Ο Ιησούς μας συμβούλεψε: «Μη κρίνετε κατ' όψιν, αλλά την δικαίαν κρίσιν κρίνατε» (Ιωάν.ζ:24). Μια λαϊκή παροιμία λέει: «Ποτέ μην κρίνεις ένα βιβλίο από το εξώφυλλο του» όπου μπορούμε να προσθέσουμε σαν σχόλιο, «Ποτέ μην κρίνεις από την όψη, αλλά πάντα να θυμάσαι ότι έτσι θα κρίνεσαι»!
Όλοι μας ξέρουμε ανθρώπους που φαίνονται άγιοι, αλλά έχουν τόσες ανάγιες συμπεριφορές, που όταν έρθουν στην εκκλησία, κάθονται σε αναμμένα κάρβουνα.
Γιατί καταπιαστήκαμε με το θέμα της κρίσης; Επειδή δίπλα στη λαιμαργία, τη μέριμνα, την αδιαφορία και τη νωθρότητα, η κριτική είναι μια προσωπική αμαρτία που οι Χριστιανοί αποδέχονται σαν φυσιολογική ανάμεσά τους. Αν όμως θέλουμε να ετοιμάσουμε ένα τόπο κατοίκησης για το Θεό, ώστε να μπορεί να αναπαύεται μέσα μας, πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν μπορεί να κατοικήσει στην καρδιά μας, αν αυτή είναι γεμάτη μ' ένα κριτικό και καταδικαστικό πνεύμα για τους άλλους.
Ο τρόπος με τον οποίο μερικοί Χριστιανοί ευχαριστιούνται να κριτικάρουν άλλους Χριστιανούς, είναι σαν να αισθάνονται ότι έχουν γίνει υπεράγιοι σε σχέση με τις αμαρτίες των άλλων.
Έχοντας πάντοτε κάτι να πούνε προκειμένου να γίνεται συζήτηση, το στόμα τους δεν έχει σταματήσει να δουλεύει απ΄ τη στιγμή που η συνείδησή τους σταμάτησε να λειτουργεί!
Δεν λένε μόνο όλα όσα ξέρουν, αλλά λένε περισσότερα απ' ότι ξέρουν!
Στους επικριτές, ο χριστιανικός τρόπος να πεις μια αλήθεια, πάντοτε εξαντλείται πριν αρχίσουν να μιλάνε.
Καθώς συζητάς τα γεγονότα της ημέρας με το φίλο ή τη φίλη σου, πάντα να έχεις υπόψη σου ότι όποιος κουτσομπολεύει μαζί σου δεν θα διστάσει να κουτσομπολέψει κι εσένα!
Βεβαίως η διαχρονική αλήθεια ισχύει πάντοτε, ότι «Αν δεν υπήρχαν άνθρωποι έτοιμοι ν' ακούσουν ψέματα, δεν θα υπήρχαν ψεύτες».
Η Βίβλος έχει πολλά να πει πάνω στο θέμα της κριτικής. Στην πραγματικότητα, η Βίβλος, ο λόγος του Θεού, έχει την κρίση σαν ένα από τα πρώτα έργα της: «Διότι ο λόγος του Θεού είναι ζων, και ενεργός, και κοπτερώτερος υπέρ πάσαν δίστομον μάχαιραν, και διέρχεται μέχρι διαιρέσεως ψυχής τε και πνεύματος, αρμών τε και μυελών, και διερευνά τους διαλογισμούς και τας εννοίας της καρδίας. Και δεν είναι ουδέν κτίσμα αφανές ενώπιον αυτού, αλλά πάντα είναι γυμνά και τετραχηλισμένα εις τους οφθαλμούς αυτού, προς όν έχομεν να δώσωμεν λόγον» (Εβρ.δ:12-13).
