«5 Ποιος άλλος είναι εκείνος που νικά τον κόσμον, παρά μόνον αυτός που πιστεύει αδιστάκτως ότι ο Ιησούς είναι ο Υιός του Θεού; 6 Αυτός είναι εκείνος που ήλθεν ως Μεσσίας δια του βαπτίσματός του και του αίματός του, το οποίον έχυσεν επί του σταυρού, ο Ιησούς Χριστός. Και δεν ήλθεν ως Μεσσίας δια του βαπτίσματός του μόνον, αλλά και διά του αίματός του, ήτοι του σταυρικού θανάτου του· αλλά και το Άγιον Πνεύμα είναι αυτό που δίδει περί αυτού μαρτυρίαν αληθινήν και έγκυρον, επειδή το Πνεύμα είναι αυτή η αλήθεια. 7 Διότι τρεις είναι εκείνοι που μαρτυρούν εις τον ουρανόν ότι ο Ιησούς είναι ο Υιός του Θεού· ο Πατήρ, ο Λόγος και το Άγιον Πνεύμα· και οι τρεις αυτοί είναι εν, διότι έχουν την αυτήν φύσιν και ουσίαν. 8 Και τρεις είναι εκείνοι που μαρτυρούν περί του Χριστού εις την γην· το Άγιον Πνεύμα διά των θαυμάτων και των αποκαλύψεών του, το βάπτισμα του Χριστού εις τα ύδατα του Ιορδάνου και το αίμα του, το οποίον εχύθη επί του σταυρού· και τα τρία ταύτα είναι μάρτυρες μιας και της αυτής αληθείας, ότι ο Χριστός είναι ο Υιός του Θεού».

Νεοελληνική Μετάφραση, Ελληνική Βιβλική Εταιρία (1967):

«5 Ποιος είναι εκείνος που νικά το ν κόσμο παρά εκείνος που πιστεύει ότι ο Ιησούς είναι ο Υιός του Θεού; 6 Αυτός είναι εκείνος που ήλθε δι’ ύδατος και αίματος, ο Ιησούς Χριστός· όχι μόνον με το ύδωρ αλλά με το ύδωρ και το αίμα. Και το Πνεύμα είναι εκείνος που δίνει μαρτυρίαν, διότι το Πνεύμα είναι η αλήθεια. 7 Τρεις είναι εκείνοι που μαρτυρούν [εις τον ουρανόν, ο Πατέρας, ο Λόγος και το Άγιον Πνεύμα και αυτοί οι τρεις είναι ένα 8 και τρεις είναι εκείνοι που μαρτυρούν εις την γην], το Πνεύμα και το ύδωρ και το αίμα και οι τρεις είναι σύμφωνοι».

Υποσημ.: Το εντός της παρενθέσεως δεν υπάρχει εις τα κυριότερα χειρόγραφα.

Ερμηνευτική απόδοσις Ι. Κολιτσάρα (151990/11969):

