Ο Υιός
κι άλλες αναφορές στο Μεσσία
Η Παλαιά Διαθήκη αναφέρεται πολλές φορές στον
Υιό, όμως αυτό σηματοδοτεί μια δυαρχία στη Θεότητα; Αποδεικνύει την προΰπαρξη
του Υιού; Ας μελετήσουμε αυτά τα εδάφια για ν’ απαντήσουμε σ’ αυτές τις ερωτήσεις.
Ο Ψαλμός β:2 μιλάει για τον ΚΥΡΙΟ και τον
χρισμένο Του. Ο Ψαλμός β:7 λέει, «Εγώ θέλω
αναγγείλει το πρόσταγμα ο Κύριος είπε προς εμέ, Υιός μου είσαι συ εγώ σήμερον
σε εγέννησα». Ο Ψαλμός η:4-5 μιλάει για τον υιό του ανθρώπου. Ο Ψαλμός
με:6-7 κι ο Ψαλμός ρι:1 περιέχουν επίσης πολύ γνωστές αναφορές στον Ιησού Χριστό.
Ο πρώτος ψαλμός τον περιγράφει σαν Θεό και σαν χρισμένο άνθρωπο κι ο τελευταίος
τον περιγράφει σαν τον Κύριο του Δαβίδ. Τα Παροιμίες λ:4, Ησαΐας ζ:14 και θ:6
αναφέρουν επίσης τον Υιό.
Ωστόσο, μία ανάγνωση αυτών των εδαφίων της
Γραφής φανερώνει ότι καθένα απ’ αυτά έχουν προφητικό χαρακτήρα. Τα κεφ. α και β
των Εβραίων αναφέρουν αυτά τα παραπάνω εδάφια των Ψαλμών και τα χαρακτηρίζουν
προφητείες που αναφέρονται στον Ιησού Χριστό.
Έτσι τα εδάφια από τους Ψαλμούς δεν είναι
συνομιλίες μεταξύ δύο προσώπων στη Θεότητα αλλά είναι προφητικά πορτραίτα του
Θεού και του ανθρώπου Ιησού Χριστού. Περιγράφουν το Θεό να γεννάει και να χρίει
τον άνθρωπο Χριστό (Ψαλμ. β:2-7), τον άνθρωπο Χριστό να υποτάσσεται στο θέλημα
του Θεού και να προσφέρεται θυσία για την αμαρτία(Ψαλμ.με:6-7) και τον Θεό να δοξάζει
και να δίνει εξουσία στον άνθρωπο Χριστό (Ψαλμ.ρι:1). Όλα αυτά συνέβησαν όταν ο
ίδιος ο Θεός φανερώθηκε εν σαρκί σαν Ιησούς Χριστός. (Για περισσότερα σχετικά
με τις υποτιθέμενες συνομιλίες ανάμεσα στα δύο πρόσωπα της Θεότητας, δες κεφ.
8. Για την πλήρη εξήγηση σχετικά με την δεξιά του Θεού που αναφέρεται στον Ψαλμό
ρι:1, δες κεφ.9).
Τα εδάφια από τον Ησαΐα είναι καθαρά
προφητικά, αφού είναι σε μελλοντικό χρόνο. Συνοψίζοντας, οι αναφορές στον Υιό
που υπάρχουν στην Π. Διαθήκη αναφέρονται στο μέλλον, στην ημέρα που θα
γεννιόταν ο Υιός. Δεν μιλάνε για δύο Θεούς ή δύο πρόσωπα του Θεού αλλά
αναφέρονται στην ανθρώπινη φύση στην οποία ο Θεός θα φανερωνόταν. Με παρόμοιο
τρόπο, άλλες αναφορές της Π. Διαθήκης στο Μεσσία είναι προφητικές και τον
φανερώνουν σα Θεό κι άνθρωπο συγχρόνως (Ησ.δ:2, μβ:1-7,Ιερεμ.κγ:4-8, λγ:14-26,
Μιχ.ε:1-5, Ζαχ.ς:12-13). Κάθε είδους δυαρχία που μπορεί να φαίνεται ότι
φανερώνουν αυτά τα εδάφια απλά αναφέρεται στη διάκριση ανάμεσα στη θεϊκή και
την ανθρώπινη φύση του Μεσσία.
Για ανάλυση πάνω στον τέταρτο άνθρωπο μέσα
στη φωτιά (Δαν.γ:25), δες κεφ.2. Αυτό το εδάφιο δεν αναφέρεται στον Υιό του
Θεού που γεννήθηκε μέσα στη μήτρα της Μαρίας, αλλά σ’ έναν άγγελο, ή πιθανά (αν
κι είναι αμφίβολο) σε μία παροδική φανέρωση του Θεού.
