שְׁמַע יִשְׂרָאֵל יְהוָה אֱלֹהֵינוּ יְהוָה אֶחָֽד׃)
Άκουε, Ισραήλ· Κύριος ο Θεός ημών είναι εις Κύριος.
«Εγώ και ο Πατήρ έν είμεθα» (Ιωάν.ι:30).
«Και εγώ θέλω παρακαλέσει τον Πατέρα, και
θέλει σας δώσει άλλον Παράκλητον, διά να μένη μεθ’ υμών εις τον αιώνα, το
Πνεύμα της αληθείας, το οποίον ο κόσμος δεν δύναται να λάβη, διότι δεν βλέπει
αυτό, ουδέ γνωρίζει αυτό» (Ιωάνιδ:16-17).
Εξετάσαμε
τη Βιβλική έννοια του Υιού, τώρα θα εξετάσουμε τη σημασία των όρων Πατέρας και Άγιο Πνεύμα όπως εφαρμόζονται στο Θεό. Θα ερευνήσουμε ακόμα τις
σχέσεις και τις διακρίσεις ανάμεσα στους τρεις όρους Πατέρας, Υιός και Άγιο Πνεύμα.
Αυτοί οι όροι χαρακτηρίζουν τρία διαφορετικά πρόσωπα ή προσωπικότητες στην
θεότητα; Ή μήπως φανερώνουν τρεις διαφορετικούς ρόλους, τρόπους, λειτουργίες ή
θέσεις δια των οποίων ο ένας Θεός εργάζεται και φανερώνει τον εαυτό Του;
Ο Πατέρας
Ο όρος «Θεός Πατέρας» είναι Βιβλικός και
αναφέρεται στον ίδιο το Θεό (Γαλ.α:1-4). Ο Θεός είναι ο Πατέρας, όχι μόνο του
Υιού, αλλά Πατέρας όλης της δημιουργίας (Μαλαχ.β:10 Εβρ.ιβ:9). Είναι ακόμα δικός μας Πατέρας
εξαιτίας της αναγέννησης (Ρωμ.η:14-16). Ο τίτλος Πατέρας, φανερώνει μια σχέση ανάμεσα στο Θεό και τον άνθρωπο,
ιδιαίτερα δε ανάμεσα στο Θεό και το Γιο Του καθώς και ανάμεσα στο Θεό και τον
αναγεννημένο Χριστιανό. Ο Ιησούς δίδαξε πολλές φορές ότι ο Θεός είναι ο Πατέρας
μας (Ματθ.ε:16, 45, 48). Μας δίδαξε ακόμα να προσευχόμαστε, «Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς....»
(Ματθ.ς:9). Φυσικά, ο Ιησούς σαν άνθρωπος είχε μια παραπάνω σχέση με το Θεό,
κατά τέτοιο τρόπο που κανείς άλλος άνθρωπος ποτέ δεν είχε. Ήταν ο μονογενής
Γιος του Πατέρα (Ιωάν.γ:16), ο μόνος που πραγματικά συνελήφθη δια Πνεύματος
Αγίου και ο μόνος που είχε το πλήρωμα της θεότητας, χωρίς μέτρο.
Η Γραφή καθαρά διδάσκει ότι υπάρχει μόνο ένας
Πατέρας (Μαλαχ.β:10 Εφεσ.δ:6). Διδάσκει
ακόμα πολύ καθαρά, ότι Αυτός, ο ένας Πατέρας, είναι ο Ιησούς (Ησ.θ:6 Ιωάν.ι:30). Το Πνεύμα που κατοικούσε μέσα στο
Γιο του Θεού, δεν ήταν άλλο από τον Πατέρα.
Είναι σημαντικό να πούμε ότι το όνομα του
Πατέρα είναι Ιησούς, γιατί αυτό το όνομα εκφράζει και αποκαλύπτει απόλυτα τον
Πατέρα. Στο Ιωάν.ε:43 ο Ιησούς είπε: «Εγώ
ήλθον εν τω ονόματι του Πατρός μου». Σύμφωνα με το Εβρ.α:4, ο Υιός «κληρονόμησε
ένα έξοχο όνομα». Με άλλα λόγια, ο Γιος κληρονόμησε το όνομα του Πατέρα Του.
Καταλαβαίνουμε λοιπόν γιατί ο Ιησούς είπε ότι φανέρωσε και γνώρισε στους
ανθρώπους το όνομα του Πατέρα (Ιωάν.ιζ:6, 26). Εκπλήρωσε την προφητεία της
Παλαιάς Διαθήκης, ότι ο Μεσσίας θα φανέρωνε το όνομα του Γιάχβε
(Ψαλμ.κβ:22 Εβρ.β:12). Σε ποιο όνομα
ήρθε ο Υιός; Ποιο όνομα πήρε κληρονομικά απ’ τον Πατέρα Του; Ποιο όνομα
φανέρωσε ο Υιός; Η απάντηση είναι φανερή. Το μόνο όνομα που χρησιμοποίησε ήταν
το όνομα Ιησούς, το όνομα του Πατέρα Του.
Ο Υιός.