«5 Ποιος δε είναι εκείνος, που νικά πράγματι τον κόσμον των απατηλών τέρψεων και αμαρτιών, παρά μόνον εκείνος, που αδίστακτα πιστεύει, ότι ο Ιησούς είναι ο Υιός του Θεού, που ενηνθρώπησε δια την σωτηρίαν των ανθρώπων; 6 Αυτός είναι ο Ιησούς Χριστός, ο Υιός και Λόγος του Θεού, που ήλθε εις την γην ως άνθρωπος και απεδείχθη ως Μεσσίας δια του βαπτίσματος εις το ύδωρ του Ιορδάνου, όπου εμαρτυρήθη από τον Πατέρα ως Υιός του αγαπητός και διά του αίματός του, που προσέφερε ως θυσίαν προς τον Θεόν δια την σωτηρίαν ημών. Και δεν απεδείχθη Μεσσίας διά του βαπτίσματος μόνον, αλλά και διά του αίματός του, που έχυσε ως θυσίαν επάνω εις τον σταυρόν. Αλλά και το Άγιον Πνεύμα είναι εκείνο, που μαρτυρεί περί αυτού και η μαρτυρία αυτή είναι απολύτως αληθινή, διότι το Πνεύμα το άγιον είναι αυτή αύτη η αλήθεια. 7 Διότι τρεις είναι εκείνοι, οι οποιοι μαρτυρούν εις τον ουρανόν και λέγουν πάντοτε την απόλυτον και καθαράν αλήθειαν, ο Πατήρ, ο Λόγος και το άγιον Πνεύμα. Και αυτοί οι τρεις είναι ένα, διότι έχουν την αυτήν φύσιν και ουσίαν. 8 Και τρεις είναι εκείνοι, που μαρτυρούν κάτω εις την γην· το Άγιον Πνεύμα με τας προφητείας και αποκαλύψεις, το βάπτισμα του Χριστού εις το ύδωρ του Ιορδάνου και το αίμα του Χριστού, που εχύθη κατά την σταυρικήν θυσίαν. Και τα τρία αυτά μαρτυρούν διά το ένα και το αυτό γεγονός, διά τον Ιησούν Χριστόν ως Θεάνθρωπον λυτρωτήν».

Στο αρχαίο κείμενο αυτού του έργου, το Κόμμα είναι γραμμένο με έντονους χαρακτήρες.

Το Ευαγγέλιο στη Γλώσσα του Λαού, Ν. Ψαρουδάκη (31998/11976):   

«5 Ποιος είναι αυτός που νικά τον κόσμο παρά αυτός, που πιστεύει πως ο Ιησούς είναι ο Γιος του Θεού; 6 Αυτός είναι κείνος που ήρθε και φανερώθηκε με νερό και το αίμα, ο Ιησούς Χριστός. Όχι μόνο με το νερό αλλά με το νερό και το αίμα. Και το Πνεύμα επίσης δίνει μαρτυρία, γιατί το Πνεύμα είναι η αλήθεια. 7 Γιατί τρεις είναι αυτοί που μαρτυρούνε στον ουρανό, ο Πατέρας, ο Λόγος και το Πνεύμα το Άγιο κι’ οι τρεις αυτοί είναι ένα. 8 Και τρία είναι αυτά που μαρτυρούνε στη γη, το Πνεύμα, το νερό και το αίμα, και τα τρία αυτά για το ίδιο μαρτυρούνε».

Νεοελληνική Δημοτική Μετάφραση, Ελληνική Βιβλική Εταιρία (1985):

«5 Ποιος μπορεί να νικάει τον κόσμο; Μονάχα όποιος πιστεύει πως ο Ιησούς είναι ο Υιός του Θεού. 6 Αυτός είναι που ήρθε με το νερό του βαπτίσματός του και με το αίμα του θανάτου του, ο Ιησούς Χριστός. Όχι μόνο με το νερό, αλλά με το νερό και με το αίμα. Το ίδιο το Πνεύμα είναι μάρτυρας γι' αυτό, και Πνεύμα είναι η αλήθεια. 7 Υπάρχουν τρεις μάρτυρες: 8 Το Πνεύμα, το νερό και το αίμα, κι αυτοί οι τρεις δίνουν ομόφωνη μαρτυρία».

Μεταγενέστερες εκδόσεις αυτής της μετάφρασης περιέλαβαν το Κόμμα εντός του κειμένου μέσα σε αγκύλες μαζί με την υποσημείωση ότι «το εντός των αγκυλών κείμενο δεν υπάρχει στα κυριότερα χειρόγραφα».

