Ρωμ.ζ:15 Το εδάφιο ξεκινά με μια αντινομία, κάτι παράδοξο. «ὁ γὰρ κατεργάζομαι οὐ γινώσκω». Αυτό
μπορεί να σημαίνει: δεν καταλαβαίνω τις πράξεις μου. Το παράδοξο είναι ότι αν
και ο άνθρωπος θέλει να κάνει το καλό, βρίσκει τον εαυτό του να κάνει το κακό, κάτι
το οποίο μισεί. Ενεργεί κόντρα στην εσωτερική του επιθυμία.
Ρωμ.ζ:16 Αναγνωρίζοντας ότι αυτά που κάνει είναι κακά, ο άνθρωπος
συναινεί με τον ηθικό νόμο του Θεού. Ο νους (η συνείδηση) υποστηρίζει το Νόμο
του Θεού.
Ρωμ.ζ:17 Ο νόμος του νου μαζί με το Νόμο του Θεού, δεν μπορούν να
σταματήσουν τον άνθρωπο από το να αμαρτάνει. Η αμαρτωλή φύση κυριαρχεί στον
άνθρωπο και τον αναγκάζει να παραβιάζει τη συνείδησή του. Αυτό το γεγονός δεν
συγχωρεί ούτε δικαιώνει την αμαρτία, απλά εκφράζει την ανθρώπινη εμπειρία.
Ρωμ.ζ:18 Η σάρκα (αμαρτωλή φύση) δεν έχει τίποτα καλό. Ενώ ο νους
του ανθρώπου μπορεί να αναγνωρίσει καλά πράγματα κι ενώ ο μη αναγεννημένος
άνθρωπος μπορεί να έχει πολλά ευγενικά χαρακτηριστικά, τελικά δεν υπάρχει
τίποτα στον άνθρωπο που μπορεί να νικήσει την αμαρτία. Δεν υπάρχει τίποτα στον
άνθρωπο που να αξίζει τη σωτηρία. Ο άνθρωπος μπορεί να θέλει να κάνει το καλό,
αλλά δεν έχει τη δύναμη να το εκτελέσει. Αντίθετα, το βαπτισμένο με Πνεύμα Άγιο
άτομο, έχει τη δύναμη να εκπληρώσει τις δίκαιες απαιτήσεις του Νόμου – Ρωμ.η:4
– γιατί ο Θεός του δίνει και την επιθυμία και τη δύναμη να κάνει το θέλημά Του
– Φιλιπ.β:13.
Ρωμ.ζ:19 επαναλαμβάνει το εδ.15. Ο άνθρωπος θέλει να κάνει το καλό,
αλλά καταλήγει κάνοντας το κακό.
Ρωμ.ζ:20 επαναλαμβάνει το εδ.17, εξηγώντας ότι αιτία αυτής της
κατάστασης είναι η αμαρτωλή φύση. Για άλλη μια φορά, αυτό δεν απαλλάσσει τον
άνθρωπο από την ευθύνη των αμαρτιών του, απλά περιγράφει την αμαρτωλή του φύση.
Ρωμ.ζ:21 Διατυπώνεται για άλλη μια φορά, ο νόμος της αμαρτίας: το
κακό είναι παρόν ακόμα και στη ζωή του ανθρώπου που θέλει να κάνει το καλό.
Ρωμ.ζ:22 Αυτό το εδάφιο σκιαγραφεί το νόμο του νοός: ο άνθρωπος από
μόνος του, ακόμα και χωρίς το Πνεύμα του Θεού, μπορεί με χαρά να αναγνωρίσει
την καλοσύνη του ηθικού νόμου του Θεού. Οι Εβραίοι είναι ένα καλό παράδειγμα.
Ρωμ.ζ:23 ένα τέτοιο άτομο, ουσιαστικά δεν μπορεί ακόμα να
εκπληρώσει το Νόμο του Θεού στη ζωή του, γιατί, εκτός από το νόμο του νοός,
ένας άλλος νόμος εργάζεται στο σώμα του. Ο νόμος της αμαρτίας που εξαπολύει
πόλεμο στο νόμο του νοός και τον νικάει. Συλλαμβάνει το άτομο και το κάνει ένα
απρόθυμο αιχμάλωτο της αμαρτίας.
Ρωμ.ζ:24 Τα δύο τελευταία εδάφια αυτού του κεφαλαίου, συνοψίζουν το
πρόβλημα. Ο Παύλος αναφωνεί: «Ταλαίπωρος
άνθρωπος εγώ» και μετά ζητά να μάθει: «τις
θέλει με ελευθερώσει από του σώματος του θανάτου τούτου;».