Όταν τα πράγματα της ζωής, αρχίζουν να μην πηγαίνουν καλά, είναι ανθρώπινο ιδίωμα ν' αρχίζουμε να κατηγορούμε άλλους. Η πιο δημοφιλής κατηγορία ανθρώπων για να κατηγορήσουμε, είναι οι γονείς. Αυτοί τα φταίνε όλα! Όμως, η άδικη κριτική των γονέων μπορεί στην πραγματικότητα να μικρύνει τη ζωή κάποιου. Μόνο μία απ' τις 10 εντολές περιέχει μια υπόσχεση, κι αυτή είναι η εξής: «Τίμα τον πατέρα σου και την μητέρα σου, καθώς προσέταξεν εις σε Κύριος ο Θεός σου δια να γείνης μακροχρόνιος, και δια να ευημερής επί της γης, την οποίαν δίδει εις σε Κύριος ο Θεός σου» (Δευτ.ε:16 Εφεσ.ς:1-3 Κολ.γ:20). Ποια είναι η υπόσχεση; Ότι σε οποιαδήποτε πτυχή της ζωής σου τιμάς τους γονείς σου, θα πηγαίνεις καλά. Αν και μερικοί γονείς δεν είναι άξιοι τιμής, ο Θεός μας καλεί να τιμάμε ότι μπορούμε.
Ο Ιησούς έκανε κάποιες βαρυσήμαντες δηλώσεις σχετικά με την κριτική: «Μη κρίνετε διά να μη κριθήτε, διότι με οποίαν κρίσιν κρίνετε, θέλετε κριθή και με όποιον μέτρον μετρείτε, θέλει αντιμετρηθή εις εσάς» (Ματθ.ζ:1-2). Τι είπε; Κάτι πολύ σοβαρό, ότι όταν κρίνουμε κάποιον είναι σα να βάζουμε τα μέτρα με τα οποία κι εμείς θα κριθούμε. Όταν δεν υπακούμε το Θεό κρίνοντας τους γονείς μας, όχι μόνο θα κριθούμε με τα πρότυπα που εμείς οι ίδιοι βάλαμε, αλλά κι αυτή η ζωή μας δεν θα πάει καθόλου καλά.
Όταν έχουμε κρίνει άλλους, οι κρίσεις του Θεού θ' αρχίσουν να έρχονται πάνω μας. Ας ακούσουμε τι λέει ο απόστολος Παύλος: «Μη πλανάσθε, ο Θεός δεν εμπαίζεται, επειδή ό,τι αν σπείρη ο άνθρωπος, τούτο και θέλει θερίσει διότι ο σπείρων εις την σάρκαν εαυτού, θέλει θερίσει εκ της σαρκός φθοράν, αλλ' ο σπείρων εις το Πνεύμα, θέλει θερίσει εκ του Πνεύματος ζωήν αιώνιον»(Γαλ.ς:7-8).
Δεν υπάρχουν εξαιρέσεις! Ο νόμος είναι νόμος! Κάθε καλή πράξη σπέρνει ευλογία και θα θερίσει ευλογία, όπως και κάθε κακή πράξη σπέρνει κακό και θα θερίσει κακό. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούμε ποτέ να χάσουμε το βραβείο μας, αλλά κι ότι δεν θα ξεφύγουμε από τις σαρκικές πράξεις μας. Αυτοί που νομίζουν ότι ξέφυγαν, έστω κι αν λειτούργησαν σαρκικά κάποτε, κάποια στιγμή θα θερίσουν τη φθορά. Στην πραγματικότητα, όσο πιο πολύ μένει αμετανόητη μια αμαρτία, τόσο πιο μεγάλος θα είναι ο θερισμός. «Επειδή έσπειραν άνεμον, δια τούτο θέλουσι θερίσει ανεμοστρόβιλον» (Ωσηέ η:7).
Ο απόστολος Παύλος χρησιμοποίησε σκληρά λόγια για τους Χριστιανούς που κρίνουν άλλους. Βασικά, έγραψε, ότι τελικά γινόμαστε αυτό για το οποίο κρίνουμε τους άλλους! «Δια τούτο αναπολόγητος είσαι, ω άνθρωπε, πάς όστις κρίνεις διότι εις ό,τι κρίνεις τον άλλον, σεαυτόν κατακρίνεις επειδή τα αυτά πράττεις συ ο κρίνων» (Ρωμ.β:1).
