Πατέρας, Υιός και Άγιο Πνεύμα.
Είναι φανερό ότι οι
όροι Πατέρας, Υιός και Άγιο Πνεύμα δεν μπορεί να υπαινίσσονται τρία διαφορετικά
πρόσωπα, προσωπικότητες, θέλω ή όντα. Μπορούν μόνο να φανερώσουν τρεις
διαφορετικές όψεις ή ρόλους ενός Πνευματικού όντος, του ένα Θεού. Περιγράφουν
σχέσεις του Θεού με τον άνθρωπο κι όχι πρόσωπα στη θεότητα. Χρησιμοποιούμε τον
όρο Πατέρας, για να δώσουμε έμφαση
στο ρόλο του Θεού σαν Δημιουργό, Πατέρα των πνευμάτων, Πατέρα των αναγεννημένων
πιστών και Πατέρα της ανθρώπινης φύσης του Ιησού Χριστού. Τον όρο Υιός τον χρησιμοποιούμε για ν’
αναφερθούμε στην ανθρώπινη φύση του Χριστού, αλλά και στη φανέρωση του Θεού εν
σαρκί με σκοπό τη σωτηρία των ανθρώπων. Όταν μιλάμε για το Άγιο Πνεύμα, δίνουμε έμφαση στην ενέργεια του Θεού στον κόσμο, ανάμεσα
στους ανθρώπους και ιδιαίτερα στο έργο της αναγέννησης.
Είναι σημαντικό να
ξέρουμε ότι αυτοί οι τρεις τίτλοι, δεν είναι οι μόνοι που έχει ο Θεός. Αρκετοί
άλλοι τίτλοι ή ονόματα είναι πολύ σημαντικά για το Θεό κι εμφανίζονται συχνά
στη Βίβλο, όπως Γιάχβε, Κύριος, Λόγος, Παντοδύναμος Θεός, ο Άγιος του Ισραήλ.
Οι μονοθεϊστές, δεν αρνούμαστε τον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα, αλλά
αντικρούομε τη διδασκαλία ότι φανερώνουν πρόσωπα μέσα στη θεότητα. Ο Θεός έχει
πολλούς τίτλους, αλλά είναι ένας. Είναι αδιαίρετος ως προς τη φύση Του, αλλά
όταν θέλησε ν’ αποκαλυφθεί στον άνθρωπο, το έκανε μέσα από πολλά κανάλια,
μεταξύ των οποίων είναι και η φανέρωσή Του σαν Πατέρας, εν Υιώ και σαν Πνεύμα
Άγιο.
Το Εφεσ.γ:14-17 που
το έχουμε χρησιμοποιήσει αρκετές φορές σ’ αυτό το κεφάλαιο, φανερώνει ότι ο
Πατέρας, το Πνεύμα και ο Χριστός είναι ένα: «Τούτου
χάριν κάμπτω τα γόνατά μου προς τον πατέρα, εξ ού πάσα πατριά εν ουρανοίς και
επί γής ονομάζεται, ίνα δω υμίν κατά το πλούτος της δόξης αυτού δυνάμει
κραταιωθήναι διά του πνεύματος αυτού εις τον έσω άνθρωπον, κατοικήσαι τον
Χριστόν διά της πίστεως εν ταις καρδίαις υμών, εν αγάπη ερριζωμένοι και
τεθεμελιωμένοι». Όταν λέει «διά του
πνεύματος αυτού» εννοεί το Πνεύμα του Πατέρα, που σημαίνει ότι το Πνεύμα
που κατοικεί στην καρδιά του Χριστιανού, είναι το Πνεύμα του Πατέρα, ή ο Χριστός.
Άρα λοιπόν, Πατέρας, Πνεύμα, Χριστός, όλα αναφέρονται στον ένα αδιαίρετο Θεό.
Τι γίνεται όμως με τα
εδάφια της Γραφής που φαίνεται ότι περιγράφουν περισσότερα από ένα πρόσωπα στη
θεότητα; Έτσι φαίνεται, εξαιτίας όλων αυτών που επί χρόνια πίστευαν σε τρία
πρόσωπα μέσα στη θεότητα και τα χρησιμοποιούσαν όπως ήθελαν. Όταν κανείς
καθαρίσει το μυαλό του απ’ όλες τις ανθρώπινες ερμηνείες, έννοιες και διδασκαλίες
και μπορέσει να δει αυτά τα εδάφια με τα μάτια των πρώτων συγγραφέων τους (οι
οποίοι ήταν αφιερωμένοι μονοθεϊστές Εβραίοι), θα καταλάβει ότι εκφράζουν είτε
τους πολλαπλούς ρόλους του Θεού, ή τη διπλή φύση του Ιησού Χριστού.
(Περισσότερη ανάπτυξη στο θέμα αυτό, δες στα κεφάλαια 7, 8, & 9).
