Μάθημα 13
ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΣΟΛΟΜΩΝΤΑΣ
Α’ Βασ. β-ια Β’ Χρον.α-θ
Α. Ο ΣΟΛΟΜΩΝΤΑΣ ΧΡΙΕΤΑΙ ΒΑΣΙΛΙΑΣ
Ο Αδωνίας ήταν ο τέταρτος γιος του Δαβίδ και πίστευε ότι σαν ο μεγαλύτερος εν ζωή γιος, είχε το κληρονομικό δικαίωμα στο θρόνο. Όταν βεβαιώθηκε ότι ο βασιλιάς Δαβίδ είχε άλλα σχέδια, προσπάθησε να πάρει το θρόνο ενώ ο πατέρας του ζούσε ακόμα. Έπεισε τον Ιωάβ και τον Αβιάθαρ, τον αρχιερέα, να τον υποστηρίξουν και μάζεψε τους ακολούθους του στην πηγή Ενρωγήλ για να χριστεί βασιλιάς.
Ο Νάθαν ανέφερε αυτή την ανταρσία στο Δαβίδ, ο οποίος με τη σειρά του έδωσε αμέσως οδηγίες για να χριστεί βασιλιάς ο Σολομώντας. Αυτό έγινε στην πηγή Γιών που ήταν περίπου 600 μέτρα Βόρεια της Εν-Ρωγήλ. Όταν ο λαός κραύγασε, οι ακόλουθοι του Αδωνία διασκορπίστηκαν φοβισμένοι. Μετά ο Αδωνίας υποτάχτηκε στο Σολομώντα κι έτσι αποφεύχθηκε ο εμφύλιος πόλεμος.
Δεν πέρασε πολύς καιρός κι ο Σολομώντας βρήκε τρόπο να σκοτώσει τον Αδωνία. Ο Αδωνίας ζήτησε απ’ τη μητέρα του Σολομώντα, τη Βήθ-σαβεέ, να πάρει για γυναίκα την Αβισάγ, την όμορφη Σουναμίτισσα που είχε υπηρετήσει το Δαβίδ (Α’ Βασ.α:1-4). Ο Σολομώντας το πήρε αυτό σαν απειλή, γιατί οι παλλακίδες κάποιου ήταν μέρος της κληρονομιάς. Δεν σκοτώθηκε μόνο ο Αδωνίας, αλλά κι ο Ιωάβ. Ο Αβιάθαρ απεβλήθη απ’ το να είναι ιερέας του Κυρίου. Τελικά, ο Σιμεΐ που είχε καταραστεί το Δαβίδ σκοτώθηκε κι αυτός. Έτσι, το βασίλειο εδραιώθηκε σταθερά κάτω απ’ την ηγεσία του Σολομώντα.
Β. Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΣΟΛΟΜΩΝΤΑΣ
Ο Σολομώντας ήταν ο δεύτερος γιος του Δαβίδ απ’ τη Βήθ-σαβεέ. Ήταν νέος όταν έγινε βασιλιάς, πιθανόν γύρω στην ηλικία των 20 χρονών. Βασίλεψε για 40 χρόνια.
Υπήρχε μια αντίθεση ανάμεσα στο Δαβίδ και το Σολομώντα. Ο Δαβίδ είχε μεγαλώσει στα χωράφια κι είχε γνωρίσει τη ζωή ενός φυγά. Ο Σολομώντας ήξερε μόνο την ευκολία και την πολυτέλεια του παλατιού. Η αυλή του ήταν πλουσιοπάροχα λαμπρή. Κανείς άλλος βασιλιάς δεν μπορούσε ν’ ανταγωνιστεί το Σολομώντα σε πλούτο και σοφία. Η βασιλεία του ήταν απαράμιλλη σε μεγαλοπρέπεια.
Ο Σολομώντας ήταν ειρηνικός βασιλιάς, του αρκούσε να μένει στον τόπο του. Η βασιλική αυλή του ήταν πολυτελής και είχε μεγάλη οικογένεια. Διατηρούσε ένα μεγάλο χαρέμι, έχοντας ένα σύνολο από 700 γυναίκες και 300 παλλακίδες.
Γ. Η ΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΣΟΛΟΜΩΝΤΑ
Στην αρχή της βασιλείας του, ενώ ήταν στη Γαβαών, ο Σολομώντας είχε δει σε όραση τον Κύριο που του είπε να ζητήσει ό,τι ήθελε. Ομολόγησε την αδυναμία του και την άγνοιά του και είπε: «δος εις τον δούλον σου καρδίαν νοήμονα» (Α’ Βασ.γ:9). Ο Κύριος ευχαριστήθηκε που δεν του ζήτησε πλούτη ή μακροζωία και του υποσχέθηκε ότι θα γινόταν ο σοφότερος των ανθρώπων κι ότι θ’ αποκτούσε πλούτη και τιμή. Έγινε γνωστός σαν ο πιο σοφός άνθρωπος της Ανατολής κι η φήμη του ταξίδεψε πολύ μακριά.