Βασικά, ο όρος «Υιός Θεού» αναφέρεται στο Θεό
που φανερώθηκε εν σαρκί, στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού, για τη σωτηρία του
ανθρώπινου γένους. Το όνομα του Υιού είναι Ιησούς: «θέλει δε γεννήσει υιόν, και θέλεις καλέσει το όνομα αυτού Ιησούν»
(Ματθ.α:21). Αφού ο όρος Πατέρας αναφέρεται
αποκλειστικά στη θεότητα, ενώ ο όρος Υιός
Θεού αναφέρεται στη θεότητα που φανερώθηκε εν σαρκί, δεν πιστεύουμε ότι ο
Πατέρας είναι ο Υιός. Η διάκριση είναι θεμελιώδης. Μπορούμε να πούμε ότι πέθανε
ο Υιός, αλλά δεν μπορούμε να πούμε ότι πέθανε ο Πατέρας. Η θεότητα που κατοικεί
στον Υιό είναι ο Πατέρας. Αν και δεν πιστεύουμε ότι ο Πατέρας είναι ο Υιός,
πιστεύουμε όμως ότι ο Πατέρας είναι εν
Υιώ (Ιωάν.ιδ:10). Αφού το όνομα του Υιού του Θεού είναι Ιησούς, είτε σαν ο
Θεός Πατέρας, είτε σαν ο άνθρωπος, ο Υιός, τότε το όνομα του Πατέρα και του
Υιού είναι Ιησούς.
Το Άγιο Πνεύμα.
Το Άγιο Πνεύμα είναι απλά ο Θεός. Ο Θεός
είναι άγιος (Λευιτ.ια:44 Α’ Πετρ.α:16).
Στην πραγματικότητα, είναι ο μόνος άγιος. Ο Θεός είναι επίσης Πνεύμα
(Ιωάν.δ:24), και υπάρχει μόνο ένα Πνεύμα του Θεού (Α’ Κορ.ιβ:11 Εφεσ.δ:4). Αυτό σημαίνει ότι «Άγιο Πνεύμα»,
είναι άλλος ένας όρος για τον ένα Θεό.
Το γεγονός ότι το Άγιο Πνεύμα είναι ο Θεός
γίνεται φανερό από τη σύγκριση του Πράξ.ε:3 με το ε:4 καθώς και του Α’ Κορ.γ:16
με το ς:19. Αυτά τα εδάφια ταυτίζουν το Άγιο Πνεύμα με τον ίδιο το Θεό.
Δεν μπορούμε να περιορίσουμε τους όρους «Άγιο
Πνεύμα» ή «Πνεύμα του Θεού» μόνο στην Καινή Διαθήκη, ούτε μπορούμε να περιορίσουμε
το ρόλο ή τη φανέρωση του Θεού που περιγράφουν. Μπορούμε να δούμε ότι το Πνεύμα
αναφέρεται μέσα σ’ όλη την Παλαιά Διαθήκη, αρχίζοντας από τη Γεν.α:2. Ο
απόστολος Πέτρος μας λέει ότι «υπό του
Πνεύματος του Αγίου κινούμενοι ελάλησαν οι άγιοι άνθρωποι του Θεού», και
αναφέρεται στους προφήτες της Π. Διαθήκης (Β’ Πέτρ.α:21).
Όμως, αν το Άγιο Πνεύμα είναι απλά ο Θεός,
γιατί χρειάζεται αυτό το όνομα; Ο λόγος είναι ότι με τον όρο Άγιο Πνεύμα, δίνεται έμφαση σε μια ιδιαίτερη
πλευρά του Θεού. Τονίζει ότι Αυτός που είναι άγιος, πανταχού παρών και αόρατο
Πνεύμα, εργάζεται ανάμεσα σ’ όλους τους ανθρώπους, παντού και μπορεί να γεμίσει
τις καρδιές των ανθρώπων. Όταν μιλάμε για το Άγιο Πνεύμα, θυμίζουμε στους
εαυτούς μας το αόρατο έργο του Θεού ανάμεσα στους ανθρώπους και την ικανότητά
Του να χρίει, να βαπτίζει, να γεμίζει και να οδηγεί τις ζωές των ανθρώπων. Ο
όρος αυτός φανερώνει το Θεό «εν δράσει»: «Και
Πνεύμα Θεού εφέρετο επί της επιφανείας των υδάτων» (Γεν.α:2). Αναφέρεται
στο Θεό που εργάζεται ανάμεσα στους ανθρώπους προκειμένου ν’ αναγεννήσει και να
αναπλάσει την πεσμένη ανθρώπινη φύση. Σημειώνουμε, ότι το Άγιο Πνεύμα είναι το
αίτιο ή ο παράγοντας της νέας γέννησης (Ιωάν.γ:5 Τίτ.γ:5). Αφού το Άγιο Πνεύμα είναι ο ίδιος ο
Θεός, μπορούμε να χρησιμοποιούμε, χωρίς να κάνουμε λάθος, τις αντωνυμίες Αυτό ή σ’ Αυτό, και να εννοούμε το Πνεύμα του Θεού. Ποτέ όμως δεν πρέπει
να ξεχνάμε ότι το Άγιο Πνεύμα είναι ο Θεός κι όχι κάποια απρόσωπη δύναμη ή μια
ρευστή ουσία. Τα παρακάτω εδάφια της Γραφής δείχνουν ακριβώς αυτό: Πράξ.ε:3-4,
9 κ:23, 28 κα:11.
Το Πνεύμα αποκαλύπτεται και λαμβάνεται στο
όνομα του Ιησού. Δεν είναι κάποιο ξεχωριστό πρόσωπο με άλλη ταυτότητα που
έρχεται σε κάποιο άλλο όνομα. Ο Ιησούς είπε: «Ο δε παράκλητος, το Πνεύμα το Άγιον, το οποίον θέλει πέμψει ο Πατήρ εν τω ονόματί μου....»
(Ιωάν.ιδ:26). Το Άγιο Πνεύμα λοιπόν, έρχεται στο όνομα του Ιησού.
