Έξοδος - ζ (2)

ζ:14 - ια:10

Οι δέκα πληγές.

Γενικά σχόλια.

Στις συνδιαλλαγές του Θεού με το Φαραώ, παρατηρούμε ότι το έλεός Του προηγείται της κρίσης Του. Στα εδάφια 8-10 του κεφαλαίου που εξετάζουμε, βλέπουμε τη δύναμη του Θεού να φανερώνεται πολύ καθαρά πριν στείλει οποιαδήποτε πληγή.

            

Για την Αίγυπτο ήταν πληγές, αλλά για τον Ισραήλ ήταν σημεία της δύναμης και της αγάπης του Θεού προς αυτούς. Ο άνθρωπος που δεν αγαπά το Θεό και έχει πονηρή καρδιά, βλέπει τη δύναμη του Θεού να έρχεται πάνω του σαν πληγή, την ίδια στιγμή που το παιδί του Θεού λέει: «Αυτός είναι ο Κύριός μου» κι ενώνεται μ’ Αυτόν (θ:14 πληγή για το Φαραώ, ζ:3 θαυμάσια για το Μωυσή).

Έξοδος - ζ (1)

ζ:1 «εγώ σε κατέστησα Θεόν (Ελοχίμ) εις τον Φαραώ»

Ο Μωυσής ήταν «ως Θεός» στο Φαραώ, στον Ααρών (δ:16), στον Ισραήλ (ιη:15-16). Ο Φαραώ συμβολίζει τον άρχοντα του σκότους, το Σατανά, ο Ααρών τους υπηρέτες του Θεού και ο Ισραήλ το λαό του Θεού. Ο Μωυσής είναι τύπος του Χριστού που είναι ο αληθινός Θεός και η ζωή η αιώνιος.

Μ’ αυτά τα λόγια ο Θεός θέλει να παρηγορήσει το Μωυσή, δίδοντάς του εξουσία σαν απάντηση στο ς:30.

κατέστησα: στα Εβραϊκά λέει «σε έδωσα».

Έξοδος - ς

ς:1

Ο Κύριος είναι μακρόθυμος, δεν παρατηρεί το Μωυσή για τα «διατί» του που προκλήθηκαν από το μέγεθος της θλίψης του, αλλά του απαντά με αγαθότητα. Αντί να ελέγξει τον τρόπο αυτού που τολμά να αμφισβητήσει τις ανεξιχνίαστες οδούς του «Εγώ είμαι», προσπαθεί να σηκώσει το πεσμένο ηθικό του υπηρέτη Του, αποκαλύπτοντας του τι θα κάνει (Ιάκ.α:5, 17 & Ψαλμ.ργ:13, 14).

Όταν η καρδιά βρίσκει στον ίδιο το Θεό την ανακούφιση που έχει ανάγκη, όταν μπορεί να καταφεύγει στην ασφάλεια που προσφέρει το όνομά Του, όταν μπορεί να βρίσκει στο χαρακτήρα Του την τέλεια απόκριση σε κάθε ανάγκη της, τότε ο Θεός είναι υψωμένος πάνω απ’ όλα τα κτίσματα. Τότε, αυτή η καρδιά, μπορεί να πει: «Τα πάντα είναι ματαιότης» αλλά και «Πάσαι αι πηγαί μου είναι εν σοι» (Ψαλμ.πζ:7).

Έξοδος - ε (2)

ε:3 οδόν τριών ημερών

Δεν ήταν και τόσο παράλογη η απαίτηση γιατί οι ειδωλολάτρες είχαν τέτοια συνήθεια, να βγαίνουν για να λατρεύσουν τους θεούς τους. Απ’ αυτή τη συνήθεια κρατάνε και σήμερα τα «εξωκλήσια». Πήγαιναν στους Δελφούς για να προσκυνήσουν το θεό Απόλλωνα, στην Έφεσο για να προσκυνήσουν την Άρτεμη, στην Τήνο για την... με κλασικό αποτέλεσμα τη συσσώρευση πλούτου στα μέρη αυτά.

Όμως όταν ζητηθεί από τον άνθρωπο να λατρεύσει τον αληθινό Θεό, τότε ο Σατανάς πιέζει τον άνθρωπο να θεωρήσει την απαίτηση «μάταια λόγια»..

