Θα προσπαθήσουμε να κάνουμε
νεκροψία σ’ ένα καλό άνθρωπο που απέτυχε οικτρά σαν πατέρας. Αυτά που θα
διδαχτούμε ίσως μας βοηθήσουν να σώσουμε τα παιδιά μας ή τα εγγόνια μας.
Το πτώμα αυτού του αποτυχημένου
πατέρα θα το βρούμε στο βιβλίο Α’ Σαμουήλ κεφάλαια 2 - 4.
Μερικά στοιχεία του:
- Όνομα: Ηλεί
- Θέση: Ιερέας και πνευματικός ηγέτης του λαού Ισραήλ.
- Περιγραφή: Υπερβολικό βάρος εξαιτίας της πάχυνσής του από εκλεκτό κρέας των θυσιαζομένων ζώων που έτρωγε.
- Ηλικία κατά το θάνατο: 98
- Αιτία θανάτου: Πτώση από το κάθισμά του και σπάσιμο του σβέρκου του όταν άκουσε άσχημα νέα.
Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ο
άνθρωπος αυτός είχε πολλά καλά χαρακτηριστικά γνωρίσματα. Ήταν ηθικός. Σ’ όλα
τα χρόνια της ζωής του δεν θα βρείτε καμιά νύξη ότι διέπραξε κάποια τρομερή
αμαρτία. Δε μεθούσε, δεν έκλεβε, δεν έλεγε ψέματα, Δε ζούσε ανήθικη σεξουαλική
ζωή, δεν έβριζε. Δεν είχε διαζευχθεί τη γυναίκα του, δεν είχε διαπράξει
μοιχεία, δεν είχε κακομεταχειριστεί τα παιδιά του.
Προσέξτε τη στοργική συμπεριφορά
του απέναντι στο μικρό Σαμουήλ.
Ο Ηλεί ήξερε πως ο Σαμουήλ θα ήταν ο
αντικαταστάτης του σαν πνευματικός ηγέτης του Ισραήλ. Αυτό όμως δεν έγινε αιτία
να ζηλέψει έστω και λίγο τον Σαμουήλ. Αντίθετα, όταν ο Σαμουήλ του αποκάλυψε
την καταδίκη του απ’ το Θεό, ο Ηλεί απάντησε ήρεμα και με πνεύμα υποταγής «Αυτός είναι Κύριος, ας κάνει αυτό που
κρίνει σωστό ο ίδιος» (Α’ Σαμ.γ:18).
Ακόμα, ο γέρο Ηλεί, είχε μια
βαθύτατη αγάπη για την Κιβωτό του Θεού που συμβόλιζε την παρουσία Του. Όταν η
Κιβωτός μεταφερόταν στο πεδίο της μάχης, η καρδιά του Ηλεί έτρεμε από φόβο
μήπως και πέσει στα χέρια του εχθρού (δ:13). Όταν τελικά άκουσε ότι ο εχθρός
πήρε την Κιβωτό, έπεσε απ’ το κάθισμά του, έσπασε το σβέρκο του και πέθανε
(εδ.18). Μέχρι και το θάνατό του, ο άνθρωπος αυτός αγαπούσε κι ενδιαφερόταν για
τα πράγματα του Θεού.
Παρόλα αυτά ο Ηλεί απέτυχε οικτρά
και σαν πατέρας και σαν ιερέας. Ήξερε το Θεό και Τον υπηρετούσε, όμως στο τέλος
άκουσε να καταδικάζει ο Θεός και τον ίδιο και τους απογόνους του β:27-36 &
γ:14). Γιατί;
Δύο σημεία στα παραπάνω εδάφια
μας οδηγούν στην απάντηση. Το πρώτο βρίσκεται στο β:30: «Εκείνους που με δοξάζουν θα τους δοξάσω, αλλά εκείνοι που με
περιφρονούν θα εξευτελιστούν». Ο Ηλεί είχε φερθεί επιπόλαια απέναντι στο
Θεό, πράγμα που έδειχνε περιφρόνηση.