Ο Λόγος Ζωντανός, Εταιρία Κοινωνικής & Πνευματικής Ανάπτυξης (3 1988):

«5 Ποιος μπορεί να κατανικήσει τα κακά του κόσμου; Μόνον αυτός που πιστεύει πως ο Ιησούς είναι ο Γιος του Θεού. 6 Και το πιστεύουμε αυτό, γιατί ήρθε στη γη, βαφτίστηκε στο νερό, κι έχυσε το αίμα του στο σταυρό. Στο νερό μα και στο αίμα του σταυρού. Αυτό το βεβαίωσε και το Άγιο Πνεύμα που είναι η αλήθεια. 7 Το ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο Γιος του Θεού, το βεβαίωσαν τρεις από τους Ουρανούς: Ο Πατέρας, ο Λόγος και το Άγιο Πνεύμα, που αποτελούν τη μια και αδιαίρετη Θεότητα. 8 Όμως είναι κι άλλες τρεις μαρτυρίες: του Πνεύματος, του νερού και του αίματος. Και οι τρεις συμφωνούν πως ο Χριστός είναι Γιος του Θεού».

Μεταγλώττιση, Σπ. Καραλή (1 1991):

«5 Ποιος, λοιπόν, είναι αυτός που νικά τον κόσμο παρά μόνο εκείνος που πιστεύει ότι ο Ιησούς είναι ο Υιός του Θεού; 6 Αυτός είναι εκείνος που ήρθε με νερό και αίμα: ο Ιησούς Χριστός. Όχι με το νερό μόνο, αλλά με το νερό και με το αίμα. Και το Πνεύμα είναι αυτό που μαρτυρεί, γιατί το Πνεύμα είναι η αλήθεια. 7 Γιατί τρεις είναι αυτοί που μαρτυρούν: 8 το Πνεύμα και το νερό και το αίμα· και οι τρεις για το ένα είναι μάρτυρες ».

Μετάφραση Νέου Κόσμου, Βιβλική & Φυλλαδική Εταιρία Σκοπιά (1993):

«5 Ποιος είναι εκείνος που νικάει τον κόσμο αν όχι αυτός που έχει πίστη ότι ο Ιησούς είναι ο Γιος του Θεού; 6 Αυτός είναι που ήρθε μέσω νερού και αίματος, ο Ιησούς Χριστός· όχι μόνο με το νερό, αλλά με το νερό και με το αίμα. Και το πνεύμα είναι αυτό που δίνει μαρτυρία, επειδή το πνεύμα είναι η αλήθεια. 7 Διότι τρεις είναι αυτοί που δίνουν μαρτυρία, 8 το πνεύμα και το νερό και το αίμα, και οι τρεις είναι σε συμφωνία».

Εγχειρίδιο Μελέτης και Ζωής, Σπ. Ζωδιάτη (1994):

«5 Ποιος είναι εκείνος που νικάει τον κόσμο, παρά μόνο αυτός που πιστεύει ότι ο Ιησούς είναι ο Γιος του Θεού; 6 Αυτός είναι που ήρθε μέσω του νερού και του αίματος, ο Ιησούς Χριστός. Όχι μόνο μέσω του νερού, αλλά μέσω του νερού και του αίματος. Και είναι το Πνεύμα που το επιβεβαιώνει αυτό με τη μαρτυρία του, γιατί το Πνεύμα είναι η αλήθεια. 7 Καθότι είναι τρεις αυτοί που δίνουν τη μαρτυρία τους στον ουρανό: ο Πατέρας, ο Λόγος και το Άγιο Πνεύμα. Και αυτοί οι τρεις είναι ένα. 8 Τρεις επίσης είναι αυτοί που δίνουν τη μαρτυρία τους στη γη: το Πνεύμα, το νερό και το αίμα. Και αυτοί οι τρεις είναι σύμφωνοι στη μαρτυρία τους».

