Ρωμ.γ:25 τον οποίον ο Θεός
προέθετο μέσον εξιλεώσεως διά της πίστεως εν τω αίματι αυτού, προς φανέρωσιν
της δικαιοσύνης αυτού διά την άφεσιν των προγενομένων αμαρτημάτων διά της
μακροθυμίας του Θεού,
Εδώ περιγράφει το σωτήριο έργο του Χριστού σαν ιλασμό. Ο
ιλασμός δίνει το δικαίωμα στο Θεό να ενεργήσει με έλεος και συγχωρητικότητα. Είναι
μια θυσία συμφιλίωσης και συνδιαλλαγής που απομακρύνει την οργή του Θεού,
αφαιρεί την αμαρτία, κατευνάζει τη θεία οργή, ικανοποιεί τη θεία δικαιοσύνη. Η
λέξη προέρχεται από την ίδια ρίζα που προέρχεται και το ιλαστήριο, το χρυσό
καπάκι της κιβωτού της Διαθήκης μέσα στα Άγια των Αγίων της Σκηνής του
Μαρτυρίου. Μια φορά το χρόνο ο αρχιερέας ράντιζε αίμα στην κιβωτό για την
αποκατάσταση των αμαρτιών του λαού.
Ο Ιησούς Χριστός είναι το μέσον δια του οποίου λαμβάνουμε τη
συγχώρεση και το έλεος του Θεού. Αυτός είναι το ιλαστήριό μας, ο ιλασμός των
αμαρτιών μας! Εφόσον ο Θεός είναι Άγιος και Δίκαιος, δεν μπορεί να παραβλέψει
την αμαρτία ή να έχει κοινωνία με αμαρτωλό άνθρωπο. Η φύση του Θεού απαιτεί
αποχωρισμό από τον αμαρτωλό άνθρωπο. Ο αιώνιος αποχωρισμός από το Θεό, είναι ο
τελικός πνευματικός θάνατος (Αποκ.κ:14), πράγμα που σημαίνει ότι οι αρχές της
θείας δικαιοσύνης απαιτούν θάνατο για την αμαρτία (Ρωμ.ς:23). Ωστόσο, η αγάπη
και το έλεος του Θεού ψάχνουν τον αμαρτωλό για να αποκαταστήσουν την κοινωνία
με το Θεό. Η χάρις του Θεού προμήθευσε αντικαταστατική θυσία για τις αμαρτίες
μας δια του θανάτου του αναμάρτητου ανθρώπου Ιησού Χριστού. Ο Χριστός πήρε τη
θέση μας και υπέφερε την ποινή των δικών μας αμαρτιών. Αν πιστεύουμε στο Χριστό
και το έργο που έκανε για μας, τότε αυτό το έργο ενεργεί στη ζωή μας. Ο θάνατος
του Χριστού ικανοποίησε τις απαιτήσεις της δικαιοσύνης του Θεού, έτσι ώστε ο
Θεός να μπορεί να συγχωρεί τις αμαρτίες μας χωρίς να παραβιάζει την άγια φύση
Του και το λόγο Του.
Ο θάνατος του Χριστού πραγματικά κατεύνασε ή απομάκρυνε τη
θεία οργή. Αυτό δεν σημαίνει ότι μετά απ’ αυτό ο Θεός μας αγάπησε, αλλά ότι
αυτό συνέβη επειδή ο Θεός μας αγαπούσε (Ιωάν.γ:16). Αυτό το γεγονός αποκάλυψε
αφενός το μίσος του Θεού για την αμαρτία και αφετέρου την αγάπη του Θεού για
τον αμαρτωλό. Δεν ήταν μια προσφορά κατευνασμού από τον αμαρτωλό άνθρωπο, ή από
κάποια υποδεέστερη δεύτερη θεότητα, αλλά ο ίδιος ο Θεός προσέφερε τη θυσία
(Γεν.κβ:8 Ης.νθ:16 ξγ:5). Ο Θεός δημόσια
παρουσίασε τον άνθρωπο Ιησού σαν την εξιλεωτική θυσία (Εβρ.ι:1-20).
