«Εγώ και ο Πατήρ έν είμεθα» (Ιωάν.ι:30).
«Και εγώ θέλω παρακαλέσει τον Πατέρα, και
θέλει σας δώσει άλλον Παράκλητον, διά να μένη μεθ’ υμών εις τον αιώνα, το
Πνεύμα της αληθείας, το οποίον ο κόσμος δεν δύναται να λάβη, διότι δεν βλέπει
αυτό, ουδέ γνωρίζει αυτό» (Ιωάνιδ:16-17).
Eξετάσαμε τη Βιβλική έννοια του Υιού. Σ’ αυτό το κεφάλαιο, θα εξετάσουμε τη σημασία των όρων Πατέρας και Άγιο Πνεύμα όπως εφαρμόζονται στο Θεό. Θα ερευνήσουμε ακόμα τις σχέσεις και τις διακρίσεις ανάμεσα στους τρεις όρους Πατέρας, Υιός και Άγιο Πνεύμα. Αυτοί οι όροι χαρακτηρίζουν τρία διαφορετικά πρόσωπα ή προσωπικότητες στη θεότητα; Ή μήπως φανερώνουν τρεις διαφορετικούς ρόλους, τρόπους, λειτουργίες ή θέσεις δια των οποίων ο ένας Θεός εργάζεται και φανερώνει τον εαυτό Του;
Ο Πατέρας
Ο όρος «Θεός Πατέρας» είναι Βιβλικός και
αναφέρεται στον ίδιο το Θεό (Γαλ.α:1-4). Ο Θεός είναι ο Πατέρας, όχι μόνο του
Υιού, αλλά Πατέρας όλης της δημιουργίας (Μαλαχ.β:10 Εβρ.ιβ:9). Είναι ακόμα δικός μας Πατέρας εξαιτίας
της αναγέννησης (Ρωμ.η:14-16). Ο τίτλος Πατέρας,
φανερώνει μια σχέση ανάμεσα στο Θεό και τον άνθρωπο, ιδιαίτερα δε ανάμεσα στο
Θεό και το Γιο Του καθώς και ανάμεσα στο Θεό και τον αναγεννημένο Χριστιανό.
Ο Ιησούς δίδαξε πολλές φορές ότι ο Θεός είναι
ο Πατέρας μας (Ματθ.ε:16, 45, 48). Μας δίδαξε ακόμα να προσευχόμαστε, «Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς....»
(Ματθ.ς:9). Φυσικά, ο Ιησούς σαν άνθρωπος είχε μια παραπάνω σχέση με το Θεό,
κατά τέτοιο τρόπο που κανείς άλλος άνθρωπος ποτέ δεν είχε. Ήταν ο μονογενής
Γιος του Πατέρα (Ιωάν.γ:16), ο μόνος που πραγματικά συνελήφθη δια Πνεύματος
Αγίου και ο μόνος που είχε το πλήρωμα της θεότητας, χωρίς μέτρο.
Η Γραφή καθαρά διδάσκει ότι υπάρχει μόνο ένας
Πατέρας (Μαλαχ.β:10 Εφεσ.δ:6). Διδάσκει
ακόμα πολύ καθαρά, ότι Αυτός, ο ένας Πατέρας, είναι ο Ιησούς (Ησ.θ:6 Ιωάν.ι:30). Το Πνεύμα που κατοικούσε μέσα στο
Γιο του Θεού, δεν ήταν άλλο από τον Πατέρα.
Είναι σημαντικό να πούμε ότι το όνομα του
Πατέρα είναι Ιησούς, γιατί αυτό το όνομα εκφράζει και αποκαλύπτει απόλυτα τον
Πατέρα. Στο Ιωάν.ε:43 ο Ιησούς είπε: «Εγώ
ήλθον εν τω ονόματι του Πατρός μου». Σύμφωνα με το Εβρ.α:4, ο Υιός «κληρονόμησε
ένα έξοχο όνομα». Με άλλα λόγια, ο Γιος κληρονόμησε το όνομα του Πατέρα Του.