Νεοελληνική Μεταφορά, Σπ. Φίλου (2 1995/1 1994):

«5 Και ποιος είν’ εκείνος που νικάει τον κόσμο, παρά αυτός που πιστεύει ότι ο Ιησούς είναι ο Υιός του Θεού; 6 Αυτός είναι που ήρθε διαμέσου νερού και αίματος, ο Ιησούς Χριστός· όχι μονάχα διαμέσου του νερού, αλλά διαμέσου του νερού και του αίματος· και το Πνεύμα είναι που δίνει τη μαρτυρία, για τον λόγο ότι το Πνεύμα είναι η αλήθεια. 7 Επειδή, τρεις είναι αυτοί που δίνουν μαρτυρία, στον ουρανό, ο Πατέρας, ο Λόγος, και το Άγιο Πνεύμα· και οι τρεις αυτοί είναι ένα. 8 Και τρεις είναι αυτοί που δίνουν μαρτυρία στη γη, το Πνεύμα και το νερό και το αίμα, και οι τρεις αυτοί είναι μάρτυρες σ’ αυτό το ένα».

Νεοελληνική απόδοση Α. Δεληκωστόπουλου (1995):

«Ποιος είναι εκείνος που νικάει τον κόσμο παρά μόνον εκείνος που πιστεύει ότι ο Ιησούς είναι ο Υιός του Θεού; Αυτός είναι που ήλθε διά του ύδατος του βαπτίσματός του και διά του αίματος της σταυρικής του θυσίας, ο Ιησούς Χριστός. Και όχι μόνον διά του ύδατος, αλλά διά του ύδατος και του αίματος. Και το Άγιο Πνεύμα είναι εκείνο που επιβεβαιώνει αυτό, γιατί το Άγιο Πνεύμα είναι η αλήθεια. Γιατί τρεις είναι εκείνοι που επιβεβαιώνουν αυτό στον ουρανό (ότι δηλαδή ο Ιησούς είναι ο Υιός του Θεού), ο Πατέρας, ο Λόγος και το Άγιο Πνεύμα, Και αυτοί οι τρεις είναι ένα. 8 Και τρεις είναι εκείνοι που το επιβεβαιώνουν στη γη, το Άγιον Πνεύμα και το ύδωρ και το αίμα, και οι τρεις είναι μάρτυρες του ενός και του αυτού γεγονότος (μαρτυρούν δηλαδή περί του Χριστού ως Μεσσίου)».

Μετάφραση από τα Πρωτότυπα Κείμενα, Ελληνική Βιβλική Εταιρία (1997):

«5 Ποιος μπορεί να νικάει τον κόσμο; Μόνον όποιος πιστεύει πως ο Ιησούς είναι ο Υιός του Θεού. 6 Αυτός είναι που ήρθε με το νερό του βαπτίσματός του και με το αίμα του θανάτου του, ο Ιησούς Χριστός. Όχι μόνο με το νερό, αλλά με το νερό και με το αίμα. Το ίδιο το Πνεύμα είναι μάρτυρας γι’ αυτό, και το Πνεύμα είναι η αλήθεια. 7 Υπάρχουν τρεις μάρτυρες [στον ουρανό: ο Πατέρας, ο Λόγος και το Άγιο Πνεύμα· αυτοί οι τρεις είναι ένα· 8 και υπάρχουν τρεις μάρτυρες στη γη]: Το Πνεύμα, το νερό και το αίμα, κι αυτοί οι τρεις δίνουν ομόφωνη μαρτυρία».

Υποσημ.: Το εντός των αγκυλών κείμενο δεν υπάρχει στα κυριότερα χειρόγραφα.