Μόνο δύο εδάφια, σ’
ολόκληρη τη Γραφή, αναφέρουν τους όρους Πατέρας, Υιός (ή Λόγος) και Άγιο Πνεύμα
κατά τέτοιο τρόπο που μπορεί κανείς να υποθέσει τρία πρόσωπα ή μια ιδιαίτερη
σημασία του αριθμού τρία σε σχέση με τη θεότητα. Αυτά είναι το Ματθ.κη:19 και
Α’ Ιωάν.ε:7. Ωστόσο, και τα δύο αυτά εδάφια, παρουσιάζουν σοβαρά προβλήματα για
την τριαδική άποψη.
Ματθαίος κη:19
«Πορευθέντες
λοιπόν μαθητεύσατε πάντα τα έθνη, βαπτίζοντες αυτούς εις το όνομα του Πατρός
και του Υιού και του Άγίου Πνεύματος» (Ματθ.κη:19)
Εδώ, ο Ιησούς
διατάζει τους μαθητές Του, να βαπτίζουν «εις
το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Άγίου Πνεύματος». Όμως, αυτό το
εδάφιο δεν διδάσκει ότι ο Πατέρας, ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα είναι τρία
ξεχωριστά πρόσωπα. Μάλλον, μας διδάσκει ότι οι τίτλοι Πατέρας, Υιός και Άγιο
Πνεύμα ταυτίζονται με ένα όνομα και κατά
συνέπεια με ένα όν. Το εδάφιο πολύ καθαρά αναφέρει «εις το όνομα» και όχι «εις τα ονόματα».
Για ν’ απαντήσουμε σε
κάθε αμφισβήτηση αν η διάκριση ανάμεσα σε ενικό - πληθυντικό είναι σημαντική ή
αν σχεδιάστηκε σκόπιμα απ’ το Θεό, δεν χρειάζεται παρά να διαβάσουμε το
Γαλ.γ:16, όπου ο Παύλος δίνει έμφαση στο πόσο σημαντικός είναι ο ενικός αριθμός
(εν τω σπέρματί σου) στη Γέν.κβ:18.
Πατέρας, Υιός και
Άγιο Πνεύμα περιγράφουν τον ένα Θεό, έτσι που η φράση στο Ματθ.κη:19 απλά
αναφέρεται στο ένα όνομα του ένα Θεού. Η Παλαιά Διαθήκη υποσχόταν, ότι θα έρθει
καιρός που ο Γιάχβε θα είχε ένα όνομα που θα ήταν γνωστό (Ζαχ.ιδ:9 Ησ.νβ:6). Ξέρουμε ότι το ένα όνομα που αναφέρεται
το Ματθ.κη:19 είναι Ιησούς, γιατί Ιησούς είναι το όνομα του Πατέρα
(Ιωάν.ε:43 Εβρ.α:4), του Υιού
(Ματθ.α:21) και του Αγίου Πνεύματος (Ιωάν.ιδ:26
Πράξ.ις:7). Η εκκλησία της Καινής Διαθήκης κατάλαβε ότι έτσι είναι και
γι’ αυτό βάπτιζαν στο όνομα του Ιησού Χριστού (Πράξ.β:38, η:16, ι:48, ιθ:5 Α’ Κορ.α:13). Ο ίδιος ο Ματθαίος ενέκρινε
αυτή την ερμηνεία, όταν στάθηκε μαζί με τον Πέτρο και τους άλλους αποστόλους
στο κήρυγμα εκείνο που ο Πέτρος κάλεσε το λαό να βαπτιστεί στο όνομα του Ιησού
Χριστού (Πράξ.β:14-38).
Κάποιοι ισχυρίζονται ότι οι αναφορές στις
Πράξεις των αποστόλων δεν σημαίνουν στην πραγματικότητα ότι το όνομα του Ιησού
λεγόταν προφορικά σαν μέρος του βαπτίσματος. Όμως, αυτό φαίνεται σαν μια
προσπάθεια να στρέψουν τη γλώσσα ώστε να συμμορφωθεί σε μια λάθος διδασκαλία
και τακτική. Στις Πράξ.κβ:16 λέει: «σηκωθείς
βαπτίσθητι και απολούσθητι από των αμαρτιών σου, επικαλεσθείς το όνομα του
Κυρίου» (στο κείμενο λέει «το όνομα
αυτού»). Βλέπουμε σ’ αυτό το εδάφιο, ότι το όνομα του Ιησού επικαλείτο
προφορικά. Στον Ιάκ.β:7 λέει: «ουκ αυτοί
βλασφημούσιν το καλόν όνομα το επικληθέν εφ’ υμάς;». Μπορούμε να είμαστε σίγουροι,
ότι το όνομα του Ιησού επικαλείτο πάνω στους Χριστιανούς μια δεδομένη στιγμή.
Για να καταλάβουμε τι σημαίνει «στο όνομα του
Ιησού», αρκεί να ρίξουμε μια ματιά στην ιστορία της θεραπείας του χωλού στις
Πράξ.γ. Ο Ιησούς είχε πει να προσεύχονται για τους ασθενείς στο όνομά Του
(Μάρκ.ις:17-18), και ο Πέτρος είπε ότι ο χωλός θεραπεύτηκε διά του ονόματος του Ιησού Χριστού (Πράξ.δ:10). Πώς έγινε αυτό; Ο
Πέτρος στην πραγματικότητα είπε τα λόγια «εν
τω ονόματι του Ιησού Χριστού» (Πράξ.γ:6). Το όνομα Ιησούς, που επικαλέστηκε
με πίστη, έφερε το αποτέλεσμα. Το όνομα φανερώνει δύναμη ή εξουσία, αλλά αυτό
δεν μειώνει το γεγονός ότι ο Πέτρος επικαλέστηκε φωναχτά το όνομα του Ιησού για
να συμβεί η θεραπεία.