Ο Μωυσής ήξερε ότι δεν μπορούσαν να λατρεύσουν το Γιάχβε μέσα στην Αίγυπτο. Σήμερα, δεν μπορούμε να προσφέρουμε θυσίες ευάρεστες στο Θεό, αν είμαστε μέσα στον κόσμο και την αμαρτία. Ο Θεός το σιχαίνεται και ο κόσμος.

Έξοδος - ε (1)

Τα αποτελέσματα της πρώτης εμφάνισης του Μωυσή και του Ααρών στο Φαραώ, δεν ήταν καθόλου ενθαρρυντικά. Ο φόβος μήπως χάσει τους Ισραηλίτες, έκανε το βασιλιά να πάρει σκληρότερα μέτρα και ν’ αυξήσει την επιτήρηση.

Κάθε φορά που τα όρια της δύναμης του Σατανά περιορίζονται (όταν μιλάς σε κάποιον για την ελευθερία που χαρίζει ο Χριστός), η μανία του αυξάνει ακόμα πιο πολύ. Αυτό έγινε όταν ο Μωυσής με τον Ααρών πήγαν να ζητήσουν την απελευθέρωση του Ισραήλ. Εξαιτίας της αγάπης του Λυτρωτή, σε λίγο το καμίνι θα έσβηνε, αλλά πριν γίνει αυτό, θα έκαιγε με τη μεγαλύτερη δύναμη φωτιάς.

Δεν αρέσει καθόλου στο διάβολο να χάνει απ’ τα χέρια του ανθρώπους. Ο «καθωπλισμένος ισχυρός» όπως λέει ο Λουκάς (ια:21-22) «τα υπάρχοντα αυτού είναι εν ειρήνη» επειδή «φυλάττη την εαυτού αυλήν». Αλλά, ας είναι ευλογημένο το όνομα του Θεού μας, υπάρχει «ο ισχυρώτερος αυτού» που του αφαίρεσε «την πανοπλίαν εις την οποίαν εθάρρει» και μοίρασε τα λάφυρα ανάμεσα στον αγαπημένο Του λαό!

Έξοδος - δ (3)

δ:25 «λαβούσα η Σεπφώρα»

Αυτό σημαίνει ότι ο Μωυσής δεν ήταν σε θέση να το κάνει ο ίδιος, ίσως λόγω της αρρώστιας του.

δ:26 «νυμφίος αιμάτων»

Απ’ αυτό καταλαβαίνουμε ότι ο Μωυσής ήθελε να κάνει την περιτομή, η Σεπφώρα αντιδρούσε κι αυτός υποτάχθηκε σ’ αυτή την απαίτηση. Ο Θεός όμως πήγε να θανατώσει το Μωυσή κι όχι τη Σεπφώρα. Αν η σύζυγος κάνει κάποιο λάθος, κάτι που δεν θέλει ο Κύριος και ο σύζυγος κάνει «τα στραβά μάτια», ο Θεός θα ζητήσει το λόγο από την εξουσία που είναι ο άνδρας.

Είναι πιθανό, απ’ αυτό το σημείο ο Μωυσής να έστειλε τη Σεπφώρα πίσω στον πατέρα της μαζί με τα παιδιά, γιατί αργότερα βλέπουμε τον Ιοθόρ να τους φέρνει στο Μωυσή, στην έρημο, μετά την Έξοδο (Έξ.ιη:1-7).

Έξοδος - δ (2)

δ:13

Στείλε όποιον καταλαβαίνεις, αλλά όχι εμένα! Αυτό στην πραγματικότητα σημαίνει απόρριψη του ένδοξου προνομίου να είναι ο μοναδικός αγγελιοφόρος του Γιάχβε, στον Ισραήλ και την Αίγυπτο.

Όλοι ξέρουμε ότι είναι ανεκτίμητη χάρη η κατά Θεό ταπεινοφροσύνη (Α’ Πέτρ.ε:5). Όμως, το να αρνούμαστε να πάρουμε τη θέση που ο Θεός μας δίνει ή ν’ ακολουθήσουμε το δρόμο που έχει χαράξει για μας, δεν είναι ταπεινοφροσύνη και το καταλαβαίνουμε γιατί «εξήφθη ο θυμός του Κυρίου κατά του Μωυσέως» (εδ.14).

