Στην Παλαιά Διαθήκη, όπου όλα λειτουργούσαν
στα πλαίσια του έθνους και της θεοκρατίας, διαβάζουμε για ηγέτες του Ισραήλ που
προσευχήθηκαν «εκ μέρους όλου του λαού» (Έσδρ.θ:7, Νεεμ.θ:34, Δαν.θ:8 κ.λπ.).
Στην Καινή Διαθήκη, αντίθετα, δεν βρίσκεται πουθενά ανάλογη «συλλογική μετάνοια»
και «συλλογική επιστροφή».
Το ζήτημα πλέον δεν είναι «εάν ο λαός μου»
αλλά «εάν τις» δεν είναι «εν τω τόπω τούτω» αλλά «εν παντί τόπω»
δεν υπάρχει ο λαός Ισραήλ αλλά «εν παντί έθνει, όστις φοβείται αυτόν και
εργάζεται δικαιοσύνην, είναι δεκτός εις αυτόν» (Λουκ.θ:23, Αποκ.γ:20, Α’ Τιμ.β:8,
Πράξ.ι:35). Αυτή την αρχή της Νέας Διαθήκης δεν έχει κανένα λόγο να την παραβιάσει
ο Θεός.
Αν κάποιος πιστός παρεκκλίνει, παραστρατήσει
από τη σωστή πορεία και απομακρυνθεί από τη ζωή της πίστης, αυτό είναι
προσωπική του αποστασία και ζήτημα που πρέπει να τακτοποιήσει ο ίδιος ενώπιον
του Θεού. Αν αυτή η αποστασία υπάρχει και σε άλλους στο περιβάλλον του, και
πάλι η μετάνοια και επιστροφή πρέπει να γίνει σε προσωπικό επίπεδο από
καθένα χωριστά.