Καταλαβαίνουμε λοιπόν γιατί ο Ιησούς είπε ότι
φανέρωσε και γνώρισε στους ανθρώπους το όνομα του Πατέρα (Ιωάν.ιζ:6, 26).
Εκπλήρωσε την προφητεία της Παλαιάς Διαθήκης, ότι ο Μεσσίας θα φανέρωνε το
όνομα του Γιάχβε (Ψαλμ.κβ:22 Εβρ.β:12).
Σε ποιο όνομα ήρθε ο Υιός; Ποιο όνομα πήρε κληρονομικά απ’ τον Πατέρα Του; Ποιο
όνομα φανέρωσε ο Υιός; Η απάντηση είναι φανερή. Το μόνο όνομα που χρησιμοποίησε
ήταν το όνομα Ιησούς, το όνομα του Πατέρα Του.
Ο Υιός.
Βασικά, ο όρος «Υιός Θεού» αναφέρεται στο Θεό
που φανερώθηκε εν σαρκί, στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού, για τη σωτηρία του
ανθρώπινου γένους. Το όνομα του Υιού είναι Ιησούς: «θέλει δε γεννήσει υιόν, και θέλεις καλέσει το όνομα αυτού Ιησούν»
(Ματθ.α:21). Αφού ο όρος Πατέρας αναφέρεται
αποκλειστικά στη θεότητα, ενώ ο όρος Υιός
Θεού αναφέρεται στη θεότητα που φανερώθηκε εν σαρκί, δεν πιστεύουμε ότι ο
Πατέρας είναι ο Υιός. Η διάκριση είναι θεμελιώδης. Μπορούμε να πούμε ότι πέθανε
ο Υιός, αλλά δεν μπορούμε να πούμε ότι πέθανε ο Πατέρας. Η θεότητα που κατοικεί
στον Υιό είναι ο Πατέρας. Αν και δεν πιστεύουμε ότι ο Πατέρας είναι ο Υιός,
πιστεύουμε όμως ότι ο Πατέρας είναι εν
Υιώ (Ιωάν.ιδ:10). Αφού το όνομα του Υιού του Θεού είναι Ιησούς, είτε σαν ο
Θεός Πατέρας, είτε σαν ο άνθρωπος, ο Υιός, τότε το όνομα του Πατέρα και του
Υιού είναι Ιησούς.
Το Άγιο Πνεύμα.
Το Άγιο Πνεύμα είναι απλά ο Θεός. Ο Θεός
είναι άγιος (Λευιτ.ια:44 Α’ Πετρ.α:16).
Στην πραγματικότητα, είναι ο μόνος άγιος. Ο Θεός είναι επίσης Πνεύμα
(Ιωάν.δ:24), και υπάρχει μόνο ένα Πνεύμα του Θεού (Α’ Κορ.ιβ:11 Εφεσ.δ:4). Αυτό σημαίνει ότι «Άγιο Πνεύμα»,
είναι άλλος ένας όρος για τον ένα Θεό.
Το γεγονός ότι το Άγιο Πνεύμα είναι ο Θεός
γίνεται φανερό από τη σύγκριση του Πράξ.ε:3 με το ε:4 καθώς και του Α’ Κορ.γ:16
με το ς:19. Αυτά τα εδάφια ταυτίζουν το Άγιο Πνεύμα με τον ίδιο το Θεό.
Δεν μπορούμε να περιορίσουμε τους όρους «Άγιο
Πνεύμα» ή «Πνεύμα του Θεού» μόνο στην Καινή Διαθήκη, ούτε μπορούμε να περιορίσουμε
το ρόλο ή τη φανέρωση του Θεού που περιγράφουν. Μπορούμε να δούμε ότι το Πνεύμα
αναφέρεται μέσα σ’ όλη την Παλαιά Διαθήκη, αρχίζοντας από τη Γεν.α:2. Ο
απόστολος Πέτρος μας λέει ότι «υπό του
Πνεύματος του Αγίου κινούμενοι ελάλησαν οι άγιοι άνθρωποι του Θεού», και
αναφέρεται στους προφήτες της Π. Διαθήκης (Β’ Πέτρ.α:21).