Ο Χριστός είναι ο ιλασμός μας «διά της πίστεως εν τω αίματι αυτού», αυτές είναι δύο διαφορετικές προτάσεις. Με άλλα
λόγια, ο ιλασμός είναι αποτελεσματικός εξαιτίας της πίστης και του αίματος. Ο
ιλασμός αυτός καθ’ αυτός προήλθε απ’ το αίμα του Χριστού. Εμείς τώρα
εφαρμόζουμε αυτό τον ιλασμό στη ζωή μας διά πίστεως.
Η βάση της δικαίωσης λοιπόν, είναι το αίμα του
Χριστού. Το αίμα είναι βασικό συστατικό της ζωής, δίνει ζωή μεταφέροντας το
οξυγόνο και όλα τα θρεπτικά συστατικά σε όλο το σώμα. «διότι η ζωή της σαρκός είναι εν τω αίματι…. Διότι η ζωή πάσης σαρκός
είναι το αίμα αυτής· διά την ζωήν αυτής είναι..» (Λευιτ.ιζ:11, 14). Η
έκχυση αίματος αντιπροσωπεύει ζωή που παραδίδεται στο θάνατο. Το αίμα του
Χριστού αντιπροσωπεύει την αναμάρτητη ζωή που έζησε και παρέδωσε θεληματικά
πάνω στο σταυρό. Το αίμα του Χριστού συμβολίζει το θάνατο του Χριστού.
Ο εξιλεωτικός θάνατος του Χριστού φανερώνει τη
δικαιοσύνη του Θεού με δύο τρόπους. Αρχικά, δείχνει το Θεό να ενεργεί δίκαια
όταν προσωρινά παραβλέπει τις προγενόμενες αμαρτίες. Αν και ο Βάμβας μεταφράζει
«δια την άφεσιν…», στο κριτικό
κείμενο η λέξη που χρησιμοποιείται είναι «πάρεσις»
που σημαίνει παράβλεψη. Η αναφορά εδώ είναι στις αμαρτίες που διαπράχτηκαν πριν
το σταυρό. Στην Παλαιά Διαθήκη ο Θεός συγχωρούσε τις αμαρτίες και δικαίωνε τους
ανθρώπους θεωρώντας τους δίκαιους, όμως κανείς δεν είχε πληρώσει το μισθό αυτών
των αμαρτιών. Μέσα στη χάρη και την υπομονή Του, φαινομενικά ήταν σα να τις
παρέβλεπε (Πράξ.ιζ:30). Αυτό δημιουργεί ένα θεολογικό πρόβλημα: είναι το ίδιο
λάθος να δικαιώνεις τον αμαρτωλό όπως και το να καταδικάζεις το δίκαιο
(Παρ.ιζ:15). Εφόσον δεν είναι δίκαιο να παραβλέπεις το κακό, πως ο Θεός
παραβλέπει την αμαρτία και παραμένει δίκαιος;
Σ’ αυτό το σημείο είναι ο θάνατος του Χριστού που
δικαιώνει το Θεό, υπερασπίζεται τη δικαιοσύνη του Θεού, ανακηρύσσοντας Τον
δίκαιο. Ο Θεός δεν παρέβλεψε τις ανθρώπινες αμαρτίες ούτε αδιαφόρησε γι’ αυτές,
αντίθετα απαίτησε να πληρωθεί ο μισθός της αμαρτίας.
Ο Θεός δεν ζει μέσα στο χρόνο, όπως εμείς. Γνωρίζει
με βεβαιότητα το μέλλον και μπορεί να χειριστεί πράγματα που δεν υπάρχουν σα να
υπήρχαν (Ρωμ.δ:17). Συγχώρεσε τις αμαρτίες και δικαίωσε τον άνθρωπο στην Παλαιά
Διαθήκη, κάνοντας υπομονή, επειδή ήξερε το γεγονός του σταυρού. Μπορούσε να
ενεργήσει πάνω σ’ αυτό μελλοντικό γεγονός, επειδή το γνώριζε πριν θεμελιώσει
τον κόσμο (Α΄Πέτρ.α:18-20). Έδειξε έλεος προβλέποντας τη φανέρωση της
δικαιοσύνης Του στο Γολγοθά.