Η στάση του Μωυσή δεν ήταν αποτέλεσμα μιας απλής αδυναμίας. Αν ήταν δειλία, όπως στην αρχή, όσο κι αν ήταν αξιοκατάκριτος, ο Θεός μέσα στο πολύ έλεός Του βλέπουμε ότι την ανεχόταν και του απαντούσε. Όταν όμως πήρε το χαρακτήρα της απιστίας και της βραδύτητας της καρδιάς, η δίκαιη οργή του Γιάχβε εξήφθη κατά του Μωυσέως κι αντί να είναι ο μόνος που θα μαρτυρούσε στο Φαραώ τη βουλή του Θεού, υποχρεώνεται να μοιραστεί αυτό το προνόμιο μ’ ένα άλλο.

Έξοδος - δ (1)

Καλούμαστε να μείνουμε λίγο ακόμα στους πρόποδες του όρους Χωρήβ, «εις το όπισθεν μέρος της ερήμου» για να δούμε εκεί την απιστία του ανθρώπου και την απεριόριστη χάρη του Θεού να φανερώνονται κατά θαυμαστό τρόπο.

δ:1 «δεν θέλουσι πιστεύσει εις εμέ...»

Ο Μωυσής βέβαια είχε κακή εμπειρία στη σχέση του με τους Ισραηλίτες, αλλά ο Θεός του είχε πει ότι θα τον άκουγαν (γ:18).

Πόσο δύσκολο είναι να νικήσει κανείς την απιστία της καρδιάς του ανθρώπου και πόσο δύσκολα ο άνθρωπος εμπιστεύεται το Θεό! Είμαστε βραδείς στο να προχωράμε στηριζόμενοι στις υποσχέσεις του ΕΓΩ ΕΙΜΙ! Ο φυσικός άνθρωπος μπορεί να συμμορφωθεί με κάθε τι άλλο εκτός από τον απλό λόγο του Θεού. Το ασθενέστερο καλάμι, που μπορεί να δει ο άνθρωπος, θεωρείται πολύ πιο στερεό, σαν βάση εμπιστοσύνης, παρά ο αόρατος «Βράχος των αιώνων» (Ησ.κς:4). Η ανθρώπινη φύση θα σπεύσει με ζήλο σε οποιοδήποτε ανθρώπινο ρυάκι ή ραγισμένη στέρνα, παρά να μείνει κοντά στην κρυμμένη πηγή των «ζώντων υδάτων» (Ιερ.β:13  ιζ:13).

Έξοδος - γ (3)

γ:14 «Εγώ είμαι ο Ων»

Στα Εβραϊκά λέει: «Εχγιέ Ασέρ Εχγιέ» που σημαίνει «Εγώ είμαι αυτός που εγώ είμαι». Στη συνέχεια, λέει: Έτσι θα πεις στους υιούς Ισραήλ ότι «Ο Εγώ είμαι με απέστειλε προς εσάς».

Στην Εβραϊκή γραμματική, ο χρόνος (παρελθόν, παρών μέλλον), δεν περιέχεται μέσα στη λέξη όπως στα Ελληνικά, αλλά αποφασίζεται από τα συμφραζόμενα. Υπάρχει ο τέλειος χρόνος που εκφράζει μια πράξη που έχει γίνει και ο ατελής χρόνος που αναφέρεται σε πράξη που δεν έχει ολοκληρωθεί.

«Εχγιέ» είναι το πρώτο ενικό πρόσωπο του ρήματος «Χαγουά» που σημαίνει υπάρχω, είμαι, γίνομαι. Ο χρόνος είναι ατελής, δηλαδή η πράξη δεν έχει τελειώσει ακόμα. Το τι θα είναι και πότε θα είναι δεν εκφράζονται κι επειδή δεν υπάρχει τίποτα στα συμφραζόμενα που να φανερώνει το χρόνο, το μέγα ΕΓΩ ΕΙΜΙ είναι χωρίς αρχή και τέλος. Η έννοια είναι ΗΜΟΥΝ, ΕΙΜΑΙ και ΘΑ ΕΙΜΑΙ και βέβαια αυτό είναι αλήθεια, εφόσον ο Θεός είναι αιώνιος κι έξω από το χρόνο (Δευτ,λγ:27  Ησ.νζ:15). 