Όμως, αν το Άγιο Πνεύμα είναι απλά ο Θεός,
γιατί χρειάζεται αυτό το όνομα; Ο λόγος είναι ότι με τον όρο Άγιο Πνεύμα, δίνεται έμφαση σε μια ιδιαίτερη
πλευρά του Θεού. Τονίζει ότι Αυτός που είναι άγιος, πανταχού παρών και αόρατο
Πνεύμα, εργάζεται ανάμεσα σ’ όλους τους ανθρώπους, παντού και μπορεί να γεμίσει
τις καρδιές των ανθρώπων.
Όταν μιλάμε για το Άγιο Πνεύμα, θυμίζουμε
στους εαυτούς μας το αόρατο έργο του Θεού ανάμεσα στους ανθρώπους και την
ικανότητά Του να χρίει, να βαπτίζει, να γεμίζει και να οδηγεί τις ζωές των
ανθρώπων. Ο όρος αυτός φανερώνει το Θεό «εν δράσει»: «Και Πνεύμα Θεού εφέρετο επί της επιφανείας των υδάτων» (Γεν.α:2).
Αναφέρεται στο Θεό που εργάζεται ανάμεσα στους ανθρώπους προκειμένου ν’
αναγεννήσει και να αναπλάσει την πεσμένη ανθρώπινη φύση.
Σημειώνουμε, ότι το Άγιο Πνεύμα είναι το
αίτιο ή ο παράγοντας της νέας γέννησης (Ιωάν.γ:5 Τίτ.γ:5). Αφού το Άγιο Πνεύμα είναι ο ίδιος ο
Θεός, μπορούμε να χρησιμοποιούμε, χωρίς να κάνουμε λάθος, τις αντωνυμίες Αυτό ή σ’ Αυτό, και να εννοούμε το Πνεύμα του Θεού. Ποτέ όμως δεν πρέπει
να ξεχνάμε ότι το Άγιο Πνεύμα είναι ο Θεός κι όχι κάποια απρόσωπη δύναμη ή μια
ρευστή ουσία. Τα παρακάτω εδάφια της Γραφής δείχνουν ακριβώς αυτό: Πράξ.ε:3-4,
9 κ:23, 28 κα:11.
Το Πνεύμα αποκαλύπτεται και λαμβάνεται στο
όνομα του Ιησού. Δεν είναι κάποιο ξεχωριστό πρόσωπο με άλλη ταυτότητα που
έρχεται σε κάποιο άλλο όνομα. Ο Ιησούς είπε: «Ο δε παράκλητος, το Πνεύμα το Άγιον, το οποίον θέλει πέμψει ο Πατήρ εν τω ονόματί μου....»
(Ιωάν.ιδ:26). Το Άγιο Πνεύμα λοιπόν, έρχεται στο όνομα του Ιησού.
Ο Πατέρας είναι το Άγιο Πνεύμα.
Ο ένας Θεός είναι ο Πατέρας όλων, είναι άγιος
και είναι Πνεύμα. Οι τίτλοι Πατέρας
και Πνεύμα Άγιο περιγράφουν το ίδιο
Όν. Για να το πούμε διαφορετικά, ο ένας Θεός μπορεί και πληροί ταυτόχρονα και
τους δύο ρόλους, του Πατέρα και του Αγίου Πνεύματος. Οι Γραφές το φανερώνουν.
1.