Ο Λόγος
του Θεού
Κανείς δεν μπορεί να υποστηρίξει βάσιμα ότι ο
Λόγος του Θεού στην Π. Διαθήκη είναι ένα δεύτερο πρόσωπο στην θεότητα. Ο Λόγος
του Θεού είναι ένα μέρος του Θεού και δεν μπορεί να ξεχωριστεί απ’ Αυτόν. Ο Λόγος
του Θεού δεν υπονοεί ένα ξεχωριστό πρόσωπο, όπως ακριβώς κι ο λόγος του
ανθρώπου δεν σημαίνει ότι ο τελευταίος αποτελείται από δύο πρόσωπα. Ο Ψαλμός
ρζ:20 λέει «Έστειλε το λόγο του». Το Ησαίας νε:11 λέει «ούτω θέλει είσθαι ο λόγος μου ο εξερχόμενος εκ του στόματός μου δεν
θέλει επιστρέψει εις εμέ κενός, αλλά θέλει εκτελέσει το θέλημά μου, και θέλει
ευοδωθεί εις ό,τι αυτόν αποστέλλω». Από αυτά τα εδάφια είναι φανερό ότι ο
Λόγος του Θεού είναι κάτι που ανήκει σ’ Αυτόν κι είναι μία έκφραση που προέρχεται
απ΄ Αυτόν, όχι ένα ξεχωριστό πρόσωπο μέσα στη Θεότητα.
Η Σοφία
του Θεού
Μερικοί βλέπουν ένα διαχωρισμό στα πρόσωπα
στις περιγραφές της σοφίας του Θεού, ιδιαίτερα στις Παροιμίες α:20-33, η:1-36,
και θ:1-6. Ωστόσο, αυτά τα εδάφια απλά προσωποποιούν τη σοφία, με τη χρήση ενός
λογοτεχνικού ή ποιητικού σχήματος. Είμαστε όλοι εξοικειωμένοι με πολλά
παραδείγματα μέσα απ’ τη λογοτεχνία όπου ο συγγραφέας προσωποποιεί μία ιδέα,
ένα συναίσθημα ή κάποιο άλλο πράγμα που είναι αφηρημένο (μη απτό) με σκοπό να
δώσει έμφαση, παραστατικότητα και γλαφυρότητα. Η πλάνη του να προσπαθεί κανείς
να παρουσιάσει τα πράγματα ώστε να αποδείξει ότι η προσωποποίηση της σοφίας
υπονοεί έναν διαχωρισμό μέσα στη Θεότητα είναι πολύ φανερή για καθένα, γιατί
όλα τα παραπάνω εδάφια προσωποποιούν τη σοφία σαν μια γυναίκα! Έτσι, αν η σοφία
είναι το δεύτερο πρόσωπο της Θεότητας, τότε αυτό το δεύτερο πρόσωπο είναι θηλυκό.
Ο σωστός τρόπος να δει κανείς τη σοφία μέσα
στη Βίβλο είναι θεωρώντας τη σαν μία ιδιότητα του Θεού - ένα μέρος της
παντογνωσίας Του. Χρησιμοποίησε τη σοφία Του στη δημιουργία του κόσμου
(Ψαλμ.ρλς:5, Παρ.γ:19, Ιερ.ι:12). Όπως ακριβώς η σοφία ενός ανθρώπου δεν είναι
ένα ξεχωριστό πρόσωπο απ’ αυτόν, έτσι κι η σοφία του Θεού δεν είναι ένα
ξεχωριστό πρόσωπο από τον Θεό. Η σοφία είναι κάτι που κατέχει ο Θεός και το
οποίο μπορεί να το μεταδώσει στον άνθρωπο.
Φυσικά, αφού ο Χριστός είναι ο Θεός που φανερώθηκε
εν σαρκί, όλη η σοφία του Θεού είναι εν Χριστώ (Κολ.β:3). Αυτός είναι η σοφία
του Θεού όπως είναι κι η δύναμη του Θεού (Α΄ Κορ.α:24). Αυτό δεν σημαίνει ότι ο
Χριστός είναι ένα χωριστό πρόσωπο από τον Θεό, αλλά ότι στο Χριστό κατοικεί όλη
η σοφία κι η δύναμη του Θεού (μαζί με άλλες ιδιότητες του Θεού). Μέσω του
Χριστού, ο Θεός αποκαλύπτει τη σοφία Του και τη δύναμή Του στον άνθρωπο. Η
σοφία είναι απλά μία ιδιότητα του Θεού, η οποία περιγράφεται στην Π. Διαθήκη κι
αποκαλύπτεται μέσω του Χριστού στην Κ. Διαθήκη.
Άγιος,
Άγιος, Άγιος
Αυτή η τριπλή επανάληψη στον Ησ.ς:3
υπαινίσσεται, με κάποιο τρόπο, ότι ο Θεός είναι τριάδα; Δεν μπορούμε να
δεχτούμε αυτή την άποψη. Η διπλή ή τριπλή επανάληψη ήταν μία κοινή Εβραϊκή
τακτική και τη συναντάμε σε πολλές περιπτώσεις μέσα στη Γραφή. Βασικά, τη
μεταχειρίζονταν για να δώσουν έμφαση. Για παράδειγμα, στον Ιερ.κβ:29 λέει «Ω γη, γη, γη, άκουε τον λόγον του Κυρίου».
Οπωσδήποτε αυτό το εδάφιο δεν σημαίνει ότι υπάρχουν τρεις γαίες. (Αν η τριπλή
επανάληψη της λέξης άγιος έχει άλλη σημασία, θα μπορούσαμε
να πούμε ότι φανερώνει την ύπαρξη του Θεού στο παρελθόν, το παρόν και το
μέλλον, όπως καταγράφεται στην Αποκ.δ:8. Καταλήγουμε λοιπόν ότι το «άγιος, άγιος, άγιος» τονίζει με
ιδιαίτερη έμφαση την αγιότητα του Θεού και δεν φανερώνει πολλά πρόσωπα.