Ένα παράδειγμα της σοφίας του είναι το πώς διευθέτησε τη φιλονικία μεταξύ δύο μητέρων. Αυτές οι μάνες έφεραν μπροστά του δύο μωρά, το ένα νεκρό και το άλλο ζωντανό. Φιλονικούσαν πάνω στο ποια είναι η μητέρα του ζωντανού παιδιού. Ο βασιλιάς ξεπέρασε γρήγορα το εμπόδιο. Διέταξε να φέρουν ένα σπαθί και να χωρίσουν το ζωντανό παιδί στα δύο. Η αληθινή μητέρα ικέτευσε για τη ζωή του μωρού και προσφέρθηκε να δοθεί στην άλλη γυναίκα. Αυτό το παράδειγμα της σοφίας εξέπληξε το λαό.
Ο Σολομώντας είπε 3.000 παροιμίες και συνέθεσε 1.005 ύμνους. Είχε μαθητεύσει στη φιλολογία, βοτανική και ζωολογία. Τρία βιβλία της Γραφής έχουν γραφτεί απ’ αυτόν, «Παροιμίες», «Άσμα Ασμάτων» κι «Εκκλησιαστής».
Ο Σολομώντας όμως ήταν άφρων και μωρός σε αντίθεση με τη σοφία του και αυτό φαινόταν σε 5 βασικούς τομείς της ζωής του:
1. Πολυτελής διαβίωση
2. Παντρεύτηκε με ειδωλολάτρισσες γυναίκες
3. Ενέκρινε την ειδωλολατρία
4. Υπερβολική φιληδονία
5. Καταπίεζε το λαό
Δ. ΤΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΟΥ ΣΟΛΟΜΩΝΤΑ
Τα χρόνια του Δαβίδ και του Σολομώντα ήταν ο Χρυσός Αιώνας της ιστορίας των Εβραίων. Η Αίγυπτος, η Ασσυρία και η Βαβυλώνα ήταν αδύνατες, ενώ το Ισραήλ ήταν το πιο ισχυρό έθνος πάνω στη γη. Η Ιερουσαλήμ ήταν η πιο μεγαλοπρεπής πόλη.
Ο Σαούλ κι ο Δαβίδ ήταν πολέμαρχοι, αλλά ο Σολομώντας ήταν ένας ισχυρός κυβερνήτης. Ενδιαφερόταν περισσότερο να διατηρεί τα σύνορα του κράτους του παρά να τα επεκτείνει. Ενίσχυσε τις πόλεις - κλειδιά που προστάτευαν τη χώρα, όπως την Ασώρ, Μεγιδδώ, Γέζερ, Βαίθ - ωρών, Βααλάθ (Α’ Βασ.θ:15-19). Βασικό αμυντικό όπλο του Σολομώντα ήταν το άρμα. Είχε 1.400 άρματα, 12.000 ιππείς και 4.000 άλογα (Β’ Χρον.θ:25).
Ο Σολομώντας διατηρούσε ένα πρόγραμμα αναγκαστικής στράτευσης των εργατών. Χρησιμοποιούσε ένα μεγάλο αριθμό Χαναανιτών, αλλά στρατολογούσε και τους ίδιους τους Ισραηλίτες.
Είχε εκτεταμένες εμπορικές σχέσεις κι έκανε συμμαχίες με την Αίγυπτο και την Τύρο. Για να επικυρώνει αυτές τις συνθήκες, παντρευόταν την κόρη του βασιλιά σε κάθε περίπτωση. Ναυπήγησε στόλο που ταξίδευε από Εσιών - γάβερ μέχρι Οφείρ (Α’ Βασ.θ:26-28) που προφανώς είναι η σημερινή Ινδία. Αυτά τα πλοία έφερναν χρυσό, ασήμι, ξυλεία, πολύτιμους λίθους κι ελεφαντόδοντο. Το ταξίδι διαρκούσε τρία χρόνια (Α’ Βασ.ι:22). Ακόμα έκανε εμπόριο αλόγων και αρμάτων.
Η συμμαχία με την Τύρο (Φοίνικες) ήταν πολύ σημαντική. Οι Φοίνικες είχαν αποικίες γύρω απ’ τη Μεσόγειο και διατηρούσαν συνεχές εμπόριο. Ο Σολομώντας πήρε μεγάλη βοήθεια απ’ τον Χειράμ, τον βασιλιά της Τύρου, για να κτίσει το Ναό.