Το
εδάφιο Ιωάν.γ:16 μας λέει ότι ο Θεός είναι ο Πατέρας του Ιησού Χριστού. Ο
Ιησούς ανάφερε πολλές φορές τον Πατέρα, σαν τον Πατέρα Του (Ιωάν.ε:17-18). Όμως
στο Ματθ.α:18-20 και Λουκ.α:35, καθαρότατα βλέπουμε ότι Πατέρας του Ιησού είναι
το Άγιο Πνεύμα. Σύμφωνα μ’ αυτά τα εδάφια της Γραφής, ο Ιησούς συνελήφθη από το
Άγιο Πνεύμα, με αποτέλεσμα να γεννηθεί ο Γιος του Θεού.
Πατέρας ενός παιδιού,
είναι αυτός που γίνεται αιτία να συλλάβει η γυναίκα. Καθότι όλα τα εδάφια που
ασχολούνται με τη γέννηση του Γιου του Θεού αναφέρουν το Άγιο Πνεύμα σαν τον
παράγοντα της σύλληψης, είναι ξεκάθαρο ότι ο πατέρας του ανθρώπου Χριστού είναι
το Πνεύμα και είναι λογικό να συμπεράνουμε ότι το Άγιο Πνεύμα είναι ο Πατέρας
του Ιησού Χριστού, του Γιου του Θεού.
2. Το Ιωήλ β:27-29
αναφέρει τα λόγια του Γιάχβε: «...θέλω
εκχέει το πνεύμα μου επί πάσα σάρκα...». Ο Πέτρος χρησιμοποίησε αυτά τα
λόγια και τα σύνδεσε με τη βάπτιση του Αγίου Πνεύματος την ημέρα της Πεντηκοστής
(Πράξ.β:1-4, 16-18). Το Άγιο Πνεύμα λοιπόν, είναι το Πνεύμα του Γιάχβε της
Παλαιάς Διαθήκης. Αφού υπάρχει μόνο ένα Πνεύμα, προφανώς το Πνεύμα του Γιάχβε
είναι το Άγιο Πνεύμα.
3. Η Βίβλος ονομάζει το
Άγιο Πνεύμα «το Πνεύμα του Κυρίου (Γιάχβε)» (Ησ.μ:13), το «Πνεύμα Θεού»
(Γέν.α:2), και το «Πνεύμα του Πατέρα» (Ματθ.ι:20). Καθότι υπάρχει μόνο ένα
Πνεύμα, όλες αυτές οι φράσεις πρέπει ν’ αναφέρονται σ’ αυτό. Το Άγιο Πνεύμα δεν
είναι παρά ο Γιάχβε, ο Πατέρας.
Για περισσότερη
μελέτη σχετικά με την ταύτιση του Αγίου Πνεύματος με τον Πατέρα, εξετάστε τις
παρακάτω συγκρίσεις από τη Γραφή:
1. Ο Θεός Πατέρας
ανάστησε τον Ιησού απ’ τους νεκρούς (Πράξ.β:24
ιγ:30 Γαλ.α:1 Ρωμ.ς:4
Εφεσ.α:17-20), αλλά το Πνεύμα ανάστησε τον Ιησού απ’ τους νεκρούς
(Ρωμ.η:11).
2. Ο Θεός Πατέρας είναι
που ζωοποιεί τους νεκρούς (Ρωμ.δ:17 Α’
Τιμ.ς:13), αλλά το Πνεύμα κάνει το ίδιο (Ρωμ.η:11).
3. Το Πνεύμα μας
υιοθετεί, πράγμα που σημαίνει ότι είναι ο Πατέρας μας (Ρωμ.η:15-16).
4. Το Άγιο Πνεύμα
γεμίζει τη ζωή του Χριστιανού (Ιωάν.ιδ:17
Πράξ.δ:31), ακόμα το Πνεύμα του Πατέρα είναι αυτό που γεμίζει τις
καρδιές (Εφεσ.γ:14-16). Είναι ο Πατέρας που κατοικεί μέσα μας (Ιωάν.ιδ:23).