Έξοδος - γ (2)

·     Ο Χριστός, παίρνοντας την κατάρα της αμαρτίας μας, φόρεσε ακάνθινο στεφάνι.

·     Ο Ισραήλ ήταν μέσα στο καμίνι της θλίψης (Αίγυπτος), αλλά δεν καταναλώθηκε γιατί ο Θεός ήταν ανάμεσά τους (Δευτ.δ:20  Ησ.ξγ:9  Ψαλμ.μς:7).

·     Ο Θεός ήταν εν Χριστώ (βάτος) ο οποίος έγινε κατάρα (αγκάθια) για μας. Δοκιμάστηκε στο καμίνι των θλίψεων αλλά δεν κατακάηκε (Γαλ.γ:13  Ματθ.κζ:29).

·     Η εκκλησία (βάτος) περνά από φλογερές θλίψεις για να καθαριστεί, αλλά δεν κατακαίγεται.

·     Ο φυσικός Ισραήλ, σαν έθνος, έκανε αγκάθια, πέρασαν από φωτιά, αλλά δεν κατακάηκαν γιατί ο Θεός πάντοτε κρατούσε ένα μικρό υπόλοιπο.

Έξοδος - γ (1)

γ:1  έβοσκε τα πρόβατα
 

40 χρόνια ο Μωυσής έβοσκε τα πρόβατα του Ιοθόρ. Αυτό ήταν το μάθημα που ο Θεός ήθελε να διδάξει το Μωυσή στο σχολείο της Μαδιάμ, να μάθει να βόσκει, να βοηθά και να προστατεύει άβουλα ζώα που είχαν ανάγκη. Όλα αυτά τα 40 χρόνια τα βλέπουμε συγκεντρωμένα σ’ αυτές τις 3 λέξεις: έβοσκε τα πρόβατα.

Ο Κύριος, με την αγαθότητα, τη σοφία και την πιστότητά Του, έφερε τον αγαπημένο υπηρέτη Του σ’ ένα ξεχωριστό τόπο, μακριά από τα βλέμματα και τις σκέψεις των ανθρώπων, για να τον μορφώσει κάτω από την άμεση διεύθυνσή Του. Ο Μωυσής το είχε ανάγκη. Είναι αλήθεια ότι είχε περάσει 40 χρόνια μέσα στο παλάτι του Φαραώ και ωφελήθηκε αρκετά απ΄ αυτό, αλλά ό,τι απέκτησε εκεί, ήταν ελάχιστο συγκρινόμενο με όσα έμαθε στην έρημο. Η παραμονή στο παλάτι ήταν χρήσιμη, η παραμονή στην έρημο απαραίτητη. Τίποτα δεν μπορεί ν’ αντικαταστήσει την προσωπική κοινωνία με το Θεό και την αγωγή που παίρνει κανείς στο δικό Του σχολείο. Όλη «η σοφία των Αιγυπτίων» (Πράξ.ζ:22) δεν τον κάνει ικανό για την υπηρεσία που ο Θεός τον έχει καλέσει. 

Έξοδος - β (2)

β:4

Συνδυασμός ανθρώπινων προσπαθειών με εμπιστοσύνη στο Θεό έχει πάντοτε καλό αποτέλεσμα. Όταν ελπίζουμε στο Θεό για οτιδήποτε είναι σύμφωνο με το θέλημά Του, Αυτός δεν καταισχύνει. Όταν εμείς κάνουμε ό,τι μπορούμε και ό,τι ξέρουμε, τότε Αυτός θα συνεχίσει εκεί που εμείς αδυνατούμε να προχωρήσουμε. Οι δύο γυναίκες στάθηκαν, η κάθε μια για τον εαυτό της, σ’ εκείνη τη γραμμή που τελειώνει η υπευθυνότητα του ανθρώπου και ξεκινάει του Θεού.