Το δεύτερο σημείο βρίσκεται στο
εδάφιο 35: «Θα αναδείξω για τον εαυτό μου
έναν ιερέα πιστό, που να κάνει ό,τι ευχαριστεί την καρδιά μου και την ψυχή
μου». Αυτό σημαίνει πως ο Ηλεί δεν είχε αποδειχτεί πιστός στο Θεό σαν
ιερέας και δεν Τον είχε ευχαριστήσει με την όλη στάση του. Όμως πώς και με τί
τρόπο είχε περιφρονήσει ο Ηλεί το Θεό; Σε τί δεν είχε σταθεί πιστός απέναντί
Του σαν ιερέας; Και οι δύο ερωτήσεις βρίσκουν την απάντησή τους σ’ ένα κοινό
φαινόμενο που χαρακτηρίζει πολλούς ανθρώπους. Είναι η απάθεια. Ο Ηλεί ήταν ένας
απαθής πατέρας.
Αναφερόμενος στον Ηλεί, ο Θεός
είπε: «Ανάγγειλα σ’ αυτόν ότι θα κρίνω
αιώνια τους απογόνους του για την ανομία, επειδή παρόλο που γνώριζε ότι οι γιοι
του έφεραν κατάρα πάνω τους, δεν τους περιόρισε» (γ:13). Στο β:29 βλέπουμε
ότι ο Ηλεί όχι μόνο ανέχτηκε την αμαρτία των γιων του, αλλά συμμετείχε κιόλας
σ’ αυτήν με το να τρώει το καλύτερο μέρος απ’ το κρέας που εκείνοι
κατακρατούσαν από τα ζώα που προσφέρονταν θυσία στο Θεό.
Μα δεν προσπάθησε ο Ηλεί να
διορθώσει τους γιους του; Ουσιαστικά όχι! Αυτό που τους είπε στην
πραγματικότητα ήταν: «Παιδιά μου, δεν έπρεπε να το κάνετε αυτό, ο κόσμος άρχισε
να μας κουτσομπολεύει» (β:23-25)! Μόνο τόσο και τόσο αργά.
Καλός άνθρωπος ο Ηλεί; Ναι, πολύ
καλός. Αλλά δεν είχε το σθένος ούτε αρκετή θέληση να καλέσει τους γιους του και
να τους πει με αποφασιστικότητα: «Ακούστε εδώ, δεν πρόκειται με κανένα τρόπο ν’
ανεχτώ μια τέτοια αμαρτία από μέρους σας. Συμμαζευτείτε λοιπόν προτού είναι
πολύ αργά για σας».
Αυτό ισχύει και σήμερα. Η απάθεια
πολλών πατέρων απέναντι στα πράγματα του Θεού, καταστρέφει τους ίδιους και τις
οικογένειές τους. Για να μην υπάρξει λοιπόν σύγχυση πάνω σ’ αυτό το τόσο σοβαρό
θέμα, καλό είναι να εξηγήσουμε τι σημαίνει απάθεια.
Πρώτα, απάθεια σημαίνει να έχει
κανείς θρησκεία, αλλά να ζει έξω απ’ την πραγματικότητα. Ο Ηλεί ήταν ολότελα
ταυτισμένος με τη θρησκεία. Όχι μόνο ιερουργούσε στο ναό, αλλά ζούσε μέσα στο
ναό! Όμως η πραγματικότητα για ένα άνθρωπο του Θεού είναι να συμβαδίζει μαζί
Του και να ζει σύμφωνα με το θέλημά Του στην καθημερινή πορεία της ζωής του.
Αυτή λοιπόν η πραγματικότητα, έλειπε απ’ τη ζωή του Ηλεί.
Ο Ηλεί ήταν ανεχτικός απέναντι
στις προσωπικές του αμαρτίες καθώς και σ’ αυτές της οικογένειάς του, αλλά
αυστηρός απέναντι στις αμαρτίες των άλλων. Όταν ο Ηλεί νόμισε ότι η Άννα ήταν
μεθυσμένη μπροστά στην πόρτα του ναού, την κατσάδιασε αυστηρά (α:12-17). Αλλά
όταν οι ίδιοι οι γιοι του διέπρατταν μοιχεία μπροστά στο ναό, δεν τους είπε
τίποτα μέχρι τη στιγμή που ο λαός άρχισε να το συζητάει ανοιχτά. Μόνο τότε
τόλμησε να τους πει μ’ ένα τρόπο που έδειχνε μάλλον ότι δεν ήθελε να τους
στεναχωρήσει και πολύ: «Γιατί κάνετε
τέτοια πράγματα;.....μη, παιδιά μου, γιατί δεν είναι καλά πράγματα αυτά που
ακούγονται....» (β:22-25). Και όσο για την ανήθικη πράξη των γιων του να
κατακρατούν το καλύτερο μέρος από το κρέας των ζώων που προσφερόταν σαν θυσία
στο Θεό και να το τρώνε, ο Ηλεί ήξερε πως δεν επιτρεπόταν να τρώει τα εκλεκτά
εκείνα κρέατα, αλλά του άρεσαν φαίνεται οι νόστιμες μπριζόλες (β:29)!