Είναι αλήθεια ότι ο αλκοολισμός, η φυσική κακομεταχείριση, η μοιχεία, η πορνεία και άλλες αμαρτίες περνάνε από γενιά σε γενιά. Το μικρό παιδί που βλέπει το μεθυσμένο πατέρα του να κακομεταχειρίζεται τη μητέρα του, ορκίζεται στον εαυτό του ποτέ να μην γίνει σαν τον πατέρα του. Όμως, τι γίνεται; Συνήθως, αν δεν υπάρχει το Πνεύμα του Θεού στη ζωή αυτού του ανθρώπου, θα καταντήσει ένας μπεκρής που θα χτυπά τη γυναίκα του και που θα μεγαλώσει παιδιά για να συνεχίσουν τη φοβερή οικογενειακή παράδοση. Γιατί;
Η αντίδραση του Ιησού στην τραχιά μομφή των γραμματέων και Φαρισαίων σχετικά με τη γυναίκα που πιάστηκε να μοιχεύει, υψώνεται σαν ένα φωτεινό παράδειγμα για μας. Ο Ιησούς έσκυψε κάτω κι άρχισε κάτι να γράφει στο πάτωμα, δείχνοντας έτσι ότι δεν άκουγε τους κατήγορους. Όταν όμως αυτοί συνέχισαν να την κατηγορούν, ο Ιησούς σήκωσε το κεφάλι Του και είπε: «Όστις από σας είναι αναμάρτητος, πρώτος ας ρίψη τον λίθον επ' αυτήν» (Ιωάν.η:1-11). Καταδικασμένοι από την ίδια τους τη συνείδηση, βγήκαν έξω και άφησαν τη γυναίκα μόνη με τον Ιησού. Ο Ιησούς έκλεισε αυτή τη συνάντηση με τη μοιχευόμενη γυναίκα με τα εξής λόγια: «Ουδέ εγώ σε καταδικάζω. Υπαγε, και εις το εξής μη αμάρτανε».
Ο Ιωάννης έγραψε για τον Ιησού: «Επειδή δεν απέστειλεν ο Θεός τον Υιόν αυτου εις τον κόσμον, δια να κρίνη τον κόσμον, αλλ' δια να σωθή ο κόσμος δι' αυτού. Όστις πιστεύει εις αυτόν δεν κρίνεται όστις όμως δεν πιστεύει, είναι ήδη κεκριμένος, διότι δεν επίστευσεν εις το όνομα του μονογενούς Υιού του Θεού» (Ιωάν.γ:17-18).
Ο Θεός δεν μας έσωσε για να κρίνουμε ή να καταδικάζουμε άλλους. Ο Ιησούς Χριστός θα είναι ο Κριτής. Ο Θεός δεν μας κάλεσε για να καταδικάζουμε ανθρώπους σε αιώνια κόλαση. Μας κάλεσε να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να πάνε στον ουρανό.
Αν και η κριτική, σε διάφορες μορφές της είναι δυστυχώς αποδεκτή, όπως σαν κουβεντούλα, σαν παρατήρηση ή πρόληψη, εμείς, οι Χριστιανοί, πρέπει να μάθουμε ν' αποφεύγουμε τις επιπόλαιες και αστόχαστες κριτικές.
Συχνά, έχουμε προδικασμένες κρίσεις για κάποιους ανθρώπους που βασίζονται ίσως στο χρώμα τους, τη φυλή τους, ή την εθνικότητά τους. Ακόμα, επειδή ίσως έχουμε μεγαλώσει σε μια εκκλησία που αγωνίζεται για τον αγιασμό, μερικές φορές κρίνουμε άδικα ανθρώπους άλλων δογμάτων συγκρίνοντάς τους με τον δικό μας τρόπο ζωής.
Η αλήθεια είναι ότι αυτοί μπορεί να μην διδάχτηκαν ποτέ από τους γονείς τους ή την εκκλησία τους να ζουν σεμνά και με ευσέβεια. Μπορεί να τους κρίνουμε άδικα, κάνοντας συχνά προκατειλημμένες υποθέσεις για τα κίνητρα τους, ή για την αμαρτωλή συμπεριφορά τους. Ακόμα, πριν κι εμείς γνωρίσουμε τη σωτηρία στο όνομα του Ιησού, ήμασταν σαν αυτούς. Ποτέ δεν θα μπορούσαμε να ζήσουμε χριστιανικά χωρίς το Χριστό, γι' αυτό ας μην κατηγορούμε τον κόσμο που δεν μπορεί να ζήσει με ευσέβεια.