Κανένας δεν θα μπορούσε να είχε σωθεί σε όλο το
παρελθόν χωρίς το Γολγοθά. «….χωρίς χύση
αίματος δεν γίνεται άφεση» (Εβρ.θ:22), και το αίμα των ζώων δεν επαρκούσε
να απομακρύνει τις αμαρτίες των ανθρώπων (Εβρ.ι:4). Οι θυσίες της Παλαιάς
Διαθήκης, στην πραγματικότητα, δεν
συγχωρούσαν την αμαρτία, απλά εξιλέωναν προσωρινά τον αμαρτωλό. Η Εβραϊκή λέξη
για την εξιλέωση είναι «καφάρ» που κυριολεκτικά σημαίνει κάλυμμα. Οι αμαρτίες
καλυπτόταν μπροστά στο Θεό, προκειμένου να τακτοποιηθούν οριστικά στο σταυρό. Οι
άγιοι της Παλαιάς Διαθήκης εξέφραζαν την πίστη τους στο Θεό με την υπακοή των
εντολών Του και προσφέροντας αιματηρές θυσίες για τις αμαρτίες τους. Στην
πραγματικότητα, ο θάνατος του Χριστού απομάκρυνε τις αμαρτίες τους, κι αυτό το
έργο είχε αποτέλεσμα στη ζωή τους με την
υπάκουη πίστη τους στο Θεό.
Ρωμ.γ:26 προς φανέρωσιν της
δικαιοσύνης αυτού εν τω παρόντι καιρώ, διά να ήναι αυτός δίκαιος και να
δικαιόνη τον πιστεύοντα εις τον Ιησούν.
Ο πρώτος σκοπός του θανάτου του Χριστού λοιπόν,
ήταν να δικαιώσει το Θεό, να φανερώσει τη δικαιοσύνη του Θεού. Δείχνει ότι ο
Θεός ήταν δίκαιος στον τρόπο χειρισμού της αμαρτίας πριν το σταυρό. Δείχνει
ακόμα ότι ο Θεός είναι δίκαιος όταν και σήμερα συγχωρεί την αμαρτία. Δεν ξεχνά
ούτε συγχωρεί την αμαρτία, σε αντίθεση στις δεδηλωμένες αρχές Του περί
δικαιοσύνης, αλλά απαίτησε πλήρη πληρωμή στο Γολγοθά.
Ο δεύτερος σκοπός του θανάτου του Χριστού, είναι να
δικαιώσει τον άνθρωπο, να ανακηρύξει τον πιστό δίκαιο. Δίνει το δικαίωμα στο
Θεό να δικαιώνει αυτόν που πιστεύει στον Ιησού. Ο θάνατος του Χριστού είναι η
απολύτρωση και ο ιλασμός που προμηθεύει στον άνθρωπο τον τρόπο της σωτηρίας.
Συμπερασματικά, τα εδάφια Ρωμ.γ:21-26 είναι ένα από
τα κλειδιά της επιστολής, αλλά και ολόκληρης της Βίβλου! Εξηγούν τις βασικές
αρχές της σωτηρίας για ολόκληρο το ανθρώπινο γένος και εκφράζουν τη διδασκαλία
της δικαίωσης δια πίστεως. Στη βάση του θανάτου του Χριστού, ο Θεός ελεύθερα
ανακηρύσσει τον αμαρτωλό που πίστεψε στον Ιησού Χριστό, σαν δίκαιο. Τα εδάφια
αυτά περιγράφουν την προμήθεια του Θεού για σωτηρία από τρεις διαφορετικές
οπτικές γωνίες: με τη δικαστική ορολογία είμαστε δικαιωμένοι, με την ορολογία
της αγοραπωλησίας δούλου είμαστε εξαγορασμένοι (ελεύθεροι λόγω ποσού που
πληρώθηκε), με την ορολογία του ναού έχουμε την εξιλεωτική θυσία.