Μετάφραση Τ. Κιλίφη (2 2000):

«5 Ποιος είναι αυτός που νικάει τον κόσμο, παρά εκείνος που πιστεύει ότι ο Ιησούς είναι ο Γιός του Θεού; 6 Αυτός είναι που ήρθε (ως Μεσσίας) με το νερό και με το αίμα, ο Ιησούς Χριστός· όχι μόνο με το νερό (της βάπτισής Του) αλλά με το νερό και με το αίμα (της σταύρωσής Του)· και το (Άγιο) Πνεύμα είναι που δίνει τη μαρτυρία, διότι (γνωρίζουμε) ότι το Πνεύμα είναι η αλήθεια. 7 Επειδή, τρεις είναι αυτοί που δίνουν μαρτυρία στον ουρανό, ο Πατήρ, ο Λόγος, και το Άγιο Πνεύμα· κι αυτοί οι τρεις αποτελούν ένα. 8 Και τρεις είναι που δίνουν μαρτυρία στη γη, το Πνεύμα και το νερό και το αίμα, και οι τρεις (αυτοί) είναι για ένα πράγμα (μάρτυρες) σύμφωνοι».

Υποσημ.: Το κομμάτι από «εν τω ουρανώ» έως «μαρτυρούντες εν τη γη» λείπει από όλα τα ελλ ηνικά χειρόγραφα προ του ιε ́ αιώνα, σχεδόν απ’ όλες τις μεταφράσεις και λείπει επίσης σε περισσότερα από 50 λατινικά χειρόγραφα. Θεωρήθηκε λοιπόν ότι ήταν σημείωση του περιθωρίου που περιλήφθηκε στο κείμενο.

Μετάφραση Δ. Καζανάκη (2004):

«5 Γιατί ποιος άλλος μπορεί να νικήσει τον κόσμο της αμαρτίας, παρά μόνο εκείνος, που πιστεύει ότι ο Ιησούς είναι ο Υιός του Θεού, ο οποίος έγινε και τέλειος άνθρωπος (για να βοηθήσει τον άνθρωπο να ελευθερωθεί από το ζυγό της αμαρτίας); 6 Αυτός, ο Ιησούς Χριστός, είναι Εκείνος, ο οποίος ήρθε και φανερώθηκε στον κόσμο με το νερό και με το αίμα (με το νερό, με το οποίο βαπτίστηκε στον Ιορδάνη, όπου το Πνεύμα το Άγιο κατέβηκε και έμεινε στον Ιησού, ενώ η φωνή του Θεού Πατέρα διακήρυξε ότι ο Ιησούς είναι Υιός Του. Φανερώθηκε, επίσης, με το Αίμα, που χύθηκε κατά τη θυσία Του στο Σταυρό, την οποία δέχτηκε ο Θεός Πατέρας). Πραγματικά, ο Ιησούς δε φανερώθηκε ότι ήταν ο Θεός αληθινός, μόνο με το νερό (κατά τη Βάφτισή Του), αλλά και με τα δύο, και με το νερό και με το Αίμα, με το Βάφτισμα, δηλαδή, και με τη θυσία Του. Αλλά και το Πνεύμα το Άγιο μαρτυρά για τη θεότητα του Ιησού. Και η μαρτυρία Του είναι αληθινή, γιατί το Πνεύμα είναι η αλήθεια. 7 Γιατί τρεις είναι στον ουρανό εκείνοι, οι οποίοι μαρτυρούν και βεβαιώνουν ότι ο Ιησούς είναι ο Υιός του Θεού, ο Πατέρας, ο Λόγος και το Άγιο Πνεύμα. Και αυτοί οι τρεις είναι ένα (γιατί είναι αχώριστα ενωμένοι μεταξύ τους, αφού έχουν μία φύση και μία ουσία). Τρεις είναι, επίσης, εκείνοι που μαρτυρούν και βεβαιώνουν και στη γη για τη θεότητα του Ιησού, το Πνεύμα το άγιο (το οποίο βεβαιώνει με τις αποκαλύψεις και τα θαύματά Του), το νερό (κατά τη Βάφτιση), και το Αίμα (κατά τη θυσία Του). Και αυτοί οι τρεις είναι ένα, γιατί συμφωνούν για το ίδιο γεγονός, ότι, δηλαδή, ο Ιησούς είναι ο Υιός του Θεού».