Ε. Η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΤΗΣ ΣΕΒΑ
Α’ Βασ.ι:1-13 Β’ Χρον.θ:1-12
Ένας απ’ τους πιο σπουδαίους ξένους επισκέπτες που ήρθαν για να δουν τον Σολομώντα ήταν και η βασίλισσα της Σεβά. Η Σεβά προφανώς ήταν η σημερινή Υεμένη. Τα πλοία του Σολομώντα είχαν μάλλον σταματήσει εκεί για να εμπορευτούν μπαχαρικά και αρωματικά. Έχοντας ακούσει για τον μεγάλο πλούτο και τη σοφία του Σολομώντα, η βασίλισσα ήθελε να τον συναντήσει προσωπικά.
Ταξίδεψε περίπου 1.900 χλμ. έχοντας μαζί της ένα σημαντικό δώρο 120 ταλάντων χρυσού. Ο Σολομώντας με ευγένεια την ξενάγησε κι απάντησε σ’ όλες τις ερωτήσεις της. Όταν είδε την πολυτέλεια του παλατιού και της αυλής του Σολομώντα, «έγεινεν έκθαμβος» και είπε: «Αληθής ο λόγος τον οποίον ήκουσα......και ιδού, το ήμισυ του πλήθους της σοφίας σου δεν απηγγέλθη προς εμέ» (Α’ Βασ.ι:6-7). Ο Σολομώντας της παραχώρησε ό,τι ήθελε και γύρισε στον τόπο της ευχαριστημένη.
Ζ. Η ΑΠΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΣΟΛΟΜΩΝΤΑ
Α’ Βασ.ια:1-13
Ο Σολομώντας αγάπησε τη σοφία, τα πλούτη και τις γυναίκες. Ήταν οι πολλές ξένες γυναίκες που τον έκαναν να χάσει την εύνοια του Θεού.
Ήταν ένας ικανός και πετυχημένος βασιλιάς, αλλά δεν παρέμεινε ειλικρινής στις υποσχέσεις που είχε δώσει στο Θεό. Για να επικυρώνει τις συμμαχίες που έκανε με άλλα έθνη, παντρευόταν ειδωλολάτρισσες γυναίκες που έφερναν μαζί τους την ειδωλολατρία τους. Αυτές οι γυναίκες ήταν η αιτία που στράφηκε η καρδιά του και λάτρευσε άλλους θεούς. Η τραγωδία αυτού του ανθρώπου γίνεται ακόμα μεγαλύτερη, όταν θυμηθούμε πώς ο Θεός του εμφανίστηκε σε δύο περιπτώσεις και τον ευλόγησε τόσο θαυμαστά.
Έκτισε υψηλούς τόπους για την Ασταρώθ κι άλλες ειδωλολατρικές θεότητες. Μερικοί απ’ αυτούς τους υψηλούς τόπους παρέμειναν στο Ισραήλ για πολλά χρόνια. Η αποστασία του επέφερε κρίση πάνω στον Ισραήλ. Ο διαχωρισμός του βασιλείου και η αιχμαλωσία των 10 φυλών και του Ιούδα, ήταν το αποτέλεσμα.
Η. Η ΜΑΤΑΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
Ο Σολομώντας κυβέρνησε για 40 χρόνια (970-931 π.Χ.). Ήταν μια βασιλεία ευημερίας και ειρήνης. Ήταν μια περίοδος εντατικής ανοικοδόμησης, εμπορίου και διεθνών σχέσεων. Ο Σολομώντας, ωστόσο, δεν παρέμεινε πιστός στο θέλημα του Θεού, με συνέπεια να μην πραγματοποιηθούν οι πραγματικές δυνατότητες του Ισραήλ.
Αγαπούσε όλο και περισσότερο τον κόσμο και το Θεό όλο και λιγότερο! Είχε το κάθε τι που μπορούσε να του προσφέρει ο κόσμος τότε. Είχε τα παλάτια του, τους υπηκόους του, κήπους, χρυσάφι και τιμή. Όμως όλα αυτά δεν έκαναν ευτυχισμένο το βασιλιά; Παρ’ όλα τα πλούτη και τη φήμη που είχε, ήταν πολύ δυστυχισμένος. Έγραψε κάποτε: «....τα πάντα ματαιότης και θλίψις πνεύματος» (Εκκλ.α:14).
Αν ο Σολομώντας μετανόησε στο τέλος της ζωής του, δεν το ξέρουμε. Ωστόσο υπάρχει κάτι φωτεινό που πρέπει να θυμόμαστε. Ένα απ’ τα τελευταία πράγματα που έγραψε ήταν: «Φοβού τον Θεόν, και φύλαττε τας εντολάς αυτού, επειδή τούτο είναι το παν του ανθρώπου» (Εκκλ.ιβ:13).