Πολλοί είναι ίσως ανίκανοι να πλησιάσουν περισσότερο από την αδελφή του Μωυσή, η οποία «παραμόνευε μακρόθεν, διά να ίδη το αποβησόμενον εις αυτό». Είναι φανερό ότι «η αδελφή» δεν βρισκόταν στο ύψος «της μητρός» κατά «το μέτρον της πίστεως». Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ενδιαφερόταν πολύ και αγαπούσε το μωρό, όπως αγαπούσε «η Μαρία η Μαγδαληνή και η άλλη Μαρία καθήμενες απέναντι του τάφου» (Ματθ.κζ:61). Αλλά στη μητέρα υπήρχε κάτι πολύ ανώτερο από το συμφέρον ή την αγάπη. Η μητέρα δεν στάθηκε «μακρόθεν, διά να ίδη το αποβησόμενον εις αυτό» και όπως συμβαίνει συχνά, η πίστη της μπορεί να φάνηκε σαν αδιαφορία, αλλά δεν ήταν. Δεν ήταν κοντά στο παιδί, γιατί η πίστη της το είχε αφήσει στα χέρια του Παντοδύναμου.

Η αδελφή (Ιουδαίοι), στάθηκε και παρατηρούσε τι θα γίνει στο Μωυσή (Χριστός), ενώ ήταν μέσα στο Νείλο (Γολγοθάς) Λουκ.κγ:49.

Έξοδος - β (1)

Τα γεγονότα του βιβλίου της Εξόδου είναι καθαροί τύποι και σκιές όπως βλέπουμε στην Α’ Κορ.ι:1-11 και ιδιαίτερα στο εδ.11 όπου λέει ότι «ταύτα δε τυπικώς συνέβαινεν εκείνοις, εγράφη δε προς νουθεσίαν ημών, εις ους τα τέλη των αιώνων κατήντηκεν» καθώς επίσης και στο εδ.6 «ταύτα δε τύποι ημών εγενήθησαν...».
 

Ενώ οι Ισραηλίτες γόγγυζαν κάτω από το βάρος των δεινών τους, ο Θεός ετοίμαζε τον ελευθερωτή τους. Διαβάζουμε στους Ρωμ.ε:8 ότι «ενώ ημείς ήμεθα έτι αμαρτωλοί, ο Χριστός απέθανεν υπέρ ημών».

Μπορεί να ρωτήσει κανείς, γιατί ο Θεός επέτρεψε να βασανιστεί τόσο πολύ ο λαός Του από σκληρούς και αδυσώπητους ανθρώπους; Το έκανε αυτό ο Θεός γιατί έπρεπε πρώτα να τους φέρει στο σημείο να δουν την ανάγκη τους για κάποιο ελευθερωτή. Αν συνέχιζαν να ζουν όπως στην αρχή, τότε κανείς δεν θα ήθελε να φύγει απ’ την Αίγυπτο. Θα έμεναν μακριά απ’ τη γη που ο Θεός είχε υποσχεθεί στον Αβραάμ και το σπέρμα του. Το ίδιο συμβαίνει με τον κάθε αμαρτωλό, πριν μπορέσει να κράξει στο Θεό για απελευθέρωση από την αμαρτία και να ξεκινήσει το ταξίδι για τη γη της υπόσχεσης, πρέπει πρώτα ν’ αναγνωρίσει τα δεσμά μέσα στα οποία βρίσκεται καθώς υπηρετεί το Σατανά (Ησ.κς:9). Όπως οι Ισραηλίτες δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτα από μόνοι τους για να ελευθερωθούν, μέχρι που ο Θεός έστειλε τον ελευθερωτή, έτσι και ο κάθε αμαρτωλός δεν καταφέρνει τίποτα κάνοντας καλά έργα προκειμένου να σωθεί. Πρέπει ν’ αναπαυθεί τέλεια στον Ιησού, το μεγάλο Ελευθερωτή.

Έξοδος - α (2)

α:11

Άρχισαν να τους καταθλίβουν για να τους λιγοστέψουν. Η σκληρή δουλειά, ο καυτός ήλιος, το μαστίγιο, είχαν σαν αποτέλεσμα πολλοί να πεθαίνουν. Προσπάθησαν να τους σπάσουν το ηθικό με τις θλίψεις. Οι πόλεις αποθηκών ήταν για να φυλάνε το στάρι.