5. Το Άγιο Πνεύμα είναι
ο Παράκλητός μας (Ιωάν.ιδ:26), όμως ο Πατέρας είναι ο Θεός πάσης παρηγορίας που
μας παρηγορεί στις θλίψεις μας (Β’ Κορ.α:3-4).
6. Το Άγιο Πνεύμα μας
αγιάζει σύμφωνα με την Α’ Πέτρ.α:2, αλλά στον Ιούδ.1 διαβάζουμε ότι είναι ο
Πατέρας Θεός.
7. Στην Β’ Τιμ.γ:16
διαβάζουμε ότι όλη η Γραφή είναι εμπνευσμένη απ’ το Θεό (θεόπνευστη), και στη
Β’ Πέτρ.α:21 βλέπουμε ότι οι προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης κινήθηκαν από το
Άγιο Πνεύμα.
8. Τα σώματά μας είναι
ναοί του Θεού (Α’ Κορ.γ:16-17), αλλά είναι και ναοί του Αγίου Πνεύματος (Α’
Κορ.ς:19).
9. Το Πνεύμα του Πατέρα
θα μας δώσει λόγια να πούμε σε καιρούς δοκιμασίας (Ματθ.ι:19,20), αλλά και το
Άγιο Πνεύμα θα κάνει το ίδιο (Μάρκ.ιγ:11
Λουκ.ιβ:11,12).
10. Το Πνεύμα έγραψε την Αποκάλυψη (Αποκ.β:7-11), αλλά και ο
Πατέρας (Δαν.ζ:9, 13,14).
Μετά απ’ όλα αυτά τα
εδάφια της Γραφής, καταλήγουμε ότι Πατέρας
και Άγιο Πνεύμα, είναι απλά δύο
διαφορετικές περιγραφές του ένα Θεού. Και οι δύο όροι περιγράφουν το Θεό, απλά,
ο καθένας, υπογραμμίζει διαφορετικές πλευρές, ρόλους, ή ενέργειες που κατέχει.
Η θεότητα του Ιησού Χριστού, είναι η θεότητα του Πατέρα.
Η θεότητα που
κατοικεί μέσα στον Ιησού, δεν είναι άλλη απ’ του Πατέρα. Με άλλα λόγια, το
Πνεύμα στον Υιό είναι ο Πατέρας. Δες τον τίτλο «Ο Ιησούς είναι ο Πατέρας» στο
τέταρτο κεφάλαιο.
Η θεότητα του Ιησού Χριστού είναι το Άγιο Πνεύμα.
Το Άγιο Πνεύμα
ονομάζεται Πνεύμα του Ιησού Χριστού στην Φιλιπ.α:19, και Πνεύμα του Υιού
(Γαλ.δ:6). Η Β’ Κορ.γ:17 μιλάει για το ένα Πνεύμα και λέει «Ο δε Κύριος είναι το Πνεύμα». Με λίγα λόγια, το Πνεύμα που
κατοικεί στον Ιησού δεν είναι κάποιο άλλο, αλλά το Άγιο Πνεύμα.
Παρακάτω θα
παραθέσουμε μερικά παράλληλα εδάφια της Γραφής που φανερώνουν ότι το Πνεύμα του
Ιησού είναι το Άγιο Πνεύμα.
1. Το Πνεύμα του Ιησού
ήταν στους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης (Α’ Πέτρ.α:10-11), αλλά ξέρουμε ότι το
Άγιο Πνεύμα ήταν αυτό που τους κινούσε (Β’ Πέτρ.α:21).
2. Ο Ιησούς θ’ αναστήσει
τους πιστούς απ’ τους νεκρούς (Ιωάν.ς:40), αλλά το Πνεύμα είναι αυτό που
ζωοποιεί τους νεκρούς (Ρωμ.η:11).
3. Το Πνεύμα ανάστησε
τον Ιησού απ’ τους νεκρούς (Ρωμ.η:9-11), αλλά ο Ιησούς είπε ότι Αυτός θ’
αναστήσει τον εαυτό Του (Ιωάν.β:19-21).