Ρωμ.ζ:25 Αφού ο Παύλος μελέτησε την αγωνιώδη κατάσταση που μόλις
περιέγραψε, εκφράζει μια θεόπνευστη ευχαριστία, γιατί έχει ήδη βιώσει την
απάντηση στην προσωπική του ζωή. «Ευχαριστώ
εις τον Θεόν διά Ιησού Χριστού του Κυρίου ημών». Η απάντηση έχει ήδη έρθει
δια Ιησού Χριστού.
Η επόμενη πρόταση συνοψίζει το
πρόβλημα: ο άνθρωπος μπορεί να αναγνωρίζει με το μυαλό του το Νόμο του Θεού,
αλλά με τη σάρκα του συνεχίζει να αμαρτάνει. Είναι πολύ σημαντικό να μη δούμε
αυτή την τελευταία πρόταση σαν τη λύση, που κάποιοι κάνουν, επειδή ακολουθεί
την έκφραση ευχαριστίας. Θα ήταν πράγματι πολύ παράξενη λύση, αφού θα επέτρεπε
στο χριστιανό να παραμένει στην αμαρτία του, κόντρα στην δυνατή διδασκαλία των
κεφαλαίων 6 & 8.
Αναγνωρίζοντας τη δυσκολία,
κάποιοι σχολιαστές προτείνουν ότι οι δύο προτάσεις του εδ.25 τυχαία άλλαξαν
θέση κατά τη διαδικασία μεταφοράς που τώρα πρέπει να αναιρεθεί. Αυτό θα έκανε
ευκολότερα κατανοητό το εδάφιο, αλλά δεν μπορούμε να εξαρτιόμαστε από τέτοιες
ερμηνείες. Μπορούμε να αποφύγουμε τη σύγχυση ως εξής: Το εδ.24 παρουσιάζει το
πρόβλημα. Η πρώτη πρόταση του εδ.25 είναι ένα παρενθετικό ξέσπασμα ευχαριστίας
– και τέτοιες παρεκβάσεις είναι τυπικές του θεόπνευστου τρόπου συγγραφής του
Παύλου – καθώς με ανυπομονησία προεξοφλεί τη λύση. Μετά, η δεύτερη πρόταση του
εδ.25, ανακεφαλαιώνει το ανθρώπινο δίλημμα, πριν το όγδοο κεφάλαιο προμηθεύσει
την απάντηση.
Κλείνοντας, το Ρωμ.ζ:14-25 δεν
περιγράφει μια φυσιολογική χριστιανική ζωή. Ο χριστιανός δεν χρειάζεται να
αμαρτάνει από λίγο κάθε μέρα. Ο
χριστιανός δεν υποβαθμίζεται σε μια αποθαρρημένη ζωή όπου θέλει μεν να κάνει το
καλό, αλλά συνεχώς νικιέται από την αμαρτία. Αγιασμός δεν σημαίνει διανοητική
αναγνώριση του καλού, αλλά συνεχόμενη αμαρτία με το σώμα.
Το Ρωμ.ζ:14-25 δεν περιγράφει την
διένεξη ανάμεσα στις δύο φύσεις – σάρκα και πνεύμα – στη ζωή του πιστού. Αν το
έκανε, τελικά η σάρκα είναι ο νικητής! Μάλλον, περιγράφει την πάλη ανάμεσα στη σάρκα
(αμαρτωλή φύση) και το νου του ανθρώπου που προσπαθεί να υπακούσει το Νόμο του
Θεού με δικές του προσπάθειες. Με αυτή την έννοια, εφαρμόζεται είτε σε μη
αναγεννημένο άτομο, είτε σε αναγεννημένο που δεν βαδίζει κατά το Πνεύμα. (Υπάρχει
μια διένεξη ανάμεσα στη σάρκα και το πνεύμα, στη ζωή του πιστού, που περιγράφεται στην Ρωμ.η:5-14 και
Γαλ.ε:16-26, αλλά σ’ αυτή την πάλη το πνεύμα είναι πάντοτε ο νικητής.
Έχουμε δύο σοβαρά μαθήματα στη
Ρωμ.ζ:
(
1) Την ανικανότητα στης σάρκας – χωρίς τη
χάρη του Θεού, δεν έχουμε τίποτα με το οποίο θα μπορούσαμε να νικήσουμε την
αμαρτία.
(
2) Την ανεπάρκεια του Νόμου – η Νόμος δεν
μας δίνει δύναμη ώστε να μπορούμε να νικήσουμε την αμαρτωλή μας φύση. Καθώς ο
νόμος δεν μπορεί να μας δικαιώσει, δεν μπορεί και να μας αγιάσει.
Εν συντομία, ο χριστιανικός
αγιασμός δεν προέρχεται από εξωτερικές εντολές (ο Νόμος του Θεού), ούτε από την
ανθρώπινη επιθυμία να κάνεις το καλό (ο νόμος του νοός). Ο αγιασμός μάλλον
προέρχεται από εσωτερική δύναμη που παραχωρείται από το Πνεύμα του Θεού (ο
νόμος του Πνεύματος).