α:12

Το ίδιο πράγμα είχε πει ο Διοκλητιανός για τους Χριστιανούς, την περίοδο των διωγμών: Όσο πιο πολλούς σκοτώνω, τόσο πιο πολλοί γίνονται. Ο διωγμός εναντίον της εκκλησίας έχει πάντοτε σαν αποτέλεσμα την αύξηση της εκκλησίας. Οι πρώτοι διωγμοί στην Ιερουσαλήμ είχαν σαν αποτέλεσμα να σκορπίσει η εκκλησία κι έτσι ν’ αυξηθεί.

Ο μονάρχης της Αιγύπτου, αν μπορούσε να σταματήσει την ταραχή των ωκεανών, θα μπορούσε να εμποδίσει και την αύξηση αυτού του λαού, που ήταν το αντικείμενο των αιωνίων σχεδίων του Θεού. Γι’ αυτό ενώ «κατέστησεν επ’ αυτούς επιστάτας των εργασιών, διά να καταθλίβωσιν αυτούς με τα βάρη αυτών, όσον κατέθλιβον αυτούς, τόσω μάλλον επληθύνοντο και ηυξάνοντο».

Έξοδος - α (1)

α:1 «Και»

Οι Εβραίοι χρησιμοποιούν πολύ αυτό το σύνδεσμο για να ενώνουν προτάσεις μεταξύ τους και να δείχνουν συνέχεια. Το βιβλίο που μελετάμε ξεκινάει έτσι για να δείξει ότι είναι συνέχεια της Γένεσης.

α:2-4

Στη σειρά των ονομάτων, πρώτα αναφέρονται τα παιδιά από τις κανονικές γυναίκες και μετά από τις παλλακίδες (Λεία, Ραχήλ, Βαλλά, Ζελφά).

α:5-6

Λέει ότι κατέβηκαν 70 ψυχές ενώ στη Γέν.μς:26 είδαμε ότι ήταν 66. Ίσως να συμπεριλαμβάνει εδώ και τον Ιωσήφ, Εφραΐμ, Μανασσή και Ιακώβ. Υπολογίζεται ότι μαζί με τις γυναίκες, τους δούλους και τις δούλες πρέπει να ήταν περί τα 1000 άτομα αυτά που κατέβηκαν στην Αίγυπτο.

Έξοδος

Εισαγωγή

Με τη χάρη του Θεού ξεκινάμε τη μελέτη του βιβλίου της Εξόδου, του οποίου το κύριο θέμα είναι η απολύτρωση. Ο Εβραϊκός τίτλος του βιβλίου είναι (Σεμώθ) που σημαίνει «ονόματα». Τον τίτλο «Έξοδος» τον έδωσαν οι Ο’ όταν μετέφρασαν την Παλαιά Διαθήκη από τα Εβραϊκά στα Ελληνικά.

Ο σκοπός του βιβλίου είναι:

1.  Να συνεχίσει την ιστορία της σχέσης του Θεού με τους απογόνους του Αβραάμ

2.  Να δείξει την εξέλιξη της διαθήκης που ο Θεός είχε κάνει με τον Αβραάμ.

3.  Να δείξει τη γέννηση του λαού Ισραήλ σαν έθνος, το Νόμο που ο Θεός έδωσε στο λαό Του, την οργάνωση της λατρείας και την πολιτική του κυβέρνηση.

4.  Να εδραιώσει οδηγίες και μαθήματα για την εκκλησία.

ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΒΛΟΥ 11 - Έξοδος

Α. ΤΙΤΛΟΣ

           

Ο τίτλος που έχει δοθεί στο δεύτερο βιβλίο του Μωϋσή προέρχεται απ’ την ομώνυμη Ελληνική λέξη και σημαίνει “αναχώρηση, ή αποχώρηση”. Είναι ο κατάλληλος τίτλος γιατί το βιβλίο καταγράφει την αναχώρηση του λαού Ισραήλ από την Αίγυπτο.