4.
Το Ιωάν.ιδ:16 λέει ότι ο Πατέρας θα στείλει ένα άλλο
Παράκλητο, το Άγιο Πνεύμα, και στο εδάφιο 18 ο Ιησούς λέει: «Δεν θέλω σας αφήσει ορφανούς έρχομαι προς
εσάς». Με άλλα λόγια, ο άλλος Παράκλητος, είναι ο Ιησούς με άλλη μορφή, σαν
Πνεύμα και όχι με σάρκα (για να μένη μεθ’
υμών εις τον αιώνα). Ο Ιησούς το εξήγησε αυτό στο εδάφιο 17 όταν τους είπε
ότι ο Παράκλητος μένει μεθ’ υμών,
αλλά εν υμίν θέλει είσθαι! Με άλλα
λόγια, το Άγιο Πνεύμα ήταν μαζί τους στο πρόσωπο του Ιησού με σωματική μορφή,
αλλά σύντομα, το ίδιο Πνεύμα, το Πνεύμα του Ιησού θα ήταν μέσα τους!
Ο Κύριος έδωσε περισσότερες εξηγήσεις
πάνω σ’ αυτό το θέμα όταν είπε στο Ιωάν.ις:7 «συμφέρει εις εσάς να απέλθω εγώ διότι, εάν δεν απέλθω, ο Παράκλητος
δεν θέλει ελθεί προς εσάς». Γιατί; Επειδή όσο καιρό ο Ιησούς ήταν μαζί τους
με σωματική μορφή, δεν μπορούσε να είναι πνευματικά μέσα στις καρδιές τους.
Όταν όμως θα έφευγε, φυσικά, θα έστελνε το Πνεύμα Του για να είναι πάντοτε μαζί
τους.
5. Το Άγιο Πνεύμα
διαμένει στις καρδιές των Χριστιανών (Ιωάν.ιδ:16), αλλά ο Ιησούς είπε στους
μαθητές Του ότι Αυτός θα μένει μαζί τους όλες τις ημέρες μέχρι τη συντέλεια του
αιώνα (Ματθ.κη:20). Κατά τον ίδιο τρόπο, οι πιστοί βαπτίζονται με Πνεύμα Άγιο
(Πράξ.β:4, 38), αλλά ο Ιησούς είναι Αυτός που κατοικεί μέσα μας (Κολ.α:27).
6. Στους Εφεσ.γ:16-17
λέει ότι έχοντας το Πνεύμα στον εσωτερικό άνθρωπο, έχουμε το Χριστό μέσα στην
καρδιά μας.
7. Ο Ιησούς αγιάζει την
εκκλησία (Εφεσ.ε:26), αλλά το Πνεύμα κάνει αυτό το έργο (Α’ Πέτρ.α:2).
8. Το Άγιο Πνεύμα είναι
ο υποσχόμενος παράκλητος στο Ιωάν.ιδ:16, αλλά ο Ιησούς είναι ο παράκλητός μας
σύμφωνα με την Α’ Ιωάν.β:1! Ας σημειώσουμε ότι ο ίδιος συγγραφέας έγραψε και τα
δύο εδάφια, που σημαίνει ότι καταλάβαινε τον παραλληλισμό.
9. Το Πνεύμα μεσιτεύει
για μας σύμφωνα με το Ρωμ.η:26, αλλά λίγο πιο κάτω, στο εδάφιο 34 μεσιτεύει ο
Ιησούς όπως και στο Εβρ.ζ:25.
10.Το Άγιο Πνεύμα θα μας δώσει λόγια να πούμε σε καιρό
θλίψης (Μάρκ.ιγ:11), αλλά το ίδιο είπε ότι θα κάνει ο Ιησούς (Λουκ.κα:15).
11.Στις Πράξ.ις:6-7 στο κείμενο λέει: «ούκ είασεν αυτούς το πνεύμα Ιησού».