Κάθε φορά που βλέπεις κάποιον να
παίρνει αψήφιστα το λόγο του Θεού και να ζει μια επιπόλαιη χριστιανική ζωή,
μπορείς να είσαι σίγουρος ότι ο άνθρωπος αυτός παίζει απλά θέατρο, ξεγελώντας
και απατώντας τον εαυτό του. Αν παίρνεις αψήφιστα το θέμα της σχέσης σου με το
Θεό και δεν εφαρμόζεις το θέλημά Του, σημαίνει πως ζεις έξω απ’ την
πραγματικότητα.
Τίποτα δεν διαφθείρει και δεν
καταστρέφει ένα παιδί τόσο πολύ, όσο το να βλέπει το γονιό του να παριστάνει
τον ευσεβή όμως να στερείται την πραγματικότητα της ζωής με το Θεό. Τα παιδιά
διακρίνουν και καταλαβαίνουν πολύ καλά πότε παίζει κάποιος θέατρο και
προσποιείται τον θρήσκο και τον ευσεβή και πότε είναι πραγματικά ευσεβής.
Δεύτερο, απάθεια σημαίνει αποφυγή
ή παραμέληση της ευθύνης καθοδήγησης και διαφύλαξης της οικογένειας. Οι γιοι
του Ηλεί είχαν μεγαλώσει αρκετά όταν έκαναν τις αμαρτίες που βλέπουμε στο
εδάφιο που εξετάζουμε. Ίσως ο Ηλεί να σήκωσε τους ώμους του και να είπε πολλές
φορές: «Μεγάλωσαν πια τα παιδιά μου, τι μπορώ να κάνω εγώ;» Ο Θεός όμως απέδωσε
σ’ αυτόν την ευθύνη. Αντί να παρασύρεται απ’ το κακό ρεύμα της εποχής του, θα
έπρεπε να πάρει και να κρατήσει γερά το τιμόνι λέγοντας: «Τη δική μου την
οικογένεια θα την κρατήσω στον ίσιο δρόμο». Αυτός όμως άφησε την οικογένειά του
να ξεστρατίσει με αποτέλεσμα να ναυαγήσει στο τέλος. Το πιθανότερο είναι πως με
τον ίδιο απαθή τρόπο φερόταν απέναντι στους γιους του κι όταν αυτοί ήταν μικρά
παιδιά.
Πατέρες, αν εσείς δεν αναλάβετε
στα χέρια σας ενεργά το τιμόνι της διαπαιδαγώγησης και καθοδήγησης των παιδιών
σας, ο Θεός θα σας ζητήσει λόγο για την πορεία που αυτά θα πάρουν! Αν αυτό σας
τρομάζει, δεν έχετε καθόλου άδικο, γιατί θα είναι πράγματι τρομερό.
Είναι απόλυτα ανάγκη ν’ αποβάλουν
οι γονείς από πάνω τους την απάθεια. Το φαινόμενο αυτό, το τόσο συνηθισμένο,
πρέπει να εκλείψει από ανάμεσά μας. Διαφορετικά, θα συνεχίσουμε να βλέπουμε τα
παιδιά μας ν’ απομακρύνονται απ’ το δρόμο του Θεού και να χάνονται μέσα στον
κόσμο και την αμαρτία.
Ίσως να σκέφτεσαι εσύ ο πατέρας:
«Θα ήθελα να οδηγήσω την οικογένειά μου στο δρόμο του Θεού, αλλά δεν ξέρω πώς.