Αν τα τόσα εδάφια στο βιβλίο των Πράξεων που
περιγράφουν το βάπτισμα στο νερό δεν αποτελούν τύπο του βαπτίσματος, τότε ούτε
το Ματθ.κη:19 δεν φανερώνει τύπο βαπτίσματος. Όμως μια τέτοια ερμηνεία, αφήνει
την εκκλησία χωρίς κάποιο τύπο βαπτίσματος που θα ξεχωρίζει το χριστιανικό
βάπτισμα απ’ το βάπτισμα των Ιουδαίων προσήλυτων ή των Εθνικών. Ο Κύριος δεν
μας άφησε χωρίς τύπο βαπτίσματος, η εκκλησία σωστά εκτέλεσε τις οδηγίες που
έδωσε ο Ιησούς στο Ματθ.κη:19, με το να χρησιμοποιούν οι απόστολοι το όνομα του
Ιησού όταν βάπτιζαν στο νερό.
Πολλές εγκυκλοπαίδειες και εκκλησιαστικές
ιστορίες συμφωνούν ότι ο γνήσιος τρόπος βαπτίσματος στην πρώτη εκκλησία, ήταν
στο όνομα του Ιησού.
Αυτή η ερμηνεία του ενός ονόματος (Ιησούς)
στο Ματθ.κη:19, υποστηρίζεται απ’ όλη την περιγραφή των γεγονότων των οποίων
μέρος είναι αυτό το εδάφιο. Στο Ματθ.κη:18-19 λέει: «Και προσελθών ο Ιησούς ελάλησε προς αυτούς, λέγων, Εδόθη εις εμέ πάσα
εξουσία εν ουρανώ και επί γής. Πορευθέντες λοιπόν μαθητεύσατε πάντα τα έθνη,
βαπτίζοντες αυτούς εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου
Πνεύματος». Με άλλα λόγια, ο Ιησούς είπε: «Έχω όλη την εξουσία, γι’ αυτό
βαπτίζετε στο όνομά μου». Θα ήταν τέλεια διαστρέβλωση της λογικής του εδαφίου
αν το διαβάζαμε έτσι ώστε να λέει: «Έχω όλη την εξουσία, γι’ αυτό βαπτίζετε στα
ονόματα τριών διαφορετικών προσώπων». Στις άλλες αναφορές της μεγάλης εντολής,
το όνομα του Ιησού ξεχωρίζει (Μάρκ.ις:17
Λουκ.κδ:47). Στο Ματθαίο λέει «εις
το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος», στο Μάρκο λέει «Εν τω ονόματί μου» και στο Λουκά «εν τω ονόματι αυτού» και βέβαια όλα
αναφέρονται στο όνομα του Ιησού.
Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι το βάπτισμα στο
νερό γίνεται εξαιτίας της πρότερης αμαρτωλής ζωής μας, είναι εις άφεσιν αμαρτιών (Πράξ.β:38). Αφού το
όνομα του Ιησού είναι το μόνο όνομα δια του οποίου πρέπει να σωθούμε
(Πράξ.δ:12), είναι λογικό να είναι αυτό που πρέπει να χρησιμοποιείται στο
βάπτισμα. Ο ίδιος ο Κύριος συσχέτισε τη συγχώρεση των αμαρτιών με τ’ όνομά Του:
«και να κηρυχθή εν τω ονόματι αυτού
μετάνοια και άφεσις αμαρτιών εις πάντα τα έθνη, γινομένης αρχής από Ιερουσαλήμ»
(Λουκ.κδ:47).
Το Ματθ.κη:19 δεν διδάσκει τρία πρόσωπα στη
θεότητα, αλλά μάλλον μας φανερώνει τρεις τίτλους του Θεού, που όλοι ισχύουν
κανονικά για τον Ιησού. Αυτοί οι τίτλοι, φανερώνουν διαφορετικούς ρόλους του
Θεού ή τρόπους αποκάλυψης του Εαυτού Του. Με την ενικού αριθμού αναφορά στο «όνομα» επικεντρώνει την προσοχή μας στο
μοναδικό όνομα του Θεού με το οποίο αποκαλύφθηκε στην Καινή Διαθήκη, το όνομα
Ιησούς.
Περισσότερο φως σχετικά μ’ αυτή την ερμηνεία,
ότι το όνομα του Θεού είναι Ιησούς, έρχεται απ’ τη σύγκριση των εδαφίων
Αποκ.ιδ:1 και κβ:3-4. Υπάρχει ένα όνομα για το Θεό, τον Πατέρα και το Αρνίο. Το
Αρνίο είναι ο Ιησούς, άρα αυτό είναι το όνομα του Θεού και του Πατέρα.