Τι να κάνω;»
Ένα πράγμα να κάνεις. Μην
προσποιείσαι τον ευσεβή, γίνε ευσεβής. Μη χάνεις την πραγματικότητα του να ζεις
με το Θεό. Μετά, ανάλαβε την ευθύνη της καθοδήγησης των παιδιών σου. Πέρα απ’
αυτά, στα εδάφια του λόγου του Θεού που αναφερθήκαμε, βρίσκουμε 4 τρόπους για
τη σωστή καθοδήγηση της οικογένειας:
Να εμπνεύσεις στα παιδιά σου την προσωπική
πίστη στον Ιησού. Οι γιοι του Ηλεί δεν γνώριζαν τον Κύριο (β:12). Δεν μπορείς
ν’ αφήσεις απλά τα παιδιά σου ανεπηρέαστα με τη σκέψη ότι θ’ αποφασίσουν μόνα
τους για τη σχέση τους με το Θεό, όταν μεγαλώσουν. Τα παιδιά μεγαλώνουν μέσα σ’
ένα κόσμο που είναι εχθρικός προς το Θεό κι επηρεάζονται απ’ το κακό.
Δίδαξε στα παιδιά σου το λόγο του Θεού και το
θέλημά Του. Ο Ηλεί απέτυχε να μεταδώσει στους γιους του το σεβασμό για τα
πράγματα του Θεού, συμπεριλαμβανομένων των θυσιών και των προσφορών (β:13,
27-29), με αποτέλεσμα να μην υπακούνε στο Θεό και να αψηφούν τον έλεγχο των
άλλων (β:16). Το θέλημα του Θεού είναι η εφαρμογή των αρχών που αποκαλύπτονται
στο λόγο Του.
Για παράδειγμα, τα παιδιά σου πρέπει να ξέρουν ότι η παρακοή έχει
συνέπειες. Είναι ανάγκη να μάθουν τη σπουδαιότητα της προσευχής και της μελέτης
του λόγου του Θεού, βλέποντας αυτά τα πράγματα να έχουν γίνει ένας τρόπος ζωής
μέσα στην οικογένεια. Ζούμε σαν Χριστιανοί για να υπηρετούμε άλλους, όχι για να
ζούμε για τους εαυτούς μας. Η ζωή μας ανήκει στο Θεό και πρέπει να κατευθύνεται
απ’ το λόγο Του.
Για να εκτελείτε όπως πρέπει το καθήκον σας
απέναντι στις οικογένειές σας, πρέπει να διδάσκετε στα παιδιά σας το σεβασμό
στο Θεό και στα πράγματά Του (β:16,17,29,30). Ποτέ μην αστειεύεστε στα παιδιά
σας για πράγματα σχετικά με το Θεό και το λόγο Του. Απ’ την άλλη μεριά, κάντε
τα παιδιά σας να νιώθουν πως το χριστιανικό σπίτι είναι ένας ευχάριστος τόπος
για να ζουν.
Τέλος, να διορθώνετε τα παιδιά σας όποτε
χρειάζονται διόρθωση. Ο Ηλεί ήταν στα 98 του χρόνια κι επομένως οι γιοι του
πρέπει να ήταν μεταξύ 40 και 50 χρονών τουλάχιστο. Οι γονείς δεν μπορούν να
διορθώσουν τόσο εύκολα τα παιδιά τους όταν ενηλικιωθούν, όσο θα μπορούσαν να το
κάνουν όταν ήταν μικρά.
Στις Παροιμίες
κθ:17 διαβάζουμε: «Παίδευε τον υιόν σου,
και θέλει φέρει ανάπαυσιν εις σε και θέλει φέρει ηδονήν εις την ψυχήν σου».
Ίσως να διακρίνεις τον εαυτό σου στη
νεκροψία που κάναμε σ’ αυτό τον απαθή πατέρα. Ίσως να σκέπτεσαι ότι είναι πολύ
αργά τώρα πια. Μπορεί τα παιδιά σου να έχουν μεγαλώσει και να έχουν αποχωριστεί
από σένα. Όμως δεν είναι καθόλου αργά να ζητήσεις τη συγχώρηση, το έλεος και τη
χάρη του Θεού και να προσπαθήσεις ενεργά να επιδράσεις ευνοϊκά στα παιδιά σου,
έστω κι αν τώρα πια έχουν κάνει τις δικές τους οικογένειες. Αν το κάνεις αυτό,
δεν θα χρειαστεί να γίνει νεκροψία και στο δικό σου σώμα μετά το θάνατό σου,
για να δοθεί απάντηση στο ερώτημα: «Γιατί αυτός ο καλός άνθρωπος απέτυχε σαν
πατέρας;»
